Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
café houden, bier serveren
ook: pintjes tappen
zie pint
Turnhouts café tapte vannacht al één uur lang pinten: “Rustig aan, we moeten opnieuw leren drinken” (gva.be)
Ook in café het Dravershof in Pepingen, Vlaams-Brabant, werden vannacht pintjes getapt. (vrt.be)
Jean-Baptiste ‘Jeanba’ Bockelandt, die op vrijdagavond bij ons een handje komst toesteken, en ikzelf gaan pintjes tappen in ’t Pompierke”, zegt Patrick D’Hont van ’t Een en ’t Ander. (nieuwsblad.be)
Dit weekend werden de laatste pintjes getapt in de Dranouterse De Pelikaan. Het café gaat dicht omwille van verbouwingswerken (kw.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: supporteren in combinatie met voor: (vooral) in België
VL: Hij supportert voor Brugge
NL: Hij supportert Ajax
vgl. ook supporteren, gaan of komen ~
Samen supporteren voor de Rode Duivels kan dicht bij huis in de Guldepoort in de Guldepoort in Machelen. (nieuwsblad.be)
“Ik supporter voor Hillary Clinton. Met Trump weet je nooit waar je aan toe bent.” (radio1.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: supporteren in combinatie met voor: (vooral) in België
VL: Hij supportert voor Brugge
NL: Hij supporter Ajax
vgl. ook supporteren, gaan of komen ~
Samen supporteren voor de Rode Duivels kan dicht bij huis in de Guldepoort in de Guldepoort in Machelen. (nieuwsblad.be)
“Ik supporter voor Hillary Clinton. Met Trump weet je nooit waar je aan toe bent.” (radio1.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
vgl. ook supporteren voor iets of iemand
“We gaan supporteren voor Olmen” – Het Nieuwsblad Mobile
Koning en koningin gaan supporteren voor Rode Duivels in Rusland (sporza.be)
Wij bouwden een zeepkist! Kijk hoe en kom supporteren op zondag 9 juni! (bruzzket.be)
Deze BV’s kwamen supporteren voor de ‘stars’. (hln.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
“We gaan supporteren voor Olmen” – Het Nieuwsblad Mobile
Koning en koningin gaan supporteren voor Rode Duivels in Rusland (sporza.be)
Wij bouwden een zeepkist! Kijk hoe en kom supporteren op zondag 9 juni! (bruzzket.be)
Deze BV’s kwamen supporteren voor de ‘stars’. (hln.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: supporteren in combinatie met voor: (vooral in België]
VL: Hij supportert voor Brugge
NL: Hij supporter Ajax
vgl. ook supporteren, gaan of komen ~
Samen supporteren voor de Rode Duivels kan dicht bij huis in de Guldepoort in de Guldepoort in Machelen. (nieuwsblad.be)
“Ik supporter voor Hillary Clinton. Met Trump weet je nooit waar je aan toe bent.” (radio1.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: supporteren in combinatie met voor: (vooral in België]
VL: Hij supportert voor Brugge
NL: Hij supporter Ajax
Samen supporteren voor de Rode Duivels kan dicht bij huis in de Guldepoort in de Guldepoort in Machelen. (nieuwsblad.be)
“Ik supporter voor Hillary Clinton. Met Trump weet je nooit waar je aan toe bent.” (radio1.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek:(vooral) in België
SN-NL: heimlichmanoeuvre: handeling waarbij op een bepaalde manier buikstoten worden gegeven om een blokkade van iemands luchtpijp op te heffen; handeling ter voorkoming van verstikking; heimlichgreep; buikstoot
variant manoeuvre van Heimlich
Bij verstikking à het maneuver van Heimlich. Komt meestal van pas tijdens een maaltijd, of wanneer een kind een voorwerp inslikt. (www.dynaphar.be)
Het manoeuvre van Heimlich zou volgens gezondheidsdienstenbedrijf Deaconess meer dan 50.000 levens gered hebben. (vrt.be)
drukt misprijzen uit, gevolgd door:
- een abstract zelfst.naamwoord (bijv. bep.)
- een persoonsnaam (bijv. bep.)
- een infinitief (bijw. bep. van maat)
zie ook stukske verdriet
zie ook spieke
- “En dat arrogante gedoe van dat stukske pretentie met zijn grijnslach doet al helemaal de deur dicht.”
- “Ik laat mij de les niet spellen, en zeker niet door een onnozel stukske kuisvrouw.” (geciteerd uit “Thuis”)
- “Zeg, gij kunt nogal een stukske zagen zalle!”
Te belangrijk om om zeep te laten helpen door paar stukskes crapuul. (twitter – Conner Rousseau)
NL: eten voor de honger die komt
varianten:
- … den honger da komt
- … den honger die nog moet komen
- Moet ik echt alles opeten? Ik heb nog genen honger…
- Ge moet eten tegen den honger die da komt!
armoe, armoede
ook erremeui uitgesproken
zie ook erremoei troef; de ei-vorm
Uit erremoei heeft hij zijn huis moeten verkopen.
Van erremoei heeft zij nieuw gordijnen moeten hangen.
Op het voetbalveld riepen we “Erremoei!” als de tegenpartij de bal terugspeelde op de keeper.
Vlaams bladerdeeg gebak met een vulling van mat of karnemelk met eieren en amandelen. Het gebak wordt gemaakt in Geraardsbergen (mattentaartenstad) en is beschermd door de Europese Unie.
oorsprong mat:
(1562) vgl. Frans maton (klonter)
benaming voor de klonters van toevallig geronnen melk, die niet meer geschikt is om er kaas van te maken.
Klik op de afbeelding
De eerste zondag van augustus is de Dag van de Geraardsbergse Mattentaart. Tijdens deze dag is er een kapittelzitting van de Broederschap van de Geraardsbergse Mattentaart, waarbij nieuwe leden opgenomen worden opgenomen en er op de markt van Geraardsbergen doorlopend mattentaarten worden gebakken.
Geert Bourgeois: “Mattentaartenbakkers hebben weinig te vrezen van CETA” (demorgen.be)
Hier kunnen woorden alfabetisch opgelijst worden die:
- in het Vlaams een ander geslacht hebben dan in het SN
- waar er binnen Vlaanderen verschillen zijn in het gebruik van het geslacht
- waar er discussie is over het geslacht … der engelen ;) (engelen, het geslacht der ~)
| woord | Vlaanderen | Nederland | speciallekes & opmerkingen |
|---|---|---|---|
| abces | m. | o. | v. in Antwerpen |
| accordeon | m. | o. | |
| account | m. | o. | |
| affiche | v. | o. | |
| afval | m. | o. | |
| album | m. | o. | |
| algoritme | o. | m./v./o. | zie ook logaritme |
| angst | v. | m. | |
| aperitief | m. | o. | |
| asfalt | m. | o. | |
| atelier | m. | o. | |
| (auto)bus | m. | m. | v. in Antwerpen |
| bassin | m. | o. | |
| beton | m. | o. | |
| blog | m. | o. | |
| blok | m. | o. | |
| boek | m. | o. | |
| bos (bomen) | o. | o. | m. in West-/Oost-Vlaanderen |
| broodrooster | m. | o. | |
| bulletin | m. | o. | |
| bureau | m. | o. | |
| bureel | o./m. | o. | |
| cadeau | m. | o. | |
| café | m./o. | o. | |
| casino | m. | o. | zie ook Vlaamse uitspraak |
| cement | m. | o. | |
| code | v. | m. | foutieve geslachtstoewijzing van de woordenboekmakers: ‘code’ is een verkorte vorm van ‘codex’, dat wel mannelijk is, maar dat maakt de code nog niet mannelijk |
| combo | v. | o. | |
| commentaar | m. | o. | |
| decolleté | m. | o. | |
| decor | m. | o. | |
| deeg | m. | o. | |
| defilé | m. | o. | zie ook den defilé |
| deken | o. | m./v. | v. in Antwerpen |
| deksel | o. | m. | |
| denim | m. | o. | |
| dessert | m. | o. | |
| diner | m. | o. | |
| doolhof | m. | o. | |
| dossier | m./o. | o. | |
| dok | m./v./o. | o. | v. in Antwerpen en de Kempen, m. in Mechelen en Oost-Vlaanderen, elders o. |
| eigendom | m. | o. | |
| fiche | v. | o. | |
| filter | m. | o. | |
| flatscreen | m. | o. | |
| frituur | v. | v. | schijnbaar onzijdig in Vlaanderen door grammatica: gereduceerd lidwoord |
| fysiek | m. | o. | |
| gas | v. | o. | |
| getuigenis | v. | o. | |
| gilet | m. | o. | v. in Antwerpen-stad |
| hoen | v. | o. | |
| hof | m. | o. | |
| home | m./o. | m. | voornamelijk m. |
| horloge | v./o. | o. | zie ook uurwerk |
| hypo | m. | o. | |
| ID | m. | o. | |
| idee | o. | m./o. | zie ook gedacht |
| kaart | v. | m./v. | |
| kast | v. | m. | |
| kader | m. | o. | zie Van Dale |
| kapsalon | o. | m. | idem voor ‘salon’ |
| kat | v. | m. | kater en kattin zijn respectievelijk m. en v. |
| kleur | o. | m./v. | |
| koffer | m. | m. | o. in Antwerpen |
| kroost | m. | o. | |
| koord | v. | o. | |
| lek | o. | o. | m. in Antwerpen |
| level | m. | o. | |
| logaritme | o. | m./v. | |
| marsepein | m. | m./o. | |
| matras | v./m. | o. | voornamelijk v. “In het Nederlands is matras van oorsprong een de-woord. Tegenwoordig komt matras, met name in Nederland, ook als het-woord voor. In België wordt matras voornamelijk als de-woord gebruikt; in Nederland is zowel de matras als het matras gangbaar.” (taaladvies.net) |
| menu | m. | o. | |
| moment | m. | o. | |
| mozaïek | m. | o. | |
| muziek | m. | v. | |
| nest | m. | o. | |
| nummer | m. | o. | |
| omslag | m. | o. | |
| oog oor |
o./v. | o. | v. voornamelijk nog in vaste uitdrukkingen (zie iets of iemand in d’oog houden + commentaren aldaar) |
| ogenblik | m. | o. | |
| order | m./o. | m./v./o. | voornamelijk o., m. komt maar raarder voor |
| orkaan | m. | m. | o. in Antwerpen, v. in de Antwerpse Kempen (zie reacties) |
| overschot | m. | o. | |
| percent | m. | o. | |
| plafond | m. | o. | zie ook plafon, blafon |
| plein | o. | o. | v. in Antwerpen |
| prikkeldraad | m. | o. | nonsensicale geslachtstoewijzing in NL, want gewoon ‘draad’ is er wel m. zie ook pinnekesdraad/stekkerdraad |
| proza | v. | o. | |
| punt (leesteken) | o. | m./v. | |
| raam | m./v./o. | o. | |
| reden | v. | m. | |
| riool | v. | o. | |
| rit | v. | m. | |
| salon | o. | m. | idem voor ‘kapsalon’ |
| schilderij | o. | o. | v. in Antwerpen, Vlaams-Brabant |
| t-shirt | m. | o. | v. in de Kempen |
| tafel | m./v. | m./v. | m. in West- en Oost-Vlaanderen; v. in Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg |
| tarmac | m. | o. | zie ook Vlaamse uitspraak |
| techniek | m. | v. | |
| tenue | m. | o. | |
| tennis | m. | o. | |
| terras | o. | o. | v./m. in West- en Oost-Vlaanderen |
| thuis | m. | o. | |
| transport | m. | o. | |
| trottoir | m. | o. | |
| venster | v. | o. | |
| vest | v. | o. (kledij) m./v. (stadsgracht) |
|
| villa | v. | m./v. | |
| voetbal + andere balsporten | m. | o. | |
| zand | o. | o. | m. in Limburg |
zie ook:
- de, ’t, over de versus ’t
- grammatica: gereduceerd lidwoord (+ link naar lijst van Grytolle)
- straat, t straat
alles
het al
Ne mens doet den al voor zijn kinderen.
> andere betekenis van al
allemaal
ook in Oost-Vlaanderen
’t is een kwestie van de goeie keuzes
vulle glâzen en wa lege leuzes
wie meh wie, naa wa, voe wik ne zender
ze zin nied ol ezô moh toch ik ken der
Miss België, groôt gevaâr
Miss België, gin gemaâr
-Flip Kowlier, Miss België
> andere betekenis van al
wordt toegevoegd aan bijwoorden van plaats
→ qua betekenis/functie te vergelijken met het achtervoegsel ‘aan’ in het Nederlands, of het ander Vlaams voorvoegsel ‘van’ in bv. vanvoor, vanachter, …
→ óók te vergelijken met het Vlaams voorvoegsel/voorzetsel ‘langst’ in bv. langs boven (NL: bovenaan), dat bij iets meer woorden kan gebruikt worden
→ komt in het Nederlands voor in versteend, archaïsch taalgebruik als ‘alhier’ en ‘aldaar’, waar de ‘al’ echter louter ter versterking van het bijwoord van plaats dient
bijvoorbeeld: alginter, alachter, alonder, …
ook in West-Vlaanderen
’k Hen den otto alachter geparkeerd. (NL: Ik heb de auto achteraan geparkeerd.)
bij onze maxi cosie kan die stof er af, dat hangt vast alonder met klepjes en er zitten gaatjes in die stof waardoor je het dan weer over die klepjes kan trekken (baby.be)
> andere betekenis van al
samenwoonst met als enig doel zekere rechten te krijgen of zich tegen iets te vrijwaren
Het woord is tot stand gekomen naar analogie met “schijnhuwelijk”.
zie ook liefdesschijnhuwelijk
“De strengere wet op de gezinshereniging maakt dat niet alleen mogelijke schijnhuwelijken worden onderzocht, maar ook schijnsamenwoonsten. Het gaat om koppels die wettelijk gaan samenwonen om een van de twee partners hier aan een legaal verblijf te helpen. Zij krijgen nu een even grondig onderzoek als koppels die trouwen.”(DS 31/12/14)
Belgisch-Nederlands eufemisme voor mindervalide
Veel parkeerplaatsen voor andersvaliden zijn hier niet te vinden. (Taalmail 543)
geven, hinderen
ook in het Gents en in de Kempen
vgl. besannen
zie ook mishanden, het messant niet
Mesannet nie? Stoort het niet?
Os ’t nie mesant. Als je ’t niet erg vindt
Da mesant nie. Dat is niet erg.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
