Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
celluloid film
DS2015 standaardtaal
Het unieke bij deze kortfilm is het opnemen op pellicule. “Het is moeilijker om te draaien", zegt Lammens. (stampmedia.be)
Zelfs al draai je op pellicule, dan nog wordt alles omgezet naar digitaal om te monteren en te bewerken. (cultuurplatform-zebra.p.a.mrhenry.be)
Vier bekende fans over ‘2001: A Space Odyssey’, na 50 jaar opnieuw op pellicule. (knack.be)
De prijs van een potje plakkaatverf en enkele Rotringpennen weegt toch niet op tegen die van een rol pellicule en overbetaalde acteurs, durven we zo denken. (stripspeciaalzaak.be)
celluloid film
DS2015 standaardtaal
Het unieke bij deze kortfilm is het opnemen op pellicule. “Het is moeilijker om te draaien", zegt Lammens. (stampmedia.be)
Zelfs al draai je op pellicule, dan nog wordt alles omgezet naar digitaal om te monteren en te bewerken. (cultuurplatform-zebra.p.a.mrhenry.be)
Vier bekende fans over ‘2001: A Space Odyssey’, na 50 jaar opnieuw op pellicule. (knack.be)
erelijst, verdiensten
< Fr. palmarès < Lat: de palm waardig
RBBN: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Commentaar 2004: ook in Nederland niet ongebruikelijk.
googlementen: 6x meer in .BE (>600.000) dan .NL (>100.000)
Taaladvies.be:
Palmares wordt in de standaardtaal gebruikt in de betekenis ‘lijst van belangrijke prestaties of overwinningen’. In Nederland komt het woord vooral voor in de sporttaal; in België is het ook in andere contexten gangbaar (bijvoorbeeld voor de verdiensten van een kunstenaar). Voor palmares worden in de standaardtaal ook de synoniemen erelijst en staat van dienst gebruikt.
Palmares kan zowel een de-woord (de palmares) als een het-woord (het palmares) zijn. In België komt het haast uitsluitend als het-woord voor.
“Voor de federale meerderheidspartijen geldt eigenlijk hetzelfde: stop nu maar over het verleden, over de palmares van jezelf.” (knack.be)
Honden hebben al heel wat heldendaden op hun palmares.
Het palmares van het lokale beleid in Vlaanderen en Wallonië: welke steden en gemeenten worden goed bestuurd?
- prikken, steken, pikken
- een vervelend gevoel geven
Middelnederlands Woordenboek: In het Middelnederlands is het woord vooral (of uitsluitend) bekend geweest in de oostelijke tongvallen in dezelfde beteekenis als steken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stecken, stekken: steken, prikken
> In Noord-Nederland verouderd; in Zuid-Nederland gewoon.
“Die doorn stekte in zijnen voet”, (De Bo)
“De hennen stekken dikwijls malkander, als zij aan ’t eten zijn. (Joos)
ook in Oost-Vlaanderen
zie ook: stekkerdraad, stekske, stekte
Mijn zoon wilt de zelfgebreide pull die hij kreeg van oma niet dragen: ‘hij stekt’, zegt hij!
> andere betekenis van stekken
een prikkelend gevoel veroorzaken, steken, stekken
uitspraak: zie Vlaamse uitspraak
< andere definitie van pikken
Hebt ge geen ontsmetter die niet pikt?
Voor mij geen zuurtjes of jap die pikken.
“Ik heb echter best veel last van die lenzen: mijn ogen pikken, moet vreselijk veel knipperen in rokerige ruimtes en … "(bokt.nl 12 jan. 2005)
een prikkelend gevoel veroorzaken, steken, stekken
< andere definitie van pikken
Hebt ge geen ontsmetter die niet pikt?
Voor mij geen zuurtjes of jap die pikken.
“Ik heb echter best veel last van die lenzen: mijn ogen pikken, moet vreselijk veel knipperen in rokerige ruimtes en … "(bokt.nl 12 jan. 2005)
SN/NL: op iets drukken
bv. “op een knop duwen/drukken”:
“op de knop duwen” .BE: 1280; .NL: 877
“op een knop duwen” .BE: 629; .NL: 323
“duw op de knop” .BE: 3740; .NL: 2510
→ merk op dat een aanzienlijk deel van de Nederlandse resultaten eigenlijk door Belgen of grens-Nederlanders geschreven is
En nu … op de knop duwen (vrt.be, onderhoofding in artikel “Te veel taalfouten opgemerkt”)
SN/NL: op iets drukken
bv. “op een knop duwen/drukken”:
“op de knop duwen” .BE: 1280; .NL: 877
“op een knop duwen” .BE: 629; .NL: 323
“duw op de knop” .BE: 3740; NL: 2510
→ merk op dat een aanzienlijk deel van de Nederlandse resultaten eigenlijk door Belgen of grens-Nederlanders geschreven is
En nu … op de knop duwen (vrt.be, onderhoofding in artikel “Te veel taalfouten opgemerkt”)
pijn hebben aan / last hebben van de milt bij het sporten (voornamelijk lopen)
vgl. stekte
WNT: “De milt hebben (t.w. wanneer iemand de milt steekt).”
→ merk op dat het lidwoord in de uitdrukking niet (meer) wordt gezegd
ook gekend in andere regio’s?
- Aie, godverdikke, ’k è weeral milt.
- ’k Heb ’t u al honderd keer gezegd he jong, eerst sporten, dan pas fretten.
veldslag te Kortrijk op 11 juli 1302 tussen milities van het graafschap Vlaanderen en het leger van de koning van Frankrijk; speelde in de 19de eeuw een grote rol in de groei van de Vlaamse Beweging
zie ook Vlaamse feestdag, 11 juliviering
Klik op de afbeelding
De Slag der Gulden Sporen door Nicaise de Keyser 1836
Op 11 juli 1302 nam een Vlaams leger dat vrijwel volledig bestond uit ambachtslieden en boeren het op tegen het complete Franse ridderleger. De slag is de geschiedenisboeken ingegaan als de Guldensporenslag. De slag staat voor veel Vlamingen symbool voor de Vlaamse emancipatiestrijd.(https://vandaagindegeschiedenis.nl/11-juli/)
zwier, bravoure
DS2015 standaardtaal
Leider Milan Kuypers won gisteren met veel panache de tweede manche van de Vlaamse Cyclocross Cup in Moerkerke-Damme. (nieuwsblad.be)
‘Ik win de prijs van de panache’. (demorgen.be)
Parlement zonder panache (Brussel) – De Standaard
Hij heeft te weinig panache om de boel te laten swingen en in zijn akoestische nummers zit dan weer te weinig diepgang en gevoel. (nieuwsblad.be)
zwier, bravoure
DS2015 standaardtaal
Leider Milan Kuypers won gisteren met veel panache de tweede manche van de Vlaamse Cyclocross Cup in Moerkerke-Damme. (nieuwsblad.be)‘Ik win de prijs van de panache’. (demorgen.be)
Parlement zonder panache (Brussel) – De Standaard
Hij heeft te weinig panache om de boel te laten swingen en in zijn akoestische nummers zit dan weer te weinig diepgang en gevoel. (nieuwsblad.be)
zwier, bravoure
DS2015 standaardtaal
Leider Milan Kuypers won gisteren met veel panache de tweede manche van de Vlaamse Cyclocross Cup in Moerkerke-Damme. (nieuwsblad.be)‘Ik win de prijs van de panache’. (demorgen.be)
Parlement zonder panache (Brussel) – De Standaard
SN/NL: op een knop drukken
“op de knop duwen” .BE: 1280; .NL: 877
“op een knop duwen” .BE: 629; .NL: 323
“duw op de knop” .BE: 3740; NL: 2510
→ merk op dat een aanzienlijk deel van de Nederlandse resultaten eigenlijk door Belgen of grens-Nederlanders geschreven is
En nu … op de knop duwen (vrt.be, onderhoofding in artikel “Te veel taalfouten opgemerkt”)
SN/NL: op een knop drukken
“op de knop duwen” .BE: 1280; .NL: 877
“op een knop duwen” .BE: 629; .NL: 323
“duw op de knop” .BE: 3740; NL: 2510
→ merk op dat een aanzienlijk deel van de Nederlandse resultaten eigenlijk door Belgen geschreven is
En nu … op de knop duwen (vrt.be, onderhoofding in artikel “Te veel taalfouten opgemerkt”)
een kindje krijgen
Van Dale 2012 online: een kindje kopen: Belgisch-Nederlands, spreektaal, kindertaal
DS2015 geen standaardtaal
vgl. kinneke kopen
- Ja, Jefke, de onbevlekte ontvangenis, hoe zal ik dat uitleggen… dat is Maria en Jozef die het kinneke Jezus kochten zonder dat Jozef in de portemonnee van Maria moest zitten…
- Was kinneke Jezus dan gratis?
- Euh… ja… zoiets… en ga nu maar verder met de lego spelen, ik moet de gazet nog lezen…
Binnen een paar maanden koopt myn dochter haar 1ste kindje.
In het stuk wordt een piratenmeisje bijvoorbeeld verliefd op een olifant en gaat ze bij de kruidenier een kindje kopen. (standaard.be)
klaagde(n), v.t. van klagen
DS2015 geen standaardtaal
vragen – vroeg
klagen – kloeg
jagen-joeg
maar evengoed:
zagen-zaagde
De Jean kloeg gisteren den hele tijd over steken in zijn zij. Ik denk dat em toch eens naar den dokter moet.
bloemlezing De Standaard:
Buren kloegen al herhaaldelijk over de overlast die de dieren, die hier vrij rondlopen, bij hen veroorzaakten. (standaard.be)
Tweehonderd actievoerders kloegen gisteravond met een ludieke actie van het ACW aan dat een betaalbare woning vinden bijna onmogelijk wordt. (standaard.be)
De buurt haalt opgelucht adem want zolang het terrein in de Kleine Heidestraat gebruikt werd, kloegen omwonenden over allerlei milieuhinder.(standaard.be)
Hij kloeg over zware rondes en onbetaalde overuren. (standaard.be)
Zij kloeg over rugpijn en gaf forfait… (standaard.be)
niets of weinig
NL: geen klap
dikwijls (maar niet uitsluitend) in combinatie met uitvoeren, doen, kennen,…
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015: geen klop doen: geen standaardtaal
Onze Jeroen heeft gene klop voor zijn wiskunde gedaan. Dus hij moet niet verschieten als em gebuisd (buizen) is.
Dat is ook niet moeilijk, hij kent en gene klop van!
(als monument of dorpsgezicht) beschermen, op de monumentenlijst plaatsen
standaardtaal in België
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
< Frans: classer
Een gebouw, een gevel klasseren
Het dorp heeft een oude kerk met een geklasseerde toren.
“Is het Centraal Station in Antwerpen een geklasseerd monument? standaardtaal in België” Taaldavies.net
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
