Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
mannenonderbroek
ook kalson, caleçon
< Frans: le caleçon, onderbroek met pijpen < It. calzoni < calza, kous
Er hingen singletjes en calsonnekes op de wasdraad in de wind te drogen.
In de winter draagt de Paul een lange calson.
“In Aalst spreekt men over een caleçon. Dat was oorspronkelijk de naam voor de ‘herenonderbroek met korte of lange pijpen’, maar werd later ook voor die voor vrouwen gebruikt”, legt de taalexperte uit. (vrt.be)
orgelspeler, organist
znwb: Organist, inz. in toep. op iem. die op een kerkorgel speelt; – orgelspeler (op een modern hammondorgel e.d.). Ook orgeliste v., -s en -n.
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 7
De restauratie zelf duurde zo’n twee jaar. Orgelist Luc Ponnet is zeer tevreden dat het zover is. (vrt.be)
Het kan goedkoper, zei ik dan altijd, maar dan moet je bijbetalen voor de gitarist en de orgelist en de pianist en dat was ik telkens zelf. (demorgen.be)
Toenmalig directeur Lies Kerkhofs vond dat zonde en contacteerde Luc Ponet, een orgelist uit Tongeren met wereldfaam. (standaard.be)
(Booms) ‘Gy sen onnozelaar, wi zet na een papfles oep 90 grâde, moe di kleine ’t ziekenhuis in ofwa??’
cardigan, gebreid vestje met knopen
zie verzamellemma kledij
’t Is maar frisjes buiten, trek maar een golf bij aan.
kinderen, tieners, jongeren
ook aanspreking: zie jong, jom, … (SN-NL: jongen)
Als die joeng aan ’t spelen zijn is ’t hier altijd veel laweit.
Ja joeng, ’t is ’t een en ’t ander tegenwoordig hé.
naargelang, naarmate
zie ook navenant
Het is novenant langs welke kant ge de berg beklimt.
Sommige mensen moeten zich kleden novenant wie ze zijn.
schepkarretje, steekwagentje, steekkarreke
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): Aanmerking bij pirouette. Te Antwerpen is pirrewitje in gebruik als benaming voor een steekwagentje, een klein handwagentje om een zak te verplaatsen (Cornelissen-Vervliet 1899). Dit kan een bijvorm zijn van Pierewiet en Pirouette, maar ook een verbastering van frans brouette, kruiwagen, onder invloed van deze woorden en met bijgedachte aan het opwippen van den zak die vervoerd zal worden.
ook in het Pajottenland
zie pierewiet
Da’s te zwaar om op te heffen, haal het pirrewitsje eens.
schoothondje
![]()
Yorkshire terrier, voorbeeld van kutlekkerke
vergelijk sacochenhond, buggyhond
West-Vlaanderen: preutelekker
“Als ne hond als de mijne naar u komt gestormd(Presa Canario) dan snap ik uw angst…en terecht, want ‘t kan uw leven kosten, mor zo’n klein kutlekkerke(me alle respect voor de eigenaar),dan ben je toch ne mongool da ge daar schrik van hebt????” (forum.mountainbike.be)
Een tijd geleden was het echt een rage: bijna iedereen had van die Yorkshirehondjes en nu zijn het weer chihuahua’s, dat wordt hier allemaal over dezelfde kam geschoren: kutlekkerkes!
1. gaar
2. dronken
3. bekaf
< herkomst: murw
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt):
“Zet de patatten af, ze zijn mörg genoeg.” Cornelissen-Vervliet (1899).
andere uitspraak: meurrig, meurreg, murrig, mérf, mörrig
1. Zijn de patatten al meureg?
2. Toen ’m van ’t café kwam, was ’m meureg.
3. Na een paar keer bergop en bergaf met zijne velo was de Jean zo meurg als iet.
murw, gaar(gekookt); (van personen) bekaf
De iërappel zin mérf (de aardappelen zijn gaar).
Ich bèn mérf (ik ben op, ik kan niet meer).
straalbezopen, heel zat
zie synoniemen bij: pottoe
In Antw. Kempen: zo meurrig als nen aap & koekemeurrig
De Joris was gistere echt pottendaarm! W’hebben hem nog naar huis mogen dragen.
1. gaar
2. dronken
3. bekaf
< herkomst: murw
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt):
“Zet de patatten af, ze zijn mörg genoeg.” Cornelissen-Vervliet (1899).
andere uitspraak: meurrig, meurreg, murrig, mérf
1. Zijn de patatten al meureg?
2. Toen ’m van ’t café kwam, was ’m meureg.
3. Na een paar keer bergop en bergaf met zijne velo was de Jean zo meurg als iet.
wat maakt dat nu uit? welk voordeel heeft dat? wat heb je daar nou aan?
ook korten, niet ~
gekort zijn
Wat is da na gekört da ge u een ongeluk loopt achter dien tram. Hij is toch weg.
1) als, indien: voorwaardelijk (ook in West-Vlaanderen)
2) dat, vooraf begeleid door een vz., bw, e.a.
3) of
Zie ook reacties
>WK<
1) A we gaan schilderen, plakken we eerst alles af wat we kunnen ondersmossen.
A ge komt, brengt dan eens wat boes mee, ik betaal a da terug.
A ’t da moet en a ’t da beter is, dan doen we dat.
2) Tegen a ge aankomt van die lange autoreis, zullen we zorgen dat er ne warme maaltijd klaarstaat. Gene breugheliaanse maar toch ene waar ge genoeg mee gaat hebben.
Vermits a we niet op reis gaan, kunnen we toch een louncheset voor op ’t terras kopen?
Telkens a ’k ik aan iemand specifiek denk, kom ik die persoon tegen.
3) Kunt ge is naar de klein zien a ze al wakker is.
A ’t het ons uitkomt? Efkes in onze agenda zien dan.
> andere betekenis van a
uw (van u)
deze vorm komt van uw, dat gediftongeerd werd tot ouw (de Brabantse vorm) wat in Antwerpen weer monoftongeerd is tot een aa-klank
zie ook ou
>WK<
Dat zijn a woorden. Dat hebt gij gezegd.
Dat is awen auto.
Dat is awe man.
Dat is a kind.
Dat is a vrouw.
> andere betekenis van a
iets wat niet door de beugel kan, iets doen wat door géén normaal mens wordt gedaan.
ook iets onmogelijks, onverstandig.
Hij(zij) is een kuttenbijter.
Dat is een kuttenbijter.
1. politieagent, gendarme
2. boeman
vnw:
•agent, politieman
•boeman
gwnt (1950): m., (Zuidn.) 1. veldwachter, gendarm; 2. boeman.
- synoniemen van pakkeman bij korenpater
“Weurd gendarm… weurd gendarm
De pakkeman mè de langen arm” De Strangers, Bij de Rijkswacht
Zij maar braaf of de pakkeman komt u halen.
Ge zoudt denken dat de pakkemannen wel iets beter zouden te doen hebben dan achter sportief rijdende burgers te jagen, wel, ge moogt iets anders denken. (Louis van Dievel – vrt.be)
Maar toen moesten de pakkemannen – brigades uit drie omliggende steden zelfs – alles uit de kast halen om hier de zedigheid aan te scherpen. (knesselaarsnieuws.net)
De pakkemannen aan de snelweg hebben het al lang verleerd om de transmigranten te melden aan de Dienst Vreemdelingen Zaken (DVZ). (knack.be)
1. politieagent, gendarme
2. boeman
vnw:
•agent, politieman
•boeman
gwnt (1950): m., (Zuidn.) 1. veldwachter, gendarm; 2. boeman.
- synoniemen in andere regio’s bij korenpater
“Weurd gendarm… weurd gendarm
De pakkeman mè de langen arm” De Strangers, Bij de Rijkswacht
Zij maar braaf of de pakkeman komt u halen.
Ge zoudt denken dat de pakkemannen wel iets beter zouden te doen hebben dan achter sportief rijdende burgers te jagen, wel, ge moogt iets anders denken. (Louis van Dievel – vrt.be)
Maar toen moesten de pakkemannen – brigades uit drie omliggende steden zelfs – alles uit de kast halen om hier de zedigheid aan te scherpen. (knesselaarsnieuws.net)
De pakkemannen aan de snelweg hebben het al lang verleerd om de transmigranten te melden aan de Dienst Vreemdelingen Zaken (DVZ). (knack.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
