Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #70341

    er een olifant mee kunnen doodkloppen
    (uitdr.)

    wordt gezegd van iets dat zeer hard is, meestal van voedsel maar ook andere zaken

    zie ook er een paard mee kunnen doodslaan, er een boer mee van zijn paard kunnen kloppen

    De schoenblink, doet die maar weg want daar kunt ge een olifant mee doodkloppen.

    Hoe lang ligt dat stuk cake al in de kast? Het is zo hard dat ge er zelfs een olifant mee kunt doodkloppen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 29 Jul 2016 01:08
    3 reactie(s)

    #70342

    perlut
    (zn. m. )

    Mannelijk geslachtsdeel

    vergelijk perlut, viezen perlut

    Staat hij daar nu in zijne perlut?

    mannelijk geslachtsorgaan flute, piet, perlut (http://www.mijnwoordenboek.nl/dialect/Roeselaars)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jul 2016 00:46
    0 reactie(s)

    #70343

    perlut
    (zn. m., ~ten)

    iemand die grappige dingen zegt en waarop gereageerd wordt dat hij een perlut is.

    vergelijk viezen perlut

    Met al uw grapjes, ik zou er nog intrappen, je bent een perlut.

    Regio onbekend
    Bewerking door de Bon op 29 Jul 2016 00:42
    3 reactie(s)

    #70344

    viezen perlut
    (ne ~)

    een onsympathiek iemand

    Ik denk dat iedereen wel één viezen perlut kent in zijn omgeving?

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 29 Jul 2016 00:41
    0 reactie(s)

    #70345

    kop
    (de ~ (m.), geen mv.)

    - een bepaald soort charcuterie, kleine stukjes gekookt vlees, meestal varkenvlees, in gelei of gestold vleesnat.
    - ook hoofdvlees of perskop genoemd
    http://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdkaas_%28gerecht%29

    varianten: hoofdvlees, kopvlees, postekop, preskop, zult, geperste kop, varkenskop,…

    Antwerpen: frut; is een beetje zuurder en met minder gelei
    Kempen: kipkap, hurre, frut
    Gentse: uufflakke
    Brugge: (h)ooflakke
    W.- Vl.: hoofdflakke, zilte

    Kop eet ik het liefst met flink wat mosterd.

    Geft is 100 gram kop, bènhawwer. Geef eens 100 gr. varkenskop, beenhouwer

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 22:04
    0 reactie(s)

    #70346

    marraine
    (de ~, (v.), ~s/-en)

    meter

    regio: Tienen, Antwerpen

    Ons marraine is toch zo’n goeike, ze heeft weer speelgoed voor de klein mannen bij.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 20:26
    0 reactie(s)

    #70347

    er een boer mee van zijn paard kunnen kloppen
    (uitdr.)

    1) om aan te geven dat iets heel hard of stevig is
    2) ook fig. ‘dooddoener’

    ook met andere ww: slagen, slaan, meppen, gooien…

    vgl. er een paard mee kunnen doodslaan

    1) Vergeet die vernisborstel na gebruik niet in de white spirit te zetten, anders kunt ge er morgen een boer mee van zijn paard kloppen. (vlaamswoordenboek.be: vernisborstel)

    1) ‘Hier’, zei hij tegen Borry, ‘zo hard dat g’er een boer mee van zijn paard kunt kloppen.’ (De Coltmoorden – Jef Geeraerts)

    1) Als men een paar van deze koekebroodhammen gegeten had, kon men er een boer mee van zijn paard slaan. (dekroniekenvandewesthoek.be)

    1) Ook deze klassieker mag niet ontbreken: stel je voor dat de boot ons afzet aan de aanlegsteiger van een viersterrenhotel waar de koffie en een Schwarzwaldkirchentorte, om een boer mee van zijn paard te slaan, op ons wacht. (vlaamseactievesenioren.be)

    2) Dat zijn zo van die vragen om een boer mee van zijn paard te kloppen. (politics.be)

    2) Pathologisch blozen, het is een term om een boer mee van zijn paard te slaan. (bachbloesemadvies.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 20:20
    2 reactie(s)

    #70348

    er een boer mee van zijn paard kunnen kloppen
    (uitdr.)

    1) om aan te geven dat iets heel hard of stevig is
    2) ook fig. ‘dooddoener’

    ook met andere ww: slagen, slaan, meppen, gooien…

    vgl. er een paard mee kunnen doodslaan

    1) Vergeet die vernisborstel na gebruik niet in de white spirit te zetten, anders kunt ge er morgen een boer mee van zijn paard kloppen. (vlaamswoordenboek.be: vernisborstel)

    1) ‘Hier’, zei hij tegen Borry, ‘zo hard dat g’er een boer mee van zijn paard kunt kloppen.’ (De Coltmoorden – Jef Geeraerts)

    1) Als men een paar van deze koekebroodhammen gegeten had, kon men er een boer mee van zijn paard slaan. (dekroniekenvandewesthoek.be)

    1) Ook deze klassieker mag niet ontbreken: stel je voor dat de boot ons afzet aan de aanlegsteiger van een viersterrenhotel waar de koffie en een Schwarzwaldkirchentorte, om een boer mee van zijn paard te slaan, op ons wacht. (vlaamseactievesenioren.be)

    2) Dat zijn zo van die vragen om een boer mee van zijn paard te kloppen. (politics.be)

    2) Pathologisch blozen, het is een term om een boer mee van zijn paard te slaan. (bachbloesemadvies.be )

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 20:19
    2 reactie(s)

    #70349

    triestig
    (bn.)

    bedroevend

    VD 2015 online: Belgisch-Nederlands

    zie triest, intriest

    Dit is maar een triestige straat. Hier zou ik niet graag willen wonen.

    Het triestige van het verhaal is dat gescheiden afval ophalen enorm duur is.(zonstraal.be )

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Jul 2016 20:17
    0 reactie(s)

    #70350

    opengrenzenbeleid
    (zn. o.)

    politiek beleid dat open staat voor immigratie, vluchtelingen, …

    google2016 online: .BE (>1.900) ; .NL (>800)

    Hij verwijst naar het opengrenzenbeleid dat de Duitse bondskanselier verdedigde met haar bekende leuze ‘Wir schaffen das’. (hln.be)

    De negatieve gevolgen van de Europese integratie en het opengrenzenbeleid zijn voor de man en de vrouw in de straat. (vlaamsparlement.be)

    Nochtans is de Europese Unie een grootschalig en redelijk goed gelukt experiment van het opengrenzenbeleid. (decroo.belgium.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Jul 2016 20:12
    7 reactie(s)

    #70351

    spijts
    (voorz.)

    ondanks

    VD95 (gew., veroud.)
    VD2013 onine: Belgisch-Nederlands, verouderd

    Spijts al de moeite die hij deed is het toch niet gelukt.

    Spijts dat em alles geprobeerd heeft, is het toch niet gelukt.

    Wet van 18 juli 2012 tot wijziging van de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer wat betreft het rijden spijts het verval van het recht tot sturen, BS 12 februari 2013.(wegcode.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Jul 2016 20:01
    2 reactie(s)

    #70352

    schreboele
    (de ~)

    kolenresten, sintels aaneen geklit

    schraboelle in het Leuvense

    zie varianten bij scharbieljen

    Ze viel haar knie kapot op de schraboelle waarmee ze de weg opgehoogd hadden.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 19:54
    0 reactie(s)

    #70353

    schreboele
    (de ~, (m/v) zelfst.nw. geen mv.)

    kolenresten, sintels aaneen geklit

    schraboelle in het Leuvense

    zie varianten bij scharbieljen

    Ze viel haar knie kapot op de schraboelle waarmee ze de weg opgehoogd hadden.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 19:49
    0 reactie(s)

    #70354

    schrabielen
    (de ~ (mv.))

    assen van kolen

    zie varianten bij scharbieljen

    Schrabielen werden vroeger op de weg gegooid om een zandweg te verharden.

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 19:48
    0 reactie(s)

    #70355

    skrebielden
    (de ~ (steeds mv))

    versteende as uit de kachel

    uitspraak met nauwelijks hoorbare doffe ‘e’ na de ‘r’

    zie varianten bij scharbieljen

    Vooraleer de kachel opnieuw aan te steken, de skrebielden eruit halen.

    Versteende as uit de kachel: Skrebielden (http://www.mijnwoordenboek.nl/dialect/Zelzaats)

    “Om te eindigen een woord dat mijn vader me leerde, meer dan vijftig jaar geleden en dat ergens helemaal van onder in mijn woordenschatkist is blijven liggen, tot het enkele dagen geleden vanzelf weer verscheen, zoals een vergeelde klasfoto of een vergeten vakantiekiekje in een bestofte doos op zolder. Het is skrebielden of skrebieldekes.
    Toen we nog allemaal met kolen stookten, vielen er al eens kleine gloeiende kooltjes door de (of het) rooster van de kachel. Die koelden af in de asla, dat kruiswoordraadselachtig woord. Mijn taak als jongste kind was dan vaak om de asse te zeven of te ziften met een zeef of zift (natuurlijk) om er de soms nog warme skrebielden uit te halen; die konden dan weer in de kachel om helemaal op te branden. De gezeefde asse gebruikten we in de winter om besneeuwde of beijzelde voetpaden begaanbaar te houden.
    Ik heb lang moeten zoeken naar de oorsprong van dat prachtige dialectwoord, maar hier is het, voorwaar een woordenboekbuur van onze escarlette, namelijk escarbille, blijkbaar een Waals en Frans dialectwoord voor kolen die door het (of de) rooster vallen, bij kachels maar ook bij stoomtreinen en die men nadien recupereerde. Misschien is dat woord verwant met een andere buur: escarboucle, Frans voor onze karbonkels: robijnen of rode granaatstenen; beide zijn afkomstig van het Latijn carbunculus, een verkleinwoord van carbo, kool, dus een klein kooltje!
    Een andere etymologie verwijst evenwel naar het Nederlandse schrabben of schrabbelen, dus krabben of ‘scharten’ en dat is ook een manier om de skrebielden uit de asse te halen. Dus een Eekloos dialectwoord uit het Waals dat uit het Vlaams komt…” (http://blog.seniorennet.be/kareldhuyvetters/archief.php?ID=382)

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 19:48
    0 reactie(s)

    #70356

    skrebildjen
    (zn. altijd meerv.)

    gezeefde as van kolenkachel, waarvan de harde brokken nog
    kunnen gebruikt worden (ongeveer zoals cokes)

    < Waals escarbille

    zie varianten bij scharbieljen

    Giet nog wat skrebildjen op de kolen, dan branden ze wat langer.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 19:47
    2 reactie(s)

    #70357

    schrammoelje
    (de ~)

    Opgebrande overschot die zich in de asbak bevond onderin de kachel.

    < waarschijnlijk een verhaspeling van het Waalse escarbille (sintel) en hoelle

    ook in de Kempen en Vlaams-Brabant: schramoele

    zie varianten bij scharbieljen

    Tijdens de oorlog krabden de mensen door de uitgegoten schrammoelje, op zoek naar kleine niet opgebrande kolen die zij terug konden gebruiken.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 19:46
    0 reactie(s)

    #70358

    spijtige aan, het ~

    zie spijtige van, het ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Jul 2016 19:46
    0 reactie(s)

    #70359

    spijtige van, het ~
    (uitdr.)

    wat er spijtig aan is

    ook: het spijtige aan

    NL eerder: het jammerlijke van

    vgl. ook: spijtige zaak

    Het spijtige van de zaak is dat wij nog maar eens mogen opdraaien voor de kosten en die zijn niet min. (hln.be)

    “Jimmy moet iets doen, hij heeft een supertalent. Maar dat is het spijtige aan Jimmy: hij weet dat ik zijn maat ben, maar hij geniet niet van het leven. Komaan, kerel, doe iets en verras ons”. (hln.be)

    Het spijtige van de klassieke therapie is dat artsen en psychiaters zich beperken tot het aansterken van de vrije wil of het karakter van een verslaafde. (abcgezondheid.be)

    Het spijtige aan jouw verhaal is dat je broer er ook bij betrokken is. (awel.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Jul 2016 19:45
    0 reactie(s)

    #70360

    scharbieljen
    (zelfst. naamw. meervoud)

    restjes die overbleven na het zeven van de uitgebrande kolen
    sintels

    ook schrammoelje, skrebildjen, skrebielden, schrabielen, schreboele, schroemoele, schraboelle

    < Frans escarbille < Waals escarbyi < Middelnederlands schrabbelen

    In een houten bakje met een net erin schudde moeder de asse uit de stoof en verzamelde zo een handvol scharbieljen die weer konden dienen om warmte te geven.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Jul 2016 19:44
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.