Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #13231

    klamper
    (de ~ (m.), ~s)

    een buizerd

    vnw: dagroofvogel, onder meer: sperwer, wouw, kiekendief, havik (wat er precies bedoeld wordt, varieert van streek tot steek)

    Van Dale: gewestelijk ben. voor versch. dagroofvogels als torenvalk, wouw, bruine kiekendief, sperwer e.a.

    zie ook klamper, van de ~ gepakt worden

    Ook in Limburg en de streek van Tilburg

    De klamper heeft weer een muis gevangen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Apr 2023 07:22
    2 reactie(s)

    #13232

    klak
    (de ~, (m.), ~ken)

    kwak

    vnw: klodder, kwak

    dim., klakske
    een klakske kan ook een klak zijn, zelfs een grote (in WVL althans)

    prov. Antwerpen: klod

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Klodder, kwak, klad, smet van slijk of vuil.
    Een klakke spog. Klakken spuwen. DE BO (1873)
    De klakken modder zitten an dat peerd zen pooten. Ald.

    Piet bestelt een portie frieten.
    ‘Doe er maar nen grote klak mayonnaise bij’ roept hij de dienster na.

    > andere betekenis van klak

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Apr 2023 07:17
    5 reactie(s)

    #13233

    blikje
    (het -, zelfst. naamw., -s)

    Een doosje, dat is gemaakt van blik en dat is gebruikt voor de transport van ingeblikt voedsel.

    Veele voedsel u kan verkopen alleen in blikjes.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Apr 2023 07:09
    2 reactie(s)

    #13234

    blikje
    (het -, zelfst. naamw., -s)

    Een doosje, dat is gemaakt van blik en dat is gebruikt voor de transport van ingeblikt voedsel.

    Veele voedsel u kan verkopen alleen in blikjes.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Kathy_A. op 11 Apr 2023 17:32
    2 reactie(s)

    #13235

    fiesteren

    het siissend geluid dat een spetter water of vetstof maakt op een hete kookplaat

    Ik kan niet tegen dat fiesteren als mijn man het deksel van de pot haalt om te weten wat er klaargemaakt wordt.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Kastanjeoog op 10 Apr 2023 16:10
    0 reactie(s)

    #13236

    reep

    Een reep stof afscheuren om een ader af te binden en het bloed te stelpen.

    In afwachting dat er hulp kwam scheurde hij een reep van zijn hemd en bond dit rond zijn arm.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Kastanjeoog op 10 Apr 2023 16:03
    0 reactie(s)

    #13237

    kasseivoorjaar
    (zn. o.; ~jaren)

    wielersport: het voorjaar waarin de grote kasseiklassiekers gereden worden

    Het Soudal-Quick Step van Patrick Lefevere kon ook in zijn droomkoers, Parijs-Roubaix, het tij van een geflopt kasseivoorjaar niet keren. (proximus.be)

    Het kasseivoorjaar bracht Lotto-Soudal geen vette vis. (sporza.be)

    Het Vlaams kasseivoorjaar was wel één puinhoop. De Belgische WorldTour-ploeg kan een opsteker gebruiken. (nieuwsblad.be)

    Kasseivoorjaar afsluiten met Peter Van Petegem Classic (poggiomagazine.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Apr 2023 11:29
    0 reactie(s)

    #13238

    kasseivoorjaar
    (zn. o.; ~jaren)

    wielersport: het voorjaar waarin de grote kasseienklassiekers gereden worden

    Het Soudal-Quick Step van Patrick Lefevere kon ook in zijn droomkoers, Parijs-Roubaix, het tij van een geflopt kasseivoorjaar niet keren. (proximus.be)

    Het kasseivoorjaar bracht Lotto-Soudal geen vette vis. (sporza.be)

    Het Vlaams kasseivoorjaar was wel één puinhoop. De Belgische WorldTour-ploeg kan een opsteker gebruiken. (nieuwsblad.be)

    Kasseivoorjaar afsluiten met Peter Van Petegem Classic (poggiomagazine.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Apr 2023 11:28
    0 reactie(s)

    #13239

    klak
    (zn.v.; ~ken)

    vnw: klap, mep, slag

    Zuidnederlands Woordenboek (Walter De Clerck – 1981): Ter aand. van een klappend geluid; ik hoorde een harde klak; dat zal de achterdeur wel zijn; – slag, klap, mep; iem. een klak in zijn gezicht geven.

    Eigenlijk had ik meer problemen met sommige jappen, die enkel na een harde klak in eerste gingen. (forum.bmw-mc-vl.be)

    Niets ergerlijker dan een harde ‘klak’ te horen tussen twee opnames, waardoor je die subtiel georkestreerde sfeer op je mixtape versjteerde. (demorgen.be)

    Daarstraks nam ik een bocht en hoorde ik een luide klak. Dan begin ik na te denken: ligt er iets in de koffer, is er een wiel losgekomen? (standaard.be)
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Apr 2023 10:24
    0 reactie(s)

    #13240

    klak
    (de ~ (v.), ~ken)

    pet

    vnw: pet
    -met zijn klak ergens naar slaan: er een slag naar slaan, gissen: er met de pet naar gooien
    -de man met de klak: Jan met de pet, de gewone man

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: klak
    KLAKKE —, znw. vr. Naam voor verschillende hoofddeksels, van welken de oorsprong niet is na te gaan.
    1. In Vlaamsch België (en ook in Nederlandsch Limburg): de naam voor het hoofddeksel van mannen, knapen en jongens dat in Nederland pet heet: een soort van ronde muts of baret met een stijve klep van voren.
    2. Eertijds in de Kempen. De naam van een lederen hoofddeksel der kleine meisjes, dat het geheele hoofd als een muts bedekte (Cornelissen-Vervliet (1899)).
    3. In de Zaanstreek. De naam voor het huismutsje (van fluweel of andere stof) dat oude heeren dragen; kalotie.

    ?Aanmerking. — Klak als naam voor een heerenhoed dien men toe kan slaan of in elkaar kan drukken om hem onder den arm te kunnen dragen, is een ander woord, ontleend aan Frans ‘chapeau claque’.

    zie ook amai mijn klak,
    klak, hoe zijn ~ staat
    klak, er met de ~ naar gooien,
    klak, er met uw ~ hene slaan,
    met de klak rondgaan,
    klak, de ~ afnemen,
    klak, zijn ~ is aan zijn kop vastgegroeid,
    Jef klak
    Jan met de klak

    zie ook verzamellemma kledij

    Billy Zane2
    Man met klassieke klak

    Opa draagt altijd zijn klak.

    Dien Johnny heeft een belachelijke klak op.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Apr 2023 10:17
    0 reactie(s)

    #13241

    klad
    (de ~ (m.v.), ~den)

    1) een zekere hoeveelheid; groot of klein
    2) een restant van iets
    meestal van een vloeibare of semi-vloeibare substantie
    zie ook klot, klets, klas, lek
    3) een groep voorwerpen, mensen of dieren

    Vroegmiddelnederlands Woordenboek: clatte: zekere hoeveelheid, massa
    oudste attestatie West-Vlaanderen 1285

    Van Dale 2014 online: weinig gebruikt, syn. beetje

    vnw: handjevol, een kleine hoeveelheid, een beetje
    een klad boter: een klontje boter

    1) Een klad mayonaise op mijne friet.
    Ik heb in de gang op de grond een klad verf gesmost (smossen).

    2) Die klad puree op uw telloor mag in de vuilbak

    3) Er liep een klad jong op straat.
    Er komt een klad duiven overgevlogen, pas op voor uw haar of ge krijgt gel verniet.
    Die man had een klad geld bij. Hij haalde dat zo uit zijn tes.

    > andere betekenis van klad

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Apr 2023 10:15
    1 reactie(s)

    #13242

    klad
    (zn. v. ; ~den)

    klod, klodder

    vnw klodder

    zie ook andere betekenissen van klad

    ‘Nu frieten met een goeie klad mayonaise’: bronzen Florian Van Acker terug in België. (focus-wtv.be)

    Mijn vraag: kan ik gewoon, daar waar de pootjes komen, een goei klad mortel leggen (met bv een stuk tegel in, waterpas) of kan ik het beste over de gehele lengte een betonnen balkske gieten (of zo’n stalton, latei, …)? (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Apr 2023 11:08
    0 reactie(s)

    #13243

    poasjeike

    paaseitje

    Mit de Poasje gonge ver poasjeikes zeuke, os mam houw die versjtop tösje de blome in de gaard.
    Met Pasen gingen wij paaseitjes zoeken, onze mama had die verstopt tussen de bloemen in de tuin.

    Regio Maasland
    Bewerking door koarebleumke op 09 Apr 2023 10:46
    0 reactie(s)

    #13244

    kindje kopen
    (een kindje kopen)

    “Een kindje kopen”
    De uitspraak of het gezegde werd gebruikt door preutse mensen. Het was makkelijker om een onwetende persoon (kind, minder verstandige, onervaren enz…) dit op de mouw te spelden dan echt uit te leggen hoe en waar kinderen vandaan kwamen. Het was een soort geheimtaal onder de ouderen en volwassenen.
    Tegen een ouder zusje of broertje vertelden ze dan: " We zijn aan het sparen voor een zusje of broertje voor jou. En als we genoeg geld hebben gaan we het kopen voor jou. "
    De uitspraak “sparen” werd gebruikt voor de tijd/periode van de zwangerschap. Eerst sparen, dan kopen. Eerst zwanger dan pas bevallen.
    De mensen mochten niet spreken over zulke dingen, het werd besproken met een taal dat je kan vergelijken met de sint en alles eromheen. Ouders doen dan geheimzinnig tegenover de kinderen en verzwijgen waar de geschenken werkelijk vandaan komen.

    sparen voor een zusje of broertje

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Me-ik op 08 Apr 2023 13:34
    1 reactie(s)

    #13245

    woonstschennis
    (juridische term )

    het zonder toestemming van de eigenaar betreden van een woning of een lokaal
    (AN: huisvredebreuk)

    Een 53-jarige man uit Roeselare is door de onderzoeksrechter in Kortrijk aangehouden op verdenking van “woonstschennis, wederrechtelijke vrijheidsberoving en moordpoging”. (VRTNWS)

    De krakers van een Gentse woning pleegden geen woonstschennis of huisvredebreuk, zegt het parket. Volgens de politie zou het pand immers niet bewoond of bemeubeld geweest zijn. (DS)

    De drinkebroer afkomstig van Letland moest zich voor de correctionele rechtbank in Oudenaarde verantwoorden wegens woonstschennis en dit tot drie keer toe in dezelfde nacht. (BvL)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 07 Apr 2023 22:07
    0 reactie(s)

    #13246

    jamais

    zie zjamè

    “Voor mij is dit nooit een dossier geweest om mij op te profileren. Jamais." (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Apr 2023 16:12
    0 reactie(s)

    #13247

    klaarte
    (zn. v.; ~s of ~n)

    vnw: licht, daglicht
    -bij de eerste klaarte: bij zonsopgang
    -met de klaarte: overdag

    De volgende morgen om halfzes, in de eerste klaarte voor de zon opkomt, rij ik in mijn dooie eentje terug. (standaard.be)

    Champs Elysées lagen verlaten als een lege feestzaal in de koele klaarte van de morgen. (met4books.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Apr 2023 14:30
    0 reactie(s)

    #13248

    knoa, eine ~ botter
    (uitdrukking )

    een flink stuk boter, een klont boter

    Veur deig te make reurde os mam mael mit eine knoa botter doorein.
    Om deeg te maken roerde ons moeder meel met een klont boter door elkaar.

    Regio Voerstreek
    Bewerking door koarebleumke op 06 Apr 2023 12:44
    0 reactie(s)

    #13249

    knoa, eine ~ botter
    (uitdrukking )

    een flink stuk boter, een klont boter

    Om deig te make reurde os mam mael mit eine knoa botter doorein.
    Om deeg te maken roerde ons moeder meel met een klont boter door elkaar.

    Regio Voerstreek
    Bewerking door koarebleumke op 06 Apr 2023 12:43
    0 reactie(s)

    #13250

    fiesteren

    het siissend geluid dat een spetter water of vetstof maakt op een hete kookplaat

    Ik kan niet tegen dat fiesteren als mijn man het deksel van de pot haalt om te weten wat er klaargemaakt wordt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Kastanjeoog op 06 Apr 2023 11:58
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.