Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
kinderwagen, kinderkoets
buggy
varianten: sjarrette, sjaret, charet, cherrette
in Antwerpen kindervoituur; voor een groter kind: poussette; charrette wordt daar niet gebruikt
zie ook sieze
De vier maanden oude baby lag te kraaien in zijn charrette, en dit tot groot jolijt van alle aanwezige familieleden.
> andere betekenis van charrette
Blijkbaar verdwijnen er regelmatig lemma’s uit het VW. Zie reactie bij coiffeuse. Dit lemma als hulpinstrument voor de suggestie van nthn om regelmatig de teller op het welkomstblad van het VW op te volgen. Hopelijk brengt dit wat inzicht in de aard en de omvang van het probleem.
Hieronder kan per datum, de laatste tellerstand genoteerd worden in combinatie met het meest recente nieuwe woord/lemma én het aantal nieuwe lemma’s sinds de vorige tellingen (zie hiervoor lijst ‘recent’ en zelf daadwerkelijk tellen als controle).
datum______teller____laatste lemma___________________aantal nieuwe sinds vorige__woorden tekort/verdwenen + opm
**********************************************************************************
8/3/2020___32680_____coiffeuse
8/3/2020___32681_____Teller VW_____________________1 _____________________ineens een test :)
11/3/2020__32690_____kunstencentrum________________9 _____________________OK
13/3/2020__32695____paniekwinkelen_________________5 _____________________OK
14/3/2020__32706_____gengig_______________________11 _____________________OK
17/3/2020__32720____kant, er de ~jes (van) afrijden___14 _____________________OK
19/3/2020__32740____dadelaar______________________20 _____________________OK
22/3/2020__32765____klappe nansje_________________25 ____________________ OK
24/3/2020__32777____wasmachien____________________12 _____________________OK
In feite een konijn maar ook een mooi meisje.
zie ook keun, ferm ~
Zie ne keer wat een schoon keun dat er daar loopt.
Letterlijk : Wat een mooi konijn
Figuurlijk : Wat een mooi meisje
> andere betekenis van keun
konijn
Woordenboek der Nederlandsche Taal: keun
Konijn, in Vlaamsch België: zie De Bo (1873).
zie ook: keunebuk
Ons keun heeft de kabel van de TV doorgebeten.
“Pa, g’hed een sms g’had van e keun!”. (uit de televisieserie Eigen kweek)
- scheldwoord voor een vrouw
- niet slimme, achterlijke vrouw
Woordenboek der Nederlandsche Taal: kalle: Alleen in Zuid-Nederland. Naam (bijnaam; spotnaam) voor eene domme, dwaze vrouw. Kalletje, een onnoozel meisje (Yperen; Belg. Mus.)
vergelijk ook kalle met de haak
Gij domme kalle!
Die dwaze kalle heeft weer niets begrepen van de uitleg.
Die kalle steekt de kleurwas en de witte was tope!
> andere betekenis van kalle
- scheldwoord voor een vrouw
- niet slimme, achterlijke vrouw
Woordenboek der Nederlandsche Taal: kalle: Alleen in Zuid-Nederland. Naam (bijnaam; spotnaam) voor eene domme, dwaze vrouw. Kalletje, een onnoozel meisje (Yperen; Belg. Mus.)
vergelijk ook kalle met de haak
Gij domme kalle!
Die dwaze kalle heeft weer niets begrepen van de uitleg.
Die kalle steekt de kleurwas en de witte was tope!
schatje, vriendin, vriend, geliefde, lieveling
dim: keppeke, keppetje
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Volgens Debrabandere is keppe de stam van middelnederlands keefse, kevesch, duits kebse `bijzit’. Verwant aan duits käfig, westvlaams keve `kooi’.
Een keppe is dan `iemand die samenhokt, bijzit, geliefde’.
(Vl.-België, inz. West-Vlaanderen) Iemand die men lief heeft; voor wie men voorkeur heeft; lieveling.
zie ook: keppekindje, keppesleppe
vgl keppemaken, keppemaker, bekeppelen
Siska is al twee jaar mijn keppe. Met haar wil ik oud worden.
kmis men keppeke
Meest geprefereerde kind van iemand (ouders, leraar,…)
zie ook: kakkelatje, flebbeke, fleppeke, bebbeke, fiske, keppesleppe
Jantje is het keppekindje van zijn mama, zo’n lief baaske!
slager, zie ook beenhouwerij
vr.: beenhouwerin
zeer veel uitspraakvarianten
in het Limburgs en West-Vlaams ook nog slachter
Onze beenhouwer heeft lekkere biefstuk.
De beenhouwerin staat in de winkel voor de klanten te gerieven.
> zie andere betekenis van beenhouwer
staat symbool voor een helderziende
herkomst: Madame Blanche is de naam van een waarzegster in het stripverhaal “Het Rattenkasteel” van Marc Sleen; zie ook Madame Soleil
Hoe kan ik dat nu weten? Ik ben Madame Blanche niet!
journalist: “Wanneer gaan de scholen terug open?” (n.a.v. de coronacrisis)
minister Weyts: “Ik ben Madame Blanche niet…”
gootsteen, aanrecht, pompbak
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
in Vlaams België voor: gootsteen onder een pomp, Joos (1900-1904); Teirlinck.
De pompbak is dieper dan de pompsteen en kan verplaatst worden, terwijl de pompsteen vastligt, Joos (1900-1904)
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Onder de pompsteen staat het afwasmachien.
gootsteen, aanrecht, pompbak
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
in Vlaams België voor: gootsteen onder een pomp, Joos (1900-1904); Teirl.
De pompbak is dieper dan de pompsteen en kan verplaatst worden, terwijl de pompsteen vastligt, Joos (1900-1904)
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Onder de pompsteen staat het afwasmachien.
slager, zie ook beenhouwerij
vr.: beenhouwerin
zeer veel uitspraakvarianten
in het West-Vlaams ook nog vleeshouwer
Onze beenhouwer heeft lekkere biefstuk.
De beenhouwerin staat in de winkel voor de klanten te gerieven.
> zie andere betekenis van beenhouwer
Soms gebruikt als synoniem voor Belgisch-Nederlands of als koepelterm voor verschillende talen gesproken in Vlaanderen, m.n. het Vlaams, Limburgs, West-Vlaams en de Belgisch-Nederlandse standaardtaal, maar verwijst ook naar de streken boven de landgrens maar beneden de Grote rivieren (en overigens ook naar Frans-Vlaanderen), waar men historisch geen Noord-Nederlands (= Nederlands-Nederlands, de standaardtaal) sprak. De dag van vandaag is het taalgebruik daar echter sterk verschoven richting het Hollands, in die mate dat het grootste verschil tussen het Nederlands van een Nederlander van Noord-Brabant en dat van een Nederlander van Holland (de provincies) berust op een iets andere uitspraak van een aantal klanken, en dat de Noord-Brabander correct friet(en) eet terwijl de Hollander verkeerdelijk van ‘een bakkie petat mét’ smult.
De term verwijst m.a.w. historisch gezien naar een groter gebied, maar door allerlei politieke (en daardoor ook taalkundige) ontwikkelingen blijft er buiten Vlaanderen niet bijzonder veel van wat historisch als Zuid-Nederlands werd bestempeld over.
Nederlands is de officiële benaming van onze standaardtaal, ook in Vlaanderen. Als Vlamingen het hebben over Noord-Nederlands, bedoelen ze de taal (vooral: de uitspraak) die te horen is in het Koninkrijk Nederland. Het Nederlands dat in Vlaanderen gesproken wordt, heette vroeger Zuid-Nederlands. (taalschrift.org)
wesp
ook in Mechelen, Antwerpen
zie ook appelkut
Ge kunt maar beter de brandweer bellen in plaats van zelf een nest wepsen te gaan uitroken.
wesp
Oudegemse benaming voor dit stekebeest.
zie ook weps
Als er ne nest appelkutten in uwen hof zit, moet ge de pompiers bellen.
ouderschap van een partner in een lesbisch koppel die niet de biologische moeder is
zie ook meeouder; verzamellemma mensen
Holebi’s vragen automatische erkenning meeouderschap (hln.be)De Senaat onderzoekt momenteel de mogelijkheden voor een wettelijke regeling van meeouderschap (dossier nr. 6-98). (vrouwenraad.be)
bij een lesbisch koppel de partner die niet de biologische moeder van het kind is
zie ook meemoeder; verzamellemma mensen
vgl. meeouderschap
Eenieder die vandaag via medisch begeleide bevruchting een kind heeft binnen een lesbisch koppel, kan vrij snel als meeouder worden erkend door de procedure van erkenning, als er tenminste nog geen adoptie heeft plaatsgevonden. (senate.be)
ouderschapsverlof voor zelfstandige vaders en meeouders? (vrt.be)
De Vlaming gebruikt in zijn alledaags taalgebruik ontzettend veel woorden die in het Nederlands iets anders betekenen, dan wel sterk verouderd of zelfs geheel onbekend zijn. In dit lemma houden we ne lijst bij van alle algemeen Vlaamse woorden die gebruikt worden voor te verwijzen naar familieleden, en ‘soorten’ mensen in het algemeen (gelijk: man, vrouw, kind, e.d.m.). Aan de hand van deze lijst kan een student Vlaams de betekenis van deze woorden eenvoudig achterhalen, en aldus rap mee zijn in e gesprek met moedertaalsprekers. Naast deze algemeen gebruikte woorden bestaan er ook nog tal van dialectwoorden (waarmee we enkel bedoelen dat ze slechts in een beperkte regio gekend zijn), uit praktische overwegingen nemen we deze niet op in het lemma.
algemeen:
bibi
bobon
boeleke
bruggepensioneerde
gast
jonk
jagger
jonggepensioneerde
jonkheid
jonkman
kadee
kapoen
kerstenkind
kinderken
kinneke
koppel
madam
manneke
mee
meiske
pateeke
pagadder
patotter
pee
smanspersoon
vent
vrouwmens
wijf
familie:
bobon
bomma
bompa
doopmeter
dooppeter
echteling
echtgescheiden
kozijn
lief
madam
meemama
meeouder
meme
nonkel
nonkel pater
pepe
plusdochter
plusgezin
pluskind
plusmama
plusouder
pluspapa
pluszoon
schoonbroer
tant
tante nonneke
vent
wijf
zuster
-
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
