Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
knokkel (gewricht van de vinger)
eventueel bij uitbreiding vingerkootje
ANW: (vooral) in België
Met een lat of regel tikte de juf de linkshandigen op de kneukels en ook als je de pen niet op de juiste manier vasthield kreeg je ervan (heel lang geleden, maar zelf heb het ook nog meegemaakt.
Als het kouder wordt krijgt oma pijn aan haar kneukels.
De knoesten op haar kneukels doen hem denken aan de knopen in de nerven van het hout, boven, in de panelen van de kasten. (Alle dagen samen – Erwin Mortier)
Even vertrekt het snuitje in dreigende rimpels, maar de vrouw stopt de kneukel van haar rechterwijsvinger in het mondje, en de baby begint wild te zuigen. (Het gezin van Puynbroeckx – Monica Van Paemel)
knokkel (gewricht van de vinger)
ANW: (vooral) in België
Met een lat of regel tikte de juf de linkshandigen op de kneukels en ook als je de pen niet op de juiste manier vasthield kreeg je ervan (heel lang geleden, maar zelf heb het ook nog meegemaakt.
Als het kouder wordt krijgt oma pijn aan haar kneukels.
De knoesten op haar kneukels doen hem denken aan de knopen in de nerven van het hout, boven, in de panelen van de kasten. (Alle dagen samen – Erwin Mortier)
Even vertrekt het snuitje in dreigende rimpels, maar de vrouw stopt de kneukel van haar rechterwijsvinger in het mondje, en de baby begint wild te zuigen. (Het gezin van Puynbroeckx – Monica Van Paemel)
knokkel (gewricht van de vinger),
ANW: (vooral) in België
Met een lat of regel tikte de juf de linkshandigen op de kneukels en ook als je de pen niet op de juiste manier vasthield kreeg je ervan (heel lang geleden, maar zelf heb het ook nog meegemaakt.
Als het kouder wordt krijgt oma pijn aan haar kneukels.
De knoesten op haar kneukels doen hem denken aan de knopen in de nerven van het hout, boven, in de panelen van de kasten. (Alle dagen samen – Erwin Mortier)
Even vertrekt het snuitje in dreigende rimpels, maar de vrouw stopt de kneukel van haar rechterwijsvinger in het mondje, en de baby begint wild te zuigen. (Het gezin van Puynbroeckx – Monica Van Paemel)
vingerkootjes, kneukels zijn de knokkels of de gewrichten van de vingers
ANW: (vooral) in België
Met een lat of regel tikte de juf de linkshandigen op de kneukels en ook als je de pen niet op de juiste manier vasthield kreeg je ervan (heel lang geleden, maar zelf heb het ook nog meegemaakt.
Als het kouder wordt krijgt oma pijn aan haar kneukels.
De knoesten op haar kneukels doen hem denken aan de knopen in de nerven van het hout, boven, in de panelen van de kasten. (Alle dagen samen – Erwin Mortier)
Even vertrekt het snuitje in dreigende rimpels, maar de vrouw stopt de kneukel van haar rechterwijsvinger in het mondje, en de baby begint wild te zuigen. (Het gezin van Puynbroeckx – Monica Van Paemel)
Hier kunnen woorden alfabetisch opgelijst worden die:
- in het Vlaams een ander geslacht hebben dan in het SN
- waar er binnen Vlaanderen verschillen zijn in het gebruik van het geslacht
- waar er discussie is over het geslacht … der engelen ;) (engelen, het geslacht der ~)
| woord | Vlaanderen | Nederland | speciallekes & opmerkingen |
|---|---|---|---|
| abces | m. | o. | v. in Antwerpen |
| accordeon | m. | o. | |
| account | m. | o. | |
| affiche | v. | o. | |
| afval | m. | o. | |
| album | m. | o. | |
| algoritme | o. | m./v./o. | zie ook logaritme |
| angst | v. | m. | |
| aperitief | m. | o. | |
| asfalt | m. | o. | |
| atelier | m. | o. | |
| (auto)bus | m. | m. | v. in Antwerpen |
| bassin | m. | o. | |
| beton | m. | o. | |
| blog | m. | o. | |
| blok | m. | o. | |
| boek | m. | o. | |
| bos (bomen) | o. | o. | m. in West-/Oost-Vlaanderen |
| broodrooster | m. | o. | |
| bulletin | m. | o. | |
| bureau | m. | o. | |
| bureel | o./m. | o. | |
| cadeau | m. | o. | |
| café | m./o. | o. | |
| casino | m. | o. | zie ook Vlaamse uitspraak |
| cement | m. | o. | |
| code | v. | m. | foutieve geslachtstoewijzing van de woordenboekmakers: ‘code’ is een verkorte vorm van ‘codex’, dat wel mannelijk is, maar dat maakt de code nog niet mannelijk |
| combo | v. | o. | |
| commentaar | m. | o. | |
| decolleté | m. | o. | |
| decor | m. | o. | |
| deeg | m. | o. | |
| defilé | m. | o. | zie ook den defilé |
| deken | o. | m./v. | v. in Antwerpen |
| deksel | o. | m. | |
| denim | m. | o. | |
| dessert | m. | o. | |
| diner | m. | o. | |
| doolhof | m. | o. | |
| dossier | m./o. | o. | |
| dok | m./v./o. | o. | v. in Antwerpen en de Kempen, m. in Mechelen en Oost-Vlaanderen, elders o. |
| eigendom | m. | o. | |
| fiche | v. | o. | |
| filter | m. | o. | |
| flatscreen | m. | o. | |
| frituur | v. | v. | schijnbaar onzijdig in Vlaanderen door grammatica: gereduceerd lidwoord |
| fysiek | m. | o. | |
| gas | v. | o. | |
| getuigenis | v. | o. | |
| gilet | m. | o. | v. in Antwerpen-stad |
| hoen | v. | o. | |
| hof | m. | o. | |
| home | m./o. | m. | voornamelijk m. |
| horloge | o. | o. | v. in Antwerpen zie ook uurwerk |
| hypo | m. | o. | |
| ID | m. | o. | |
| idee | o. | m./o. | zie ook gedacht |
| kaart | v. | m./v. | |
| kast | v. | m. | |
| kader | m. | o. | zie Van Dale |
| kapsalon | o. | m. | idem voor ‘salon’ |
| kat | v. | m. | kater en kattin zijn respectievelijk m. en v. |
| kleur | o. | m./v. | |
| koffer | m. | m. | o. in Antwerpen |
| kroost | m. | o. | |
| koord | v. | o. | |
| lek | o. | o. | m. in Antwerpen |
| level | m. | o. | |
| logaritme | o. | m./v. | |
| marsepein | m. | m./o. | |
| matras | v./m. | o. | voornamelijk v. “In het Nederlands is matras van oorsprong een de-woord. Tegenwoordig komt matras, met name in Nederland, ook als het-woord voor. In België wordt matras voornamelijk als de-woord gebruikt; in Nederland is zowel de matras als het matras gangbaar.” (taaladvies.net) |
| menu | m. | o. | |
| moment | m. | o. | |
| mozaïek | m. | o. | |
| muziek | m. | v. | |
| nest | m. | o. | |
| nummer | m. | o. | |
| omslag | m. | o. | |
| oog oor |
o./v. | o. | v. voornamelijk nog in vaste uitdrukkingen (zie iets of iemand in d’oog houden + commentaren aldaar) |
| ogenblik | m. | o. | |
| order | m./o. | m./v./o. | voornamelijk o., m. komt maar raarder voor |
| orkaan | m. | m. | o. in Antwerpen, v. in de Antwerpse Kempen (zie reacties) |
| overschot | m. | o. | |
| percent | m. | o. | |
| plafond | m. | o. | zie ook plafon, blafon |
| plein | o. | o. | v. in Antwerpen |
| prikkeldraad | m. | o. | nonsensicale geslachtstoewijzing in NL, want gewoon ‘draad’ is er wel m. zie ook pinnekesdraad/stekkerdraad |
| proza | v. | o. | |
| punt (leesteken) | o. | m./v. | |
| raam | m./v./o. | o. | |
| reden | v. | m. | |
| riool | v. | o. | |
| rit | v. | m. | |
| salon | o. | m. | idem voor ‘kapsalon’ |
| schilderij | o. | o. | v. in Antwerpen, Vlaams-Brabant |
| t-shirt | m. | o. | v. in de Kempen |
| tafel | m./v. | m./v. | m. in West- en Oost-Vlaanderen; v. in Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg |
| tarmac | m. | o. | zie ook Vlaamse uitspraak |
| techniek | m. | v. | |
| tenue | m. | o. | |
| tennis | m. | o. | |
| terras | o. | o. | v./m. in West- en Oost-Vlaanderen |
| thuis | m. | o. | |
| transport | m. | o. | |
| trottoir | m. | o. | |
| venster | v. | o. | |
| vest | v. | o. (kledij) m./v. (stadsgracht) |
|
| villa | v. | m./v. | |
| voetbal + andere balsporten | m. | o. | |
| zand | o. | o. | m. in Limburg |
zie ook:
- de, ’t, over de versus ’t
- grammatica: gereduceerd lidwoord (+ link naar lijst van Grytolle)
- straat, t straat
een totem toekennen (o.a. bij de scouts)
vooral volt.deelw. getotemd zijn of worden
niet in Van Dale 2016
scoutszaventem.be: Er werden 6 leiders getotemd op voorkamp! Proficiat!
be.linkedin.com/in/warre-van-den-steen: Verder ben ik getotemd als Vastberaden Caraya, gekenmerkt als sociaal en kritisch.
de lip
Voor ze ging dansen, had ze haar leppen schoon rood gemaakt.
> andere betekenis van lep
lappen, klederen, (overdrachtelijk) schoot
met iets of iemand op zijn lep zitten: ermee opgescheept zijn, de kost (moeten) geven
Met de heel famiele kwamen zij gisteren juist voor avondskost afgebotteld! Daar zat ik den helen avond met zes man op mijn lep.
> andere betekenis van lep
zie peinzen
Dour moetek ies over paaz’n.
(Daar moet ik eens over nadenken.)
zat of stoned zijn
ook regio Waasland
> andere uitspraak van deirm
zie synoniemen bij pottoe
Kem mij gistere wir goe daarm gezeup’n
(Ik heb mij gisteren weer goed zat gezopen)
zat of stoned zijn
> andere uitspraak van deirm
zie synoniemen bij pottoe
Kem mij gistere wir goe daarm gezeup’n
(Ik heb mij gisteren weer goed zat gezopen)
weglopen
“Amai, ziet die <a href=/definities/term/de ei-vorm>keirel spatten!”
een muziekgenre waarbij men een regenjas moet dragen omdat er veel gekotst wordt
“Dat is hier een goed brudge-concert”
roken
zie ook smoren
“Die keirel bloust teveel teutekes”
“Die man rookt teveel jointjes”
wordt gebruikt bij karweien en in de bouw,
het is een dikke, stevige houten plank om een stelling mee op te bouwen of om bv. niet in de modder weg te zakken
synoniemen: badding, batting, barding, of batten
Rij met je kruiwagen over de badden, dan zak je niet weg in de modder.
Heb jij nog baddens liggen? Ik heb er nodig om aan het plafond te kunnen werken.
> andere betekenis van badden
idioot, domkop
A gijsen achterlekken bad’n.
(Oh jij achterlijke idioot.)
> andere betekenis van badden
hommel
ie-klank wordt langer uitgesproken in het meervoud, een beetje zoals het Engelse woord “bean”
Kempen: brombie(ke)
zie ook bie
Bombus terrestris
Amai, vandoug vliege der wir wreed veel bombien./
Oei, vandaag vliegen er weer heel veel hommels.
“BOMBIE = Dikke wilde bie. De bommers weunen gewoonlijk in den grond. Ook hommer en mommelbie.” Joos, A. Waasch Idioticon (1900)
Om: in samenstellingen met uur
Gallicisme
De vertoning begint te 20 uur.
Gemeenteraadszitting van 26 mei vangt aan te 20 uur.
Zitactie tegen schoolbel te 15 uur.
> andere betekenis van te
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, informeel: aardig, zoet meisje; aardige vrouw; koosnaam voor een meisje, vrouw; aanspreekvorm voor een meisje, vrouw; schatje; lieverd
Soms ook in toepassing op een jongen.
zie ook zoeteke
Geen koleire tegen haar, zeker niet tegen mijn zoetje, daar steek ik mijn hand voor in ’t vuur. (De zwaardvis – Hugo Claus)
Maar hij heeft de geruststelling gekregen van zijn zoetje “dat hij niet dom is” (blauwwit.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
