Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
Van Dale: puit
< 1287 ‘kikker’
Zweeds puta (gezwollen zijn), de grondbetekenis is ‘zwellen’
uitspraak in Antwerpen: peut
Onze vijver zit vol puiten.
“Daar wipte opeens een puit vlak vóor zijnen neus uit het gras” De Mont en De Cock, Vl. Vert. (1898).
uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje
anjer
zie ook genoffel
Limburg: kernoeffel
van het Frans “girofle” (kruidnagel)
ook wel gebruikt voor een dommige vrouw of voor het vrouwelijke geslachtsdeel
De jenoffele in onzen hof staan al schoon in bloei.
Ons Marie, da’s soms echt een jenoffel…
Zeef
Ook als ww: ziften (zeven) – zift, ziftte, gezift.
< Middelnedelands: sifte, sichte
Ge kunt dat blikske pekes en aarte (erwten) afgieten door de zift.
Ge moet dat zand ziften, dan blijven de steentjes er in liggen.
Ze hebben daar nogal gelachen! Ze hebben die leerjongen om een glazen zift gestuurd.
Gierigorde emme een zift op hun schouw staan om hunnen smoor te zifte. Dan kunnen ze de beste stukken nog is gebruiken.
vergiet
Van Dale: stramien
< (1555) Oud-Frans estamine (zeefdoek)
de r is te verklaren uit een vorm stermijn, waarin de r naar voren werd verplaatst
nevenvormen:
strameen: Gent
stromijne: Meetjesland
stromijn: Waasland
stramien
stamijn
synoniemen in verschillende regio’s: trizee, zijbaar, zij, verzijp, temst
Giet de patatten af in een strameen.
Giet het witloof eens af in de stromeine.
Schep moed, al is het met een stramijn.
opscheplepel, niet gelijk aan het gebruik van ‘pollepel’ in het AN.
Gr.V.D 2005:
1.grote (houten) keukenlepel met vrij lange steel voor het roeren of dooreenstampen van spijzen
2.hoeveelheid die een pollepel kan bevatten
3.(niet algemeen, algemeen Belgisch-Nederlands) soeplepel
Soep schepte op me ne pollepel.
ook knuffelzone, knuffelstrook
SN: kiss & ride, afzetzone
Er is een zoenzone vlak voor de schoolpoort.
gerief om mee te dweilen: rubberen wisser aan een steel
zie ook aftrekken
Om de vloer te kuisen heb ik een dweil, een emmer water, allesreiniger en een aftrekker nodig.
schmink of maquillage verwijderen, afschminken, make-up verwijderen
Van Dale 2016 online: BE
Elke morgend een half uur schminken en elke avond een half uur ontschminken. Dat maakt een uur per dag om schoon te zijn.
zak, tas, boodschappentas of handtas, boekentas
Middelnederlands: ‘cabas’, ‘cabaes’ voor geldkist, geldbuidel, beurs
oorsprong: Latijn capsa of capax.
< Frans: ‘cabas’
Vgl.: Noord-Nederlands ‘karbies’
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mand, korf, ben, hengselmand.
Voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
zie ook: kabba, bazas, redecuul
De boodschappen zitten in mijn kabas.
’k Vind mijn sleutels niet, waar is mijn kabas ergens? Hopelijk zitten ze daar in.
zak, tas, boodschappentas of handtas, boekentas
Middelnederlands: ‘cabas’, ‘cabaes’ voor geldkist, geldbuidel, beurs
oorsprong: Latijn capsa of capax.
< Frans: ‘cabas’
Vgl.: Noord-Nederlands ‘karbies’
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mand, korf, ben, hengselmand.
Voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
zie ook: kabba, bazas, redecuul
De boodschappen zitten in mijn kabas.
’k vind mijn sleutels niet, waar is mijn kabas ergens? Hopelijk zitten ze daar in.
zak, tas, boodschappentas of handtas, boekentas
Middelnederlands: ‘cabas’, ‘cabaes’ voor geldkist, geldbuidel, beurs
oorsprong: Lat. capsa of capax.
> Frans: ‘cabas’
Vgl.: Noord-Nederlands ‘karbies’
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mand, korf, ben, hengselmand.
Voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
zie ook: kabba, bazas, redecuul
De boodschappen zitten in mijn kabas.
’k vind mijn sleutels niet, waar is mijn kabas ergens? Hopelijk zitten ze daar in.
boodschappentas
Als ge naar den Unic gaat vergeet dan gene nettas voor de kommisches in te doen.
Een netzak is een boodschappentas in stof – ook wel redecuul genoemd in Gent
netzak: ook in de prov. Antwerpen
Vergeet je netzak niet, want anders moet je je boodschappen in je handen dragen…
ongeveer
< Frans: à peu près
Die plank is à peu près 45 cm breed.
Vanaf 22 juli (tot eind augustus , à peu près) zullen hardwerkende journalisten elke dag het onderste uit de kan moeten halen om de kolommen en de minuten te vullen. (Louis van Dievel – vrt.be)
1) in een nauwe, wankele, onstabiele situatie verkeren
2) nauw behuisd zijn: bijvoorbeeld: in een kaal huis of tijdelijke verblijfplaats wonen
< zie schupstoel, op een ~ zitten; schupstoel werd door volksetymologie verbasterd tot schupsteel
1) Het wordt dit of dat, ik weet nog niet juist waarnaar toe. Ik zit nog efkes op ne schuppesteel tot ik antwoord krijg.
Al die recent opgerichte initiatieven zitten ‘op een schuppesteel’ omdat de financiering vanuit de Vlaamse overheid sterk teruggeschroefd wordt – niet alleen vanuit Welzijn trouwens – waardoor de peuterspeelpunten niet meer leefbaar zijn. (vlaamsparlement.be)
Met andere woorden, beste mensen, zonder de uitbreiding die door de N-VA gerealisseerd werd, had het OCMW opnieuw op een schuppesteel gezeten. Welke vooruitgang was er dan geboekt? (dessel.n-va.be mei 2009)
2) Hij is aan ’t verhuizen daarom zit hij nu op ne schuppesteel.
Bijgevolg zitten we een beetje op ne schuppesteel. We mogen niet van de kamer en we mogen ook echt geen risico’s nemen met haar immuniteit maar gevoelsmatig voelen we ons niet thuis in het ziekenhuis. (blogspot okt. 2015)
Die campings zitten overvol – in Scandinavië is het nu ook vakantietijd – en als je maar één nacht blijft, zet men je op een ‘schuppesteel’. Nu staan we heel mooi, … (blogspot juli 2016)
1) in een nauwe, wankele, onstabiele situatie verkeren
2) nauw behuisd zijn: bijvoorbeeld: in een kaal huis of tijdelijke verblijfplaats wonen
< zie schupstoel, op een ~ zitten; schupstoel werd door volksetymologie verbasterd tot schupsteel
1) Het wordt dit of dat, ik weet nog niet juist waarnaar toe. Ik zit nog efkes op ne schuppesteel tot ik antwoord krijg.
Al die recent opgerichte initiatieven zitten ‘op een schuppesteel’ omdat de financiering vanuit de Vlaamse overheid sterk teruggeschroefd wordt – niet alleen vanuit Welzijn trouwens – waardoor de peuterspeelpunten niet meer leefbaar zijn. (vlaamsparlement.be)
Met andere woorden, beste mensen, zonder de uitbreiding die door de N-VA gerealisseerd werd, had het OCMW opnieuw op een schuppesteel gezeten. Welke vooruitgang was er dan geboekt? (dessel.n-va.be mei 2009)
2) Hij is aan ’t verhuizen daarom zit hij nu op ne schuppesteel.
Bijgevolg zitten we een beetje op ne schuppesteel. We mogen niet van de kamer en we mogen ook echt geen risico’s nemen met haar immuniteit maar gevoelsmatig voelen we ons niet thuis in het ziekenhuis. (blogspot okt. 2015)
Die campings zitten overvol – in Scandinavië is het nu ook vakantietijd – en als je maar één nacht blijft, zet men je op een ‘schuppesteel’. Nu staan we heel mooi, …
1) in een nauwe, wankele, onstabiele situatie verkeren
2) nauw behuisd zijn: bijvoorbeeld: in een kaal huis of tijdelijke verblijfplaats wonen
< zie schupstoel, op een ~ zitten; schupstoel werd door volksetymologie verbasterd tot schupsteel
1) Het wordt dit of dat, ik weet nog niet juist waarnaar toe. Ik zit nog efkes op ne schuppesteel tot ik antwoord krijg.
Al die recent opgerichte initiatieven zitten ‘op een schuppesteel’ omdat de financiering vanuit de Vlaamse overheid sterk teruggeschroefd wordt – niet alleen vanuit Welzijn trouwens – waardoor de peuterspeelpunten niet meer leefbaar zijn. (vlaamsparlement.be)
Met andere woorden, beste mensen, zonder de uitbreiding die door de N-VA gerealisseerd werd, had het OCMW opnieuw op een schuppesteel gezeten. Welke vooruitgang was er dan geboekt? (dessel.n-va.be mei 2009)
2) Hij is aan ’t verhuizen daarom zit hij nu op ne schuppesteel.
Bijgevolg zitten we een beetje op ne schuppesteel. We mogen niet van de kamer en we mogen ook echt geen risico’s nemen met haar immuniteit maar gevoelsmatig voelen we ons niet thuis in het ziekenhuis. (blogspot okt. 2015)
1) in een nauwe, wankele, onstabiele situatie verkeren
2) nauw behuisd zijn: bijvoorbeeld: in een kaal huis of tijdelijke verblijfplaats wonen
< zie schupstoel, op een ~ zitten; schupstoel werd door volksetymologie verbasterd tot schupsteel
1) Het wordt dit of dat, ik weet nog niet juist waarnaar toe. Ik zit nog efkes op ne schuppesteel tot ik antwoord krijg.
Al die recent opgerichte initiatieven zitten ‘op een schuppesteel’ omdat de financiering vanuit de Vlaamse overheid sterk teruggeschroefd wordt – niet alleen vanuit Welzijn trouwens – waardoor de peuterspeelpunten niet meer leefbaar zijn. (vlaamsparlement.be)
Met andere woorden, beste mensen, zonder de uitbreiding die door de N-VA gerealisseerd werd, had het OCMW opnieuw op een schuppesteel gezeten. Welke vooruitgang was er dan geboekt? (dessel.n-va.be mei 2009)
2) Hij is aan ’t verhuizen daarom zit hij nu op ne schuppesteel.
Bijgevolg zitten we een beetje op ne schuppesteel. We mogen niet van de kamer en we mogen ook echt geen risico’s nemen met haar immuniteit maar gevoelsmatig voelen we ons niet thuis in het ziekenhuis.
1) in een nauwe, wankele, onstabiele situatie verkeren
2) nauw behuisd zijn: bijvoorbeeld: in een kaal huis of tijdelijke verblijfplaats wonen
< zie schupstoel, op een ~ zitten; schupstoel werd door volksetymologie verbasterd tot schupsteel
1) Het wordt dit of dat, ik weet nog niet juist waarnaar toe. Ik zit nog efkes op ne schuppesteel tot ik antwoord krijg.
Al die recent opgerichte initiatieven zitten ‘op een schuppesteel’ omdat de financiering vanuit de Vlaamse overheid sterk teruggeschroefd wordt – niet alleen vanuit Welzijn trouwens – waardoor de peuterspeelpunten niet meer leefbaar zijn. (vlaamsparlement.be)
Met andere woorden, beste mensen, zonder de uitbreiding die door de N-VA gerealisseerd werd, had het OCMW opnieuw op een schuppesteel gezeten. Welke vooruitgang was er dan geboekt? (dessel.n-va.be mei 2009)
2) Hij is aan ’t verhuizen daarom zit hij nu op ne schuppesteel.
Zij verhuizen van een huis naar een appartement? Om op een schuppesteel te gaan zitten?
1) in een nauwe, wankele, onstabiele situatie verkeren
2) nauw behuisd zijn: bijvoorbeeld: in een kaal huis of tijdelijke verblijfplaats wonen
< zie schupstoel, op een ~ zitten; schupstoel werd door volksetymologie verbasterd tot schupsteel
1) Het wordt dit of dat, ik weet nog niet juist waarnaar toe. Ik zit nog efkes op ne schuppesteel tot ik antwoord krijg.
Al die recent opgerichte initiatieven zitten ‘op een schuppesteel’ omdat de financiering vanuit de Vlaamse overheid sterk teruggeschroefd wordt – niet alleen vanuit Welzijn trouwens – waardoor de peuterspeelpunten niet meer leefbaar zijn. (vlaamsparlement.be)
Met andere woorden, beste mensen, zonder de uitbreiding die door de N-VA gerealisseerd werd, had het OCMW opnieuw op een schuppesteel gezeten. Welke vooruitgang was er dan geboekt?
2) Hij is aan ’t verhuizen daarom zit hij nu op ne schuppesteel.
Zij verhuizen van een huis naar een appartement? Om op een schuppesteel te gaan zitten?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.