Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
pissebed
Latijnse naam: Oniscus asellus
ook in de Kempen
zie synoniemen in andere regio’s bij wild varken
Klik op de afbeelding
Neem die steen maar niet weg, het krioelt eronder van de kelderzeugen.
Zachtjes aan zijn … van dit diertje nu al de namen voor den dag gekomen: kelderzeug, varkentje, molenvarken, krub of krob; en bij Kiliaan … bovendien nog … tichelbeeste, steenworm, eselworm, laurillard, in Nav. 30, 531 1880. (WNT)
pissebed
ook in de Kempen
West-Vlaanderen: platte zeuhe, zwientje
WNT: In Oost-Vlaanderen, Brabant en Limburg, benaming voor de pissebed. Vergelijk ook de samenstellingen keldervarken, molenvarken, muurvarken, pisvarken, stekelvarken, zijvarken, varkensbeest, varkensluis en de verbing dik varken, wild varken. In vier vijfde van het ndl. taalgebied wordt dit dier met het ‘varken’ vergeleken. Aangezien dit gebied, het niet-ingwaeoonsche, samenvalt met dat waarin vroeger het wilde varken voorkwam, zal, mede wegens de grijze kleur, aan vergelijking met deze variëteit gedacht moeten worden (zie Kloeke (1939)).
zie ook kelderzeug, kalderbees, steenvarken, verrekebiest, zwientje
Klik op de afbeelding
Het wiëdt haug tijd dat ve de kalder nog èns sjaunmaoke, de wil verke koëme dich tiëge op den trap.
(Het wordt hoog tijd dat we de kelder nog eens schoonmaken, de pissebedden komen je tegemoet op de trap.)
1. kapoen, deugniet
2. pissebed; zie synoniemen bij wild varken
< varkenbeest
Klik op de afbeelding
1) Gij klein verrekebiest, kom hier dat ik u opeet.
2) Verrekebieste schuilen onder stenen en op vochtige plaatsen.
1. kapoen, deugniet
2. pissebed; zie synoniemen bij wild varken
< varkenbeest
Klik op de afbeelding
1) Gij klein verrekebiest, kom hier dat ik u opeet.
2) Verrekebieste schuilen onder stenen en op vochtige plaatsen.
pissebed
ook in de Kempen
West-Vlaanderen: platte zeuhe, zwientje
WNT: In Oost-Vlaanderen, Brabant en Limburg, benaming voor de pissebed. Vergelijk ook de samenstellingen keldervarken, molenvarken, muurvarken, pisvarken, stekelvarken, zijvarken, varkensbeest, varkensluis en de verbing dik varken, wild varken. In vier vijfde van het ndl. taalgebied wordt dit dier met het ‘varken’ vergeleken. Aangezien dit gebied, het niet-ingwaeoonsche, samenvalt met dat waarin vroeger het wilde varken voorkwam, zal, mede wegens de grijze kleur, aan vergelijking met deze variëteit gedacht moeten worden (zie Kloeke (1939)).
zie ook kelderzeug, kalderbees, steenvarken, verrekebiest
Klik op de afbeelding
Het wiëdt haug tijd dat ve de kalder nog èns sjaunmaoke, de wil verke koëme dich tiëge op den trap.
(Het wordt hoog tijd dat we de kelder nog eens schoonmaken, de pissebedden komen je tegemoet op de trap.)
pissebed
ook in de Kempen
West-Vlaanderen: platte zeuhe, zwientje
WNT: In Oost-Vlaanderen, Brabant en Limburg, benaming voor de pissebed. Vergelijk ook de samenstellingen keldervarken, molenvarken, muurvarken, pisvarken, stekelvarken, zijvarken, varkensbeest, varkensluis en de verbing dik varken, wild varken. In vier vijfde van het ndl. taalgebied wordt dit dier met het ‘varken’ vergeleken. Aangezien dit gebied, het niet-ingwaeoonsche, samenvalt met dat waarin vroeger het wilde varken voorkwam, zal, mede wegens de grijze kleur, aan vergelijking met deze variëteit gedacht moeten worden (zie Kloeke (1939)).
zie ook kelderzeug, kalderbees
Klik op de afbeelding
Het wiëdt haug tijd dat ve de kalder nog èns sjaunmaoke, de wil verke koëme dich tiëge op den trap.
(Het wordt hoog tijd dat we de kelder nog eens schoonmaken, de pissebedden komen je tegemoet op de trap.)
1. kapoen, deugniet
2. pissebed; zie ook wild varken, kelderzeug, steenvarken, kalderbees
< varkenbeest
Klik op de afbeelding
1) Gij klein verrekebiest, kom hier dat ik u opeet.
2) Verrekebieste schuilen onder stenen en op vochtige plaatsen.
deugniet, pietje pek, kapoen
Dat ventje daar, da’s nen ransel…
deugniet
zie sjarel, sloeber
zie ook de reactie
uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje om het woord te beluisteren
Heeft hij nu weer de hond losgelaten. ’t Is ne kastaar!
“Een kastaar is een kapoen. Iemand die niet deugt, maar dan eerder in de minder zware betekenis, eerder gebruikt in de positieve zin. Iemand die (bv) allerlei fratsen op z’n kerfstok heeft.” (forumwoordefans.be)
op de tijd dat, tijdens de periode dat,
terwijl
ook: swees, swens, swengst, swijl
< swens, (met achteraan toegevoegde t en gevolgd door dat) < wijlen, oorspronkelijk verbogen vorm van wijl ‘tijd’, met voor en achter een bijwoordelijke s vergelijk ’s nachts. (A. Weijnen)
Swengst dat hij binnen was, hebben ze zijn banden toch wel afgelaten, zeker. Die kapoenen draaien hun hand daar niet voor om.
een nul-nul score, gelijk spel
ook brilstand
term uit de sportjournalistiek
< bril: de score O-O kan doen denken aan een bril
De eerste helft Argentinië – Kroatië eindigde met een brilscore.
De brilscore vormde een billijk resultaat na een evenwichtige wedstrijd. (NB.be)
Doordat de scheidsrechter het doelpunt van Wilmots heeft afgekeurd, eindigde de eerste helft tussen België en Brazilië op het wereldkampioenschap voetbal met een brilscore. (taaltelefoon.be)
schurk, schelm
maar ook meer algemeen ne pipo, ne rare, …
< Flurk was een figuur in de stripreeks "de Lustige Kapoentjes (vanaf 1950).
Flurk: de slechterik. (zie ook bij reacties)
Een al wat oudere jongen die voortdurend de Kapoentjes en de champetter pest. Hij is een leegloper en doet blijkbaar niets anders dan stelen, treiteren en streken uithalen. De Kapoentjes zorgen er via listen en het “poets wederom poets”-principe voor, dat hij continu in handen van de Champetter terecht komt.
> een neologisme door Marc Sleen uitgevonden naar analogie met “schurk”.
“Hé, Flurk, kom ’ns hier”, riep mijn vader indertijd. Hij bedoelde daarmee: pestkop, vervelend ventje; dat was dus gewoon plagend bedoeld.
Er is ook een geval bekend van een politieagent die men “Flurk” noemde omdat hij de mensen nogal durfde treiteren met zijn optreden. De man is gelukkig met pensioen…
demorgen.be: (Mensbrugghe op Gents Oscarfeest: poepchic ontgoocheling) Ik ben slechts een flurk die wel een zin kan schrijven, maar voor de rest geen beginselvaste principes heeft.
schurk, schelm
maar ook meer algemeen ne pipo, ne rare, …
< Flurk was een figuur in de stripreeks "de Lustige Kapoentjes (vanaf 1950).
Flurk: de slechterik. (zie ook bij reacties)
Een al wat oudere jongen die voortdurend de Kapoentjes en de champetter pest. Hij is een leegloper en doet blijkbaar niets anders dan stelen, treiteren en streken uithalen. De Kapoentjes zorgen er via listen en het “poets wederom poets”-principe voor, dat hij continu in handen van de Champetter terecht komt.
> een neologisme door Marc Sleen uitgevonden naar analogie met “schurk”.
“Hé, Flurk, kom ’ns hier”, riep mijn vader indertijd. Hij bedoelde daarmee: pestkop, vervelend ventje; dat was dus gewoon plagend bedoeld.
Er is ook een geval bekend van een politieagent die men “Flurk” noemde omdat hij de mensen nogal durfde treiteren met zijn optreden. De man is gelukkig met pensioen…
demorgen.be: (Mensbrugghe op Gents Oscarfeest: poepchic ontgoocheling) Ik ben slechts een flurk die wel een zin kan schrijven, maar voor de rest geen beginselvaste principes heeft.
aanhoudend sukkelen: in het/een sukkelstraatje zitten/geraken, in de versukkeling raken
en omgekeerd: uit het sukkelstraatje komen, geraken, …
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen
vgl. ook sukkel, op de ~ zijn
Clijsters zat met haar opeenvolgende blessures in het sukkelstraatje.
Door de schulden die hij moest afbetalen met nieuwe leningen is hij dan in een sukkelstraatje geraakt.
“We raken maar niet uit het sukkelstraatje” (Herne) – Het Nieuwsblad
Ik was inmiddels dertig jaar en mijn lijf was me te dierbaar om voortdurend van het ene sukkelstraatje in het andere te belanden. (De weg naar Alpamayo – Ignace Bral)
een nul-nul score, gelijk spel
ook brilstand
term uit de sportjournalistiek
De eerste helft Argentinië – Kroatië eindigde met een brilscore.
De brilscore vormde een billijk resultaat na een evenwichtige wedstrijd. (NB.be)
Doordat de scheidsrechter het doelpunt van Wilmots heeft afgekeurd, eindigde de eerste helft tussen België en Brazilië op het wereldkampioenschap voetbal met een brilscore. (taaltelefoon.be)
een nul-nul score, gelijk spel
ook brilstand
term uit de sportjournalistiek
De eerste helft Argentinië – Kroatië eindigde met een brilscore.
De brilscore vormde een billijk resultaat na een evenwichtige wedstrijd. (NB.be)
Doordat de scheidsrechter het doelpunt van Wilmots heeft afgekeurd, eindigde de eerste helft tussen België en Brazilië op het wereldkampioenschap voetbal met een brilscore. (taaltelefoon.be)
Er terug bovenop zijn, uit de problemen zijn, terug gezond zijn
Zie sukkelstraatje
Ze is het sukkelstraatje uit denk ik want ze ziet er goed uit en ze mag terug gaan werken.
Gelukkig is hij uit het sukkelstraatje geraakt met de hulp en steun van zijn familie.
podagra, jicht, flerecijn
ook pootziekte
< bij mensen
Het is een pijnlijke reumatische ontsteking als gevolg van een verhoogde purine-afbraak door alcoholgebruik, wat leidt tot de kristallisatie van een te hoog urinezuurgehalte in een gewricht. Meestal in de grote teen maar kan ook voorkomen in de enkel, knie, vingers of in de oorschelp.
zie ook kozijntjes, pootje, notarisziekte
Klik op de afbeelding
Door de pootjesziekte kan hij moeilijk stappen.
De pootjesziekte krijgt ge door teveel urinezuur in uw bloed.
Vroeger werd de benaming pootjesziekte gebruikt voor de rijkemensenziekte: de adel die teveel dronk en at.
- “Uwe vent mankt zo, wat is er aan de hand?”
- “De pootjesziekte. Dat ligt aan zijn eigen (eigen, zijn ~), dat hij wat minder aperitieft en wat minder eet.”
ophouden met een activiteit, ermee stoppen, het als afgehandeld beschouwen, het voor bekeken houden
zie ook boeken, de ~ neerleggen, boeken, de ~ sluiten
vgl. boeken toe
Bij gebrek aan klanten konden ze na een maand de boeken al dicht doen.
Om 5 uur doen kik de boeken dicht en gaan ’k naar huis.
De nagelstyliste is ermee opgehouden, ze heeft de boeken toegedaan van de week.
Modric doet de boeken toe, de buit lijkt helemaal binnen voor de Kroaten! 0-3. (sporza.be)
een nul-nul score, gelijk spel
ook brilstand
term uit de sportjournalistiek
De eerste helft Argentinië – Kroatië eindigde met een brilscore.
De brilscore vormde een billijk resultaat na een evenwichtige wedstrijd. (NB.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
