Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
Moderne, verkorte vorm van moderne humaniora, of moderne wetenschappen is een onderwijskundige term in het secundair onderwijs in Vlaanderen. De term werd ingevoerd toen de klassieke humaniora, waar Latijn een hoofdvak was, werd opgesplitst met een variant zonder Latijn. Men wilde daardoor begaafde leerlingen die niet zo taalvaardig waren, toch de kans geven een diploma secundair onderwijs te behalen om zich voor te bereiden op het hoger onderwijs, bijvoorbeeld voor meer wetenschappelijke studierichtingen. Het was ook een reactie van het officiële onderwijsnet tegen het vrije (katholieke) onderwijs, dat zowat het monopolie had in colleges en kleinseminaries van de klassieke humaniora. Aanvankelijk was het ook bedoeld als een goede voorbereiding op bediendenfuncties bij banken, de post, gemeentebesturen, overheidsdiensten enz. (wikipedia)
Geen Latijnse of moderne? Dan voelt een leerling zich mislukt (vrt.be)
Of je nu Latijn of Moderne gedaan hebt, de richting in aso is niet volledig doorslaggevend van welke studie je in het hoger onderwijs wil aanvangen. (awel.be)
In 6e lj wilde het pms me naar de Handel sturen, maar mocht gelukkig van thuis Moderne doen. (forum.zappy.be)
Moderne, verkorte vorm van moderne humaniora, of moderne wetenschappen is een onderwijskundige term in het secundair onderwijs in Vlaanderen. De term werd ingevoerd toen de klassieke humaniora, waar Latijn een hoofdvak was, werd opgesplitst met een variant zonder Latijn. Men wilde daardoor begaafde leerlingen die niet zo taalvaardig waren, toch de kans geven een diploma secundair onderwijs te behalen om zich voor te bereiden op het hoger onderwijs, bijvoorbeeld voor meer wetenschappelijke studierichtingen. Het was ook een reactie van het officiële onderwijsnet tegen het vrije (katholieke) onderwijs, dat zowat het monopolie had in colleges en kleinseminaries van de klassieke humaniora. Aanvankelijk was het ook bedoeld als een goede voorbereiding op bediendenfuncties bij banken, de post, gemeentebesturen, overheidsdiensten enz. (wikipedia)
Geen Latijnse of moderne? Dan voelt een leerling zich mislukt (vrt.be)
Of je nu Latijn of Moderne gedaan hebt, de richting in aso is niet volledig doorslaggevend van welke studie je in het hoger onderwijs wil aanvangen. (awel.be)
In 6e lj wilde het pms me naar de Handel sturen, maar mocht gelukkig van thuis Moderne doen. (forum.zappy.be)
Moderne, verkorte vorm van moderne humaniora, of moderne wetenschappen is een onderwijskundige term in het secundair onderwijs in Vlaanderen. De term werd ingevoerd toen de klassieke humaniora, waar Latijn een hoofdvak was, werd opgesplitst met een variant zonder Latijn. Men wilde daardoor begaafde leerlingen die niet zo taalvaardig waren, toch de kans geven een diploma secundair onderwijs te behalen om zich voor te bereiden op het hoger onderwijs, bijvoorbeeld voor meer wetenschappelijke studierichtingen. Het was ook een reactie van het officiële onderwijsnet tegen het vrije (katholieke) onderwijs, dat zowat het monopolie had in colleges en kleinseminaries van de klassieke humaniora. Aanvankelijk was het ook bedoeld als een goede voorbereiding op bediendenfuncties bij banken, de post, gemeentebesturen, overheidsdiensten enz. (wikipedia)
Geen Latijnse of moderne? Dan voelt een leerling zich mislukt (vrt.be)
Of je nu Latijn of Moderne gedaan hebt, de richting in aso is niet volledig doorslaggevend van welke studie je in het hoger onderwijs wil aanvangen. (awel.be)
In 6e lj wilde het pms me naar de Handel sturen, maar mocht gelukkig van thuis Moderne doen. (forum.zappy.be)
Moderne, verkorte vorm van moderne humaniora, of moderne wetenschappen is een onderwijskundige term in het secundair onderwijs in Vlaanderen. De term werd ingevoerd toen de klassieke humaniora, waar Latijn een hoofdvak was, werd opgesplitst met een variant zonder Latijn. Men wilde daardoor begaafde leerlingen die niet zo taalvaardig waren, toch de kans geven een diploma secundair onderwijs te behalen om zich voor te bereiden op het hoger onderwijs, bijvoorbeeld voor meer wetenschappelijke studierichtingen. Het was ook een reactie van het officiële onderwijsnet tegen het vrije (katholieke) onderwijs, dat zowat het monopolie had in colleges en kleinseminaries van de klassieke humaniora. Aanvankelijk was het ook bedoeld als een goede voorbereiding op bediendenfuncties bij banken, de post, gemeentebesturen, overheidsdiensten enz. (wikipdedia)
Geen Latijnse of moderne? Dan voelt een leerling zich mislukt (vrt.be)
Of je nu Latijn of Moderne gedaan hebt, de richting in aso is niet volledig doorslaggevend van welke studie je in het hoger onderwijs wil aanvangen. (awel.be)
In 6e lj wilde het pms me naar de Handel sturen, maar mocht gelukkig van thuis Moderne doen. (forum.zappy.be)
een repressief overheidsbeleid waarbij geen enkele overtreding wordt geduld (NL: zero tolerance-beleid)
in Vlaanderen wordt het woord vooral gebruikt in de betekenis van ‘nultolerantie voor alcohol’, een totaalverbod op alcohol
Iedere week sterven er vier Belgen door dronken achter het stuur te kruipen. Is nultolerantie voor onervaren chauffeurs, lees jongeren, de oplossing?
Jongeren die nog maar pas hun rijbewijs hebben 3 jaar lang geen druppel laten drinken voor het rijden: dat was het opzet van de Franstalige liberalen. Maar de nultolerantie komt er niet. (HLN)
vierdaagse werkweek
VD2017 online: BE
vgl. vijfdagenweek
Op 25 september 2012 is het koninklijk besluit houdende diverse bepalingen betreffende de vierdagenweek en het halftijds werken vanaf 50 of 55 jaar in de openbare sector gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. (fedweb.belgium.be)
Vanaf 1 maart 2014 kunnen politiemensen opnieuw kiezen voor een vierdagenwerkweek of een halfijdse job. (polinfo.be)
De werkdag evolueerde van 12 naar 8 uur in slechts enkele decennia. Waarom zou een vierdagenweek dan nu onrealistisch zijn? (vrt.be)
vierdaagse werkweek
VD2017 online: BE
Op 25 september 2012 is het koninklijk besluit houdende diverse bepalingen betreffende de vierdagenweek en het halftijds werken vanaf 50 of 55 jaar in de openbare sector gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. (fedweb.belgium.be)
Vanaf 1 maart 2014 kunnen politiemensen opnieuw kiezen voor een vierdagenwerkweek of een halfijdse job. (polinfo.be)
De werkdag evolueerde van 12 naar 8 uur in slechts enkele decennia. Waarom zou een vierdagenweek dan nu onrealistisch zijn? (vrt.be)
vijfdaagse werkweek
standaardtaal in België
VD2013 onlin: Belgisch-Nederlands
SN-NL: vijfdaagse werkweek
zie ook vierdagenweek
Sommige bedrijven met een vierdagenweek schakelen nu terug over op de vijfdagenweek.
“Terwijl bijna de helft van alle werkende vrouwen van de vijfdagenweek afstapt, is dat slechts bij één op de tien mannen het geval. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
zonder precedent, zoals nog nooit vertoond
VD2017 online: BE
Israël heeft aangekondigd dat het in die regio een zware aanval zal doorvoeren “zonder voorgaande”. (De Standaard)
De Brusselse magistratuur maakt een crisis zonder voorgaande door. (Het Laatste Nieuws)
Uitbraak van ebola is ‘epidemie zonder voorgaande’. (Knack.be)
inhalen (zowel in een beweging als in een rangschikking)
VD2017 online: BE
Deze camion kunt ge misschien voorbijsteken, maar niet onze kwaliteit! (gezien op de vrachtwagen van een textielbedrijf)
In ’t algemeen klassement is em voorbijgestoken door zijn grootste rivaal.
achterhaald, uit de tijd
VD2017 online: BE
Als synoniem van ‘achterhaald’ is ‘voorbijgestreefd’ standaardtaal in België. (taalbeheersingswebsite)
Een mobo met 850i chipset zou ik niet meer kopen, die zijn voorbijgestreefd. (van een forum geplukt)
Vrouwendag: 11 voorbijgestreefde stereotypen over vrouwen (knack.be)
parkeren, maar ook algemener iets plaatsen
soms wederkerig gebruikt
taaladvies.net: Belg., geen standaardtaal
VD2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Ik heb mijne velo daar maar tegen den boom gestationeerd. Ik hoop dat ze hem niet pikken.
Ik zal mijn eigen hier tussen die twee camions in stationeren se, daar is nog juist plaats voor mijn deux chevauke.
“Stationeren waar het niet mag, kan veel geld kosten. (in België, geen standaardtaal)” Taaladvies.net
Als je verhuist of werken laat uitvoeren aan je woning, kan je borden ‘verboden te stationeren’ plaatsen. (standaard.be)
De borden omvatten drie opschriften : links het verbodsteken « verboden te stationeren », in het midden de vermelding « voorbehouden », rechts een zelfklever met het logo van de federale politie en met het opschrift « police ». (senate.be)
entrepot
VD2017 online: BE
Aan de haven liggen heel wat stapelhuizen.
ergens omheen draaien, niet direkt zeggen wat men bedoelt
uit het Frans: tourner autour du pot
VD: algemeen Belgisch-Nederlands
‘Schat, ge moet niet zo rond de pot draaien, zegt wat ge te zeggen hebt.’
wie schade veroorzaakt moet ervoor betalen
NL: wie breekt betaalt
zie ook potje breek, potje betaal
Het spreekwoord zegt: Potje breken is potje betalen. Vroeger was dat ook echt zo. Als je wat kapot maakte in een winkel kon je diep in je geldbeugel tasten om het te betalen. (blogspot)
Het Antwerpse parket gaat een vijftigtal hooligans dagvaarden voor het geweld dat werd gepleegd. De stad zal de schade op hen verhalen. “Potje breken is potje betalen”, zegt Bart De Wever. (Gazet Van Antwerpen)
vele keren
NL en meestal ook in tussentaal: vaak
ook overtreffende trap: dikwijlser (zie dikwijlder).
(Woordenboek der Nederlandsche Taal: In de oudere taal ook in den vergrootenden trap.
“Waartoe hy hun dikwylser fiere dan smeekende taal hield”, Hooft, (1642)).
zie dek
In de media hoort of leest men bekan nooit meer ‘dikwijls’. Een enkele keer staat het nog in de Gazet Van Antwerpen.
Zijt maar gerust dat ik daar dikwijlser geweest ben dan gij. Ik ken dat daar rats van buiten.
vele keren
NL en meestal ook in tussentaal: vaak
ook overtreffende trap: dikwijlser (zie dikwijlder).
(Woordenboek der Nederlandse Taal: In de oudere taal ook in den vergrootenden trap.
“Waartoe hy hun dikwylser fiere dan smeekende taal hield”, Hooft, (1642)).
zie dek
In de media hoort of leest men bekan nooit meer ‘dikwijls’. Een enkele keer staat het nog in de Gazet Van Antwerpen.
Zijt maar gerust dat ik daar dikwijlser geweest ben dan gij. Ik ken dat daar rats van buiten.
1. een vrouw, bvb: een dikke machoefel, een “lui machoefel”, een “vuil machoefel”.
2. het kan ook “ne nummero” zijn (een nummer) of een “raar machoefel”
3. koosnaam voor een meisje
< Van Dale 2005: machochel de (v.); -s
verondersteld wordt dat het eind 16e eeuw is overgenomen van de Spaanse troepen <Sp. muchacha (meisje)
< Bij Kiliaan betekende machache, machachel lui, slordig, mismaakt vrouwspersoon.
< Volgens De Bo (1873) is dit woord “met den vlaamschen lasch in den grondvorm, gevormd van Mokke, Mokkel”.
zie ook: machoechel, masjoeffel, masjoffel
Zie die machoefel daar eens lopen. Zweten dat ze doet bij dit warm weer.
“Vrijdagavond had ze krampjes, dus dat is ononderbroken gekrijs. We besloten dat het tijd werd om onze machoefel kennis te laten maken met een nieuw begrip: DE TUTTER.” (uit een blog)
juffrouwtje,
koosnaam voor een meisje
etymologie bij machoefel
zie ook masjoeffel
(Vader tot zijn dochter)
- Dag masjoffel, alles goed?
1. een vrouw, bvb: een dikke machoefel, een “lui machoefel”, een “vuil machoefel”.
2. het kan ook “ne nummero” zijn (een nummer) of een “raar machoefel”
3. koosnaam voor een meisje
< Van Dale 2005: machochel de (v.); -s
verondersteld wordt dat het eind 16e eeuw is overgenomen van de Spaanse troepen <Sp. muchacha (meisje)
< Bij Kiliaan betekende machache, machachel lui, slordig, mismaakt vrouwspersoon.
< Volgens De Bo (1873) is dit woord “met den vlaamschen lasch in den grondvorm, gevormd van Mokke, Mokkel”.
zie ook: machoechel, masjoeffel, masjoffel
Zie die machoefel daar eens lopen. Zweten dat ze doet bij dit warm weer.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
