Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
vnw: zuurdeeg doen in, gist doen door
Groot woordenboek der Nederlandse taal: (Zuidn.) zuurdeeg in iets doen : het brood desemen.
vgl. desem
Een tuin zorgt voor groenten, kruiden en eetbare bloemen en planten, een houtoven voor traag gedesemd brood. (knack.be)
Ten tweede moet het principe van het desemen in oorzakelijk verband worden gebracht met het ontstaan van een luchtig gebakken brood (scriptiebank.be)
vnw: zuurdeeg doen in, gist doen door
Groot woordenboek der Nederlandse taal: (Zuidn.) zuurdeeg in iets doen : het brood desemen.
Een tuin zorgt voor groenten, kruiden en eetbare bloemen en planten, een houtoven voor traag gedesemd brood. (knack.be)
Ten tweede moet het principe van het desemen in oorzakelijk verband worden gebracht met het ontstaan van een luchtig gebakken brood (scriptiebank.be)
naam van de in 2020 opgerichte prijs voor literatuur in Vlaanderen
in NL meer bekend onder de naam “Vlaamse Boon”
We hebben een boon voor een boek waarin iedereen ertoe doet, iedereen meetelt, iedereen erbij hoort. (Martine Tanghe)
Vanavond wordt voor de eerste keer de Vlaamse Boon uitgereikt, een prijs voor fictie en non-fictie. (atlas.nl)
naam van de in 2021 opgerichte prijs voor literatuur in Vlaanderen
in NL meer bekend onder de naam “Vlaamse Boon”
We hebben een boon voor een boek waarin iedereen ertoe doet, iedereen meetelt, iedereen erbij hoort. (Martine Tanghe)
de comeback van tennisster Kim Clijsters
Kim Clijsters maakt maandagnamiddag haar comeback in Dubai tegen Garbine Muguruza, haar oud-trainer zegt over de Kimback: “Mentaal is ze sterker dan ooit”.
vnw: takelwagen
zie depanneren
Iemand die een stukje vangrail in de kreukels rijdt, wordt geacht langs de kassa te passeren, als de depannagewagen of de ambulance moeten uitrukken (demorgen.be)
Een onbekende heeft maandagnacht een depannagewagen van De Lijn gestolen op de stelplaats van Gentbrugge. (standaard.be)
Onze wegenwachters zijn niet gekwalificeerd of verzekerd om mensen met beperkte mobiliteit in een depannagewagen te tillen. (vab.be)
vnw: zuurdeeg, gist
Groot woordenboek der Nederlandse taal: (Zuidn.) zuurdeeg, zuur geworden deeg als gist gebruikt
Lina van Lina’s Bakkerij: “Er zijn maar vier ingrediënten nodig om een heerlijk brood te bakken: water, bloem of meel, zout en desem.” (libelle-lekker.be)
Nog enkele opmerkingen met het gebruik van desem in pannenkoeken: Kies zelf of je de eieren wenst toe te voegen voor of na fermentatie. Een ei aan deeg toevoegen voor fermentatie kan geen kwaad en zal anders smaken dan een ei toevoegen erna – het is zelfs niet erg als het beslag 26°C is. De bacteriën van je desem en het beetje zout zorgen er voor dat enkel “goedaardige” cellen kunnen reproduceren. (redzuurdesem.be)
zich onthouden van, zich ontzeggen, niet tot zich nemen
vnw: vlees derven: geen vlees gebruiken
Vroeger moest je van middernacht nuchter zijn eer je te communie mocht gaan, ’s vrijdags moest je vlees derven.
Zelfs als de puur-religieuze inspiratie voor het derven van voedsel wegdeemstert, blijft er een neiging tot vasten, in andere vormen. (wegdeemsteren)
vnw:
-de derde leeftijd: mensen die pensioengerechtigd zijn, 65-plussers
-de vierde leeftijd: mensen van meer dan 80 jaar, 80-plussers
Opm: Ondertussen ook in NL gebruikte term. Volgens sommige bronnen ligt de leeftijdsgrens van de vierde leeftijd op 75 jaar
Dan wordt een nieuwe categorie in het leven geroepen: de vierde leeftijd. Het geboortecijfer was ingestuikt en de levensverwachting bleef stijgen. (klara.be)
We glijden van junior naar senior en komen terecht in de derde, de vierde leeftijd. (leefmagazine.be)
ouderen, senioren
Van Dale 2015 online : Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
herkomst: vertaling uit het Frans
Elk weekend verzamelt de derde leeftijd zich in het parochiezaaltje bij ons in’t dorp om zich eens goed te laten gaan op muziek uit hunnen tijd.
1. een auto in panne repareren.
2. iemand uit de nood helpen met een snelle en kleine interventie. Het betreft hier niet het oplossen van een groot of langdurig probleem.
3. fig.: uit de nood helpen
vwn:
•uit een panne helpen, repareren: een auto depanneren
•(fig.) uit de nood helpen, hulp bieden
< Frans dépanner < être en panne; de “panne” is Italiaans voor doek of zeil < Lat “pannus” doek; de basis is dus een begrip uit de scheepvaart: aan de zeilen werken
Taaladvies.net: standaardtaal in België
Van Dale online 2016: BE; spreektaal
zie ook depanneur, depanneerder, depanneuse, depannage
Ze zullen me moeten komen depanneren want ik krijg mijn motor niet meer aan de klap.
“Als u pech hebt, sturen we meteen iemand om te depanneren.” (standaardtaal in België Taaladvies.net)
Hij kreeg al die uitnodigingen onmogelijk op tijd de deur uit. Gelukkig is zijne vriend hem komen depanneren en na enkele uurkes brieven plooien en postzegels plakken waren ze er door.
“Gelukkig hebben we een ict-coördinator die ons komt depanneren als het nodig is, wat ervoor zorgt dat we vol vertrouwen experimenteren.” (Standaardtaal in België Taaladvies.net)
Omdat er geen meerderheid gevonden werd moest de oppositie de regering depanneren.
uit ons land
Maasland: van bie ôs
In een van de vermetelste militaire ondernemingen uit de geschiedenis, Napoleons inval van 1812 in Rusland, speelden ook jongemannen van bij ons een rol. (Johan Op de Beeck)
Ontdek lekkere recepten voor elk moment van de dag met de beste producten van bij ons. Kook je met producten van bij ons dan ben je zeker van een onberispelijke kwaliteit! (lekkervanbijons.be)
Lekkere patatjes van bij ons! – Tamis homekitchen
Een wereldtopper van bij ons.” Niet gevloekt omdat Wout van Aert er niet bij was? (kw.be)
vnw: takelwagen
zie depanneren
Iemand die een stukje vangrail in de kreukels rijdt, wordt geacht langs de kassa te passeren, als de depannagewagen of de ambulance moeten uitrukken (demorgen.be)
Een onbekende heeft maandagnacht een depannagewagen van De Lijn gestolen op de stelplaats van Gentbrugge. (standaard.be)
Onze wegenwachters zijn niet gekwalificeerd of verzekerd om mensen met beperkte mobiliteit in een depannagewagen te tillen. (vab.be)
takel- en sleepdienst, pechverhelping, VAB, Touring,…
Taaladvies.net: standaardtaal in België? status onduidelijk
Van Dale 1995: (in Belg.) takel- en sleepdienst
Van Dale 2016 online: BE; spreektaal
zie ook: depanneren, depannagedienst, depannagewagen en andere betekenissen van depannage
Met dit koude vriesweer moeten er elke morgend een hoop mensen de depannage bellen omdat hunnen auto niet wilt starten.
“De kosten van de depannage worden terugbetaald door de verzekering. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net
matig
van zus en zo, waarbij de zus het negatieve is en de zo het positieve
Ik vond het optreden maar zuskes. Ge hoorde die zangeres bijna niet zingen.
De vakantie zelf was zo (duim onhoog). Alhoewel het weer maar zuskes was. Niet dat het regende, maar de zon hebben we toch niet veel gezien.
uitdrukking bij iets dat heel groot is, een hele grote
Die gasten zeiden dat ze een snoek gevangen hadden van komsa.
De nieuwste Dikke van Dale is zopas te mijnent neergestreken, al kan je bij die drie turven van komsa nauwelijks van neerstrijken gewagen. (formidastisch)
in een ongunstige positie zijn, ten nadele van zichzelf handelen
Zo kunnen ze met een nieuwe lei beginnen en staat de rest met zijn pis in de wind. (Arcopar)
Zie mij hier staan met mijn pis in de wind. Nu moet ik iedere week de wispelturigheid van het Belgische weer en tegenwoordig ook de dreiging van een meedogenloos virus trotseren, om bij de krantenboer een Humo op te halen, want ik vertik het om me opnieuw te abonneren. (Benjamin, Uilenvlucht)
praatziek, babbelziek
Een aardig klapziek ventje, kort ineengedrongen, met gebruind gelaat en een grijzen stekelachtigen snorrebaard. (hetarchief.be)
Van een ding heb ik het meest zei Cato, mijn berouw.
Dat ik eens iets geheyms betrouwt heb aan een vrouw.
Het is een klapziek dier dat gy haar zegt aan ’t oor.
Gaat haar ten mont weer uyt, daar is geen grendel voor.
Apollo’s Marsdrager.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.