Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #32061

    Onzen heer is nen ...
    (uitdr.)

    volgens de Engelsen is God nen deejay, in het arrondissement Dendermonde en andere gemeenten in de Denderstreek is hij volgens deze slogan dan weer een doodnormale Oost-Vlaming, bij uitstek van het geboortedorp van de scandeerder
    doorgaans gelinkt aan carnavalisten, de foor en bovenal schoon weer

    ook anders/onverbogen: onze/ons heer is nen/een …
    ook: God is nen/een …

    Wat verder kwam ik een oude man tegen die me fier vertelde dat hij 77 jaar was en nog een “mokke” had van eind de vijftig. “Ik ben gelukkig” zei hij al lachend. Toen ik hem zei nog te genieten van het mooie weer riep hij nog terug “onze heer is ne Wetteraar”. Juist, was ik bijna vergeten dat het dit weekend ook kermis is in Wetteren. (gert.schelstraete.cdenv.be)

    Het gezegde ‘Ons Heer is ne Laarnenaar’ klopte, de buienradar stond vanaf 10.00 uur op zonnig. Toevallig of niet? (cultuurinbeeld.be)

    Het mocht gisteren rond de middag dan wel regen gieten, toen de cavalcade in Hamme voor de zestigste keer vertrok, klaarde de hemel uit en stopte het met regenen. “Zoals we al lang weten, God is nen Hammeneir”, klonk het in het sappig Hams onder de toeschouwers. Toch bleef God niet de hele stoet lang over Hamme waken want af en toe viel er toch nog wat regen. (hln.be)

    De 62ste editie van de Wuitenscavalcade trok gisteren door de straten van Hamme. Een oud gezegde werd alweer eens bevestigd: “Onzen heer is nen Hammeneir. Want ondanks de mindere voorspellingen kregen we alweer een zonovergoten carnaval.” (hln.be)

    Breaking: “Onzjier es nen ajoin"! Aalstenaar Inti De Ceuckelaire hackt de website van het Vaticaan … en die vinden dat niet zo erg (Radio 1, facebook.com)

    de karnavalstoet van ninof! god es ne ninovieter, want twas weer goe weer veer oos!!! (youtube.com)

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 01 Aug 2019 01:54
    0 reactie(s)

    #32062

    studiebeurs
    (zn. v.; ~beurzen)

    (historisch) wat tegenwoordig studietoelage noemt:

    “Een studietoelage (vroeger ook wel bekend onder de naam studiebeurs) is een financiële steun van de Vlaamse Gemeenschap voor het helpen dragen van de studiekosten.” (Wikipedia)

    Opm: Het begrip valt ook samen met het invullen van de aanvraag voor een studiebeurs, vergelijkbaar met het ‘invullen van de belastingen’. (zie voorbeeld)

    Het waren geen ”studieleningen“ meer, die de ‘zedelijke verplichting van terugbetaling’ met zich droegen. Het werd een ”studiebeurs” die verleend werd zonder beding van terugbetaling. (Historisch overzicht van de studiefinanciering – studietoelagen.be)

    Velen zijn blijkbaar niet genoeg op de hoogte van de voorwaarden om een studiebeurs te krijgen: zij dienen geen aanvraag in omdat ze menen toch niet in aanmerking te zullen komen. (vlaanderen.be)

    414.799 aanvragen voor studiebeurs in Vlaanderen – Het Nieuwsblad

    Wij helpen met het invullen van de studiebeurs!!! (abvv-wvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2019 21:30
    0 reactie(s)

    #32063

    studiebeurs
    (zn. v.; ~beurzen)

    (historisch) wat tegenwoordig studietoelage noemt:

    “Een studietoelage (vroeger ook wel bekend onder de naam studiebeurs) is een financiële steun van de Vlaamse Gemeenschap voor het helpen dragen van de studiekosten.” (Wikipedia)

    Het waren geen ”studieleningen“ meer, die de ‘zedelijke verplichting van terugbetaling’ met zich droegen. Het werd een ”studiebeurs” die verleend werd zonder beding van terugbetaling. (Historisch overzicht van de studiefinanciering – studietoelagen.be)

    Velen zijn blijkbaar niet genoeg op de hoogte van de voorwaarden om een studiebeurs te krijgen: zij dienen geen aanvraag in omdat ze menen toch niet in aanmerking te zullen komen. (vlaanderen.be)

    414.799 aanvragen voor studiebeurs in Vlaanderen – Het Nieuwsblad

    Wij helpen met het invullen van de studiebeurs!!! (abvv-wvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2019 21:21
    0 reactie(s)

    #32064

    studiebeurs
    (zn. v.; ~beurzen)

    historisch: wat tegenwoordig studietoelage noemt:

    “Een studietoelage (vroeger ook wel bekend onder de naam studiebeurs) is een financiële steun van de Vlaamse Gemeenschap voor het helpen dragen van de studiekosten.” (Wikipedia)

    Het waren geen ”studieleningen“ meer, die de ‘zedelijke verplichting van terugbetaling’ met zich droegen. Het werd een ”studiebeurs” die verleend werd zonder beding van terugbetaling. (Historisch overzicht van de studiefinanciering – studietoelagen.be)

    Velen zijn blijkbaar niet genoeg op de hoogte van de voorwaarden om een studiebeurs te krijgen: zij dienen geen aanvraag in omdat ze menen toch niet in aanmerking te zullen komen. (vlaanderen.be)

    414.799 aanvragen voor studiebeurs in Vlaanderen – Het Nieuwsblad

    Wij helpen met het invullen van de studiebeurs!!! (abvv-wvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2019 21:18
    0 reactie(s)

    #32065

    studiebeurs
    (zn. v.; ~beurzen)

    historisch: wat tegenwoordig studietoelage noemt:

    “Een studietoelage (vroeger ook wel bekend onder de naam studiebeurs) is een financiële steun van de Vlaamse Gemeenschap voor het helpen dragen van de studiekosten.” (Wikipedia)

    Het waren geen ”studieleningen“ meer, die de ‘zedelijke verplichting van terugbetaling’ met zich droegen. Het werd een ”studiebeurs” die verleend werd zonder beding van terugbetaling. (Historisch overzicht van de studiefinanciering – studietoelagen.be)

    Velen zijn blijkbaar niet genoeg
    op de hoogte van de voorwaarden om een studiebeurs te
    krijgen: zij dienen geen aanvraag in omdat ze menen toch
    niet in aanmerking te zullen komen. (vlaanderen.be)

    414.799 aanvragen voor studiebeurs in Vlaanderen – Het Nieuwsblad

    Wij helpen met het invullen van de studiebeurs!!! (abvv-wvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2019 21:18
    0 reactie(s)

    #32066

    tripmadam
    (z. nw. het ~ (v.) soortnaam)

    vetplant, vetkruid (sedum reflexum) muurpeper

    Aan tripmadam heb je geen omkijken, dat groeit vanzelf.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 31 Jul 2019 16:22
    6 reactie(s)

    #32067

    zeverderij
    (de ~, (v.), ~en)

    zever, gezever

    zie ook erij

    Tegenwoordig is het allemaal zeverderij en seks. Vroeger, met Tony Corsari en zo, dat was nog eens televisie. (books.google.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 31 Jul 2019 15:46
    0 reactie(s)

    #32068

    nevralgiek punt
    (uitdr.)

    gevoelig punt, kwetsbaar punt

    google2019:
    “nevralgieke punt” .BE (41) .NL (5, allemaal mbt BE)
    “nevralgiek punt” .BE (73) .NL (4, allemaal mbt BE)
    (zie ook reacties)

    Gezondheid is het nevralgieke punt in het bestaan van de buitenlanders op el Hierro. (Louis van Dievel – vrt.be)

    Het nevralgieke punt bij het toekennen van kunstensubsidies is de ‘beoordeling’. (rektoverso.be)

    Het nevralgieke punt schuilt in de lijsten van kandidaten ; die komen namelijk van de administraties en van de kabinetten. (knack.be)

    Ik kom straks nog even terug op de financiën, want dat is het nevralgieke punt van dat decreet. (vlaamsparlement.be)

    Wat het nevralgieke punt de taalkwestie betreft, schijnen de katholieke Vlamingen zich thans wel de gelijk te hebben neergelegd bij het overgangsregiem in … (De Gazet van Poperinghe (1921-1940) | 14 juni 1931)

    Het is echt wel een nevralgiek punt in de discussie: willen we de staat als een economisch systeem organiseren? (seniorennet.be)

    Nevralgiek punt betreft ook het reduceren van de 19 Brusselse gemeenten tot 6. (academia.edu)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2019 15:28
    2 reactie(s)

    #32069

    nevralgiek punt
    (uitdr.)

    gevoelig punt, kwetsbaar punt

    google2019: .BE (41) .NL (5, allemaal mbt BE)

    Gezondheid is het nevralgieke punt in het bestaan van de buitenlanders op el Hierro. (Louis van Dievel – vrt.be)

    Het nevralgieke punt bij het toekennen van kunstensubsidies is de ‘beoordeling’. (rektoverso.be)

    Het nevralgieke punt schuilt in de lijsten van kandidaten ; die komen namelijk van de administraties en van de kabinetten. (knack.be)

    Ik kom straks nog even terug op de financiën, want dat is het nevralgieke punt van dat decreet. (vlaamsparlement.be)

    Wat het nevralgieke punt de taalkwestie betreft, schijnen de katholieke Vlamingen zich thans wel de gelijk te hebben neergelegd bij het overgangsregiem in … (De Gazet van Poperinghe (1921-1940) | 14 juni 1931)

    Het is echt wel een nevralgiek punt in de discussie: willen we de staat als een economisch systeem organiseren? (seniorennet.be)

    Nevralgiek punt betreft ook het reduceren van de 19 Brusselse gemeenten tot 6. (academia.edu)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2019 14:37
    2 reactie(s)

    #32070

    nevralgiek punt
    (uitdr.)

    gevoelig punt, kwetsbaar punt

    google2019: .BE (41) .NL (5, allemaal mbt BE)

    Gezondheid is het nevralgieke punt in het bestaan van de buitenlanders op el Hierro. (Louis van Dievel – vrt.be)

    Het nevralgieke punt bij het toekennen van kunstensubsidies is de ‘beoordeling’. (rektoverso.be)

    Het nevralgieke punt schuilt in de lijsten van kandidaten ; die komen namelijk van de administraties en van de kabinetten. (knack.be)

    Ik kom straks nog even terug op de financiën, want dat is het nevralgieke punt van dat decreet. (vlaamsparlement.be)

    Wat het nevralgieke punt de taalkwestie betreft, schijnen de katholieke Vlamingen zich thans wel de gelijk te hebben neergelegd bij het overgangsregiem in … (De Gazet van Poperinghe (1921-1940) | 14 juni 1931)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2019 14:34
    2 reactie(s)

    #32071

    mij
    (vnw.)

    In Vlaanderen komt dit persoonlijk en wederkerend voornaamwoord in de spreektaal uitsluitend in beklemtoonde vorm voor, de onbeklemtoonde vorm ‘me’ bestaat feitelijk gezien niet meer. Dit betekent dan ook dat ‘mij’ een Vlaming niet beklemtoond in de oren klinkt. In de uitspraak kan er echter wel nog altijd een klemtoon op gelegd worden om duidelijk te maken dat het over ‘mij’ gaat.

    als persoonlijk voornaamwoord:
    VL: “voorwat hadt ge mij gebeld?” ? NL: “waarom had je me gebeld?”
    VL: “ze deed mij een oneerbiedig voorstel” ? NL: “ze deed me een oneerbiedig voorstel”

    als wederkerend voornaamwoord:
    VL: “’k heb mij vergist” ? NL: “ik heb me vergist”
    VL: “’k was mij aan ’t wassen” ? NL: “ik was me aan het wassen”

    → Merk op: het West-Vlaams is een andere richting opgegaan en heeft ‘me’ wél behouden (hoewel men ook daar de voorkeur geeft aan beklemtoonde vormen) – bovendien heeft het noordelijk West-Vlaams, zoals het Hollands, de functie ervan uitgebreid om ook te dienen als onbeklemtoond bezittelijk voornaamwoord (zie bv. ook se):
    W-VL “me moatn/moats” ? NL “me friende”
    W-VL “me vint/wuf” ? NL “me man/frouw”

    Gezever van de Taaltelefoon:
    “Als niet-onderwerpsvorm kunnen we zowel me als mij gebruiken. Het is aan te bevelen om zo veel mogelijk de gereduceerde vorm me te gebruiken. Overmatig gebruik van de volle vorm mij maakt zowel gesproken als geschreven taal onnatuurlijk.”

    Ik gebruik sowieso bijna nooit “me” als ik spreek, altijd mij (ligt misschien aan het Vlaams?). Maar als ik schrijf gebruik ik dan weer vaker de onbeklemtoonde versies, ik vind het nogal storend als je een tekst hebt met alleen maar jij, wij, zij. (bokt.nl)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 31 Jul 2019 14:32
    2 reactie(s)

    #32072

    blek
    (het ~, geen mv.)

    geld, veel geld

    Die gast heeft veel geld!
    Die gast ee “blek” dat geloofde ni!

    > andere betekenis van blek

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 31 Jul 2019 14:17
    0 reactie(s)

    #32073

    blek
    (het ~, geen mv.)

    blik
    goedkoop metaal

    < nevenvorm van blik
    vergelijk Duits Blech

    zie ook blekken

    Die medaille is geen zilver, het is gemaakt van blek.

    Soep uit een blek is luiwijvensoep.

    > andere betekenis van blek

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 31 Jul 2019 14:16
    0 reactie(s)

    #32074

    blek
    (het ~, ~ ken)

    dient om vuil en stof op te vegen

    Gfp-plastic-dustpan

    zie ook: vuilblik

    Broodmeuzels op de grond; daar neem ik de stofzuiger niet voor. Rap met het blek en het handvleugeltje opkeren en in de vuilbak kappen.

    > andere betekenis van blek

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 31 Jul 2019 14:16
    0 reactie(s)

    #32075

    blek
    (het ~, geen mv.)

    blik
    goedkoop metaal

    < nevenvorm van blik
    vergelijk Duits Blech

    zie ook blekken

    Die medaille is geen zilver, het is gemaakt van blek.

    Soep uit een blek is luiwijvensoep.

    > andere betekenis van blek

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 31 Jul 2019 14:15
    0 reactie(s)

    #32076

    blek
    (bn.)

    zie blak

    Het is heet in de blekke zon.

    De maïs rijpt goed onder de blekke zon.

    > andere betekenis van blek

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 31 Jul 2019 14:15
    0 reactie(s)

    #32077

    blek
    (zn. o. -ken)

    kenteken op fiets, moto, auto

    plak

    Tot in de jaren 60 moest er een blek aan je fiets; elk jaar was het een ander kleur.

    Omdat hij een nieuwe wagen gekocht had wilde hij nu een nieuw blek.

    > andere betekenis van blek

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 31 Jul 2019 14:15
    0 reactie(s)

    #32078

    vaneigens
    (bijw.)

    vanzelfsprekend, dat spreekt voor zich, ook gebruikt als bevestiging van een ware uitspraak

    Ik was vaneigens weer helemaal platzak.

    “Maar ik ben er nog niet uit welke instelling het best past voor een portret. Vaneigens een kwestie van eigen smaak.” (blog.seniorennet.be 24 okt. 2017)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 31 Jul 2019 13:01
    1 reactie(s)

    #32079

    vaneigens
    (bijw.)

    vanzelfsprekend, dat spreekt voor zich, ook gebruikt als bevestiging van een ware uitspraak

    Ik was vaneigens weer helemaal platzak.

    We gaan met zijn allen, naar Portugal dit jaar, vaneigens!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 31 Jul 2019 12:55
    1 reactie(s)

    #32080

    nevralgieke punt
    (uitdr.)

    gevoelig punt, kwetsbaar punt

    google2019: .BE (41) .NL (5, allemaal mbt BE)

    Gezondheid is het nevralgieke punt in het bestaan van de buitenlanders op el Hierro. (Louis van Dievel – vrt.be)

    Het nevralgieke punt bij het toekennen van kunstensubsidies is de ‘beoordeling’. (rektoverso.be)

    Het nevralgieke punt schuilt in de lijsten van kandidaten ; die komen namelijk van de administraties en van de kabinetten. (knack.be)

    Ik kom straks nog even terug op de financiën, want dat is het nevralgieke punt van dat decreet. (vlaamsparlement.be)

    Wat het nevralgieke punt de taalkwestie betreft, schijnen de katholieke Vlamingen zich thans wel de gelijk te hebben neergelegd bij het overgangsregiem in … (De Gazet van Poperinghe (1921-1940) | 14 juni 1931)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jul 2019 12:43
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.