Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #46791

    petanquen
    (ww., petanquete, gepetanquet)

    petanque spelen

    een soort jeu de boules spelen: jeu-de-boulen

    De ‘Beringense hangouderen’ die de stap naar de rechter zetten omdat ze zo snel mogelijk weer willen petanquen.

    Petanquen op Europees niveau (titel: knack.be)

    Petanquen met echte mannenhoofden (vier.be)

    Petanquen op het dorpsplein. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:28
    0 reactie(s)

    #46792

    petanque
    (zn. v.)

    Typisch ballen/bollen-werp-spel dat recreatief gespeeld wordt, maar voornamelijk in Frankrijk en België ook competitief.
    Alhoewel voor de kenners petanque (pieds tanqués, voeten bij elkaar) een vorm van jeu de boules (bollenspel) is citeren we hier de Nederlanse Jeu de Boules Bond: Als we in Nederland over Jeu de Boules spreken, bedoelen we Petanque.

    De sport, zowel recreatief als competitief, is in Vlaanderen petanque (zie www.pfv.be/nl/#4), in Nederland jeu de boules (zie www.njbb.nl)

    uitspraak: dikwijls petank.

    Niks zo plezant als een spelleke petanque op ’t strand. (Maar pas op dat ge niet verbrandt!)

    De wereldtop petanque zit in Frankrijk en België.

    Op het strand ziet ge vaak gekleurde plastieken petanqueballen. De professionals spelen met ijzeren bollen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:18
    0 reactie(s)

    #46793

    netheidsactie
    (z. nw. de ~ (v) ~s)

    1) vuilniscontrole door de overheid
    2) schoonmaakactie door vrijwilligers

    Tijdens een netheidsactie op de Haachtsesteenweg werden maandag 29 pv’s opgesteld voor sluikstorten, het bevuilen van de openbare weg en wildplassen. (De Standaard)

    Netheidsactie: voor de netheid omheen de woontorens, het onderhoud van de petanquebaan en het verzorgen van de kippen op de site zijn al Torekes doeners gevonden. (Torekes)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:15
    0 reactie(s)

    #46794

    heulen
    (ww. heulde, geheuld)

    Een term uit bepaalde spelen: het zo dichtst mogelijk tegen het kleinste balletje aan gooien bij petanque of naar een streep gooien.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    De oorsprong er van is onbekend en lang niet alle plaatsen waar het ww. in technischen zin voorkomt, laten zich op eene bevredigende wijze verklaren.
    In Z.-Ndl. in levend gebruik, doch in N.-Ndl. (thans) volslagen onbekend.
    - Het heulen vormt soms ook een spel op zich zelf, bestaande in het ”om het dichtst” werpen naar een streep.

    Petanque is niets anders dan met 2 metalen ballen het kleinste balleke heulen.

    ‘Kets de Willy zijne bal en heult de kleine’ riep Jeannine tegen hare petanquepartner.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:14
    0 reactie(s)

    #46795

    zwientje
    (zn. o. ~s)

    pissebed

    synoniemen bij wild varken

    zie andere definitie van zwientje

    ’t Zit ier were vul met zwientjes onder die steen.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:11
    0 reactie(s)

    #46796

    zwientje
    (zn. o. -s)

    het kleine balletje dat het doel is bij het petanquespel

    < Frans cochonnet = zwijntje, varkentje

    Pétanque Spielsituation 1
    Zwientje en petanqueballen

    zie andere definitie van zwientje

    Waarom smijt (smijten) je het zwientje altijd zo ver, dat is voor mij veel te moeilijk.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:11
    0 reactie(s)

    #46797

    zwientje
    (zn. o. -s)

    een borsteltje dat samen met een vuilblik wordt gebruikt

    zie ook: handvleugel

    zie andere definitie van zwientje

    Neem het zwientje en het vuulblek om hier wat op te kuisen.

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:11
    0 reactie(s)

    #46798

    zwientje
    (zn. o. -s)

    puistje op de rand van het ooglid
    zie synoniemen bij weeroog

    zie andere definitie van zwientje

    Ik houd mijn zonnebril op want ’k zit met ’n zwientje.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:10
    0 reactie(s)

    #46799

    zwientje
    (het~, ~s)

    een kleine veegborstel

    zie andere definitie van zwientje

    Geef ééns dat veegborsteltje.
    Hift da zwientje ne ké.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:10
    6 reactie(s)

    #46800

    zwientje
    (zn. o. -s)

    het kleine balletje dat het doel is bij het petanquespel

    < Frans cochonnet = zwijntje, varkentje

    Pétanque Spielsituation 1
    Zwientje en petanqueballen

    Waarom smijt (smijten) je het zwientje altijd zo ver, dat is voor mij veel te moeilijk.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:10
    0 reactie(s)

    #46801

    vriendenmatch
    (de ~ (v.), ~en)

    vriendschappelijke wedstrijd

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook vriendenwedstrijd

    Hier ziet u alle deelnemers van de vriendenmatch petanque samen op de foto.

    demorgen.be: Omdat de ‘Albiceleste’ de komende maanden punten kwijtspelen en enkel onbeduidende (vrienden)matchen spelen, wippen de Duivels over Messi en co om zo tweede te worden na Duitsland.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 25 Jul 2018 22:09
    0 reactie(s)

    #46802

    middag
    (de~, m., ~en)

    De “middag” duurt in Vlaanderen niet tot 18 uur, zoals in Nederland, maar slechts tot ongeveer 14 uur, daarna spreken we van “namiddag”.

    zie de andere definitie van middag

    ’s Middags eten we warm.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 19:13
    5 reactie(s)

    #46803

    middag
    (de ~ (m.), geen mv.)

    warm middagmaal, warm eten: soep, patatten met vlees groenten en saus en een dessertje

    Hageland: noen

    zie de andere definitie van middag

    Morgen als onze zoon komt met zijn vriendin, dan gaan we middag eten in taverne ‘De Zalm’.

    Het is al 18.00 uur en ik heb nog gene middag geten vandaag.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 19:12
    3 reactie(s)

    #46804

    gelijk
    (bw.)

    onmiddellijk, direct, meteen

    Taaladvies.net: Ik doe dat meteen is in elk geval standaardtaal in het hele taalgebied. Ik doe dat gelijk is standaardtaal in Nederland. Het is onduidelijk of het gebruik van gelijk in de betekenis ‘(zo) meteen’ ook in België tot de standaardtaal gerekend kan worden.

    zie ook: gelijk, in ’t ~

    regio: Antwerpse Kempen en standaardtaal in Nederland
    “Schiet op, de voorstelling begint gelijk. (standaardtaal in Nederland)” Taaladvies.net

    zie andere definities van gelijk

    Dat zal ik gelijk regelen.

    Ik ben gelijk content, nu dat ik u zien.

    Ik ga d’er gelijk aan beginnen se, as ge ’n secondje kunt wachten.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:26
    12 reactie(s)

    #46805

    gelijk
    (bw.)

    onmiddellijk, direct, meteen

    Ik doe dat meteen is in elk geval standaardtaal in het hele taalgebied. Ik doe dat gelijk is standaardtaal in Nederland. Het is onduidelijk of het gebruik van gelijk in de betekenis ‘(zo) meteen’ ook in België tot de standaardtaal gerekend kan worden.

    zie ook: gelijk, in ’t ~

    regio: Antwerpse Kempen en standaardtaal in Nederland
    “Schiet op, de voorstelling begint gelijk. (standaardtaal in Nederland)” Taaladvies.net

    zie andere definities van gelijk

    Dat zal ik gelijk regelen.

    Ik ben gelijk content, nu dat ik u zien.

    Ik ga d’er gelijk aan beginnen se, as ge ’n secondje kunt wachten.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:23
    12 reactie(s)

    #46806

    gelijk
    (voegwoord)

    zoals, (even)als, alsof

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Als voegwoord van wijze. Evenals het voegwoord als, wordt gelijk ook gebezigd, om de wijze, waarop iemand of iets voorgesteld wordt, bij vergelijking te kennen te geven. Het staat dan in beteekenis nagenoeg gelijk met als zelf, met of ’t ware of als ’t ware.
    In deze toepassing echter komt het thans weinig meer voor, ofschoon in Vlaamsch België nog in gebruik (Schuermans (1883)).

    zie andere definities van gelijk

    Uw manieren en principes zijn juist gelijk uw vader.

    Gelijk het er nu naar uitziet zal er misschien toch nog een regering komen.

    Ik ben weer helemaal de oude, gelijk ge ziet!

    (Ge)lijk da gij weet hoe dat da moet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:16
    1 reactie(s)

    #46807

    gelijk
    (bw.)

    onmiddellijk, direct, meteen

    zie ook: gelijk, in ’t ~

    regio: Antwerpse Kempen en standaardtaal in Nederland
    “Schiet op, de voorstelling begint gelijk. (standaardtaal in Nederland)” Taaladvies.net

    zie andere definities van gelijk

    Dat zal ik gelijk regelen.

    Ik ben gelijk content, nu dat ik u zien.

    Ik ga d’er gelijk aan beginnen se, as ge ’n secondje kunt wachten.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:16
    12 reactie(s)

    #46808

    gelijk
    (voegwoord)

    zoals, (even)als, alsof

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Als voegwoord van wijze. Evenals het voegwoord als, wordt gelijk ook gebezigd, om de wijze, waarop iemand of iets voorgesteld wordt, bij vergelijking te kennen te geven. Het staat dan in beteekenis nagenoeg gelijk met als zelf, met of ’t ware of als ’t ware.
    In deze toepassing echter komt het thans weinig meer voor, ofschoon in Vlaamsch België nog in gebruik (Schuermans (1883)).

    zie ook andere definities van gelijk

    Uw manieren en principes zijn juist gelijk uw vader.

    Gelijk het er nu naar uitziet zal er misschien toch nog een regering komen.

    Ik ben weer helemaal de oude, gelijk ge ziet!

    (Ge)lijk da gij weet hoe dat da moet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:16
    1 reactie(s)

    #46809

    gelijk
    (bw.)

    om het even, eender

    taaladvies.net: status standaardtaal in België onduidelijk

    Van Dale 2013 online: onderling niet afwijkend, synoniem: overeenkomstig
    het is mij gelijk: geheel hetzelfde, om het even, onverschillig

    ook: gelijk wie, gelijk hoe, gelijk wanneer, gelijk welk, gelijk wat, …

    andere definities van gelijk

    Om zeven uur of om acht uur? Het is mij gelijk, zeg het maar.

    Mij gelijk wat we eten, alleen geen frieten want die heb ik deze week al twee keer geten.

    Gelijk wat hij doet, het is verkeerd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:14
    0 reactie(s)

    #46810

    pintje
    (zn. o. -s)

    glas bier, meestal pilsbier

    zie ook pint

    Van Dale bij pintje: Belgisch-Nederlands, informeel: glas pils
    synoniem: pilsje, biertje

    Jos: Komaan, we gaan een pintje pakken.
    Karel: Ja ’t is goed, eentje!
    Jos: Jaja, eentje, en dan gaan we naar huis.

    Pintje klinken, pintje drinken, jongens wat een zaligheid, Wij doen mede aan dat tweede werkje van barmhartigheid. (A. Preud’homme)

    Dan rijdt u ’s avonds de oprit op, gaat de garagepoort open, springen de lichten aan, rolt er een pintje uit de frigo, en springt Netflix aan terwijl u naar de zetel wandelt. (vrt.be)

    Ergens in Antwerpen onder de Lieve Vrouwetoren:
    - Ober, een ‘pinteke’, graag.
    - Mijnheer komt uit Nederland?
    (opm: pinteke is Nederlands-Belgisch)

    Tegelijkertijd, ergens aan de Amsterdamse grachten:
    - Garçon, een ‘biereke’ alstublieft.
    - Mijnheer komt uit België?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Jul 2018 18:04
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.