Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
(neologisme) bruggen die sporen van betonrot, roest of andere schade vertonen
“Een kleine dertig brokkelbruggen worden door de overheid nauwlettend in de gaten gehouden, maar volgens experts is er geen instortingsgevaar.”(https://www.taaltelefoon.be/brokkelbrug)
Ondertussen zijn er al 40 brokkelbruggen opgelijst. Sommige wachten al meer dan 10 jaar op reparatie.
het voorzien hebben op, op de korrel nemen van
Taaladvies.net: viseren in deze betekenis is standaardtaal in België (Belgisch-Nederlands)
DS2015 iemand viseren: standaardtaal
Di Rupo viseert nu ook de ambtenaren-pensioenen. (VRT-journaal)
Gerecht viseert Bernard Arnault voor transactie van 2,9 miljard euro. (demorgen.be)
Ik voel mij voortdurend geviseerd door die nieuwe chef.
verwachten, (met objectswisseling) te wachten staan
< Frans: s’attendre à
DS2015 niet algemeen
Wie zich misdraagt, mag zich aan een fikse boete verwachten!
demorgen.be: De FIFA heeft vanmiddag de 32 slogans voor de spelersbussen bekendgemaakt. Supporters konden de voorbije weken stemmen op drie motto’s die in Brazilië de officiële bus van de deelnemende landen siert. Voor de Rode Duivels werd het: “Verwacht je aan het onmogelijke!”. Helaas is dat een slechte vertaling uit het Frans: “Attendez-vous à l’impossible!”. In correct Nederlands (en zonder dit gallicisme) moet het “Verwacht het onmogelijke!” zijn.
Wie Madonna uitnodigt, mag zich verwachten aan controverse. (standaard.be)
Ook nieuwe leners en mensen die zich voor het eerst inschrijven mogen zich verwachten aan een speciale attentie. (standaard.be)
Politiek en industrie mogen zich verwachten aan het steeds kritischer publiek. (standaard.be)
Vanaf juni mogen de Heldenstraat, de Kontichstraat, de Leeuwerikenlei en de Zwaluwenlei zich verwachten aan wegenwerken. (standaard.be)
waarschuwen, op de hoogte stellen, informeren
Van Dale 2015 online: BE : waarschuwen
de andere betekenissen (op de hoogte stellen, informeren) zijn volgens Van Dale 2015 SN
DS2015 standaardtaal
Taaladvies volgt Van Dale
VRT taalnet klasseert alle betekenissen als Belgisch-Nederlands
Ik zal u verwittigen, wanneer “Man Bijt Hond” begint.
Verwittig mij als ge politie ziet, dan moeten we gaan lopen.
“Een toevallige voorbijganger verwittigde de brandweer. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
Kleine gebouwen bij (meestal achter) een huis, zoals schuur, duivenkot, wasruimte, buitentoilet …
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale online 2017: BE;
ongunstig; voornamelijk meervoud
1. verzameling onaanzienlijke huisjes
2. de bijgebouwtjes naast een huis of hoeve
zie ook Vlaamse koterij
We wonen in een oud boerderijtje met veel koterij achter de woning.
“U weze dus gewaarschuwd, Nederlandse lezers: de zetel van mijn grootmoeder zal nooit een fauteuil worden, en de koterij van mijn grootvader nooit een aanbouw.” (Ann De Craemer DM300514)
De wereldberoemde Nederlandse architect Rem Koolhaas werkt aan een boek over België. Nee, niet over de Belgische koterijen en fermettes. Over de kunst van het compromis, want daar zijn Belgische politici jarenlang meesters in geweest, vindt Koolhaas. (deredactie.be)
> andere betekenis van koterij
Kleine gebouwen bij (meestal achter) een huis.
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale online 2017: BE;
ongunstig; voornamelijk meervoud
1. verzameling onaanzienlijke huisjes
2. de bijgebouwtjes naast een huis of hoeve
zie ook Vlaamse koterij
We wonen in een oud boerderijtje met veel koterij achter de woning.
“U weze dus gewaarschuwd, Nederlandse lezers: de zetel van mijn grootmoeder zal nooit een fauteuil worden, en de koterij van mijn grootvader nooit een aanbouw.” (Ann De Craemer DM300514)
De wereldberoemde Nederlandse architect Rem Koolhaas werkt aan een boek over België. Nee, niet over de Belgische koterijen en fermettes. Over de kunst van het compromis, want daar zijn Belgische politici jarenlang meesters in geweest, vindt Koolhaas. (deredactie.be)
> andere betekenis van koterij
(zie foefelen)
uitspraak: foefelaaree
Misschien door Urbanus in 1979 geïntroduceerd in zijn goochelsketch ‘no foefelare’ (google maar eens naar YouTubes)
vgl. foefelarij, foefelaria
Ge snapt dat soms niet: zo’n begroting opstellen dat is toch niks anders dan boekhoudkundige foefelare.
Niks foefelare, alles open en bloot zoals het is.
gefoefel (zie foefelen), uit de trukendoos
uitspraak: foefelaaree
Misschien door Urbanus in 1979 geïntroduceerd in zijn goochelsketch ‘no foefelare’ (google maar eens naar YouTubes)
vgl. foefelarij, foefelaria
Ge snapt dat soms niet: zo’n begroting opstellen dat is toch niks anders dan boekhoudkundige foefelare.
Niks foefelare, alles open en bloot zoals het is.
verlangen, smachten naar
SN: hunkeren
WNT: Alleen in Zuid-Nederland. Hunkeren.
gepikt door de Engelsen:
“hanker (v.)
c. 1600, “linger in expectation;” 1640s, “have a longing or craving for,” of unknown origin. Probably from Flemish hankeren, related to Dutch hunkeren “to hanker, to long for,” which is perhaps an intensive or frequentative of Middle Dutch hangen “to hang”” (https://www.etymonline.com/word/hanker)
Ik vermoed eigenlijk dat niemand met zekerheid het een dan wel het ander kan bevestigen of uitsluiten, en dat het voornamelijk gaat afhangen van hoezeer men wilt hankeren naar de goede oude tijd (1500 jaar geleden). (vlaamswoordenboek.be)
verrek, verdomme, de pot op!
ww. foerten en vorten: oprotten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
ter aanduiding dat men zich ergens niet (meer) mee wil bemoeien of het zich niet meer wil aantrekken
synoniem: zoek het zelf maar uit, ze bekijken het maar
zie ook foertstem, foertteken
Foert, ik trap het hier af (aftrappen), dat ze ’t in ’t vervolg zelf doen!
Ze kunnen allemaal foerten! (provincie Antwerpen)
opgestoken middelvinger
“Silvio weer kansloos. Weer foertteken van Antonio’s rechterhand, langzaam wordt de zoete droom een onvervalste nachtmerrie.” (nieuwsblad.be 18 nov. 2004)
“Dan krijg je natuurlijk mensen die, zoals Jean-Marie Dedecker toonde, een foert-teken maken en op Vlaams Belang stemmen”. (hln.be 09/06/2019)
opgestoken middelvinger
“Silvio weer kansloos. Weer foertteken van Antonio’s rechterhand, langzaam wordt de zoete droom een onvervalste nachtmerrie.” (nieuwsblad.be 18 nov. 2004)
opgestoken middelvinger
“Silvio weer kansloos. Weer foertteken van Antonio’s rechterhand, langzaam wordt de zoete droom een onvervalste nachtmerrie.”
zie rekker
gebruik: ± Noord-West-Vlaanderen, voornamelijk de kuststreek
d’Ostendsche Revue geeft sjette met ’J’et an ze rekkel!’ (kw.knack.be) (rekker, het aan zijne ~ hebben)
Zonder topset, met rekkel zoals te zien op foto (2dehands.be)
Toen ik Jeff de eerste keer ‘rekkel’ in plaats van rekker hoorde zeggen, dacht ik dat ik het niet goed gehoord had. (julievertelt.be; ‘Waddisda?’ 7 gekke uitdrukkingen van aan ’t zeetje)
zie rekker
gebruik: ± Noord-West-Vlaanderen
d’Ostendsche Revue geeft sjette met ’J’et an ze rekkel!’ (kw.knack.be) (rekker, het aan zijne ~ hebben)
elastiek
zie ook snare
Van Dale 2014 online: gewestelijk
zie ook rekker, het aan zijne ~ hebben, rekker, aan de ~ hangen
We zullen het doosje afsluiten met een rekkerke.
De rekker van mijn pyjama is gespokt riep opa. Slaap dan maar in uw onderbroek tot ik er een nieuwe heb ingestoken, antwoordde oma. (zie spokken)
theaterplaats in Antwerpen waar men voorstellingen geeft met poesjenellen
WNT: Kelder waarin men in Vlaams België, en wel inzonderheid te Antwerpen, voorstellingen pleegt te geven van een zeer oud en primitief marionettentheater.
“Zeg, Frans, kunde gy die historie die ze Zondag in de’ poesjenellekelder gesp’eld hebben?” Conscience (ed. 1867).
zie ook de poesje
De poesjenellenkelder in de Repenstraat in Antwerpen is het meest bekende Poesjenellentheater.
zich vergissen van tijd, van plaats, van persoon, …
SN-NL: zich vergissen in tijd, plaats , persoon
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook van
De Jean had zijn eigen van uur vergist en stond daar dus voor een gesloten deur.
De Jean had zijn eigen van deur vergist en stond opeens in de slaapkamer van dat koppel.
De Jean had zijn eigen van vrouw vergist en die madam pardoes in haar billen geknepen.
Gaan we starten,of hoe zit het?
Gomme begunn of oe skjeet da?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.