Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #38701

    vroos, vrozen, gevrozen, bevroos, bevrozen, vervrozen
    (ww. vormen)

    vroor, vroren, gevroren, bevroor, bevroren

    vrttaal.net: De vormen *bevroos en *bevrozen zijn geen algemeen Nederlands.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: bedr. en onz. st. ww. Mnl. bevriesen (VERDAM 1, 1196). Het verl. deelw. bevroren of bevrozen wordt vaak bnw.; in de algemeene taal klinkt bevrozen minder alledaagsch dan bevroren, maar in sommige gewesten, ook in België, is juist bevrozen de gewone term (zie b.v. HOEUFFT, Bred. T. 62 ).

    Vandewinter, toen dat het zo koud was, is zelfs het shellkraantje in de bergplaats bevrozen.

    Het was zo koud dat zelfs de Schelde dichtvroos.

    Het heeft de stenen uit de straat gevrozen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 11 Jan 2019 15:34
    6 reactie(s)

    #38702

    pasvit
    (de ~ (m.), ~s)

    uitspraak- en spellingsvariant van “passe-vite” (draaizeef, roerzeef)

    Een pasvit is erg handig in de keuken.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 11 Jan 2019 06:36
    2 reactie(s)

    #38703

    vlammen, in de ~ opgaan
    (uitdr.)

    door het vuur verteerd worden, helemaal verbranden
    AN “in vlammen opgaan”

    De brandweer kon niet voorkomen dat het bedrijf volledig uitbrandde. Ook twee auto’s gingen in de vlammen op.
    Geen venster in het gebouw was nog heel, en zelfs de houten trap binnen was volledig in de vlammen opgegaan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Jan 2019 06:34
    2 reactie(s)

    #38704

    resem
    (de ~ (m.), ~s)

    reeks, rij, serie, rist

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, rist
    vormvariant: resel
    < (1562) verwant met rijgen

    VRT taalnet: Standaardtaal in België

    DS2015 standaardtaal

    dikwijls in de vaste woordverbinding ‘een hele resem’

    We moeten nog een hele resem todo’s afwerken.

    “Met één druk op de knop wordt een resem bewerkingen uitgevoerd.” (vrt Taalnet)

    De regering-Di Rupo heeft in alle discretie een akkoord bereikt over nog een resem topjobs. (DeMorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Jan 2019 06:31
    2 reactie(s)

    #38705

    bodding
    (de ~, (m.), geen mv)

    uitspraakvariant van “podding” (pudding)

    De Leo heeft al 2 pottekes bodding met caramelsaus in zijne goemmer geslagen.

    > andere betekenis van bodding in Brussel

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 11 Jan 2019 06:29
    2 reactie(s)

    #38706

    kameren
    (ww. kamerde, heeft gekamerd)

    voor een korte periode een hotelkamer huren voor seks

    Hij houdt aan met de vrouw van zijn beste vriend. Zij gaan dan ook geregeld kameren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Jan 2019 06:27
    5 reactie(s)

    #38707

    bedieme
    (bw.)

    zo meteen of zo dadelijk

    uitspraak /bediejeme/: e is dof uitgesproken [b?di?m?]

    herkomst: zie reacties bij bedeenen

    Bedieme is het 5 uur, tijd voor de koffie.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 11 Jan 2019 01:04
    0 reactie(s)

    #38708

    ressort
    (de ~ (m.), ~s)

    veer, vering; de spelling is meestal aangepast aan de Vlaamse uitspraak

    < Frans ressort (veer)

    Van Dale 2018: BE; niet al­ge­meen spi­raal­ma­tras, spring­bak

    uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje

    vgl. masa ma ressor (Congo) prikwater, spuitwater

    Kulifeder

    De ressor is door mijn matras geschoten.

    De ressor van mijnen auto is kapot.

    Ik heb een nieuw ressorreke nodig voor mijn horloge.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 11 Jan 2019 01:02
    5 reactie(s)

    #38709

    gelijk of lijk
    (voegwoord van vergelijking)

    gelijk aan"als" of “dan” in vergelijkingen, zowel in de vergelijkende als in de vergrotende trap

    in de Antwerpse Kempen: uitspraak /gelak/, /lak/

    het gebruik schijnt beperkt te zijn tot de spreektaal.

    Hij is al zo groot gelijk zijn vader.
    Zij is zo groot lijk haar moeder.

    Zijn vader is nog erger gelijk hij.
    Gij zijt veel rijker lijk ik.

    Regio onbekend
    Bewerking door Marcus op 11 Jan 2019 01:00
    0 reactie(s)

    #38710

    of
    (voegwoord van vergelijking)

    AN dan: bij de overtreffende trap
    AN als: bij de vergelijkende trap

    De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn of bij Pieter.
    (De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn dan bij Pieter.)

    “Mo oe naoder da ta bèèsje komt, oe grotter da dien oend wordt, zodaonig o’t op e step of tiene van em komt, is ’t zo groot of ’n ezel.”
    (Maar hoe dichterbij dat beestje komt, hoe groter die hond wordt, en als hij een stap of tien van hem komt, is het zo groot als een ezel.)
    (acorn0162-0163 – VVB – Vlaamse Volksverhalenbank)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Jan 2019 23:50
    3 reactie(s)

    #38711

    verneipen
    (ww., verneipte, verneipen)

    bekrompen

    Met drieén in een bed liggen, dat is nogal verneipen.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 10 Jan 2019 23:44
    0 reactie(s)

    #38712

    gelijk of lijk
    (voegwoord van vergelijking)

    gelijk “als” of “dan” in vergelijkingen, zowel in de vergelijkende als in de vergrotende trap

    in de Antwerpse Kempen: uitspraak /gelak/, /lak/

    het gebruik schijnt beperkt te zijn tot de spreektaal.

    Hij is al zo groot gelijk zijn vader.
    Zij is zo groot lijk haar moeder.

    Zijn vader is nog erger gelijk hij.
    Gij zijt veel rijker lijk ik.

    Regio onbekend
    Bewerking door Marcus op 10 Jan 2019 22:50
    0 reactie(s)

    #38713

    aan de ribben plakken
    (uitdrukking)

    (schertsend) gezegd van stevig voedsel

    “Deze pannenkoeken waren vroeger het hoofdvoedsel van houthakkers en houtvlotters, ik heb er één gegeten, inderdaad het is stevige kost en plakt aan de ribben!” (http://users.skynet.be/armin_taina/verhaal2/verhaal2.html)

    ‘Soep,’ zei mijn moeder, met een uitspraak die alleen moeders in huis hebben, ‘plakt aan de ribben. Dus: veel soep eten.’ (https://anndecraemer.be/)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 10 Jan 2019 22:34
    3 reactie(s)

    #38714

    peird
    (het ~, ~en)

    uitspraakvarianten van “paard”

    Antwerpen: peird, perdje
    Hageland: peid
    Herentals: pjeid, pjedje
    Leuven: pjeid
    Lier: peird, perdje
    Scheldeland: pojeid

    Wij hebben met ons huifkar en ons peird een toertje gemaakt.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 10 Jan 2019 18:24
    0 reactie(s)

    #38715

    of
    (vloegwoord van vergelijking)

    AN dan: bij de overtreffende trap
    AN als: bij de vergelijkende trap

    De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn of bij Pieter.
    (De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn dan bij Pieter.)

    “Mo oe naoder da ta bèèsje komt, oe grotter da dien oend wordt, zodaonig o’t op e step of tiene van em komt, is ’t zo groot of ’n ezel.”
    (Maar hoe dichterbij dat beestje komt, hoe groter die hond wordt, en als hij een stap of tien van hem komt, is het zo groot als een ezel.)
    (acorn0162-0163 – VVB – Vlaamse Volksverhalenbank)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 10 Jan 2019 18:18
    3 reactie(s)

    #38716

    brutte
    (bijv. naamw. zelfstandig gebruikt)

    nen brute: een wilde, heftige man
    een brute: een wilde, heftige man
    SN: bruut

    vgl. brutzak, bruttekee, bruteur, bruttes

    Seg brutte, duwt mij zo es ni, sebiet doede mij nog een maleur.

    Brutte! Gooit die talloor zo es ni bij den afwas, seffens is die kapot.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 10 Jan 2019 18:02
    0 reactie(s)

    #38717

    bandopnemer
    (de ~ (m.) , ~s)

    bandrecorder, tape-recorder

    Mijn buur was niet zo handig met zijn nieuwe bandopnemer. Als hij iets wilde opnemen vernestelden de banden zich in een onontwarbaar kluwen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 10 Jan 2019 17:59
    0 reactie(s)

    #38718

    enkelgeld
    (het ~ (o.), geen mv )

    kleingeld, pasmunt

    2€, 1€, 50ct, 20ct, 5ct, 2ct, 1ct is enkelgeld.

    Hou dat enkelgeld maar, dat is voor de moeite.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Jan 2019 17:33
    0 reactie(s)

    #38719

    zweerezze
    (de ~ (v.), ~s)

    uitspraakvariant van “zweerage” (verzwering, iets dat zweert)

    in Antwerpen (verouderd) /zwè r.e z.e/

    Fonske heeft een zweerezze aan zijne voet.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 10 Jan 2019 17:27
    0 reactie(s)

    #38720

    dynamiteren
    (ww. , dynamiteerde, gedynamiteerd)

    opblazen, laten springen (met dynamiet)

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. fig. betekenis dynamiteren

    In 1946 werd de IJzertoren – als symbool van de Vlaamse collaboratie – door deskundigen gedynamiteerd. De initiatiefnemers hoopten op die manier de Vlaamse Beweging ook symbolisch te onthoofden. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Jan 2019 17:04
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.