Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
duizend
De voornamelijk Oost-Vlaamse variant van 1000.
ook: duusd
Honderd euro? Weet gij wel hoeveel dat dat is? Duzend frang!
drukkend warm weer, zwoel, laf
Van Dale online:
Belgisch-Nederlands, niet algemeen, van het weer, de atmosfeer
Het is doef weer vandaag, het zal allicht gaan onweren.
José De Cauwer als commentator bij de Ronde van Frankrijk: "Doef is een woord dat de Nederlanders ons benijden, zoals goesting en goesting in…’
bekaf, doodmoe, afgepeigerd
< “Zijn pomp is af, zijne krachten zijn uitgeput.” (Cornelissen-Vervliet (1899))
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
We hebben een hele remork houtstompen gekloven en gestapeld onder het afdak en ik ben pompaf.
bekaf, doodmoe, afgepeigerd
< “Zijn pomp is af, zijne krachten zijn uitgeput.” (Cornelissen-Vervliet (1899)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
We hebben een hele remork houtstompen gekloven en gestapeld onder het afdak en ik ben pompaf.
ook ‘pannepisse’, ‘pendepisse’, etc…
< vervorming van Frans: ‘pain d’épices’
Een sneetje pennepisse tussen je stutte smaakt goed.
uithalen, uitspoken
Van Dale 2018: uitdrukking; BE iets uitsteken
een streek uithalen
Wat voor kattekwaad hebt ge nu weer uitgestoken? Zal het opnieuw klachten regenen?
iets aan het bekokstoven
Die jongens zijn daar iets aan het uitsteken achter dat muurtje.
iets aan het bekokstoven
Die jongens zijn daar iets aan het uitsteken achter dat muurtje.
uithalen, uitspoken
Van Dale 2018: uitdrukking; BE iets uitsteken
een streek uithalen
vgl iets uitsteken
Wat voor kattekwaad hebt ge nu weer uitgestoken? Zal het opnieuw klachten regenen?
verwarren, in wanorde zijn
Hij wilde die lange koorde bezigen, maar ze was helemaal vernesteld.
(verouderd in Nederland)
schrikken, verbazen, verwonderen, ergens van opkijken;
Van Dale 2013 online Belgisch-Nederlands, spreektaal
Woordenboek der Nederlandsche Taal: verschieten
Verouderd maar gewestelijk nog frequent aangetroffen, bepaaldelijk in Vlaams-België en Noord-Holland.
> “Zy … zach dat de doode vrauwe haer een been op track, waer deur sy verschoodt ende seyde: Minne leefdy noch?” Vrancx (1602) bij De Bo
zie ook verschietachtig, verschietelijk, verschoten
Ons bomma liet mij keihard verschieten, en ik was van mijnen hik vanaf.
Ik verschiet van niks niet meer tegenwoordig.
Van ’t verschieten liet ze haar talloor vallen.
Ik zou er niet van verschieten dat achteraf zou blijken dat hij dat allemaal op voorhand wist.
Smurfentaart is een vooral in Belgisch Limburg, maar ook in delen van de Antwerpse Kempen en Vlaams-Brabant bekende taart (…) De basis van een smurfentaart is een bladerdeegbodem met een vulling van vanillepudding en abrikozengelei die mee wordt afgebakken. Als de taart is afgekoeld wordt ze afgewerkt met een flinke hoeveelheid slagroom. Daarbovenop komen witte chocoladeschilfers en poedersuiker.(wikipedia)
staat ongemarkeerd in Van Dale 2018, maar dubbel zoveel googels in BE dan in NL.
synoniem: smurfenvlaai
Klik op de afbeelding
Gisteren waren we op de babyborrel van de buren met Limburgse roots en als er één ding is waar de Limburgers goed in zijn, dan is het wel in vlaaien bakken. Maar nu bleek dat de buren met Antwerpse roots helemaal geen smurfentaart kennen! Allez! (blog)
Smurfentaart | VTM Koken
Op zoek naar het lekkerste smurfentaart recept? Ontdek nu de heerlijke recepten van Solo Open Kitchen. (sole.be)
Deze mangotaart is een zondig lekkere variant op de beroemde ‘smurfentaart’. Van blauwe mannetjes is er verder geen sprake, maar wie straks een punt opsmult zal minstens zo goedgemutst zijn. (dagelijksekost.een.be)
vanaf het ogenblik, zodra, van ~
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
zie ook van: sinds
vgl. van dat
Zij is niet thuis, maar van als zij binnenkomt, zal ik het haar zeggen.
zodra, meteen, nadat, van als
standaardtaal in België? status onduidelijk
Van zodra de winkeldeuren opengingen, stroomde het volk naar binnen.
Deze waarborg krijgt U terug van zodra het paspoort gevalideerd werd door onze diensten.
“Van zodra we uw brief ontvangen, sturen we de bestelling op. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net
standaard.be: Proficiat, u kunt dS Avond gratis lezen tot en met 22 mei. We verwerken nog even uw gegevens. Van zodra dit gebeurd is, kunt u meteen beginnen lezen.
deedactie.be: Van zodra het traangas uit de dozen ontsnapte, vroeg parlementsvoorzitter Kadri Veseli de afgevaardigden de zaal te verlaten.
demorgen.be: Van zodra het buiten warmer wordt en de zon begint te schijnen, beginnen we weer en masse vlees te roosteren op de grill.
vanaf het ogenblik, van zodra
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
zie ook van: sinds
vgl. van dat
Zij is niet thuis, maar van als zij binnenkomt, zal ik het haar zeggen.
Typisch ballen/bollen-werp-spel dat recreatief gespeeld wordt, maar voornamelijk in Frankrijk en België ook competitief.
Alhoewel voor de kenners petanque (pieds tanqués, voeten bij elkaar) een vorm van jeu de boules (bollenspel) is citeren we hier de Nederlanse Jeu de Boules Bond: Als we in Nederland over Jeu de Boules spreken, bedoelen we Petanque.
De sport, zowel recreatief als competitief, is in Vlaanderen petanque (zie www.pfv.be/nl/#4), in Nederland jeu de boules (zie www.njbb.nl)
uitspraak: dikwijls petank.
zie ook petanquen
Niks zo plezant als een spelleke petanque op ’t strand. (Maar pas op dat ge niet verbrandt!)
De wereldtop petanque zit in Frankrijk en België.
Op het strand ziet ge vaak gekleurde plastieken petanqueballen. De professionals spelen met ijzeren bollen.
petanque spelen
een soort jeu de boules spelen: jeu-de-boulen
De ‘Beringense hangouderen’ die de stap naar de rechter zetten omdat ze zo snel mogelijk weer willen petanquen.
Petanquen op Europees niveau (titel: knack.be)
Petanquen met echte mannenhoofden (vier.be)
Petanquen op het dorpsplein. (hln.be)
Typisch ballen/bollen-werp-spel dat recreatief gespeeld wordt, maar voornamelijk in Frankrijk en België ook competitief.
Alhoewel voor de kenners petanque (pieds tanqués, voeten bij elkaar) een vorm van jeu de boules (bollenspel) is citeren we hier de Nederlanse Jeu de Boules Bond: Als we in Nederland over Jeu de Boules spreken, bedoelen we Petanque.
De sport, zowel recreatief als competitief, is in Vlaanderen petanque (zie www.pfv.be/nl/#4), in Nederland jeu de boules (zie www.njbb.nl)
uitspraak: dikwijls petank.
Niks zo plezant als een spelleke petanque op ’t strand. (Maar pas op dat ge niet verbrandt!)
De wereldtop petanque zit in Frankrijk en België.
Op het strand ziet ge vaak gekleurde plastieken petanqueballen. De professionals spelen met ijzeren bollen.
1) vuilniscontrole door de overheid
2) schoonmaakactie door vrijwilligers
Tijdens een netheidsactie op de Haachtsesteenweg werden maandag 29 pv’s opgesteld voor sluikstorten, het bevuilen van de openbare weg en wildplassen. (De Standaard)
Netheidsactie: voor de netheid omheen de woontorens, het onderhoud van de petanquebaan en het verzorgen van de kippen op de site zijn al Torekes doeners gevonden. (Torekes)
Een term uit bepaalde spelen: het zo dichtst mogelijk tegen het kleinste balletje aan gooien bij petanque of naar een streep gooien.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
De oorsprong er van is onbekend en lang niet alle plaatsen waar het ww. in technischen zin voorkomt, laten zich op eene bevredigende wijze verklaren.
In Z.-Ndl. in levend gebruik, doch in N.-Ndl. (thans) volslagen onbekend.
- Het heulen vormt soms ook een spel op zich zelf, bestaande in het ”om het dichtst” werpen naar een streep.
Petanque is niets anders dan met 2 metalen ballen het kleinste balleke heulen.
‘Kets de Willy zijne bal en heult de kleine’ riep Jeannine tegen hare petanquepartner.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
