Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #34021

    verwa
    (vnw.)

    waarom, voorwat

    uitgesproken zowel als verwa als veurwa

    ook in Antwerpen, Lier

    Verwa heb je dat nu weer gekocht?

    - Verwa doede da?
    - Verda!
    (Waarom doe je dat? Daarom!)

    Regio Hageland
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 12:45
    0 reactie(s)

    #34022

    voorwat
    (vnw.)

    waarvoor, waarom

    normaal 2 woorden: voor + wat, maar toch 1 VL woord van gemaakt in analogie met waarvoor, waarom, voordat, …

    uitspraak Antwerpen, Lier: verwa
    Kempen: “veuwa”
    Hageland: “veewa”

    Voorwat moet ik het altijd zijn die de kinderen van ’t school moet halen? Gij kunt toch ook rijden?

    Voorwat dient dat? Is dat een soort stoppentrekker ofzo?

    Voorwat hebben ze dat hier nu gezet? Dat staat toch in de weg zo?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 11 Mar 2019 12:43
    0 reactie(s)

    #34023

    em
    (vnw.)

    hem, hij

    hij: in bepaalde gevallen, na een werkwoord, na dat, na als = wanneer, indien (niet na als = vergelijking).

    zie ook hem of em, m, hem

    Hij had pertang beloofd dat em kwam, maar van de namiddag moest em naar Brussel. Als em kan, zal em nog binnenspringen.

    ‘Dat is em! Dat is em!’ De legendarische uitroep van Rik De Saedeleer bij een beslissende goal.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 23:25
    14 reactie(s)

    #34024

    verlieren
    (ww. verloor, is/heeft verloren)

    verliezen

    ik verlier, gij verliert, hij verliert, we verlieren, golle verliert, ze verlieren

    uitspraak: klik op het luidsprekertje

    Als em verliert wordt em koleirig.

    Hij is zijne gsm verloren.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 23:24
    2 reactie(s)

    #34025

    vajjer

    verder

    uitspraak: klik op het luidsprekertje

    Hier nog ni, nog wa vajjer.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 23:18
    0 reactie(s)

    #34026

    veurallevalleveur

    voor alle zekerheid, voor alle gevallen die zich kunnen voordoen te voorzien, uit voorzorg

    uitspraak: klik op het luidsprekertje

    Het gaat percies niet regenen, maar ik neem toch mijne paraplu mee, vërallevalleveur.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 23:14
    1 reactie(s)

    #34027

    veurallevalleveur

    voor alle zekerheid, voor alle gevallen die zich kunnen voordoen te voorzien, uit voorzorg

    uitspraak: klik op het luidsprekertje

    Het gaat percies niet regenen, maar ik neem toch mijne paraplu mee, vërallevalleveur.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 23:13
    1 reactie(s)

    #34028

    pret
    (zn. o.)

    prei

    ook: poret, porret, paret, poorret;
    zie synoniemen bij porei

    Etymologie: Oudfrans ‘poret’ (vergelijk Engels ‘porret’), afgeleid van Latijn ‘porrum’, net als prei.

    Herfstprei Tara

    Het was pret als groente deze middag.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 23:05
    6 reactie(s)

    #34029

    porei
    (zn. m. geen meerv.)

    prei

    Antwerpen: parei (m.); uitspraak paraa: klik op het luidsprekertje
    Boom: para
    Hageland en Limburg: poor (m.)
    Waasland: parei
    West-Vlaanderen: pret, poorret, paret (o.)

    Etymologie: Middelnederlands: porreye. Uit Oudfrans ‘poree’, vgl. Fr. ‘poireau’, uit Lat. ‘porrum’. Daarnaast bestaan ook vormen afgeleid uit Oudfrans ‘poret’/‘porette’.

    (Weetje: de Leuvense Parijsstraat is een verbastering in het AN van de “poreistroot”, een bijnaam die de Leuvenaars aan deze zijstraat van de Brusselsestraat gaven omdat er tijdens de wekelijkse markt hier groenten – voornamelijk prei – werden verkocht)

    Herfstprei Tara

    We hebben dees jaar weeral ferme stekken porei in onzen hof staan.

    Parei hoeft geen bijgevoegd water, als ge hem (m.) wilt stoven. Er zit voldoende water in de groente zelf. Op een laag vuurtje brandt hij niet aan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 23:04
    2 reactie(s)

    #34030

    pret
    (zn. o.)

    prei

    ook: poret, porret, paret, poorret;
    zie synoniemen bij porei

    Etymologie: Oudfrans ‘poret’ (vgl. Eng. ‘porret’), afgeleid van Lat. ‘porrum’, net als prei.

    Klik op de afbeelding
    Herfstprei Tara

    Het was pret als groente deze middag.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 22:51
    6 reactie(s)

    #34031

    porei
    (zn. m. geen meerv.)

    prei

    Antwerpen: parei (m.); uitspraak paraa: klik op het luidsprekertje
    Boom: para
    Hageland en Limburg: poor (m.)
    Waasland: parei
    West-Vlaanderen: pret, poorret, paret (o.)

    Etymologie: Middelnederlands: porreye. Uit Oudfrans ‘poree’, vgl. Fr. ‘poireau’, uit Lat. ‘porrum’. Daarnaast bestaan ook vormen afgeleid uit Oudfrans ‘poret’/‘porette’.

    (Weetje: de Leuvense Parijsstraat is een verbastering in het AN van de “poreistroot”, een bijnaam die de Leuvenaars aan deze zijstraat van de Brusselsestraat gaven omdat er tijdens de wekelijkse markt hier groenten – voornamelijk prei – werden verkocht)

    Klik op de afbeelding
    Herfstprei Tara

    We hebben dees jaar weeral ferme stekken porei in onzen hof staan.

    Parei hoeft geen bijgevoegd water, als ge hem (m.) wilt stoven. Er zit voldoende water in de groente zelf. Op een laag vuurtje brandt hij niet aan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Mar 2019 22:46
    2 reactie(s)

    #34032

    karton melk
    (vaste woordverbinding)

    brik melk

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    “Daaruit blijkt dat de consument bij de aankoop van dit karton melk de producenten rechtstreeks ondersteunt”, verduidelijkt Sylviane Bockourt (hetmerkvandeconsument.be)

    Met dit akkoord zal de prijs voor een karton melk in de winkel stijgen voor de consument. (ducarme.fgov.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Mar 2019 19:28
    2 reactie(s)

    #34033

    witte zondag
    (begrip)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: “zondag 20 oktober 1996, de dag waarop in Brussel de zogeheten Witte Mars werd gehouden, een grote protestmars naar aanleiding van de zaak Dutroux, waarmee aangedrongen werd op een betere bescherming van de kinderen in België en een beter werkend, onafhankelijk justitieel systeem. De betogers gingen gekleed in het wit en droegen witte objecten met zich mee, omdat wit de symboolkleur van de hoop is.”

    zie ook Witte Mars, de ~

    Zes jaar na Zwarte Zondag, één jaar na Witte Zondag, is er veel gepraat en veel beloofd. (charta91.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Mar 2019 19:17
    1 reactie(s)

    #34034

    Witte Mars, de ~
    (begrip)

    De Witte Mars was een betoging die plaats had op 20 oktober 1996 in Brussel nadat de zaak Dutroux losbarstte met diens arrestatie. (Wikipedia)

    zie ook witte zondag

    Morgen is het precies 20 jaar geleden dat de Witte Mars door Brussel trok. Meer dan 300.000 Belgen gaven na de arrestatie van Marc Dutroux het signaal dat ze geen vertrouwen hadden in het Belgische gerecht. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Mar 2019 19:17
    0 reactie(s)

    #34035

    witte zondag
    (begrip)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: “zondag 20 oktober 1996, de dag waarop in Brussel de zogeheten Witte Mars werd gehouden, een grote protestmars naar aanleiding van de zaak Dutroux, waarmee aangedrongen werd op een betere bescherming van de kinderen in België en een beter werkend, onafhankelijk justitieel systeem. De betogers gingen gekleed in het wit en droegen witte objecten met zich mee, omdat wit de symboolkleur van de hoop is.”

    zie ook witte mars

    Zes jaar na Zwarte Zondag, één jaar na Witte Zondag, is er veel gepraat en veel beloofd. (charta91.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Mar 2019 19:16
    1 reactie(s)

    #34036

    zwarte zondag
    (begrip)

    24 november 1991, de verkiezingsdag dat het toenmalige Vlaams Blok haar eerste grote verkiezingsoverwinning behaalde

    Van Dale 2015 online: in België

    vgl. witte zondag

    standaard.be: In de nadagen van 24 november 1991, de dag die als Zwarte Zondag te boek staat, werd er in Vlaanderen uitentreuren naar verklaringen gezocht voor de doorbraak van het Vlaams Blok.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Mar 2019 19:09
    0 reactie(s)

    #34037

    groeibon
    (zn. m.; ~s of ~nen)

    een financieel product waarbij de verworven interest bij het kapitaal gevoegd kan worden (kapitalisatie) zodat die opnieuw interest opbrengt

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Een groeibon (of kasbon met facultatieve kapitalisatie) geeft je de keuze tussen kapitalisatie van de rente of de uitbetaling ervan. (mijngeldenik.be)

    De coupons die niet geïnd worden op de vervaldagen, worden gekapitaliseerd, het betreft dus een groeibon. (Financiële wiskunde – C. Sys)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Mar 2019 19:07
    0 reactie(s)

    #34038

    fuselier
    (zn. m.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: iemand die als soldaat dienst doet bij de infanterie in het Belgische leger; Belgische infanterist

    opm: historisch bestond het ook in NL

    Een bataljon infanterie bestaat uit drie compagnies fuseliers en een compagnie mitrailleurs, plus de bataljonsstaf. (ablhistoryforum.be)

    Een fuselier is infanterie zo als ze zeggen. De grondtroepen. Een fuselier leunt dicht aan bij een para, behalve dan zijn commando brevet en het springen dan denk ik. (9lives.be)

    Soldaat fuselier 2e komp,1ste bat, 6de afd. infanterie , overleden. aan teringkoorts in de garnizoensinfirmerie van Niewpoort. (users.skynet.be)

    Zij dienen bijgevolg allen aan een minimum fysieke vereiste (niveau fuselier lichte infanterie) te voldoen zodat zij hun veiligheid en die van hun teamleden niet in gevaar brengen door een gebrek aan fysieke conditie. (senate.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Mar 2019 19:02
    0 reactie(s)

    #34039

    fuselier
    (zn. m.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: iemand die als soldaat dienst doet bij de infanterie in het Belgische leger; Belgische infanterist

    opm: historisch bestond het ook in NL

    Een bataljon infanterie bestaat uit drie compagnies fuseliers en een compagnie mitrailleurs, plus de bataljonsstaf. (ablhistoryforum.be)

    Een fuselier is infanterie zo als ze zeggen. De grondtroepen. Een fuselier leunt dicht aan bij een para, behalve dan zijn commando brevet en het springen dan denk ik. (9lives.be)

    Soldaat fuselier 2e komp,1ste bat, 6de afd. infanterie , overleden. aan teringkoorts in de garnizoensinfirmerie van Niewpoort. (users.skynet.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Mar 2019 18:59
    0 reactie(s)

    #34040

    geweest
    (grammatica)

    vrt taalmail 631:
    Twee medeverdachten zijn om dezelfde reden ook al veroordeeld geweest.
    ? Twee medeverdachten zijn om dezelfde reden eerder ook al veroordeeld.

    “In België komt in de voltooide tijd van de lijdende vorm ook geregeld geweest voor. Dat gebruik is in geen geval standaardtaal.” (taaladvies.net)

    zie ook gezegd gehad

    Het M-decreet is in maart dit jaar goedgekeurd geweest en gaat in voege vanaf volgend schooljaar. (vrt.be)

    “Mocht hier (op het partijbestuur, nvdr.) gestemd geweest zijn over het lot van Marianne Thyssen, dan zou zij alle stemmen van het hele bestuur gehad hebben om verder te gaan.” (vrt.be)

    Sinds 31 maart 1968 is Herman De Croo altijd verkozen geweest of was hij minister. (vrt.be)

    Sommige juwelen waren al sinds haar dood in 1793 niet meer gezien geweest in het openbaar.(vrt.be)

    “Mijn vader is na de oorlog veroordeeld geweest voor collaboratie. " Geert Bourgeois (pleitbezorger voor een afgeborsteld SN) op vrt.be

    Bent u al ooit bedrogen geweest op vakantie? | VRT NWSVRT.be

    De regering zou nu niet nog een legervliegtuig naar India hebben willen sturen om de koninklijke besluiten door koning Filip te laten ondertekenen waardoor de koning zou gevraagd geweest zijn om vroeger naar België terug te keren. (vrt.be)

    Kardinaal Godfried Danneels is vandaag meer dan tien uur ondervraagd geweest in de zaak van kindermisbruik door geestelijken. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 10 Mar 2019 18:55
    5 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.