Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
vroor, vroren, gevroren, bevroor, bevroren
vrttaal.net: De vormen *bevroos en *bevrozen zijn geen algemeen Nederlands.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: bedr. en onz. st. ww. Mnl. bevriesen (VERDAM 1, 1196). Het verl. deelw. bevroren of bevrozen wordt vaak bnw.; in de algemeene taal klinkt bevrozen minder alledaagsch dan bevroren, maar in sommige gewesten, ook in België, is juist bevrozen de gewone term (zie b.v. HOEUFFT, Bred. T. 62 ).
Vandewinter, toen dat het zo koud was, is zelfs het shellkraantje in de bergplaats bevrozen.
Het was zo koud dat zelfs de Schelde dichtvroos.
Het heeft de stenen uit de straat gevrozen.
uitspraak- en spellingsvariant van “passe-vite” (draaizeef, roerzeef)
Een pasvit is erg handig in de keuken.
door het vuur verteerd worden, helemaal verbranden
AN “in vlammen opgaan”
De brandweer kon niet voorkomen dat het bedrijf volledig uitbrandde. Ook twee auto’s gingen in de vlammen op.
Geen venster in het gebouw was nog heel, en zelfs de houten trap binnen was volledig in de vlammen opgegaan.
reeks, rij, serie, rist
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, rist
vormvariant: resel
< (1562) verwant met rijgen
VRT taalnet: Standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
dikwijls in de vaste woordverbinding ‘een hele resem’
We moeten nog een hele resem todo’s afwerken.
“Met één druk op de knop wordt een resem bewerkingen uitgevoerd.” (vrt Taalnet)
De regering-Di Rupo heeft in alle discretie een akkoord bereikt over nog een resem topjobs. (DeMorgen.be)
uitspraakvariant van “podding” (pudding)
De Leo heeft al 2 pottekes bodding met caramelsaus in zijne goemmer geslagen.
> andere betekenis van bodding in Brussel
voor een korte periode een hotelkamer huren voor seks
Hij houdt aan met de vrouw van zijn beste vriend. Zij gaan dan ook geregeld kameren.
zo meteen of zo dadelijk
uitspraak /bediejeme/: e is dof uitgesproken [b?di?m?]
herkomst: zie reacties bij bedeenen
Bedieme is het 5 uur, tijd voor de koffie.
veer, vering; de spelling is meestal aangepast aan de Vlaamse uitspraak
< Frans ressort (veer)
Van Dale 2018: BE; niet algemeen spiraalmatras, springbak
uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje
vgl. masa ma ressor (Congo) prikwater, spuitwater
De ressor is door mijn matras geschoten.
De ressor van mijnen auto is kapot.
Ik heb een nieuw ressorreke nodig voor mijn horloge.
gelijk aan"als" of “dan” in vergelijkingen, zowel in de vergelijkende als in de vergrotende trap
in de Antwerpse Kempen: uitspraak /gelak/, /lak/
het gebruik schijnt beperkt te zijn tot de spreektaal.
Hij is al zo groot gelijk zijn vader.
Zij is zo groot lijk haar moeder.
Zijn vader is nog erger gelijk hij.
Gij zijt veel rijker lijk ik.
AN dan: bij de overtreffende trap
AN als: bij de vergelijkende trap
De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn of bij Pieter.
(De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn dan bij Pieter.)
“Mo oe naoder da ta bèèsje komt, oe grotter da dien oend wordt, zodaonig o’t op e step of tiene van em komt, is ’t zo groot of ’n ezel.”
(Maar hoe dichterbij dat beestje komt, hoe groter die hond wordt, en als hij een stap of tien van hem komt, is het zo groot als een ezel.)
(acorn0162-0163 – VVB – Vlaamse Volksverhalenbank)
bekrompen
Met drieén in een bed liggen, dat is nogal verneipen.
gelijk “als” of “dan” in vergelijkingen, zowel in de vergelijkende als in de vergrotende trap
in de Antwerpse Kempen: uitspraak /gelak/, /lak/
het gebruik schijnt beperkt te zijn tot de spreektaal.
Hij is al zo groot gelijk zijn vader.
Zij is zo groot lijk haar moeder.
Zijn vader is nog erger gelijk hij.
Gij zijt veel rijker lijk ik.
(schertsend) gezegd van stevig voedsel
“Deze pannenkoeken waren vroeger het hoofdvoedsel van houthakkers en houtvlotters, ik heb er één gegeten, inderdaad het is stevige kost en plakt aan de ribben!” (http://users.skynet.be/armin_taina/verhaal2/verhaal2.html)
‘Soep,’ zei mijn moeder, met een uitspraak die alleen moeders in huis hebben, ‘plakt aan de ribben. Dus: veel soep eten.’ (https://anndecraemer.be/)
uitspraakvarianten van “paard”
Antwerpen: peird, perdje
Hageland: peid
Herentals: pjeid, pjedje
Leuven: pjeid
Lier: peird, perdje
Scheldeland: pojeid
Wij hebben met ons huifkar en ons peird een toertje gemaakt.
AN dan: bij de overtreffende trap
AN als: bij de vergelijkende trap
De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn of bij Pieter.
(De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn dan bij Pieter.)
“Mo oe naoder da ta bèèsje komt, oe grotter da dien oend wordt, zodaonig o’t op e step of tiene van em komt, is ’t zo groot of ’n ezel.”
(Maar hoe dichterbij dat beestje komt, hoe groter die hond wordt, en als hij een stap of tien van hem komt, is het zo groot als een ezel.)
(acorn0162-0163 – VVB – Vlaamse Volksverhalenbank)
nen brute: een wilde, heftige man
een brute: een wilde, heftige man
SN: bruut
vgl. brutzak, bruttekee, bruteur, bruttes
Seg brutte, duwt mij zo es ni, sebiet doede mij nog een maleur.
Brutte! Gooit die talloor zo es ni bij den afwas, seffens is die kapot.
bandrecorder, tape-recorder
Mijn buur was niet zo handig met zijn nieuwe bandopnemer. Als hij iets wilde opnemen vernestelden de banden zich in een onontwarbaar kluwen.
kleingeld, pasmunt
2€, 1€, 50ct, 20ct, 5ct, 2ct, 1ct is enkelgeld.
Hou dat enkelgeld maar, dat is voor de moeite.
uitspraakvariant van “zweerage” (verzwering, iets dat zweert)
in Antwerpen (verouderd) /zwè r.e z.e/
Fonske heeft een zweerezze aan zijne voet.
opblazen, laten springen (met dynamiet)
Van Dale 2016 online: BE
vgl. fig. betekenis dynamiteren
In 1946 werd de IJzertoren – als symbool van de Vlaamse collaboratie – door deskundigen gedynamiteerd. De initiatiefnemers hoopten op die manier de Vlaamse Beweging ook symbolisch te onthoofden. (deredactie.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.