Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
iemand
normaal gezien mannelijk, maar men durft hiermee ook wel vrouwen (of andere ruimtewezens) mee aan te wijzen indien het geslacht van de persoon/entiteit in kwestie niet gekend is
West-Vlaanderen: etwien
Voor mijn examen moest ik normaal gezien 700 bladzijden kennen, ma gelukkig had er enen een samenvatting gemaakt van maar 60 bladzijden. ’k Was dan wel gebuisd ma soit.
> andere betekenis van enen
in tijdsaanduiding: verwijzing naar 1 uur
zie ook achter, tien ~ drie, tweeën, drieën, vieren, vijven, zessen, zevenen, achten, negenen, tienen, elven, twaalven
Het is drie voor den enen.
Het is twintig na den enen.
Laat ons afspreken tegen den enen aan den inkom.
Hij kwam rond den enen aan.
> andere betekenis van enen
in plaats van praten, dat niet gebruikt wordt in Vlaanderen
zie ook klappen
Als ge nu spreekt van nen toffe gast, wel dat is nen toffe gast!
Ik zal eens met de Paul spreken.
Met die mens valt eigenlijk niet te spreken.
Ze spreken ni meer tegeneen, want z’hen boel.
In Vlaanderen praten ze geen Nederlands, maar spreken ze Vlaams.
tegen elkaar
Ze spreken ni meer tegeneen.
Voor de vergadering schuiven we de tafels tegeneen.
Zet de deuren tegeneen open zodat het wat trekt met al die warmte.
ook lacquemant
is een dunne ovale wafel gevuld met warme kandijsiroop
Klik op de afbeelding
Op de Sinksenfoor verkopen ze de beste lackmans.
wikipedia: Lackmans, ook wel Laquemant genoemd, is een dunne ovale wafel die over de lengte opengesneden wordt en wordt gevuld met een zeer vloeiende kandijsiroop. Het is een populair kermisgerecht uit de streek rond Antwerpen en Luik.
“Dit heb ik nog nooit meegemaakt. Zelfs in de oorlog ging de Antwerpse Sinksenfoor gewoon door.”
Al is er misschien nog hoop voor liefhebbers van lackmans en roetsjende rupsen. (vrt.be)
wilde beweging van de lendenen, bvb tijdens een spurt op de fiets
Merckx sprong met enkele forse lendenrukken naar de kop van de groep.
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, informeel: aardig, zoet meisje; aardige vrouw; koosnaam voor een meisje, vrouw; aanspreekvorm voor een meisje, vrouw; schatje; lieverd
Soms ook in toepassing op een jongen.
zie ook zoeteke
Geen koleire tegen haar, zeker niet tegen mijn zoetje, daar steek ik mijn hand voor in ’t vuur. (De zwaardvis – Hugo Claus)
Maar hij heeft de geruststelling gekregen van zijn zoetje “dat hij niet dom is” (blauwwit.be)koosnaampje voor een levenspartner
zie ook zoetje
Geeft mij een kuske, zoeteke
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: vracht; in het bijzonder: vracht van een schip of vliegtuig
Sojoez-raket met Russische cargo voor ISS gecrasht | De Morgen
Luik blijft zo de belangrijkste luchthaven voor cargo van het land (vrt.be)
‘Toen we de cargo afsplitsten van het passagiersvervoer en een privéonderneming werden, hadden we geen treinbestuurders.’ standaard.be
ondoorzichtige maillot
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Tijdens het skiën draag ik een kousenbroek onder mijn skipak.
SN/NL: faillissement
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Na de faling van zijn bedrijf was Karel helemaal platzak.
Om schuldeisers te beschermen, beval de Antwerpse stadsmagistraat in 1518 dat de bezittingen en papieren van de in faling geraakte personen beheerd moesten worden door een ambtenaar. Zo kwamen archieven van handelaars terecht op het Antwerpse stadhuis.
> andere betekenis van faling
faillissement
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Na de faling van zijn bedrijf was Karel helemaal platzak.
Om schuldeisers te beschermen, beval de Antwerpse stadsmagistraat in 1518 dat de bezittingen en papieren van de in faling geraakte personen beheerd moesten worden door een ambtenaar. Zo kwamen archieven van handelaars terecht op het Antwerpse stadhuis.
> andere betekenis van faling
- bureau, kantoor
- schrijftafel
> Frans: burel, later verdrongen door bureau
Woordenboek der Nederlandsche Taal en Van Dale: in België, alg., als purisme voor bureau
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing hieronder)
Taaladvies.net: Het woord is in de standaardtaal in onbruik geraakt. In België wordt het nog weleens gebruikt, maar het geldt ook daar niet als standaardtaal.
Een enkele keer wordt bureel in België gebruikt in de betekenis van ‘schrijftafel’.
Het meervoud burelen wordt wel nog geregeld gebruikt in het hele taalgebied, met name in de context van overheidsinstellingen en redacties.
zie ook politiebureel; hoofdbureel; bureelstoel; bureelhoofd
Bureelbenodigdheden ‘Janssens’ op de hoek van de Kerkstraat en de Carnotstraat is al enkele jaren ter ziele gegaan.
In 2005 legde men de eerste steen, in 2006 had de officiële opening plaats en in maart 2007 zat iedereen op zijn plaats aan zijn bureel. (neosvzw.be)
Taaladvies.net: U kunt mij altijd bereiken op mijn bureel. (in België, geen standaardtaal)
bloemlezing De Standaard:
Nogal wat belastingplichtigen werken ook vaak thuis voor hun beroep, en richten hiervoor een bureel in hun woning.(standaard.be)
Het bureel van burgemeester Van Cappellen ziet er na een grondige opsmukbeurt fris en kunstzinnig uit. (standaard.be)
Op de Bergensesteenweg in Sint-Pieters-Leeuw is zaterdagavond het gelijkvloers van een bureel volledig uitgebrand, zo meldt de brandweer …(standaard.be)
Het vuur bleek te woeden in het bureel van ’t Winkeltje.(standaard.be)
Hij kan niet, zoals een prozaschrijver, ’s ochtends aan zijn bureel gaan zitten en dankzij de combinatie van talent en hard werk tekst op papier …(standaard.be)
Fris, licht, luchtig
< Lijbere, bn. Labber, frisch, koel (van wind, van lucht, van kleederen). De eind-e valt dikwijls weg.
Nem blauwe kiel, dat es lijber as ’t worm (warm)
es. — Het woord is hetzelfde als frans libre. (bron: I. Teirlinck)
Wat een lijber vestje!
(onoverg.) feesten
De gilde viert, de gilde juicht.
> andere betekenis van vieren
in tijdsaanduiding: verwijzing naar 4 uur
zie ook achter, tien ~ drie, enen, tweeën, drieën, vijven, zessen, zevenen, achten, negenen, tienen, elven, twaalven
Het is drie voor de vieren.
Het is twintig na de vieren.
Laat ons afspreken tegen de vieren aan den inkom.
Hij kwam rond de vieren aan.
> andere betekenis van vieren
Fris, licht, luchtig
< Lijbere, bn. Labber, frisch, koel (van wind,
van lucht, van kleederen). De eind-e valt dikwijls
weg.
Nem blauwe kiel, dat es lijber as ’t worm (warm)
es. — Het woord is hetzelfde als frans libre. (bron: I. Teirlinck)
Wat een lijber vestje!
een klein kacheltje dat veel warmte afgeeft; een klein, handig voorwerp dat “duivels” goed presteert
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Klein gietijzeren kacheltje. In Zuid-Nederland (Cornelissen-Vervliet)
Het duvelke brandde op halve kracht, maar toch was het na een half uur al lekker warm in de blokhut.
> andere betekenis van duvelke
Een steekwagentje: een transportmiddel met een horizontaal vlak, 2 wielen en 2 handvatten dat gemaakt is om vb. bierbakken of dozen te transporteren.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: duivel: Rolwagentje. In Zuid-Nederland (V. Houcke en Sleypen, Mets. (1897); Cornelissen-Vervliet 1899).
zie ook pierewiet, pirrewitje
De brouwer kan dankzij zijn duvelke verschillende bakken bier in 1 keer verzetten.
> andere betekenis van duvelke
“Hoe een Belgische achternaam geschreven wordt, hangt af van de manier waarop hij in het bevolkingsregister is vastgelegd. Als de achternaam vastgelegd is als Van der Meeren, is dat altijd de juiste schrijfwijze in België, of de voornaam er nu aan voorafgaat of niet: Patsy Van der Meeren, mevrouw Van der Meeren. Wie in Nederland over een Belg schrijft, volgt bij voorkeur het Belgische hoofdlettergebruik.
In Nederlandse namen krijgen tussenvoegsels als van, de en der geen hoofdletter als er een ander deel van de naam (zoals de voornaam of voorletters) voor staat. Juist zijn dus: Isa de Jong, I.B. de Jong, Isa de Jong-van der Zijl, mevrouw De Jong, mevrouw De Jong-van der Zijl, burgemeester De Jong en burgemeester I.B. de Jong.
Belgische namen krijgen in de praktijk vrijwel altijd twee hoofdletters: Margot De Ridder, Patsy Van der Meeren, Marie De Ruyter-Van Goethem. Er zijn ook vrij veel namen waarin de tussenvoegsels aan de rest van de achternaam vast worden geschreven. De naam heeft dan maar één hoofdletter: Willy Vandersteen, Nadine Vanhee, Marcel Vanthilt."
(onzetaal.nl/taaladvies/hoofdletters-namen-belgie)
Marc Van Ranst
Vanranst Jenny Antwerpen | 1207.be
Louis van Dievel: “Van Dievel is vertaler Italiaans en Engels van opleiding en is nagenoeg zijn volledige loopbaan bij de Vlaamse publiekszender VRT actief als journalist.” (Wikipedia)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
