Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
Heel wat woorden worden in Vlaanderen anders uitgesproken dan in Nederland. Dan gaat het niet zozeer over regelgebonden uitspraken zoals de zachte g, maar over woorden zoals pyjama dat in Vlaanderen als pie-zja-ma en in Nederland als pie-jaa-maa uitgesproken wordt. Of over klemtonen zoals bij burgemeester waarbij in Vlaanderen het accent op de eerste lettergreep valt en in Nederland op de derde. Bij leenwoorden hanteert men in Nederland zeer dikwijls een nabootsing volgens de Nederlandse klankwetten van de klanken in de oorspronkelijke taal (meestal Engels of Frans), terwijl de uitspraak in Vlaanderen vervlaamst wordt. Soms wordt in Vlaanderen een Franse uitspraak gehanteerd, dan volgt de uitspraak in Nederland meestal het Engels.
Voor Engelse leenwoorden met korte a is er een afzonderlijk lemma waar deze gevallen ondergebracht kunnen worden.
Het spijtige is dat de Vlaamse media voor deze woorden de Nederlandse uitspraak gebruiken ondanks dat de Vlaamse uitspraak in Vlaanderen zeer algemeen is. Dit is een aanfluiting van de V die voor Vlaams staat in o.a. vrt en VTM.
Wat klemtonen betreft kan voor het West-Vlaams algemeen gesteld worden dat de klemtoon zeer dikwijls op de eerste lettergreep ligt (zoals ook in het nabije(re) Engels), ook en wellicht het meest opmerkelijk bij eigennamen. Bijvoorbeeld, waar een doorsnee Vlaming of Nederlander de naam Stefanie zal uitspreken zoals de Fransen, met de klemtoon op de laatste lettergreep, heet deze vrouw in West-Vlaanderen Stefanie. De West-Vlaamse politieker Vande Lanotte heet in zijn thuisprovincie Vande Lanotte.
zie ook Breda, Spa: vokaalreductie
alfabetische lijst:
‘s anderendaags: VL: san·dren·da(a)gs; NL: san·de·ren·daags
Afrika: VL: a·fri·ka; NL: aa·fri·kaa
Amerika: VL: a·mee·ri·ka; NL: a·mee·ri·kaa
Antarctica (idem Arctica): an·tarc·ti·ca; NL: an·tarc·ti·caa
archipel: VL: ar·chi·pel; NL: ar·chi·pel
asfalt: VL: as·falt; NL: as·falt
Bernard: VL: ber·naar (Frans); NL: bern·(h)art (Engels)
bijna: VL: bij·na(a)/be·na(a) (zie ook bekan); NL: bij·naa
bikini: VL: bi·ki·ni; NL: bi·ki·ni
burgemeester: VL: bur·ge·mees·ter; NL: bur·ge·mees·ter
cacao: VL: ca·ca·oo; NL: ca·caa·oo
carnaval: VL: kar·na·val (Frans); NL: kar·na·val (Engels)
cichorei: VL: sjie·ko·rei; NL: sie·cho·rei (± fonetisch)
clitoris: VL: cli·too·ris (beide i’s als in fiets); NL: cli·to·ris (beide i’s als in dik)
conciërge: VL: kon·s·jer·zje (± Frans); NL: kon·zjer·zje
coup: VL: koe (Frans); NL: koep (± fonetisch)
dement: VL: dee·ment; NL: de ment
detective: VL: de·tek·tie·ve/de·dek·tie·ve (fonetisch); NL: die·tek·tif (Engels)
Doornroosje: VL: doo·rn·roo·sje; NL: doo·rn·roo·sje
doorprikken: VL: door·prik·ken; NL: door·prik·ken
dossier: VL: dos·sier (fonetisch); NL: do·sjee (Frans)
elixir: VL: ee·liek·sier/ee·lieg·zier (Arabisch, ‘g’ uitgesproken als in het Engelse ‘good’); NL: ee·lik·ser (‘lik’ uitgesproken als ‘dik’)
encyclopedie: VL: en·cy·clo·pe·die (fonetisch); NL: aun·cy·clo·pe·die (Frans, de ‘aun’ is nasaal)
energie: VL: e·ner·gie (fonetisch); NL: e·ner·zjie/e·ner·sjie (Frans)
essay: VL: es·sè (Frans); NL: es·seej/es·seej (Engels)
Europa: VL: eu·roo·pa; NL: eu·roo·paa
flirten: VL: flir·ten (fonetisch); NL: fleur·ten (Engels)
foto: VL: fo·too; NL: foo·too
fotografie: VL: fo·to·gra·fie; NL: foo·too·gra·fie
garantie: VL: ga·ran·tie (Frans; ook ga·ran·sie); NL: ga·ran·tsie
gelijkvloers: VL: ge·lijk·vloers; NL: ge·lijk·vloers
Gerard: VL: zjee·raar (Frans); NL: gee·rart (fonetisch)
gilet: VL: zjie·lee; NL: zjie·lèt
hifi: VL: haai·fi (Brits Engels); NL: haai·faai (Amerikaans Engels)
hostess: VL: hos·tès; NL: hos·tes (Engels)
hygiëne: VL: hy·gjee·ne; NL: hy·gjèè·ne (Frans)
intrige: VL: in·trie·ge (fonetisch); NL: in·trie·zje/in·trie·sje (hypercorrecte uitspraak van intrige met /ž/ -Frans intrigue)
Israël: VL: iez·ra·jel (‘i’ als in ‘kiwi’); NL: is·ra·‘el (‘i’ als in ‘dik’)
jacuzzi: dja·koe·zi/zja·koe·zi; NL: ja·koe·zi
jenever: VL: zje·nee·ver; NL: je·nee·ver (fonetisch)
Jos: VL: zjos; NL: jos
kathedraal: VL: ka·tee·draal; NL: kat·te·draal
Koran: VL: koo·ran; NL: ko·raan
lavabo: VL: la·va·boo; NL: la·vaa·boo/la·vaa·boo
Lutgart: VL: lut·gart; NL: lutgart
mammoet: VL: mam·moet; NL: mam·moet
meteen: VL en NL: mè·teen (‘mè’ als in ‘bed’); VL media: me·teen (‘me’ als in ‘der’)
Monaco: VL: Mo·na·coo; NL: Moo·naa·coo
monopoly: VL: mo·no·poo·ly; NL: mo·noo·pe·ly (Engels)
nasi (goreng): VL: naa·zi; NL: na·si
Nobelprijs: VL: No·bel.prijs; NL: No.bèl·prijs
nostalgie: VL: nos·tal·gie (fonetisch); NL: nos·tal·zjie/nos·tal·sjie (Frans)
omwenteling: VL: om·wen·te·ling; NL: om·wen·te·ling
onderhoud: VL: on·der·houd; NL: on·der·houd
parameter: VL: pa·ra·mee·ter; NL: pa·raa·m?·ter
parfum: VL: par·fui (Frans, de ‘ui’ is nasaal); NL: par·fum (fonetisch)
passagier: VL: pas·sa·gier (fonetisch); NL: pas·sa·zjier/pas·sa·sjier
per: VL: ‘per’ als ‘der’; NL: ‘per’ als ‘ver’
percent: VL: per·cent (‘per’ als ‘der’); NL: per·cent (‘per’ als ‘ver’)
per se: VL: per see (‘per’ als ‘der’); NL: pèr see (Latijn, ‘pèr’ als ‘ver’)
pikken: VL: pi·ken; NL: p?·ken
pistolet: VL: pis·to·lee; NL: pis·to·lèt
platform: VL: plat·form; NL: plat·form
pyjama: VL: pi·zja·ma; NL: pie·jaa·maa
record: VL: re·kort (fonetisch); NL: ree·koor (Frans)
reünie: VL: ree·ju·nie; NL: ree·u·nie (Franse klemtoon)
Robert: VL: ro·beir (Frans); NL: ro(o)·bert (Engels)
robot: VL: ro·bot; NL: roo·bot
rondpunt: VL: rond·punt; NL: rond·punt
Roodkapje: VL: rood·kap·je; NL: rood·kap·je
salami: VL: sa·la·mi; NL: sa·laa·mi
sceptisch: VL: sep·ties; NL: skep·ties
Sneeuwwitje: VL: sneeuw·wi·tje; NL: sneeuw·wit·je
stadhuis: VL: sta·tuis; NL: stad·huis
steak: VL: stek/stik (Frans); NL: steek (Engels)
super, hyper: VL én NL: su·per, hy·per; VL media: sup·per, hip·per
tabak: VL: ta·bak (zie ook toebak); NL: ta·bak (Frans)
Tenerife: VL: té·ne·rif ; NL: tee·nee·rie·fee
tenzij: VL: ten·zij (‘e’ als in ‘der’, komt van "’t en zij’); NL: ten·zij, ten·zij (‘e’ in beide varianten als in ‘bed’)
terras: VL: tèr·ras; NL: te ras
ticket: VL: tie·kèt (Frans); NL: tik·ket (Engels)
trainen: VL: trei·nen; NL: treej·nen (Engels)
vanille: VL: va·nie·le (fonetisch); NL: va·nie·je (Frans)
verkoop: VL: ver·koop; NL: vér·koop (tegen alle regels in)
werkloosheid: VL: werk·loos·heid; NL: werk·loos·heid
wodka: VL: vod·ka (Slavisch, de ‘d’ is eerder stemhebbend); NL: wot·kaa (de ‘t’ is stemloos)
yoghurt: VL: joe·choert (soms joe·goert; ± Turks); NL: jo·chert, jo·ggert (fonetisch)
zonsondergang: VL: zon·zon·der·gang; NL: zons·on·der·gang
zonsopgang: VL: zon·zop·gang; NL: zons·op·gang
woorden op —ist/—isme/—isch: VL: —ist/—isme/—isch (‘i’ als in ‘fiets’); NL: —?st/—?sme/—?sch (‘i’ als in ‘dik’)
woorden op —tie: VL: —sie; NL: —tsie
woorden op —tje/—dje: VL: —tje (de t- en j-klanken komen samen zoals in ‘checken’); NL: —t·je (de t- en j-klanken worden apart uitgesproken)
woorden met —ci— of —ti— (bv. ‘officieel’, ‘politioneel’): VL: —s·j— (de s- en j-klanken worden apart uitgesproken); NL: —sj—, —tsj— (de s- en j-klanken komen samen zoals in ‘sjaal’ of ‘checken’)
woorden met dis—: VL: dis— (‘i’ als in ‘fiets’); NL: d?s— (‘i’ als in ‘dik’)
woorden op —achtig: VL: klemtoon op woord zelf; NL: klemtoon op achtig en adempauze tussen woord en achtig → bv. VL: ze·nu·wach·tig; NL: ze·nuw acht·ig
dienstjaren, politiek: zitdagen
De openingszitting van de Kamer werd voorgezeten door Patrick Dewael (Open VLD). Een eer die hem te beurt viel omdat hij het Kamerlid met de meeste anciënniteit is. (VRTNWS)
dienstjaren, politiek: zitdagen
De openingszitting van de Kamer werd voorgezeten door Patrick Dewael (Open VLD). Een eer die hem te beurt viel omdat hij het Kamerlid met de meeste anciënniteit is. (VRTNWS)
er het (niet) mee eens zijn
zie ook akkoord, ’t ~ zijn
ook: het er (niet) mee akkoord zijn
En ben het er niet mee akkoord dat het betalen altijd voor de bouwheer is! (bouwinfo.be)
Ik begrijp je volledig en ben het er mee akkoord.(blauwwit.be)
Zijt ge ’t ermee ’t akkoord?
En van die paar keer dat hij vuiligheid eet bij oma zal het ook wel niet maken dat houdt niet weg dat ze hem geen vuiligheid moet geven als jij er niet mee ’t akkoord bent. (mamaforum.libelle.be)
er het (niet) mee eens zijn
zie ook akkoord, ’t ~ zijn
ook: het er (niet) mee akkoord zijn
En ben het er niet mee akkoord dat het betalen altijd voor de bouwheer is! (bouwinfo.be)
Ik begrijp je volledig en ben het er mee akkoord.(blauwwit.be)
Zijt ge ’t ermee ’t akkoord?
En van die paar keer dat hij vuiligheid eet bij oma zal het ook wel niet maken dat houdt niet weg dat ze hem geen vuiligheid moet geven als jij er niet mee ’t akkoord bent. (mamaforum.libelle.be)
achter elkaar, achtereenvolgens
DS2015 standaardtaal
Roeselare wint voor derde keer op rij | Focus en WTV
Dragons vierde keer op rij kampioen | VTM NIEUWS
SN: relaxen.
Uitspraak in Ned. rielèksen.
Uitspraak in Vl. relaksen
relaxeren is standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Relaxeren is een van de meest zinvolle vaardigheden om met emotionele stress en spanning om te gaan.
1. laagste gewichtsklasse bij het boksen
2. iemand die niet zwaar doorweegt (figuurlijk)
3. lichtgewicht (letterlijk)
DS2015: betekenis vedergewicht: standaardtaal
We hebben wel wat pluimgewichten rondlopen, zowel in de bokssport als in de politiek.
“Met zijn 228 kg is de V-Strom een echt pluimgewicht in het trail-segment. Dankzij zowel dit lage gewicht als de twin spark technologie reageert de motor …”(suzuki2wheels.be)
iemand financieel in zijn hemd zetten, plukken
afzetten, bestelen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Vroeger was hij gefortuneerd, maar nu is hij gepluimd.
als, indien, op voorwaarde dat,
mocht(en)
Van Dale: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
in conditionele bijzinnen: ‘moest ik ziek worden, haal dan de dokter’
DS2015: moest ik het geweten hebben: geen standaardtaal
“Moest het regenen, dan komen we niet.”
tomaat
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij tomaat: in Zuid-Nederland soms TOMAT. Ontleening van spaans tomate of van frans tomate (b.v. gewestelijk in Zuid-Nederland.)
door de andere uitspraak heeft de ‘tomat’ ook een andere meervoudsvorm: tomatten ipv tomaten
zie ook Breda, Spa: vokaalreductie, tomatte
’k Moet sebiet nog naar de markt achter patatten en tomatten.
afkorting van filet americain preparé;
ook ‘préparé’ gespeld
< Frans préparer, préparé: bereiden, bereid
recept – klassieke manier:
125 gr rundergehakt, 1 sjalot, 1 augurk, 1 eierdooier, 1 eetlepel mayonaise, 1 theelepel mosterd, peper en zout, cayennepeper, worcestersaus
Een martino is een broodje belegd met preparé, augurk, mosterd, ketchup, worcestersaus, pili-pili en tabasco.
“Voor authentieke préparé-maison begin je met extra-fijn gemalen rundergehakt.” (dagelijksekost.een.be)
“Filet americain of (americain) préparé (in Vlaanderen) wordt gemaakt van fijn gemalen rauw mager rundvlees, zoals biefstuk, met toevoeging van peper en bijvoorbeeld een ei.” (Wikipedia)
afkorting van filet americain preparé;
ook ’préparé’gespeld
< Frans préparer, préparé: bereiden, bereid
recept – klassieke manier:
125 gr rundergehakt, 1 sjalot, 1 augurk, 1 eierdooier, 1 eetlepel mayonaise, 1 theelepel mosterd, peper en zout, cayennepeper, worcestersaus
Een martino is een broodje belegd met preparé, augurk, mosterd, ketchup, worcestersaus, pili-pili en tabasco.
“Voor authentieke préparé-maison begin je met extra-fijn gemalen rundergehakt.” (dagelijksekost.een.be)
“Filet americain of (americain) préparé (in Vlaanderen) wordt gemaakt van fijn gemalen rauw mager rundvlees, zoals biefstuk, met toevoeging van peper en bijvoorbeeld een ei.” (Wikipedia)
afkorting van filet americain preparé
< Fr. préparer, préparé: bereiden, bereid
recept – klassieke manier:
125 gr rundergehakt, 1 sjalot, 1 augurk, 1 eierdooier, 1 eetlepel mayonaise, 1 theelepel mosterd, peper en zout, cayennepeper, worcestersaus
Een martino is een broodje belegd met preparé, augurk, mosterd, ketchup, worcestersaus, pili-pili en tabasco.
“Voor authentieke préparé-maison begin je met extra-fijn gemalen rundergehakt.” (dagelijksekost.een.be)
“Filet americain of (americain) préparé (in Vlaanderen) wordt gemaakt van fijn gemalen rauw mager rundvlees, zoals biefstuk, met toevoeging van peper en bijvoorbeeld een ei.” (Wikipedia)
afkorting van filet americain preparé
< Fr. préparer, préparé: bereiden, bereid
recept – klassieke manier:
125 gr rundergehakt, 1 sjalot, 1 augurk, 1 eierdooier, 1 eetlepel mayonaise, 1 theelepel mosterd, peper en zout, cayennepeper, worcestersaus
Een martino is een broodje belegd met preparé, augurk, mosterd, ketchup, worcestersaus, pili-pili en tabasco.
“Voor authentieke préparé-maison begin je met extra-fijn gemalen rundergehakt.” (dagelijksekost.een.be)
afkorting van filet americain preparé
< Fr. préparer, préparé: bereiden, bereid
recept – klassieke manier:
125 gr rundergehakt, 1 sjalot, 1 augurk, 1 eierdooier, 1 eetlepel mayonaise, 1 theelepel mosterd, peper en zout, cayennepeper, worcestersaus
Een martino is een broodje belegd met preparé, augurk, mosterd, ketchup, worcestersaus, pili-pili en tabasco.
“Voor authentieke préparé-maison begin je met extra-fijn gemalen rundergehakt.”
(kaartterm) met een troefkaart een slag proberen te halen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Waarom kocht gij die slag nu niet, gij hebt toch nog een troef?
> andere betekenis van kopen
bevallen, een kind krijgen
vergelijk kinneke kopen, kopen, een kindje ~
ook in West-Vlaanderen
Ze koopt zij heel gemakkelijk. Na een uur was het gepasseerd. De kleine weegt 3 kilo!
> andere betekenis van kopen
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
