Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
stoppen met kernenergie (nogal kernachtig Vlaams woord in Nederland onbekend)
vgl. uitstap
De harde eis van Groen! om vast te houden aan de kernuitstap heeft grote consequenties voor de regeringsonderhandelingen.
Werkgevers openen front tegen kernuitstap in gezamenlijke oproep: ‘We hebben nu zekerheid nodig’ (demorgen.be)
vnw:
•consultatiebureau
•documentatiecentrum
Het consultatiecentrum van de huisartsen in de sporthal werd op 19 maart geopend om mensen die mogelijk besmet waren met het coronavirus te helpen. (koekelare.be)
Het Algemeen Stedelijk Ziekenhuis heeft een consultatiecentrum ingericht aan de Aalstersesteenweg 99 in Ninove. (standaard.be)
… met een netwerk van 43 klinieken door heel Spanje heen, 39 consultatiecentrums en circa 300 preventiecentra voor beroepsrisico’s. (oblis.be)
Tot ik een paar jaar geleden in consultatiecentra opvallende veranderingen zag bij ouders. (hln.be)
Dit houdt onder andere in :- raadplegen van vakliteratuur, rechtspraak, wetboeken en Consultatiecentrum van de Federatie (groups.be)
Heel hard en stug werken, zonder omzien. (Limburg NL)
Het Belgische trekpaard (afgebeeld op de Palm etiketten) als symbool voor hard en altijd rechtdoor werken. Dehaene werd ooit in Vlaanderen ‘het Brabants trekpaard’ genoemd.
Hubste daem waal zeen wirke? Wie ein Belsj trèkpaerd! / Heb je die wel zien werken? Als een Belgisch trekpaard!
terug aanleggen, anders indelen, vernieuwen, van een straat, plein, tuin, enz.
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7
zn. heraanleg (zelden: heraanlegging)
zie ook: her-
Ze gaan de straat heraanleggen, met meer bomen en minder parkeerplaatsen.
Het plein is eindelijk heraangelegd. De heraanleg heeft zes maanden geduurd.
Op de heraangelegde baan is het fietspad veel breder.
Markt Kruishoutem wordt heraangelegd (vrt.be)
“De aannemer die in 2016 de Ninoofsesteenweg (N28) in Pepingen volledig heraanlegde, moet volgende week opnieuw aan de slag omdat er …” (hln.be 26 okt. 2018)
consumptie, consummatie
vnw: consomatie, zie voorbeelden
Het bestuur biedt een consommatie aan (geen sterke drank, cava of champagne). (natuurenbos.be)
In een restaurant, mag daar de baas weigeren om een consommatie te serveren zonder dat men er een maaltijd besteld. (juridischforum.be)
De deelnameprijs bedraagt 24 EUR, incl. middagmaal met de twee gewone consommaties. (neosvzw.be)
Op de hoek over het kanaal in de taverne “Rattevalle”nemen we nog een consomatie alvorens de laatste kms te fietsen richting Middelkerke. (seniorennet.be)
Tarief : 15 euro, inclusief twee consomaties en versnaperingen (wattedoen.be)
1) het verbruik van iets om te nuttigen, bv. in een horecazaak
2) het verbruik van goederen
SN: consumptie
ook: consumatie, consomatie, consommatie
vrttaal.net “Vraag taaladvies aan Ruud”:
Consummatie (of consommatie) heeft betrekking op het consummeren (of consommeren) van het huwelijk, de eerste geslachtsgemeenschap van het getrouwde paar. (…)
Niet gebruiken voor: consumptie.
Niet: *U krijgt van ons drie consummaties.
Wel: U krijgt van ons drie consumpties.
1) Elke deelnemer ontvangt een bon voor een gratis consumatie of pannenkoek. (nieuwsblad.be)
1) Deelname €5 per persoon met gratis consumatie. (wattedoen.be)
1) En … het gemeentebestuur van Wevelgem trakteert je op 1 gratis consummatie die je kan besteden in een van de vele kraampjes. (gezinsbondmoorsele.be)
1) Tijdens de rit MAG elke groep 1 tussenstop maken alwaar er eventueel een consummatie kan worden genuttigd.(wtcdemergelhoek.be)
1) De Jean na het lezen van ‘Vraag taaladvies aan Ruud’ tegen de cafébaas: Zegt tegen de juffra daar dat ik haar met volle goesting een consummatie aanbied. En voor ons Gerda niks want die heeft haar consummatie al heel lang geleden gehad ;)
2) Vanaf hun 70e levensjaar werd vijftien jaar lang hun consummatie van appels onderzocht. (standaard.be)
2) Veganisme kant zich tegen de productie en consummatie van dierlijke producten. (kortingscode.rtbf.be)
vnw: vakantiegeld
‘t congégeld is gestort, ik ga dat op m’n spaarboek zetten.
versperring bij controle foor politie of staking waarbij druppelsgewijs of selectief een voer- of vaartuig of een persoon wordt doorgelaten
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5
Het is haast onmogelijk om de Europese binnengrenzen voor terroristen te sluiten. Het vraagt in elk geval eindeloos veel meer controles dan de filterblokkades van vandaag op snelwegen, hier en daar. Die veroorzaken lange wachtrijen, veel tijd- en geldverlies voor vrachtwagens en ellende voor grensarbeiders. (Waar is Europa? – Hendrik Vos)
De binnenschippers hebben het akkoord dat de vertegenwoordigers van de sector en de overheid gisteravond hebben bereikt, unaniem goedgekeurd. Daarmee komt een einde aan de filterblokkades aan de sluizen in Evergem, Merelbeke en aan het Straatsburgdok. (deredactie.be)
Tussen 6.30 en 10.30 uur wierpen ze een filterblokkade op, maar werkwilligen werd de toegang tot de gebouwen niet ontzegd. (knack.be)
De federale en Brusselse politie voeren al sinds deze ochtend filterblokkades uit rond Brussel. (demorgen.be)
versperring bij controle foor politie of staking waarbij af en toe een voer- of vaartuig of een persoon wordt doorgelaten
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5
Het is haast onmogelijk om de Europese binnengrenzen voor terroristen te sluiten. Het vraagt in elk geval eindeloos veel meer controles dan de filterblokkades van vandaag op snelwegen, hier en daar. Die veroorzaken lange wachtrijen, veel tijd- en geldverlies voor vrachtwagens en ellende voor grensarbeiders. (Waar is Europa? – Hendrik Vos)
De binnenschippers hebben het akkoord dat de vertegenwoordigers van de sector en de overheid gisteravond hebben bereikt, unaniem goedgekeurd. Daarmee komt een einde aan de filterblokkades aan de sluizen in Evergem, Merelbeke en aan het Straatsburgdok. (deredactie.be)
Tussen 6.30 en 10.30 uur wierpen ze een filterblokkade op, maar werkwilligen werd de toegang tot de gebouwen niet ontzegd. (knack.be)
De federale en Brusselse politie voeren al sinds deze ochtend filterblokkades uit rond Brussel. (demorgen.be)
(historisch) titel als opzichter bij het departement Bruggen en Wegen
Opm: Sinds Bruggen en Wegen omgedoopt is naar Agentschap Wegen en Verkeer, wordt de titel ‘conducteur van Wegen en verkeer’ blijkbaar niet meer gebruikt.
vgl. conducteur
Cogels-Osylei 44 (Antwerpen) Eigen woning in art nouveau, 1898, naar ontwerp van T. Vandenbossche, conducteur van Bruggen en Wegen. (inventaris.onroerenderfgoed.be)
In nauwelijks 24 uur zijn conducteur van Bruggen en Wegen José De Geyter en aannemer van waterbouwwerken René Verheye erin geslaagd om de brug te versterken voor pantservoertuigen van 31,50 ton. (westhoekverbeeldt.be)
vnw: vrije dag
Niet voor iedereen is een feestdag een congédag. Zeker niet aan de kust! (focus-wtv.be)
Maar nu de laatste congédag is uitgewuifd, heb ik mij al meteen herpakt. Alles verloopt opnieuw in zijn gewone doen. (blogspot.com)
Na de laatste congédag van gisteren, verschuift de focus weer naar zondag voor Moeskroen. (nieuwsblad.be)
Omstreeks deze tijd van het jaar komt het mailtje van de personeelsdienst, met de vriendelijke vraag om resterende congédagen op te nemen. (hbvl.be)
vakantiedag, dag dat je verlof hebt; congédag
taaladvies: Na die lange reis naar Vietnam heeft hij nog maar twee verlofdagen over. (in België, geen standaardtaal)
Belgische werknemers hebben gemiddeld 35 verlofdagen per jaar. (standaard.be)
Het is geen verrassing dat werknemers die in het onderwijs werken de meeste verlofdagen hebben. (hln.be)
vnw: vrije dag
Niet voor iedereen is een feestdag een congédag. Zeker niet aan de kust! (focus-wtv.be)
Maar nu de laatste congédag is uitgewuifd, heb ik mij al meteen herpakt. Alles verloopt opnieuw in zijn gewone doen. (blogspot.com)
Na de laatste congédag van gisteren, verschuift de focus weer naar zondag voor Moeskroen. (nieuwsblad.be)
Omstreeks deze tijd van het jaar komt het mailtje van de personeelsdienst, met de vriendelijke vraag om resterende congédagen op te nemen. (hbvl.be)
worm, pier, (aardworm)
Noa de raenge begoste de maelders pierlinge oet de grondj te trikke.
Na de regen begonnen de merels pieren uit de grond te trekken.
vakantie, verlof
vnw: vrijaf, vrije dag, vakantie
op congé zijn, gaan
op congé naar, aan
grote congé: groot verlof
zie ook congégeld, congé payé, congédag
Ik heb de eerste week van augustus congé gepakt.
Op congé aan zee – Home | Facebook
ik vertrek maandag op conge naar de ardennen.(forum.mountainbike.be)
Grote congé van 15/8 tot en met 5/9. Andere vragen? (beenhouwerdecupere.be)
deze Franse benaming werd vroeger meestal gebruikt voor verlof, betaald ~
zie ook congé
“Congé Payé: de geschiedenis van het kusttoerisme.” (kusterfgoed.be 13 mrt 2020)
“Uw congé payé in 8 hamvragen by Jobs & Careers CV” (issuu.com 29 jun. 2011)
" … aangevuld met overheidsbijdragen, betalen we allen mee aan de congé payé." ( abvvmetaal.be 5 jul. 2019)
“Prima hotel voor congé-payés
Dit hotel kan voldoen voor middelmatige budgetten maar met het tarief van VIP-selection voelen wij ons opgelicht.” (tripadvisor.be 2013)
vakantie, verlof
vnw: vrijaf, vrije dag, vakantie
op congé zijn, gaan
op congé naar, aan
grote congé: groot verlof
zie ook congégeld, congé payé
Ik heb de eerste week van augustus congé gepakt.
Op congé aan zee – Home | Facebook
ik vertrek maandag op conge naar de ardennen.(forum.mountainbike.be)
Grote congé van 15/8 tot en met 5/9. Andere vragen? (beenhouwerdecupere.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
