Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
alfabetische lijst van bijnamen voor inwoners van Belgische gemeenten, steden, dorpen
locofaulisme: een schimp- of scheldnaam voor de inwoners van een bepaalde plaats of streek.
zie ook Belgische sportploegen, Belgische bijnamen van plaatsen, Belgische bijnamen
Ajuin, Ajuinenvreter (Aalstenaar)
Carolo, Karolinger (inwoner van Charleroi: carolorégien of Carolos)
Dikke nek, Likkebaard, Vinstermik, Ossenkop (Hasselaar)
Gapers, Anzegem, Hapert, Kemmel, Lembeke en Maaseik
Kasseistamper inwoner van Aarschot
Kiekefretter (Brusselaar)
Klokkenverver, Peesteker (Herentalsenaar)
Konijnenfretter (Dilbekenaar)
Kopvleesfretter (inwoner van Dendermonde)
Kwaartjeslummels en stoepluipers(inwoners van Bree)
Maneblusser (Mechelaar)
Messenvechter (Tremelonaar)
Pieterman, Koeienschieter (Leuvenaar)
Pjeirefretter (Vilvoordenaar)
Schapenkop (Lierenaar)
Sinjoor (Antwerpenaar)
Slijkschepper, Slijktrapper (inwoner van Berchem)
Stroppendrager, Strop (Gentenaar)
Wortelkrabber, Kaffeegieter, Stekskesman, Voddenmarchand (Ninovieter)
Witvoet (Aalstenaar)
Zot (Bruggeling)
idiote, dwaze vrouw, een oude vrouw
WNT: Gewestelijk in Vlaams-België: als misprijzende aanduiding voor een, inz. dwaze, lichtzinnige, vrouw.
- Waaie, de. Ongestadig, zwervend, schierloos vrouwmensch, Loquela 1888.
- Waai (wooi) Lichtzinnig, dwaas vrouwspersoon, Rutten 1890.
zie ook wiewaai, wiewa, geweijde
Het is best dat ge met die waai niet omgaat.
Ons Fien is toch een waai! Ze kreeg niet voor niets de bijnaam ‘Aap’.
gras
uitspraak:
Westhoek: hès
Kempen: gès
Antwerpen stad: gras
Het gès staat hoog. (Kempen)
‘k Kunne t’hès nie afrien, want ‘t reint. (’k Kan ’t gras niet afrijden, want ’t regent)
‘t hès es lank want de hèsmachine es kapot. (’t Gras is lang, want de grasmaaier is stuk)
gras
uitspraak:
Westhoek: hès
Kempen: gès
Antwerpen stad: gras
Het gès staat hoog. (Kempen)
‘k Kunne t’hès nie afrien, want ‘t reint. (’k Kan ’t gras niet afrijden, want ’t regent)
‘t hès es lank want de hèsmachine es kapot. (’t Gras is lang, want de grasmaaier is stuk)
bestuurder van een auto; chauffeur
Van Dale 2015 online: BE; niet algemeen
ook bv. autobusvoerder
112antwerpen.be: De autovoerder, een man van 52 uit Kapellen, die op vrijdag 11 februari na een aanrijding op de Antwerpsesteenweg in Hoevenen vluchtmisdrijf pleegde is …
gazetvandeurne.be: De autovoerder verklaarde dat hij net voor het wegrijden nog eens extra had gekeken of er geen tram kwam aangereden.
tenmandere.be: De autovoerder was maar licht gekwetst en ging seffens aan klacht doen bij de politie, die nog denzelfden avond auto en officier aanhield.
historischekranten.be:Thans heb ik een geval onder handen van een werkman die gekwetst werd en waarvan de autobusvoerder niet verzekerd is.
zo vet als een varken, moddervet
uitspraak beer: bie-(j)-er
Van Dale 2014 online: gewestelijk
De Leo wordt zo vet als een beer. Heel den dag door eet die alles wat onder zijn ogen komt.
klein meisje of vrouw met een kleine gestalte
(liefkozend) meestal dim. “krutje”
vergelijk Frans “crotte” (Larousse: Terme d’affection : “Ma petite crotte.”-letterlijk “keuteltje”)
zie ook drobbeke
Die kleine krut, is dat nu je tante Bertha?
Kom maar snel naar mama, mijn klein krutje.
Kinderen die op oudjaar, in de voormiddag, bij de buren gaan zingen om een snoepje of een cent, (een cent is in principe voor driekoningen).
wikipedia: Nieuwjaarszingen is een folkloristisch gebruik, dat vooral voorkomt in de Antwerpse Kempen en het Hageland.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Nieuwjaarzingen, waarschijnlijk ontstaan uit te nieuwjaar zingen, langs de huizen gaan om voor een belooning een nieuwjaarslied te zingen; bij Cornelissen-Vervliet wordt gezegd, dat in Zuid-Nederland dit gebruik nog bestaat bij de dorpskinderen, en wel op oudejaarsdag.
Oorsprong en geschiedenis: Artikel zie hier
Afbeelding zie hier
syn. nieuwjaarkezoete zingen; oudjaar zingen
vergelijk koekenzingen
Nievejoarke zoete
ons varken hee vier voetee
vier voete en ien steirt
is da soems gien deutje weird
een deutje is in de provinvie Antwerpen een ‘duitje’, een oud muntstuk, dat in gebruik bleef tot begin 20ste eeu
een voorbeeld van een liedje voor nieuwjaarszingen:
Nieuwjaarke hottentot
ons vader heeft nen blottekop
Zeven jaar zonder haar,
Ik wens u een gelukkig nieuwjaar
Kinderen die op oudjaar, in de voormiddag, bij de buren gaan zingen om een snoepje of een cent, (een cent is in principe voor driekoningen).
wikipedia: Nieuwjaarszingen is een folkloristisch gebruik, dat vooral voorkomt in de Antwerpse Kempen en het Hageland.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Nieuwjaarzingen, waarschijnlijk ontstaan uit te nieuwjaar zingen, langs de huizen gaan om voor een belooning een nieuwjaarslied te zingen; bij Cornelissen-Vervliet wordt gezegd, dat in Zuid-Nederland dit gebruik nog bestaat bij de dorpskinderen, en wel op oudejaarsdag.
Oorsprong en geschiedenis: Artikel zie hier
Afbeelding zie hier
syn. nieuwjaarkezoete zingen
vergelijk koekenzingen
Nievejoarke zoete
ons varken hee vier voetee
vier voete en ien steirt
is da soems gien deutje weird
een deutje is in de provinvie Antwerpen een ‘duitje’, een oud muntstuk, dat in gebruik bleef tot begin 20ste eeuw
zie ook oudjaar zingen
een voorbeeld van een liedje voor nieuwjaarszingen:
Nieuwjaarke hottentot
ons vader heeft nen blottekop
Zeven jaar zonder haar,
Ik wens u een gelukkig nieuwjaar
nieuwjaarszingen op oudjaar
“Oudjaar zingen gaat jaar door op zondag 31 december. Aftellen naar Nieuwjaar doe je ook niet de dag ervoor?”, zegt Schepen van communicatie en feestelijkheden Hilde Goris. (regioranst.be)
Oudjaar zingen 31 december 2018. Voor de zingende kindjes wordt de straat veilig gemaakt op 30 december 2016 vanaf 8u tot 14u. (marialaan.be)
Hier kunnen woorden alfabetisch opgelijst worden die:
- in het Vlaams een ander geslacht hebben dan in het SN
- waar er binnen Vlaanderen verschillen zijn in het gebruik van het geslacht
- waar er discussie is over het geslacht … der engelen ;) (engelen, het geslacht der ~)
account: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
afval: m. in de prov. Antwerpen
album: m. in de provincie Antwerpen
aperitief: m. in Vlaanderen
asfalt: m. in Vlaanderen
atelier: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
(auto)bus: v. in Antwerpen en de Kempen
beton: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
blog: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
boek: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
bureau: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
cement: m. in Vlaanderen
deken: o. in Vlaanderen, v. in de provincie Antwerpen; m./v. in Nederland
deksel: o. in Vlaanderen; m. in Nederland
dessert: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
diner: m. in Vlaanderen
dossier: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
dok: v. in Antwerpen; m. in Mechelen, Oost-Vlaanderen
filter: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
home: m. in de provincie Antwerpen; o. in Schoon Vlaams
ID: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
kast: v. in de provincie Antwerpen; m. in Nederland
kader: de in Vlaanderen, het in Nederland (zie VD)
kat: v. in Vlaanderen (kater en kattin zijn respectievelijk m. en v.); m. in Nederland
koffer: o. in de provincie Antwerpen
lek: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
menu: m. in Vlaanderen
nest: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
omslag: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
orkaan: o. in Antwerpen; m. in SN (zie reacties)
rit: vr. in VL, m. in SN
schilderij: v. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
salon: o. in VL, m. in SN (bv. ook kapsalon)
t-shirt: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
tennis: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
terras: m. in Oost-Vlaanderen
trottoir: o. in SN; m. in VL
villa: SN m./v.; in VL v.
voetbal (en andere balsporten): m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
zie ook:
- de, ’t, over de versus ’t
- grammatica: gereduceerd lidwoord (+ link naar lijst van Grytolle)
- straat, t straat
Hier kunnen woorden alfabetisch opgelijst worden die:
- in het Vlaams een ander geslacht hebben dan in het SN
- waar er binnen Vlaanderen verschillen zijn in het gebruik van het geslacht
- waar er discussie is over het geslacht … der engelen ;) (engelen, het geslacht der ~)
account: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
afval: m. in de prov. Antwerpen
album: m. in de provincie Antwerpen
aperitief: m. in Vlaanderen
asfalt: m. in Vlaanderen
atelier: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
(auto)bus: v. in Antwerpen en de Kempen
beton: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
blog: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
boek: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
bureau: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
cement: m. in Vlaanderen
deken: o. in Vlaanderen, v. in de provincie Antwerpen; m./v. in Nederland
deksel: o. in Vlaanderen; m. in Nederland
dessert: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
diner: m. in Vlaanderen
dossier: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
dok: v. in Antwerpen; m. in Mechelen, Oost-Vlaanderen
filter: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
home: m. in de provincie Antwerpen; o. in Schoon Vlaams
ID: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
kast: v. in de provincie Antwerpen; m. in Nederland
kader: de in Vlaanderen, het in Nederland (zie VD)
kat: v. in Vlaanderen (kater en kattin zijn respectievelijk m. en v.); m. in Nederland
koffer: o. in de provincie Antwerpen
lek: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
menu: m. in Vlaanderen
nest: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
omslag: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
orkaan: o. in Antwerpen; m. in SN (zie reacties)
rit: vr. in VL, m. in SN
schilderij: v. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
salon: o. in VL, m. in SN (bv. ook kapsalon)
t-shirt: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
tennis: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
terras: m. in Oost-Vlaanderen
troittoir: o. in SN; m. in VL
villa: SN m./v.; in VL v.
voetbal (en andere balsporten): m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
zie ook:
- de, ’t, over de versus ’t
- grammatica: gereduceerd lidwoord (+ link naar lijst van Grytolle)
- straat, t straat
beschadigen, vernielen
NL stukmaken
“Lars heeft iets kapot gedaan. Jessica zei de dag nadien:”Lars heeft mijn hond kapot gedaan.” Haar speelgoedhond op batterijen, maar ze mocht het niet komen …”(https://books.google.be/books?isbn=9038213484)
“Maar de buschauffeur heeft de spiegel van de bus kapot gedaan.”
(www.zonnebloemantwerpen.be/reacties/15)
brandhout tot bruikbare stukken verwerken
Ik ga vandaag die boom kapotdoen. Kom vanavond maar met uwe remorque.
een sector of bedrijfstak betreffende, AN sectoraal
< Frans sectoriel
sectorieel akkoord (deelakkoord voor specifieke sector)
sectoriële groei (per bedrijfstak)
De sectoriële onderhandelingen zaten volledig in het slop.
Met sectoriële steunmaatregelen worden bedoeld, maatregelen ten gunste van eender welke economische activiteit, het verstrekken van diensten inbegrepen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
