Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #20271

    aankleven
    (ww., kleefde aan, aangekleefd)

    aanhangen, zich betuigen tot, … (een religie, een overtuiging, een strekking, …)

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
    Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
    vnw

    dbnl.org: Ze betekent in elk geval, dat er zich in de gekozen Vergadering een ‘intergroupe’ moet vormen, samengesteld uit mensen die niet allemaal dezelfde ideologie aankleven, niet allemaal dezelfde sociale opvatting hebben, maar toch samen kunnen optreden voor een werkelijkverenigd, dus een federaal Europa.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Jun 2021 08:00
    0 reactie(s)

    #20272

    aanhang
    (zn. m.; ~en)

    ivm huis of gebouw: aanhorigheden, bijgebouwen

    bron: vnw

    Huis met Aanhang en Cour, samen groot 80 cent., in de Koestraat, sectie H, n. 261b, palende de Heeren Preud’homs en Guill. Goffln, en het volgende. (pallas.be)

    Spijtig voor de typische woning met aanhang. Als de investeerder voor de herbestemming van de brouwerii toelaat dat traag verkeer ter hoogte … (schepdaal.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Jun 2021 20:52
    3 reactie(s)

    #20273

    veldwegel
    (zn. m.; ~s)

    wegel door de Velden, veldweggetje

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    Bestaat er een compensatie voor boeren die een veldwegel toestaan of onderhouden? (tragewegen.be)

    Het trio crashte met de wagen in een veldwegel aan het Hof ten Bos in Oudegem. (vrt.be)

    Verkeersvrije straat beginnend bij de Aartrijkestraat en overgaand in een veldwegel uitkomend in de Achterstraat. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    De voorbije zondagen kon je er over de koppen lopen en dat zorgde zelfs voor verkeersproblemen in de omliggende veldwegels. (demorgen.be)

    Dat afgelegen kapelletje ligt langs een veldwegel midden tussen de velden. (standaard.be)

    Langs rustige veldwegen en kerkwegels gaat het naar de vroegere spoorwegbedding Ieper-Kortemark. (kattenbelletjes.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2021 19:22
    0 reactie(s)

    #20274

    wegcode
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

    voertuigen:
    alleterreinwagen
    automatic
    belbus
    boemeltrein
    cabriard
    camion
    camionette
    clark
    crèmekar
    decapotabel
    geit
    harley trapson
    hollandse mercedes
    hoogtestapelaar
    ministadswagen
    mobilhome
    moto
    motocyclette
    opligger
    otto
    piekuurtrein
    pletwals
    plooivelo
    splitbusje
    staancaravan
    trambus
    trottinette
    velo
    vlieger
    volumewagen
    vorklift
    wagen
    warmeluchtballon

    wegen:
    afdraai
    autostrade
    baan
    baanvak
    buurtweg
    drievaksbaan
    egelwegel
    enkel richting
    enkelrichtingstraat
    expresweg
    fietsostrade
    gemeenteweg
    gracht
    grote baan
    heirbaan
    ijzerenweg
    kasseibaan
    kasseiweg
    kerkwegel
    laan
    lei
    macadam
    middenvak
    ovalen punt
    ovonde
    pechstrook
    pelotonremmer
    premetro
    ribbelstrook
    rijbaan
    rijvak
    rondpunt
    sens unique
    signalisatie
    signalisatiebord
    sluikweg
    tarmac
    trage weg
    trottoir
    tunnelkoker
    tweevaksbaan
    vak
    velostrade
    verkeerssignalisatie
    viervaksbaan
    voetpad
    wegel
    wegenis
    wegsignalisatie

    parking:
    betaalparking
    carpoolparking
    overloopparking
    overstapparking
    parkingplaats
    pendelparking
    privéparking
    randparking
    voorstadsparking

    auto-onderdelen:
    achterruitontdooiing
    achterzetel
    alternateur
    amortisseur
    baarchoc
    bache
    bielle
    boîte
    chappement
    claxon
    embrayage
    faar
    frein
    gardeboe
    groene nummerplaat
    guidon
    handelaarsplaat
    jante
    kilometriek
    koffer
    moteur
    naft
    naftbak
    naftstop
    nummerplaat
    petrol
    pinker
    pinklicht
    plak
    remork
    ressort
    slijklap
    vervangstuk
    vis platinées
    vitesse
    vitessepook
    voorruitontdooiing
    wisselstuk
    z-plaat

    velo-onderdelen:
    buis
    fietskader
    fietszak
    frein
    jante
    slijklap
    soupape
    staander
    verzet
    vitesse
    zaal

    varia:
    aan de klap
    aanloopwagen
    abri
    accident
    accordeonfile
    achter de hoek
    afdraaien
    afstappen
    amortisseur
    Amsterdammer
    arret
    auto-accident
    autoconstructeur
    autocontrole
    autocontroleur
    autoinspectie
    automobielinspectie
    baancafé
    baandancing
    baanhotel
    baanrestaurant
    baanwinkel
    baan, onder de ~
    banden leggen
    banden steken
    bedding
    bedding, eigen ~
    bedrijfswagen
    belauto
    betalend parkeren
    bitterballenakkoord, het ~
    blok
    blokrijden
    bluts
    blutsen
    Bob
    bollen
    bushinder
    buskotje
    busterminus
    cabrioleren
    camionchauffeur
    camioneur
    camion, van de ~ gevallen
    carwash
    chauffeur
    controle
    copiloot
    corijder
    coupon
    De Lijn
    depanneren
    doodrijder
    doorvlammen
    dwarsen
    een rijdende doodskist
    eindstatie
    embrayeren
    enkelrichtingsverkeer
    ertegen plakken
    filegolf
    firmawagen
    flitsmarathon
    flitspaalspookrijden
    flitspaalspookrijder
    garagepoort
    garagist
    gat, in iemands ~ zitten
    gelijkvormigheidsattest
    halt
    herspuiten
    het hol van Pluto
    hoffelijkheidscode
    ijsgang
    janettenbak
    kaart, grijze ~
    kaartjesknipper
    keuring
    keuringscentrum
    kreukelpaal
    kusttram
    laagvlieger
    lage-emissiezone
    langs
    leasingwagen
    lichten
    Lidar
    loonwagen
    maleur
    maneuver
    middenstatie
    middenvakrijder
    MOBIB-kaart
    mobiliteitsknoop
    monovolume
    motard
    NMBS
    nummerplaatherkenning
    occasie
    octopuspaal
    octopusplan
    omlegging
    ontruimingspijl
    op den trein, tram, velo
    overdreven snelheid
    parkeren, zich ~
    pechstrookrijder
    pikkel
    pinken
    pinkers opzetten
    platten band
    Porschist
    rechtsomkeer maken
    rijmplek
    rijpad
    rittenkaart
    roderen
    rommeltrein
    rood licht
    schouwing
    schouwingsbewijs
    schuilhuisje
    simonis
    simoniseren
    sjieken bak
    smijten, alles dicht ~
    sneeuwschuifelen
    sortie
    stadsnet
    statie
    stationeren
    stelplaats
    ster, vallende ~
    superflitspaal
    terminus
    toerijden
    trambedding
    tramterminus
    treinbedding
    treinbegeleider
    treinterminus
    TreinTramBus
    uitblutsen
    uitbollen
    uur, in ’t ~
    uurrooster
    veldvitesse
    velorijden
    verbodsteken
    verdwaalde reiziger
    verdwijnpaal
    verkeersaccident
    verkeersbelasting
    verkeerscode
    verkeershinder
    verkeersinbreuk
    verkeerswisselaar
    Vespist
    Vlaamse Thalys
    vlammen
    vliegwet
    vogelkotje
    voorbijsteken
    waar men gaat langs Vlaamse wegen
    wegbollen
    wegeniswerken
    wegenwerken
    wegpolitie
    wet betreffende de politie over het wegverkeer
    wielerterrorist
    wielertoerist
    ZOA
    zone 30
    zone 30-bord
    zonk
    zwaantje
    zwieren, op de bon ~

    > andere betekenis van wegcode

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 11 Jun 2021 18:25
    10 reactie(s)

    #20275

    zone 30
    (begrip)

    zone waar maar 30 km/u gereden mag worden, meestal in de buurt van scholen, ziekenhuizen, …

    vgl.: zone 50, zone70

    SN-VD-NL: 30 kilometerzone
    zie ook zone 30-bord

    googel2013: .BE (>85.000) .NL (>6.000)

    zie ook wegcode

    Zo’n zone 30 is dikwijls maar enkele tientallen meters groot. Ge moet dus goed oppassen. Maar waarom maken ze die bordjes van 30 per uur dan ook zo klein?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 11 Jun 2021 18:24
    2 reactie(s)

    #20276

    vogelkotje
    (zn. o. -s)

    kleine flitskast op een paal

    Klik op de afbeelding
    Radar-Belgium

    zie ook verzamellemma’s koterij, wegcode

    " … ik vind het zo irritant dat mensen opeens 55 gaan rijden in een 70 gewoon omdat er zo’n grijs vogelkotje naar u staat te staren… who cares, da ding flitst toch pas op 73 of 78 of zo…" (9lives.be)

    “De roodlichtcamera’s (stijl vogelkotje) staan zowat overal op aparte palen, in de buurt van, maar los van de verkeerslichten zelf.” (uit een forum)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 11 Jun 2021 18:23
    3 reactie(s)

    #20277

    gerten
    (ww.)

    - opzij gaan
    - doorgang laten

    < gerden

    - Ze wou niet gerten om mij door te laten.

    - Gert eens allemaal, de ambulans moet hier kunnen passeren.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2021 15:32
    2 reactie(s)

    #20278

    gurte
    (ww.)

    Is een werkwoord in het West-Vlaams dat niet vervoegd wordt, meen ik en dat betekent: ga uit de weg.

    op sommige plaatsen zegt men ook ‘gerten

    zie ook goerte, uit m’n ~

    Gurte ne keer, want anders kan ekik niet deure met mijn kortewagen.
    (Ga eens uit de weg, want anders kan ik niet voorbij met mijn kruiwagen.)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2021 15:29
    7 reactie(s)

    #20279

    pulle
    (de ~ (v.), ~n)

    drinkfles

    Uitdrukking: pulle geven, bv. bij het autorijden: gas geven!

    zie ook: pul

    < apulle, van Lat. ampulla (fles)

    Bezorg me die pulle eens, ik heb dorst!

    Geef maar pulle, dat we er op tijd zijn!

    > andere betekenis van pulle

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2021 15:21
    2 reactie(s)

    #20280

    pulle
    (de ~ (v.), ~n)

    fles

    zie ook: pul

    < apulle, van Lat. ampulla (fles).

    Passeert die pulle eens, want ik heb dorst.
    (zie passeren)

    > andere betekenis van pulle

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2021 15:20
    0 reactie(s)

    #20281

    pull
    (de ~ (m.), ~s)

    trui, pullover

    Algemeen Nederlands Woordenboek: pull
    ((vooral) in België)

    In Nederland is pullover, uitspraak plover, meer gebruikelijk.

    niet te verwarren met pul

    zie ook verzamellemma kledij

    Pullover

    Ik heb het koud, ik ga een pull aan doen.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2021 15:19
    2 reactie(s)

    #20282

    pull
    (de ~ (m.), ~s)

    trui, pullover

    Algemeen Nederlands Woordenboek: pull
    ((vooral) in België)

    In Nederland is pullover, uitspraak plover, meer gebruikelijk.

    niet te verwarren met pul

    zie ook verzamellemma kledij

    Ik heb het koud, ik ga een pull aan doen.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door de Bon op 11 Jun 2021 15:12
    2 reactie(s)

    #20283

    sturen
    (ww. stuurde, gestuurd)

    een bericht sturen

    vroeger ging dit specifiek om een sms, nu kan het een bericht via eender welke berichtendienst zijn, zolang het bericht maar met een gsm gestuurd wordt

    SN/NL: appen

    - ’k Vertrek binnen een halfuurken.
    - Oké sgoe (dat is goed), stuurt mij als ge der zijt!

    ’k Peis dat de die kennis hebben, ze zitten gans den tijd met mekaar te sturen.

    Cynthia Heylen: Hey hey ik wil de Woody pyjamakes wel. Zowel die van maat 62 als 68
    Patricia Bosmans: oké ik hou ze voor jou aan de kant. ?
    Cynthia Heylen: ik zal je sturen als ik kan. Het gaat sowieso niet morgen zijn ?
    Patricia Bosmans: is goed. je ziet maar wanneer het lukt ?
    (facebook)

    “Mijn dochter kent Jelle”, zegt de doktersvrouw, “en hij heeft haar al gestuurd dat ze hier blij zijn.” (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Jun 2021 15:02
    0 reactie(s)

    #20284

    aanklappen
    (ww. klapte aan, aangeklapt)

    aanpraten

    bron: vnw

    Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950 : Zuidn.

    opm: behalve inf. en VD waarschijnlijk weinig vervoegd?

    Vijf sterren meer dan waard en vriendelijke mensen die je niet iets aanklappen maar echt hun mening geven, is toch ook altijd leuk mee genomen. (vlan.be)

    Altijd maar dezelfde koppen die ons een pro europese houding willen aanklappen,die het VB geen eerlijke kans willen geven,?die… (facebook)

    door klappen aanraden , aanbevelen : hij zou met dit meisken niet getrouwd zijn; maar heur moeder heeft ze hem aangeklapt. ( Brab. ) (Algemeen Vlaamsch idioticon)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Jun 2021 09:55
    0 reactie(s)

    #20285

    aanklappen
    (ww. klapte aan, aangeklapt)

    aanpraten

    bron: vnw

    Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950 : Zuidn.

    opm: behalve inf. en VD waarschijnlijk weinig vervoegd?

    Hij ging aanklappen bij de Amerikanen van Garmin en vond daar gehoor bij manager Vaughters. (nieuwsblad.be)

    Vijf sterren meer dan waard en vriendelijke mensen die je niet iets aanklappen maar echt hun mening geven, is toch ook altijd leuk mee genomen. (vlan.be)

    Altijd maar dezelfde koppen die ons een pro europese houding willen aanklappen,die het VB geen eerlijke kans willen geven,?die… (facebook)

    door klappen aanraden , aanbevelen : hij zou met dit meisken niet getrouwd zijn; maar heur moeder heeft ze hem aangeklapt. ( Brab. ) (Algemeen Vlaamsch idioticon)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Jun 2021 09:55
    0 reactie(s)

    #20286

    aanhorigheid
    (de ~ (v.), -heden)

    het behoren tot een partij of groepering

    Van Dale 2016 BE

    vnw

    opm: de SN-NL betekenis van aanhorigheid zijn de zaken die bij een huis of gebouw horen (garage, koterij, bijgebouw, hof, …)

    Minister Bert Anciaux : Wat dus de AB betreft, hebben de meeste leden geen politieke kleur of partijpolitieke aanhorigheid. (https://docs.vlaamsparlement.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Jun 2021 09:39
    0 reactie(s)

    #20287

    aanhang
    (zn. m.; ~en)

    ivm huis of gebouw: aanhorigheden, bijgebouwen

    bron: vnw

    verouderd?

    Huis met Aanhang en Cour, samen groot 80 cent., in de Koestraat, sectie H, n. 261b, palende de Heeren Preud’homs en Guill. Goffln, en het volgende. (pallas.be)

    Spijtig voor de typische woning met aanhang. Als de investeerder voor de herbestemming van de brouwerii toelaat dat traag verkeer ter hoogte … (schepdaal.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Jun 2021 09:34
    3 reactie(s)

    #20288

    vnw
    (verwijslemma)

    Het Vlaams-Nederlands woordenboek van ambetanterik tot zwanzer van Peter Bakema uit 2004 bevat een hele lijst met Vlaamse woorden en uitdrukkingen.

    zie https://www.dbnl.org/tekst/bake012vlaa01_01/index.php

    Opm: De lijst is van 2004 en bevat woorden die vandaag misschien verouderd of verouderend zijn

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Jun 2021 09:31
    5 reactie(s)

    #20289

    aanhang
    (zn. m.; ~en)

    ivm huis of gebouw: toebehoren, bijgebouwen

    bron: vnw

    verouderd?

    Huis met Aanhang en Cour, samen groot 80 cent., in de Koestraat, sectie H, n. 261b, palende de Heeren Preud’homs en Guill. Goffln, en het volgende. (pallas.be)

    Spijtig voor de typische woning met aanhang. Als de investeerder voor de herbestemming van de brouwerii toelaat dat traag verkeer ter hoogte … (schepdaal.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Jun 2021 09:30
    3 reactie(s)

    #20290

    tegenaangewezen
    (bn.)

    afgeraden; tegengestelde van aangewezen (meestal in een medische context)

    Van Dale 2016 online: BE

    vnw

    antoniem: aangewezen

    Adrenaline is tegenaangewezen bij diabetespatiënten (.vwvj.be)

    Het is totaal tegenaangewezen om zich in de ogen te wrijven gedurende minstens 1 maand na de ingreep (.eyeclinic.be)

    In de praktijk zal het meestal zo zijn ( of bij voorkeur zo zijn) dat ouders uiteraard wel al op de hoogte zijn van het verhoor tenzij dit tegenaangewezen is, maar er is geen recht van ouders dat zij hiervan op de hoogte worden gesteld. (steunpuntjeugdhulp.be)

    De rechtspraak en rechtsleer maken duidelijk dat er geen sprake kan zijn van strafbare niet-afgifte wanneer er omstandigheden buiten de wil van de beklaagde zijn die een uitvoering van het omgangrecht tegenaangewezen maken. (marcboeykens.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 10 Jun 2021 18:11
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.