Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
bontjas
" ‘En hebben ze alles meegenomen?’ ’Ja, zelfs de pelsen jas die mijn moeder droeg met onze plechtige communie." Liesbeth de Visscher, Bambi Bosteels (2015)
“Van binnen klinkt de stem van een vrouw: ‘Jullie twee, eruit. En jij, met de pelsen jas, jij blijft.’” Zaki, Ondeugender ouder worden (2016)
bontjas
" ‘En hebben ze alles meegenomen?’ ’Ja, zelfs de pelsen jas die mijn moeder droeg met onze plechtige communie." Liesbeth de Visscher, Bambi Bosteels (2015)
van pels gemaakt
bont
uitspraak: pèlse
Van Dale 2018: pelzen
bijvoeglijk naamwoord
niet algemeen van pels gemaakt
= bonten
madam heeft haar ’ne nieuwe pelse frak gekocht.
een mantel in pels
vgl. ook velne frak, pelse frak
<vellen, bn.: van dierenvel gemaakt
vb. “Hij was moij, met vellen cleere” Esbatementen van de Rode Lelije (± 1560). (WNT)
Tante heeft haar vellen (vellne) frak weer eens uitgehaald, hij riekt naar mottenbollen.
bontjas
West-Vlaanderen: velne frak, vellen frak
“Nu zie je hier echt vanalles lopen, ne pelse frak en ne mini-rok, ene met een pots en handschoenen en mokkes topless aan hun strandkabine (en neen ik heb die luxe niet).” (uit een forum)
van pels gemaakt
bont
uitspraak: pèlse
madam heeft haar ’ne nieuwe pelsen frak gekocht.
bontjas
West-Vlaanderen: velne frak
“Nu zie je hier echt vanalles lopen, ne pelse frak en ne mini-rok, ene met een pots en handschoenen en mokkes topless aan hun strandkabine (en neen ik heb die luxe niet).” (uit een forum)
1) bar, tapkast
2) toonbank;koeltoog Van Dale 2018 online: BE
zie ook den toog doen
1) Niet te lang aan den toog blijven plakken, he, mannekes!
2) Uw flyers worden verdeeld op plaatsen het best passend bij uw evenement. We bespreken samen welke plaatsen we aandoen. Dit kan zijn op de toog bij de bakker, aan de kassa bij de buurtwinkel, op de sigarettenbak op café,… (promobom.be)
wet waarmee seksistisch gedrag kan worden gestraft
wordt ook geschreven met een koppelteken
“Voor de eerste keer heeft een rechter in ons land iemand veroordeeld op basis van de antiseksismewet.” (DM060218)
Sinds 3 augustus bestaat er een nieuwe
ANTI-SEKSISME wet.
Voortaan kan elk gebaar of elke handeling waarbij een persoon zwaar publiekelijk geminacht wordt omwille van zijn/haar geslacht
leiden tot een verschijning voor de rechtbank, gevangenisstraf of geldboete. (http://www.lokalepolitie.be/5410/archief/422-nieuwe-anti-seksisme-wet.html 100515)
WNT: Steenen pot met gaten in het deksel, waarin vuur wordt gedaan, en die als verwarmingsmiddel wordt gebruikt, voornamelijk door vrouwen. Volgens Gailliard, in Zuid-Nederland onder het volk nog wel bekend.
Klik op de afbeelding
Onderaan rechts van het schilderij ‘Het Melkmeisje’ staat een lollepot.
zie ook grispot
“Een lollepot of vuurpot is een voetstoofje in aardewerk of koper, waarbij ook een bankje hoort om de voeten op te plaatsen. De potten werden niet enkel binnenshuis gebruikt, maar ook op de markt, in de kerk en op school. Menig potje was een verjaardags- of bruidsgeschenk.” (euroreizen.be)
“De luisteraars van stadsradio FM Brussel hebben de Lollepotstraat uitgeroepen tot de mooiste straatnaam van het Brussels Gewest.” (bruzz.be)
grondig aanpakken, iets drastisch aanpakken waarbij niets of niemand ontzien wordt, ruwe aanpak
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen
Om het netwerk achter de drugsbende bloot te leggen is de politie er in het milieu met de grove borstel door gegaan.
binnenkant schoonmaken
bv. een kot, oren, tenen (tussen de tenen),…
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook kuisen
Het hondenkot is vuil. Het moet dringend worden uitgekuist.
Hoort ge niet goed? Oren uitkuisen wou wel eens kunnen helpen.
bontjas, pelsen jas
Wie draagt bij zo’n weer ne velne frak?
Veel te warm daarvoor!
hiernaast, naast ons: kunnen meerdere personen zijn
zie ook hierneffe, nevens de deur gaan, de gebuur
varianten (al of niet aan mekaar geschreven):
hier neffen, hierneffes(t), hier neffens, hiernevens(t)
Antw. stad en Lier: ier neffe
Kempen: hieneffe, ie neffe
Die van ie neffe is weer nie thuis.
Hierneven is het soms bal marginal met zijnen hoempapamuziek.
voorvoegsel of netnummer van een telefoonnummer
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
Met 00800 nummers, ook UIFN of +800 nummer genoemd, bent u wereldwijd bereikbaar op één enkel gratis telefoonummer. … afwijkend, zoals 990 voor Finland, om die reden staan UIFN nummers internationaal bekend als +800 nummers, waarbij het plusteken laat zien dat dit nummer een internationaal prefix heeft. (teleforwarding.be)
Sindsdien is het niet meer makkelijk te weten of een nummer met het prefix 0495 van het Mobistar-netwerk afhangt. (orange.be)
Iedereen kent wel enkele nummers met de prefix 070, 078, 0820, 0900 enz…… Bijna al deze nummers zijn duur, veel te duur; raar zijn de gratis nummers (0800). (fonteintje-diepenbeek.be)
totaal uitgeput, stikdood
Van Dale 2018 online: BE
Piepedood zat hij, Wout van Aert. Maar zelfs een val in de laatste klim hield hem niet tegen (sporza.be)
Het woord ‘PIEPEDOOD’ van Tom Boonen. 83 likes. In bijna elk interview laat Tom Boonen dit woord vallen en wij vinden dat super! (Facebook.be)
In april van 2017 is de laatste lichting van 999 woorden toegevoegd aan Van Dale Online. Tot deze 999 woorden behoorden onder meer ‘nepnieuws’, ‘sluipsuiker’, en ‘piepedood’. (schrijvenonline.org)
objectsvorm en bezittelijk voornaamwoord van ‘gij’,
uitspraak in Antwerpen: /oe/
Noorder- en Zuiderkempen: /ou(w), aa, aaw, oew, aawe, oewe, ei, eive, eiwe/
Zot van ou. Ik zing ou geire.
Verget ouwe frak ni.
Eive frak hangt on de kapstok. (Kempen)
poepsimpel
doodeenvoudig
Ik kost het direct, het was spotgemakkelijk.
eenvoudig, simpel, spotgemakkelijk
Die autoband wisselen is poepsimpel.
jas, mantel, kledingstuk voor buiten voor mannen, vrouwen, kinderen
Nederland: frak: langpandige herenjas, rokjas.
< Frans: frac of Duits Frack < Engels frock < Oud-Frans froc (monnikspij) < Frankisch hrokk
< Een frak was oorspronkelijk een net herenkledingstuk (op het bovenlichaam) dat elke dag gedragen kon worden. Bij de veranderende mode (lange jassen werden steeds gewoner) veranderde de betekenis van het woord frak in de 18e eeuw in het Zuid-Nederlandse taalgebied mee. In Nederland nam ‘jas’ deze rol over en evolueerde de betekenis van frak juist de andere kant op, tot een chic herenkledingstuk dat alleen bij bijzondere gelegenheden wordt gedragen. (etymologiebank)
Het begon te regenen, maar ik was mijne frak vergeten.
Kom! Doe je frakske aan! Het is flink kouder geworden!
“Frak” was ook het zwarte kledingstuk, gedragen door de “suisse” (naar analogie met de Zwitserse wachten in het Vaticaan) in de kerk. Dat waren zwarte lange jassen zonder knopen, maar versierd met zwarte noppen op schouder en arm.
Uitdrukkingen:
- Uwe frak afdraaien is in Antwerpen: (een beetje tegen uw goesting) hard werken (als enige, soms met weinig appreciatie en resultaat). ‘k Zalle k’ik mijne frak wel afdraaien terwijl dat die ander in ’t café zitten.
Zo de wind waait, waait m’n frakse wordt gezegd van mensen die uit opportuniteit hun mening veranderen.
Eerst was hij bij de sossen (de socialisten), nu zit hij bij de blauw omdat ze voorspellen dat die bij de verkiezingen gaan winnen: zo de wind waait, waait z’n frakske.
amai mijne frak: in het Engels: Oh my God
Amai mijne frak, ’t is warm.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.