Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
aanhangen, zich betuigen tot, … (een religie, een overtuiging, een strekking, …)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
vnw
dbnl.org: Ze betekent in elk geval, dat er zich in de gekozen Vergadering een ‘intergroupe’ moet vormen, samengesteld uit mensen die niet allemaal dezelfde ideologie aankleven, niet allemaal dezelfde sociale opvatting hebben, maar toch samen kunnen optreden voor een werkelijkverenigd, dus een federaal Europa.
ivm huis of gebouw: aanhorigheden, bijgebouwen
bron: vnw
Huis met Aanhang en Cour, samen groot 80 cent., in de Koestraat, sectie H, n. 261b, palende de Heeren Preud’homs en Guill. Goffln, en het volgende. (pallas.be)
Spijtig voor de typische woning met aanhang. Als de investeerder voor de herbestemming van de brouwerii toelaat dat traag verkeer ter hoogte … (schepdaal.be)
wegel door de Velden, veldweggetje
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
Bestaat er een compensatie voor boeren die een veldwegel toestaan of onderhouden? (tragewegen.be)
Het trio crashte met de wagen in een veldwegel aan het Hof ten Bos in Oudegem. (vrt.be)
Verkeersvrije straat beginnend bij de Aartrijkestraat en overgaand in een veldwegel uitkomend in de Achterstraat. (inventaris.onroerenderfgoed.be)
De voorbije zondagen kon je er over de koppen lopen en dat zorgde zelfs voor verkeersproblemen in de omliggende veldwegels. (demorgen.be)
Dat afgelegen kapelletje ligt langs een veldwegel midden tussen de velden. (standaard.be)
Langs rustige veldwegen en kerkwegels gaat het naar de vroegere spoorwegbedding Ieper-Kortemark. (kattenbelletjes.be)
Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.
voertuigen:
alleterreinwagen
automatic
belbus
boemeltrein
cabriard
camion
camionette
clark
crèmekar
decapotabel
geit
harley trapson
hollandse mercedes
hoogtestapelaar
ministadswagen
mobilhome
moto
motocyclette
opligger
otto
piekuurtrein
pletwals
plooivelo
splitbusje
staancaravan
trambus
trottinette
velo
vlieger
volumewagen
vorklift
wagen
warmeluchtballon
wegen:
afdraai
autostrade
baan
baanvak
buurtweg
drievaksbaan
egelwegel
enkel richting
enkelrichtingstraat
expresweg
fietsostrade
gemeenteweg
gracht
grote baan
heirbaan
ijzerenweg
kasseibaan
kasseiweg
kerkwegel
laan
lei
macadam
middenvak
ovalen punt
ovonde
pechstrook
pelotonremmer
premetro
ribbelstrook
rijbaan
rijvak
rondpunt
sens unique
signalisatie
signalisatiebord
sluikweg
tarmac
trage weg
trottoir
tunnelkoker
tweevaksbaan
vak
velostrade
verkeerssignalisatie
viervaksbaan
voetpad
wegel
wegenis
wegsignalisatie
parking:
betaalparking
carpoolparking
overloopparking
overstapparking
parkingplaats
pendelparking
privéparking
randparking
voorstadsparking
auto-onderdelen:
achterruitontdooiing
achterzetel
alternateur
amortisseur
baarchoc
bache
bielle
boîte
chappement
claxon
embrayage
faar
frein
gardeboe
groene nummerplaat
guidon
handelaarsplaat
jante
kilometriek
koffer
moteur
naft
naftbak
naftstop
nummerplaat
petrol
pinker
pinklicht
plak
remork
ressort
slijklap
vervangstuk
vis platinées
vitesse
vitessepook
voorruitontdooiing
wisselstuk
z-plaat
velo-onderdelen:
buis
fietskader
fietszak
frein
jante
slijklap
soupape
staander
verzet
vitesse
zaal
varia:
aan de klap
aanloopwagen
abri
accident
accordeonfile
achter de hoek
afdraaien
afstappen
amortisseur
Amsterdammer
arret
auto-accident
autoconstructeur
autocontrole
autocontroleur
autoinspectie
automobielinspectie
baancafé
baandancing
baanhotel
baanrestaurant
baanwinkel
baan, onder de ~
banden leggen
banden steken
bedding
bedding, eigen ~
bedrijfswagen
belauto
betalend parkeren
bitterballenakkoord, het ~
blok
blokrijden
bluts
blutsen
Bob
bollen
bushinder
buskotje
busterminus
cabrioleren
camionchauffeur
camioneur
camion, van de ~ gevallen
carwash
chauffeur
controle
copiloot
corijder
coupon
De Lijn
depanneren
doodrijder
doorvlammen
dwarsen
een rijdende doodskist
eindstatie
embrayeren
enkelrichtingsverkeer
ertegen plakken
filegolf
firmawagen
flitsmarathon
flitspaalspookrijden
flitspaalspookrijder
garagepoort
garagist
gat, in iemands ~ zitten
gelijkvormigheidsattest
halt
herspuiten
het hol van Pluto
hoffelijkheidscode
ijsgang
janettenbak
kaart, grijze ~
kaartjesknipper
keuring
keuringscentrum
kreukelpaal
kusttram
laagvlieger
lage-emissiezone
langs
leasingwagen
lichten
Lidar
loonwagen
maleur
maneuver
middenstatie
middenvakrijder
MOBIB-kaart
mobiliteitsknoop
monovolume
motard
NMBS
nummerplaatherkenning
occasie
octopuspaal
octopusplan
omlegging
ontruimingspijl
op den trein, tram, velo
overdreven snelheid
parkeren, zich ~
pechstrookrijder
pikkel
pinken
pinkers opzetten
platten band
Porschist
rechtsomkeer maken
rijmplek
rijpad
rittenkaart
roderen
rommeltrein
rood licht
schouwing
schouwingsbewijs
schuilhuisje
simonis
simoniseren
sjieken bak
smijten, alles dicht ~
sneeuwschuifelen
sortie
stadsnet
statie
stationeren
stelplaats
ster, vallende ~
superflitspaal
terminus
toerijden
trambedding
tramterminus
treinbedding
treinbegeleider
treinterminus
TreinTramBus
uitblutsen
uitbollen
uur, in ’t ~
uurrooster
veldvitesse
velorijden
verbodsteken
verdwaalde reiziger
verdwijnpaal
verkeersaccident
verkeersbelasting
verkeerscode
verkeershinder
verkeersinbreuk
verkeerswisselaar
Vespist
Vlaamse Thalys
vlammen
vliegwet
vogelkotje
voorbijsteken
waar men gaat langs Vlaamse wegen
wegbollen
wegeniswerken
wegenwerken
wegpolitie
wet betreffende de politie over het wegverkeer
wielerterrorist
wielertoerist
ZOA
zone 30
zone 30-bord
zonk
zwaantje
zwieren, op de bon ~
> andere betekenis van wegcode
zone waar maar 30 km/u gereden mag worden, meestal in de buurt van scholen, ziekenhuizen, …
vgl.: zone 50, zone70
SN-VD-NL: 30 kilometerzone
zie ook zone 30-bord
googel2013: .BE (>85.000) .NL (>6.000)
zie ook wegcode
Zo’n zone 30 is dikwijls maar enkele tientallen meters groot. Ge moet dus goed oppassen. Maar waarom maken ze die bordjes van 30 per uur dan ook zo klein?
kleine flitskast op een paal
zie ook verzamellemma’s koterij, wegcode
" … ik vind het zo irritant dat mensen opeens 55 gaan rijden in een 70 gewoon omdat er zo’n grijs vogelkotje naar u staat te staren… who cares, da ding flitst toch pas op 73 of 78 of zo…" (9lives.be)
“De roodlichtcamera’s (stijl vogelkotje) staan zowat overal op aparte palen, in de buurt van, maar los van de verkeerslichten zelf.” (uit een forum)
- opzij gaan
- doorgang laten
< gerden
- Ze wou niet gerten om mij door te laten.
- Gert eens allemaal, de ambulans moet hier kunnen passeren.
Is een werkwoord in het West-Vlaams dat niet vervoegd wordt, meen ik en dat betekent: ga uit de weg.
op sommige plaatsen zegt men ook ‘gerten’
zie ook goerte, uit m’n ~
Gurte ne keer, want anders kan ekik niet deure met mijn kortewagen.
(Ga eens uit de weg, want anders kan ik niet voorbij met mijn kruiwagen.)
drinkfles
Uitdrukking: pulle geven, bv. bij het autorijden: gas geven!
zie ook: pul
< apulle, van Lat. ampulla (fles)
Bezorg me die pulle eens, ik heb dorst!
Geef maar pulle, dat we er op tijd zijn!
> andere betekenis van pulle
fles
zie ook: pul
< apulle, van Lat. ampulla (fles).
Passeert die pulle eens, want ik heb dorst.
(zie passeren)
> andere betekenis van pulle
trui, pullover
Algemeen Nederlands Woordenboek: pull
((vooral) in België)
In Nederland is pullover, uitspraak plover, meer gebruikelijk.
niet te verwarren met pul
zie ook verzamellemma kledij
Ik heb het koud, ik ga een pull aan doen.
trui, pullover
Algemeen Nederlands Woordenboek: pull
((vooral) in België)
In Nederland is pullover, uitspraak plover, meer gebruikelijk.
niet te verwarren met pul
zie ook verzamellemma kledij
Ik heb het koud, ik ga een pull aan doen.
een bericht sturen
vroeger ging dit specifiek om een sms, nu kan het een bericht via eender welke berichtendienst zijn, zolang het bericht maar met een gsm gestuurd wordt
SN/NL: appen
- ’k Vertrek binnen een halfuurken.
- Oké sgoe (dat is goed), stuurt mij als ge der zijt!
’k Peis dat de die kennis hebben, ze zitten gans den tijd met mekaar te sturen.
Cynthia Heylen: Hey hey ik wil de Woody pyjamakes wel. Zowel die van maat 62 als 68
Patricia Bosmans: oké ik hou ze voor jou aan de kant. ?
Cynthia Heylen: ik zal je sturen als ik kan. Het gaat sowieso niet morgen zijn ?
Patricia Bosmans: is goed. je ziet maar wanneer het lukt ?
(facebook)
“Mijn dochter kent Jelle”, zegt de doktersvrouw, “en hij heeft haar al gestuurd dat ze hier blij zijn.” (demorgen.be)
aanpraten
bron: vnw
Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950 : Zuidn.
opm: behalve inf. en VD waarschijnlijk weinig vervoegd?
Vijf sterren meer dan waard en vriendelijke mensen die je niet iets aanklappen maar echt hun mening geven, is toch ook altijd leuk mee genomen. (vlan.be)
Altijd maar dezelfde koppen die ons een pro europese houding willen aanklappen,die het VB geen eerlijke kans willen geven,?die… (facebook)
door klappen aanraden , aanbevelen : hij zou met dit meisken niet getrouwd zijn; maar heur moeder heeft ze hem aangeklapt. ( Brab. ) (Algemeen Vlaamsch idioticon)
aanpraten
bron: vnw
Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950 : Zuidn.
opm: behalve inf. en VD waarschijnlijk weinig vervoegd?
Hij ging aanklappen bij de Amerikanen van Garmin en vond daar gehoor bij manager Vaughters. (nieuwsblad.be)
Vijf sterren meer dan waard en vriendelijke mensen die je niet iets aanklappen maar echt hun mening geven, is toch ook altijd leuk mee genomen. (vlan.be)
Altijd maar dezelfde koppen die ons een pro europese houding willen aanklappen,die het VB geen eerlijke kans willen geven,?die… (facebook)
door klappen aanraden , aanbevelen : hij zou met dit meisken niet getrouwd zijn; maar heur moeder heeft ze hem aangeklapt. ( Brab. ) (Algemeen Vlaamsch idioticon)
het behoren tot een partij of groepering
Van Dale 2016 BE
opm: de SN-NL betekenis van aanhorigheid zijn de zaken die bij een huis of gebouw horen (garage, koterij, bijgebouw, hof, …)
Minister Bert Anciaux : Wat dus de AB betreft, hebben de meeste leden geen politieke kleur of partijpolitieke aanhorigheid. (https://docs.vlaamsparlement.be)
ivm huis of gebouw: aanhorigheden, bijgebouwen
bron: vnw
verouderd?
Huis met Aanhang en Cour, samen groot 80 cent., in de Koestraat, sectie H, n. 261b, palende de Heeren Preud’homs en Guill. Goffln, en het volgende. (pallas.be)
Spijtig voor de typische woning met aanhang. Als de investeerder voor de herbestemming van de brouwerii toelaat dat traag verkeer ter hoogte … (schepdaal.be)
Het Vlaams-Nederlands woordenboek van ambetanterik tot zwanzer van Peter Bakema uit 2004 bevat een hele lijst met Vlaamse woorden en uitdrukkingen.
zie https://www.dbnl.org/tekst/bake012vlaa01_01/index.php
Opm: De lijst is van 2004 en bevat woorden die vandaag misschien verouderd of verouderend zijn
-
ivm huis of gebouw: toebehoren, bijgebouwen
bron: vnw
verouderd?
Huis met Aanhang en Cour, samen groot 80 cent., in de Koestraat, sectie H, n. 261b, palende de Heeren Preud’homs en Guill. Goffln, en het volgende. (pallas.be)
Spijtig voor de typische woning met aanhang. Als de investeerder voor de herbestemming van de brouwerii toelaat dat traag verkeer ter hoogte … (schepdaal.be)
afgeraden; tegengestelde van aangewezen (meestal in een medische context)
Van Dale 2016 online: BE
antoniem: aangewezen
Adrenaline is tegenaangewezen bij diabetespatiënten (.vwvj.be)
Het is totaal tegenaangewezen om zich in de ogen te wrijven gedurende minstens 1 maand na de ingreep (.eyeclinic.be)
In de praktijk zal het meestal zo zijn ( of bij voorkeur zo zijn) dat ouders uiteraard wel al op de hoogte zijn van het verhoor tenzij dit tegenaangewezen is, maar er is geen recht van ouders dat zij hiervan op de hoogte worden gesteld. (steunpuntjeugdhulp.be)
De rechtspraak en rechtsleer maken duidelijk dat er geen sprake kan zijn van strafbare niet-afgifte wanneer er omstandigheden buiten de wil van de beklaagde zijn die een uitvoering van het omgangrecht tegenaangewezen maken. (marcboeykens.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.