Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #20931

    opgedaagd
    (bn.)

    op ouderdom,al heel wat jaren op de teller,niet zo jong meer

    -er waren heel wat gedaagde mensen opgekomen voor de voorstelling
    -’t was een gedaagde mens die het ongeluk veroorzaakte

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door japper op 07 May 2021 18:03
    2 reactie(s)

    #20932

    marcelleke
    (sneuveltekst)

    mouwloos, aan de hals uitgesneden, aansluitend hemd dat wordt gedragen als onderhemd of als T-shirt

    Voorbeelden:

    Varianten: marcelleken, marselleke

    Traps training
    Klassiek marcelleke 

    Herkomst:
    < Frans: le marcel. 
    De naam is ontstaan in de 19de eeuw wanneer de “Etablissements Marcel” het kledingstuk in serie fabriceerden.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal.
    Nederland: singlet

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 May 2021 14:43
    5 reactie(s)

    #20933

    boulon
    (zn. m. -s)

    bout

    Schraube

    Voorbeelden

    “De zjant zat op een as van 10mm met draad. Na een dop, een boulon en een rondel kon ik de zjant van de as trekken. De kogellagers vielen toen los. Om het wiel te verwijderen kon ik niet anders dan die boulon te lossen.” (facebook 4 dec. 2019)

    “Die zijn elk op een driehoekige koperen plaat,van 4×4cm zijde op 5mm dik, gevezen met een boulon van m6.
    Ondanks de boulon heb ik de kabelschoen ook nog vast gesoldeerd op de plaat.  (elektronicaforum.nl 8 mei 2017)

    “… ze vast met een “boulon” (een grote dikke vijs), en die klep kwam op die semelts, op dat hout.” (biodiversiteitlimburg.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 May 2021 14:21
    0 reactie(s)

    #20934

    boulon
    (zn. m. -s)

    bout

    Voorbeelden

    “De zjant zat op een as van 10mm met draad. Na een dop, een boulon en een rondel kon ik de zjant van de as trekken. De kogellagers vielen toen los. Om het wiel te verwijderen kon ik niet anders dan die boulon te lossen.” (facebook 4 dec. 2019)

    “Die zijn elk op een driehoekige koperen plaat,van 4×4cm zijde op 5mm dik, gevezen met een boulon van m6.
    Ondanks de boulon heb ik de kabelschoen ook nog vast gesoldeerd op de plaat.  (elektronicaforum.nl 8 mei 2017)

    “… ze vast met een “boulon” (een grote dikke vijs), en die klep kwam op die semelts, op dat hout.” (biodiversiteitlimburg.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 May 2021 14:19
    0 reactie(s)

    #20935

    jeansvest
    (de ~ (v.), ~en)

    vest in jeansstof

    zie ook jeans, jeansbroek, jeansjasje

    G Gum

    Is een jeansvest nog altijd mode?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 07 May 2021 14:05
    1 reactie(s)

    #20936

    wegcode
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

    voertuigen:
    alleterreinwagen
    automatic
    belbus
    boemeltrein
    cabriard
    camion
    camionette
    clark
    crèmekar
    decapotabel
    geit
    harley trapson
    hollandse mercedes
    hoogtestapelaar
    ministadswagen
    mobilhome
    moto
    motocyclette
    opligger
    otto
    pletwals
    plooivelo
    staancaravan
    trambus
    trottinette
    velo
    vlieger
    volumewagen
    vorklift
    wagen
    warmeluchtballon

    wegen:
    afdraai
    autostrade
    baan
    baanvak
    buurtweg
    drievaksbaan
    egelwegel
    enkel richting
    enkelrichtingstraat
    expresweg
    fietsostrade
    gemeenteweg
    gracht
    grote baan
    heirbaan
    ijzerenweg
    kasseibaan
    kasseiweg
    kerkwegel
    laan
    lei
    macadam
    middenvak
    ovalen punt
    ovonde
    pechstrook
    pelotonremmer
    premetro
    ribbelstrook
    rijbaan
    rijvak
    rondpunt
    sens unique
    sluikweg
    tarmac
    trage weg
    trottoir
    tunnelkoker
    tweevaksbaan
    vak
    velostrade
    viervaksbaan
    voetpad
    wegel
    wegenis

    parking:
    betaalparking
    carpoolparking
    overloopparking
    overstapparking
    parkingplaats
    pendelparking
    privéparking
    randparking
    voorstadsparking

    auto-onderdelen:
    achterruitontdooiing
    achterzetel
    alternateur
    amortisseur
    baarchoc
    bache
    bielle
    boîte
    chappement
    claxon
    embrayage
    faar
    frein
    gardeboe
    groene nummerplaat
    guidon
    handelaarsplaat
    jante
    kilometriek
    koffer
    moteur
    naft
    naftbak
    naftstop
    nummerplaat
    petrol
    pinker
    pinklicht
    plak
    remork
    ressort
    slijklap
    vervangstuk
    vis platinées
    vitesse
    vitessepook
    voorruitontdooiing
    wisselstuk
    z-plaat

    velo-onderdelen:
    buis
    fietskader
    fietszak
    frein
    jante
    slijklap
    soupape
    staander
    verzet
    vitesse
    zaal

    varia:
    aan de klap
    aanloopwagen
    abri
    accident
    accordeonfile
    achter de hoek
    afdraaien
    afstappen
    amortisseur
    Amsterdammer
    arret
    auto-accident
    autoconstructeur
    autocontrole
    autoinspectie
    automobielinspectie
    baancafé
    baandancing
    baanhotel
    baanrestaurant
    baanwinkel
    baan, onder de ~
    banden leggen
    banden steken
    bedding
    bedding, eigen ~
    bedrijfswagen
    belauto
    betalend parkeren
    bitterballenakkoord, het ~
    blok
    blokrijden
    bluts
    blutsen
    Bob
    bollen
    bushinder
    buskotje
    busterminus
    cabrioleren
    camionchauffeur
    camioneur
    camion, van de ~ gevallen
    carwash
    chauffeur
    controle
    copiloot
    corijder
    coupon
    De Lijn
    depanneren
    doodrijder
    doorvlammen
    dwarsen
    een rijdende doodskist
    eindstatie
    embrayeren
    enkelrichtingsverkeer
    ertegen plakken
    filegolf
    firmawagen
    flitsmarathon
    flitspaalspookrijden
    flitspaalspookrijder
    garagepoort
    garagist
    gat, in iemands ~ zitten
    gelijkvormigheidsattest
    halt
    herspuiten
    het hol van Pluto
    hoffelijkheidscode
    ijsgang
    janettenbak
    kaart, grijze ~
    kaartjesknipper
    keuring
    keuringscentrum
    kreukelpaal
    kusttram
    laagvlieger
    lage-emissiezone
    langs
    leasingwagen
    lichten
    Lidar
    loonwagen
    maleur
    maneuver
    middenstatie
    middenvakrijder
    MOBIB-kaart
    mobiliteitsknoop
    monovolume
    motard
    NMBS
    nummerplaatherkenning
    occasie
    octopuspaal
    octopusplan
    omlegging
    ontruimingspijl
    op den trein, tram, velo
    overdreven snelheid
    parkeren, zich ~
    pechstrookrijder
    pikkel
    pinken
    pinkers opzetten
    platten band
    Porschist
    rechtsomkeer maken
    rijmplek
    rijpad
    rittenkaart
    roderen
    rommeltrein
    rood licht
    schouwing
    schouwingsbewijs
    schuilhuisje
    simonis
    simoniseren
    sjieken bak
    smijten, alles dicht ~
    sneeuwschuifelen
    sortie
    stadsnet
    statie
    stationeren
    stelplaats
    ster, vallende ~
    superflitspaal
    terminus
    toerijden
    trambedding
    tramterminus
    treinbedding
    treinbegeleider
    treinterminus
    TreinTramBus
    uitblutsen
    uitbollen
    uur, in ’t ~
    uurrooster
    veldvitesse
    velorijden
    verbodsteken
    verdwaalde reiziger
    verdwijnpaal
    verkeersaccident
    verkeersbelasting
    verkeerscode
    verkeershinder
    verkeersinbreuk
    verkeerswisselaar
    Vespist
    Vlaamse Thalys
    vlammen
    vliegwet
    voorbijsteken
    waar men gaat langs Vlaamse wegen
    wegbollen
    wegeniswerken
    wegenwerken
    wegpolitie
    wet betreffende de politie over het wegverkeer
    wielerterrorist
    wielertoerist
    ZOA
    zonk
    zwaantje
    zwieren, op de bon ~

    > andere betekenis van wegcode

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 07 May 2021 13:06
    10 reactie(s)

    #20937

    jante
    (de ~ (v./m.), -n)

    velg van een wiel (velo, moto, auto), zjant
    /ja~t/ (nasaal a)

    → van het Franse “la jante”

    zie ook verzamellemma wegcode

    Fuchsfelge silber

    Amai, da’ zijn schoon janten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 07 May 2021 13:06
    4 reactie(s)

    #20938

    strafschopzone
    (zn. v.; ~s)

    voetbal: het gebied binnen de grote backlijn waar een grove overtreding door de verdedigende ploeg een penalty oplevert

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Na een slecht weggewerkte hoekschop trapte Vits van buiten de strafschopzone binnen. (vwhamme.be)

    Zo was er de duidelijke maar niet bestrafte overtreding op Renato Neto in de strafschopzone tijdens de wedstrijd Club Brugge – KAA Gent op 2 oktober (demorgen.be)

    Net voor het einde van de eerste helft werd Vonasek door Radzius van de sokken gelopen in de strafschopzone. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 May 2021 09:23
    0 reactie(s)

    #20939

    strooibriefje
    (het~ onz. mv ~s)

    pamflet, flyer

    ook strooibrief

    Van Dale BE; niet al­ge­meen strooi­bil­jet

    wikiwoordenboek:
    In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd “strooibrief” herkend door:
    69 % van de Nederlanders;
    93 % van de Vlamingen.4

    In strooibriefjes werd de bevolking tot waakzaamheid opgeroepen.

    “Strooibriefjes tegen gewelddadige voetbalouders (Titel)
    Twee jeugdploegen moeten flyers uitdelen na agressie tussen een vader en een grootvader van spelers.” (DS 05/05/08)

    Dit gebeurt door het bussen van een strooibrief in volgende straten: Acaciastraat, Wilgenstraat (tot aan rondpunt), Sint-Jozefstraat en Eikstraat. (traxroeselare.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 May 2021 09:17
    0 reactie(s)

    #20940

    marcelleke
    (sneuveltekst)

    mouwloos, aan de hals uitgesneden, aansluitend hemd dat wordt gedragen als onderlijfke of als T-shirt

    Voorbeelden:

    Herkomst:
    < Frans: le marcel.
     
    De naam is ontstaan in de 19de eeuw wanneer de “Etablissements Marcel” het kledingstuk in serie fabriceerden.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal.
    Nederland: singlet

    Traps training
    Klassiek marcelleke 

    • zie synoniemen bij onderlijfke
    • zie ook verzamellemma kledij
    • variant: marselleke (zie voorbeelden)
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 May 2021 22:24
    5 reactie(s)

    #20941

    rap snap
    (uitdr.)

    snel, onbezonnen en ondoordacht

    Toen ik rap snap dat lemma invoerde zag ik ineens dat het dubbel stond.

    Als je het “rap snap” doet is er na 2 jaar weer evenveel roest als voorheen. (camperforum.nl – bijdrage Brussels lid)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 May 2021 20:55
    1 reactie(s)

    #20942

    marcelleke
    (sneuveltekst)

    mouwloos, aan de hals uitgesneden, aansluitend hemd dat wordt gedragen als onderlijfke of als T-shirt

    Voorbeelden:

    Herkomst:
    < Frans: le marcel.
     
    De naam is ontstaan in de 19de eeuw wanneer de “Etablissements Marcel” het kledingstuk in serie fabriceerden.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal.
    Nederland: singlet

    Traps training
    Klassiek marcelleke 

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 May 2021 17:38
    5 reactie(s)

    #20943

    goanewèè
    (bw.)

    verdwenen

    < Engels: gone away

    Hij was naar het feestje gekomen. Maar zonder boe of ba te zeggen, was em ineens goanewèè.

    Zie ook ribbedebie, eweg, schuppes, ermee ~ zijn en andere definitie van goanewèè

     

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 06 May 2021 16:44
    6 reactie(s)

    #20944

    henne
    (znw. de ~ (v.), ~n)

    kieken (vrouwelijk of ongekend geslacht, of algemeen als soortnaam)

    jonge sprekers gebruiken (bijna) uitsluitend ‘kieken’, dus de ‘henne’ zal binnen enkele generaties waarschijnlijk uitgestorven zijn

    vgl. SN ‘hen’ (enkel vrouwelijke kiekens)

    D’henne zit in ’t hennekot ip heur eiers te broedn.

    > andere betekenis van henne

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 May 2021 16:40
    3 reactie(s)

    #20945

    henne
    (bijw. van plaats)

    naartoe, in de richting van, heen
    ook: hene, henen, hennen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands henne

    zie ook hennen en terug, daar henne

    Zij gaat naar een concert van den ene of den andere; zij gaat daar henne met 2 vriendinnen.

    Waar wilt ge nu henne gaan, naar Kroatië of Bosnië?

    Aan ’t rondpunt neemt ge de 2de straat en dan rijdt ge er zo henne.

    Roodkapje waar gaat gij hene?
    Zo alleen, zo alleen…

    > andere betekenis van henne

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 06 May 2021 16:39
    3 reactie(s)

    #20946

    marcelleke
    (het ~, ~s )

    mouwloos, aan de hals uitgesneden, aansluitend hemd dat wordt gedragen als onderlijfke of als T-shirt

    < Frans: le marcel.

    De naam is ontstaan in de 19de eeuw wanneer de “Etablissements Marcel” het kledingstuk in serie fabriceerden.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal.
    Nederland: singlet

    zie synoniemen bij onderlijfke

    zie ook verzamellemma kledij

    Traps training
    Klassiek marcelleke

    Onder mijne pull heb ik altijd een marcelleke aan.

    ‘Wie loopt bij deze hitte dan niet in een marcelleke’ (demorgen.be – H.Camps)

    In “marcelleke” of bikini op zeedijk Knokke-Heist? U riskeert een boete van 250 euro (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 May 2021 15:57
    13 reactie(s)

    #20947

    regelmatigheidscriterium
    (zn. o.; ~s of ~criteria)

    sport: een competitie waarbij de rangschikking wordt bepaald op basis van toegekende punten volgens de plaats in de uitslag van de wedstrijden (o.a. Formule 1, ProTour wielrennen, …)

    Typisch Vlaams: sportklassement volgens prestatie op de belangrijkste wedstrijden: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7

    Elk atletiekjaar organiseert Atletiekclub Grimbergen vzw een regelmatigheidscriterium voor de leden van de club. (acgrimbergen.be)

    Het neemt de Superprestige over, het oudste regelmatigheidscriterium in het veld. (sporza.be)

    Opgelucht omdat zijn tweede grote objectief van het seizoen, de eindzege in dit prestigieus regelmatigheidscriterium, eindelijk binnen was. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 May 2021 12:21
    0 reactie(s)

    #20948

    goanewèè
    (bw.)

    verdwenen

    < Engels: gone away

    Hij was naar het feestje gekomen. Maar zonder boe of ba te zeggen, was em ineens goanewèè.

    zie ook ribbedebie, eweg, schuppes, ermee ~ zijn en andere definitie van goanewèè

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 May 2021 20:43
    6 reactie(s)

    #20949

    goanewèè
    (bw.)

    verdwenen

    < Engels: gone away

    Hij was naar het feestje gekomen. Maar zonder boe of ba te zeggen, was em ineens goanewèè.

    * zie ook ribbedebie, eweg, schuppes, ermee ~ zijn en andere definitie van goanewèè

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 May 2021 20:40
    6 reactie(s)

    #20950

    zaal
    (de ~ (v./m.), en)

    zadel van een fiets, brommer, …

    Van Dale 2016 online: verouderd

    zie ook verzamellemma wegcode

    zie ook fietszaal

    Mijn zaal staat te hoog.

    Zèt dich mer achterop de zaal dan moogste ein sjtökske mitvare.
    Ga maar achterop het zadel zitten dan mag je een stukje meerijden.
    (Toegevoegd door koarebleumke – 05 mei 2021)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 May 2021 20:35
    9 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.