Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
met kracht iets zeggen
NL: met de vuist op tafel slaan
Het is tijd dat iemand eens op tafel klopt en de vleermuizen uit de kasten jaagt, zei hij in De Morgen. (VRT)
slapen als een roosje, heel goed slapen
Ich sjöd dich nog eine in, dan sjleupste wie ein reuske…
Ik schenk je nog eens in, dan slaap je als een roosje…
kerstdag
Murge eerste krisdaag geit alles weer toe zeen.
Morgen eerste kerstdag gaat alles weer dicht zijn.
des te meer dat
Al meer dat ge erbij drinkt hoe vloeiender de woordjes er in de zin gaan passen. (Carabistouille)
een voor een, stuk voor stuk,
kalmpjes aan
zie ook zie ook op `t gemakske
9 jan. 2014 – En ik hanteer die 100 verhaaltjes ook als snoep: één met ne keer, en dan traag laten smelten op je tong. (http://www.bloggen.be/opus1932/archief.php?ID=2412464)
aankomende en gevorderde studenten
NL: eerste en ouderejaars
groentje NL: feut
Toen de doopstoet gepasseerd was en groentjes en anciens zich in het studentencafé hadden teruggetrokken om zich laveloos te drinken en schor te schreeuwen, trokken wij een muts over ons hoofd, rukten de deur van het café open en gooiden stink- en rookbommetjes naar binnen. (Louis van Dievel)
zonder zich te haasten, rustig aan
zie ook gemak, op zijn duizendste ~
niet in West-Vlaanderen
“Dan is ’t tijd om te studeren voor velen onder jullie. Geen tijd om op ’t gemakske al die interessante artikels te lezen hé.”(http://jeugd.izegem.be/_u)
“De poorten van ons AMS zullen tijdig open gaan zodat zowel de blauwwitte als groenwitte supporterslegioenen op’t gemakske een goed plekske kunnen zoeken om hun ploegen aan te moedigen tegen 1930Hr.”(http://www.kfcdesselsport.be)
krakelen, ruzie maken
Wat zit ge daar weer te krekelen met mekaar?
Hier kunnen woorden alfabetisch opgelijst worden die:
- in het Vlaams een ander geslacht hebben dan in het SN
- waar er binnen Vlaanderen verschillen zijn in het gebruik van het geslacht
- waar er discussie is over het geslacht … der engelen ;) (engelen, het geslacht der ~)
account: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
afval: m. in de prov. Antwerpen
album: m. in de provincie Antwerpen
aperitief: m. in Vlaanderen
asfalt: m. in Vlaanderen
atelier: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
(auto)bus: v. in Antwerpen en de Kempen
beton: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
blog: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
boek: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
bureau: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
cement: m. in Vlaanderen
deken: o. in Vlaanderen, v. in de provincie Antwerpen; m./v. in Nederland
deksel: o. in Vlaanderen; m. in Nederland
dessert: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
diner: m. in Vlaanderen
dossier: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
dok: v. in Antwerpen; m. in Mechelen, Oost-Vlaanderen
filter: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
home: m. in de provincie Antwerpen; o. in Schoon Vlaams
ID: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
kast: v. in de provincie Antwerpen; m. in Nederland
kader: de in Vlaanderen, het in Nederland (zie VD)
kat: v. in Vlaanderen (kater en kattin zijn respectievelijk m. en v.); m. in Nederland
koffer: o. in de provincie Antwerpen
lek: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
menu: m. in Vlaanderen
nest: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
omslag: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
orkaan: o. in Antwerpen; m. in SN (zie reacties)
rit: vr. in VL, m. in SN
schilderij: v. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
salon: o. in VL, m. in SN (bv. ook kapsalon)
t-shirt: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
tennis: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
terras: m. in Oost-Vlaanderen
villa: SN m./v.; in VL v.
voetbal (en andere balsporten): m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
zie ook:
- de, ’t, over de versus ’t
- grammatica: gereduceerd lidwoord (+ link naar lijst van Grytolle)
- straat, t straat
afzien
uitspraak: klik op het pijltje
Ie eit me zinne vélo ip de Kemmle geréen, moa ‘t latste stik it’n vrei getjoold!
(Hij heeft met zijn velo op de Kemmelberg gereden, maar het laatste stuk heeft hij wreed afgezien).
West-Vlaams grapje:
- Weet je gie wuk da tjolen is?
- A baneink!
- Awel, da’s poepen met ne slap’n!!
> zie ook andere betekenis van tjolen
afzien
uitspraak: klik op het pijltje
> zie ook andere betekenis van tjolenIe eit me zinne vélo ip de Kemmle geréen, moa ‘t latste stik it’n vrei getjoold!
(Hij heeft met zijn velo op de Kemmelberg gereden, maar het laatste stuk heeft hij wreed afgezien).
West-Vlaams grapje:
- Weet je gie wuk da tjolen is?
- A baneink!
- Awel, da’s poepen met ne slap’n!!
(onoverg.) goochelen, toeren uithalen; (overg.) doen verdwijnen
Frans escamoter
zie ook schamateren
Eén of ander onguur individu heeft het nodig gevonden om ons zaterdag van het internet te halen en ons bescheiden blogje weg te schamoteren.
De prins heeft zijn poppeke zaterdag laten schamoteren en nu zoekt het wanhopig het handje (…)
En moet ik niet gaan schamoteren (ofte goochelen) in mijn beheerpagina?
(peen) worteltje
zie ook peke
Een blikje erwtjes en pootjes
aanspreking van de bevolking door de koning, een minister, …
Verouderd, maar destijds schering en inslag bij elke officiële toespraak. Daarbij werd dikwijls de uitspraak van de koning gehekeld: oeaarde landkenoten…
Waarde landgenoten, tot u spreekt de koning – Het Nieuwsblad
Waarde landgenoten,. Als kersvers koning van België probeer ik mijn plichten zo goed mogelijk na te komen. (de5037.be)
Nog zo’n verschil met Albert: geen Waarde Landgenoten, maar Dames en Heren. (hln.be)
Moest ik koning zijn ik zou zeggen: oeaarde landkenoten, ik dank oe voor oew aandakt en zoek maar een ander oeant ik wil kaan vissen en een pint kaan pakken in de café! (echteverhalen.be)
aanspreking van de bevolking door de koning, een minister, …
Verouderd, maar destijds schering en inslag bij elke officiële toespraak. Daarbij werd dikwijls de uitspraak van de koning gehekeld: oeaarde landkenoten…
Waarde landgenoten, tot u spreekt de koning – Het Nieuwsblad
Waarde landgenoten,. Als kersvers koning van België probeer ik mijn plichten zo goed mogelijk na te komen. (de5037.be)
Nog zo’n verschil met Albert: geen Waarde Landgenoten, maar Dames en Heren. (hln.be)
van een gelegenheid gebruik maken om zich onrechtmatig iets toe te eigenen
dikwijls ook “op zijnen bil slagen”
vergelijk: bil, op zijn ~ schrijven
Ik had drinkgeld gegeven voor de gasten, maar de baas heeft alles op zijn bil geslagen!
(omgangstaal) de gasten: onze (of uw) kinderen
enkel in meervoudsvorm en met het bepaald lidwoord of onverbogen bez.vnw “ons” of “uw”
Ons gasten zijn zaterdag ’s middags allemaal de deur uit: onze Jeroen is gaan basketten, ons Ilse is naar de muziekschool en onze Stijn is naar de leidersvergadering van de Chiro.
En als ge nu volgend weekend eens fondue komt eten bij ons? En brengt de gasten maar mee, daar zullen die van ons ook blij mee zijn.
goedmoedige dikzak
ook patapoef
“Een bleke pattapoef, vond Joseph, die zal wel een paar pond afvallen, de volgende weken..”
(blog.seniorennet.be/jaak_maes/archief.php?ID=1322981)
coalitie van drie politieke partijen in de stad Antwerpen
NVA geel
VLD blauw
SP.a rood
dit waren de kleuren van de Graaf van Bourgondië
Historicus Luc Duerloo is verbaasd dat in Antwerpen wordt gesproken over een Bourgondische coalitie om het verbond tussen N-VA, SP.A en Open VLD aan te duiden. (…) “Er bestaat wel een wapenschild van de hertog van Bourgondië, die uit de kleuren geel, blauw en rood bestaat. (…) Dat is een persoonlijk teken van de hertog van Bourgondië, maar dus niet de vlag van Bourgondië.” (DS 201118)
De Wever mikt op een nieuwe “Bourgondische coalitie” waarbij CD&V dus uit de boot valt. (hln.be)
mogelijke coalitie van drie politieke partijen in de stad Antwerpen
NVA geel
VLD blauw
SP.a rood
dit waren de kleuren van de Graaf van Bourgondië
Historicus Luc Duerloo is verbaasd dat in Antwerpen wordt gesproken over een Bourgondische coalitie om het verbond tussen N-VA, SP.A en Open VLD aan te duiden. (…) “Er bestaat wel een wapenschild van de hertog van Bourgondië, die uit de kleuren geel, blauw en rood bestaat. (…) Dat is een persoonlijk teken van de hertog van Bourgondië, maar dus niet de vlag van Bourgondië.” (DS 201118)
De Wever mikt op een nieuwe “Bourgondische coalitie” waarbij CD&V dus uit de boot valt. (hln.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
