Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
groententuin
SN-NL: moestuin
Klik op de afbeelding
Schilderij van A. Piotrowski
De voorhof is voor bloemen en een gazonneke, maar vanachter is er ne grote groentenhof.
groententuin
SN-NL: moestuin
Klik op de afbeelding
Schilderij van C. Pissaro (1881)
De voorhof is voor bloemen en een gazonneke, maar vanachter is er ne grote groentenhof.
weg die niet openbaar toegankrlijk is, maar enkel door dienstvoertuigen gebruikt mag worden
Van Dale 2016 online: BE
hln.be: De gemeente Zemst, de stad Mechelen en Infrabel gaan aan beide zijden van de dienstweg tussen de Zemstsesteenweg en de Geerdegemstraat (Mechelen) verbodsborden plaatsen. De dienstweg van de spoorwegbeheerder wordt door automobilisten namelijk vaak als sluipweg gebruikt, wat uiteraard niet de bedoeling is.
vilt.be: “De aanleg van de dienstweg annex de waterkering op onze eigendom is volgens het dijkendecreet van 1996 legaal. Maar op die dienstweg op onze eigendom zonder meer een fietspad aanleggen, dat nemen we niet,” zegt Kristof.
neologisme door Bart De Wever gelanceerd: De Zweedse coalitie die wanneer premier Michel op het vliegtuig naar Marrakech vertrekt, terug zal komen als de Marrakechcoalitie doordat ze niet meer gesteund zal worden door de N-VA maar wel door de 2/3de meerderheid in het parlement die voor het Marrakech migratiepact gestemd heeft.
ook: Marrakechregering
zie ook kamikazecoalitie
Als zij vanaf morgen in een Marrakech-coalitie met hun Marrakech-premier in een Marrakech-regering willen zetelen die met steun van een Marrakech-parlement een Marrakech-beleid willen voeren, moeten zij dat weten. (hetbelegvanantwerpen.com)
De Wever gisterenavond: “Hij stijgt op als premier van de Zweedse regering, maar hij zal landen als premier van een Marrakech-coalitie." (nieuwsblad.be)
Zonder veel emotie ging de premier de nacht in, waarbij hij plots premier is van een nieuw kabinet, Michel II, smalend de ‘Marrakech-coalitie’ gedoopt door N-VA. (newsmonkey.be)
politiek: een moeilijk haalbare coalitie die ogenschijnlijk nauwelijks kans maakt om te legislatuur te overleven
Dit begrip werd gebruikt tijdens de regeringsonderhandelingen van 2014 waarbij Vlaamse partijen CD&V, N-VA, Open-VLD met de Waalse partij MR onderhandelden om een coalitie te vormen. Een andere term die voor deze coalitie gebruikt werd was de Zweedse coalitie. Deze laatste term is ondertussen redelijk gangbaar gebleven.
ook kamikazeregering
zie ook Marrakechcoalitie, Zweedse coalitie
Na flitsmarathon en boterhammentaks derde in Woord van het jaar 2014 in VL door Van Dale
knack.be: Is een kamikazecoalitie de uitweg voor een lange regeringscrisis of de kortste weg naar politieke zelfmoord?
neologisme door Bart De Wever gelanceerd: De Zweedse coalitie die wanneer premier Michel op het vliegtuig naar Marrakech vertrekt, terug zal komen als de Marrakechcoalitie doordat ze niet meer gesteund zal worden door de N-VA maar wel door de 2/3de meerderheid in het parlement die voor het Marrakech migratiepact gestemd heeft.
ook: Marrakechregering
zie ook kamikazecoalitie
Als zij vanaf morgen in een Marrakech-coalitie met hun Marrakech-premier in een Marrakech-regering willen zetelen die met steun van een Marrakech-parlement een Marrakech-beleid willen voeren, moeten zij dat weten. (.hetbelegvanantwerpen.com)
De Wever gisterenavond: “Hij stijgt op als premier van de Zweedse regering, maar hij zal landen als premier van een Marrakech-coalitie." (nieuwsblad.be)
Zonder veel emotie ging de premier de nacht in, waarbij hij plots premier is van een nieuw kabinet, Michel II, smalend de ‘Marrakech-coalitie’ gedoopt door N-VA. (newsmonkey.be)
dieven over de vloer
Z’een overkomste get bie de gebeurs binst da ze nao de messe waoren./
Ze hebben overkomste gehad bij de buren
terwijl ze naar de mis waren.
grootlicht, koplamp van de auto
Algemeen: schijnwerper
< Frans: phare
Kunt u de faren opzetten alsjeblief?
“En dan heb je nog de inderdaad de grootlichten (in de volksmond: faren). Als je die ontsteekt, brandt er op je dashboard een blauw symbool.” (gratisrijbewijsonline-forum.be 17 dec. 2010)
Met helikopters en faren zochten ze het hele terrein af.
Havenjargon. Een ceelbaas is een ploegbaas die verantwoordelijk is voor het lossen en laden van schepen.
vergelijk conterbaas
Er waren ook ceelwijven. Ceelwijven waren de ploegleidsters van de zakkenwijven (zakkenvrouwen). Zakkenwijven herstelden de jutezakken aan de haven. Beide beroepen bestaan niet meer.
Gooit uw sigaretje maar rap weg. De ceelbaas is daar.
houtje (aanmaakhoutje)
Hoal mich es get hultjes, dan maak ich dich de kachel aan.
Haal eens wat aanmaakhout, dan zal ik de kachel voor je aansteken.
“Dat höbbe ze neet mit ein höltje gedoan!”, zag er wie der ein vrouw mit eine dieke boek veurbie koam.
“Dat hebben ze niet met een houtje gedaan!”, zei hij toen er een vrouw met een dikke buik passeerde.
oorspronkelijk een soort linnen; nu nog gebruik als o.m. wasdoek, tafelkleed
Middelnederlands: ‘toele’/‘tole’ < Oudfrans: ‘toile’
zie ook: toile cirée
We hebben een nieuwe toole nodig voor op onze keukentafel; de oude is helegans versleten.
revanche, vergelding
In Lille werd Vincent Baestaens nog uitgeteld voor de zege door materiaalpech, een dag later pakte hij al weerwraak in Hoogstraten. (sporza)
Is dat zijn drijfveer om terug te komen, om nu als voorzitter ‘weerwraak’ te nemen en op zijn beurt Merkel als kanselier aan de kant te schuiven? (VRTNWS)
Een gadelooze ramp is qualik te verzette, Dies zal ik, vol van wraak, mijn brein en sabel wette: De weerwraak is getergt. (Aran en Titus, Jan Vos)
revanche, vergelding
In Lille werd Vincent Baestaens nog uitgeteld voor de zege door materiaalpech, een dag later pakte hij al weerwraak in Hoogstraten. (sporza)
Is dat zijn drijfveer om terug te komen, om nu als voorzitter ‘weerwraak’ te nemen en op zijn beurt Merkel als kanselier aan de kant te schuiven? (VRTNWS)
Een gadelooze ramp is qualik te verzette, Dies zal ik, vol van wraak, mijn brein en sabel wette: De weerwraak is getergt. (Aran en Titus, Jan Vos)
klein soort van accordeon
zie ook tienbasser, trekorgel
Van Dale 2014 online: gewestelijk, schertsend: trekharmonica
ook in de regio Brussel
> zie andere definitie van trekzakSpeel nog eens iets op den trekzak.
voetbalwedstrijd
ANW: (vooral) in België
zie ook match
Losgeslagen kangoeroe zet voetbalmatch op stelten – De Standaard
Drie 15-jarige meisjes zijn benaderd om voetbalmatch te vervalsen. (sporza.be)
Vijf doden bij stormloop na voetbalmatch in Angola – Het Nieuwsblad
wedstrijd
uitspraak: matsj
ANW: (vooral) in België: “In toepassing op met name schaak- en damwedstrijden is match ook in het NN gebruikelijk. Verder komt het woord ook incidenteel in het NN voor als stilistische variant van wedstrijd.)”
ook samenstellingen: voetbalmatch
We hebben de voetbalmatch met drie-bros gewonnen.
Als het toernooi met rechtstreekse uitschakeling is, hoeveel matches worden er in totaal dan gespeeld?
bij (sport)
ANW: Voorzetsel op bij match: (vooral) in België: “Deze combinatie wordt in het BN naast die met het voorzetsel tegen gebruikt; in het NN wordt uitsluitend de variant met tegen gebruikt.): de match op Anderlecht”
“Ideale moment om te gaan winnen op Anderlecht” (hln.be)
Verliezen op Brugge is voor een zogenaamde degradatiekandidaat geen schande. (gva.be
wedstrijd
uitspraak: matsj
ANW: (vooral) in België: “In toepassing op met name schaak- en damwedstrijden is match ook in het NN gebruikelijk. Verder komt het woord ook incidenteel in het NN voor als stilistische variant van wedstrijd.)”
We hebben de voetbalmatch met drie-bros gewonnen.
Als het toernooi met rechtstreekse uitschakeling is, hoeveel matches worden er in totaal dan gespeeld?
1) gezin
2) huishouden
Vooral langs de Franse grens wordt dit woord gesproken. Uitspraak: ‘menoge’
< Frans ménage
ANW: (vooral) in België, (vooral) gesproken taal
1) Hij is met heel zijn menage naar de markt.
2) Straks nog mijn “menage” doen en dan nog eens naar buiten met de doggies. (blog)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.