Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1171

    trekken
    (ww., trok, heeft getrokken)

    fotograferen, een foto maken van
    zie ook trekken, een foto ~

    vnw:
    -iemand trekken: fotograferen
    -een foto trekken:, een foto maken, fotograferen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    We zijn ons met de hele familie gaan laten trekken bij de fotograaf.

    Zal ik eens een foto van u trekken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Jun 2025 07:06
    0 reactie(s)

    #1172

    trekken, een foto ~
    (vaste woordgroep)

    een foto maken

    < Frans tirer une photo

    vnw: een foto trekken, een foto maken, fotograferen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    zie ook fototrekker, trekken
    vgl kodak, fotokodak

    Trekt eens een foto van ons.

    We hebben op reis wel 200 foto’s getrokken.

    bloemlezing De Standaard:
    Het opzet bestaat erin dat deze jongeren bij voorkeur naar – niet verrassend – drukbezochte plaatsen gaan en daar foto’s trekken. (standaard.be)
    Na de enquêtes zou het nu de bedoeling zijn dat de inwoners foto’s trekken van hun gemeente. (standaard.be)
    Eens hij hun vertrouwen gewonnen had, diende hij de vrouwen medicatie toe en trok foto’s van hen terwijl ze sliepen (standaard.be)
    Fans van jong tot oud trokken foto’s van de spelersbus, die voor het hotel geparkeerd stond. (standaard.be)
    enz.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Jun 2025 07:04
    10 reactie(s)

    #1173

    trekijzer
    (het ~, ~s)

    1. magneet
    zie ook: plakijzer, trekstaal, plekijzer

    2. allerlei soorten van handgereedschap, onder meer voor het zetten van de tanden van een zaag, om laminaatparket te leggen en om draad te trekken

    vnw: magneet

    1. Ik heb een trekijzer op mijn bureau staan om mijn paperclips bijeen te houden.

    2.De goudsmid gebruikt een rechthoekig metalen trekijzer met ronde of driehoekige gaten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Jun 2025 07:02
    1 reactie(s)

    #1174

    plaatse, ter ~ trappelen
    (uitdr.)

    geen vooruitgang boeken, niet vorderen

    Fr. piétiner sur place

    vnw: ter plaatse trappelen: niet opschieten, pas op de plaats maken

    Van Dale 2018 online: BE

    standaardtaal in België

    DS2015 standaardtaal

    Zo geraken we er niet, hee mannekes, we blijven ter plaatse trappelen, zo! Komaan, een efforke (effort)!

    De bezoekers bleven ter plaatse trappelen en konden ondanks enkele mooie maar steriele acties in de tweede helft geen vuist meer maken

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Jun 2025 07:01
    0 reactie(s)

    #1175

    relaxatietherapie
    (zn. de ~ (v.) ~ën)

    therapie waar o.a. door ontspanningsoefeningen wordt geprobeerd om tot rust te komen (zie: destresseren)

    Relaxatietherapie is een behandelvorm waarbij je onder begeleiding van een therapeut leert om lichamelijk en mentaal tot rust te komen. (motion.be)

    Tijdens relaxatietherapie wordt er gebruik gemaakt van ademhalingsoefeningen, lichaamsbeweging, visualisatie en meditatie-oefeningen. (Maria Middelares)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 16 Jun 2025 21:52
    0 reactie(s)

    #1176

    ijsberen
    (ww. ijsbeerde; geijsbeerd)

    zwemmen in ijskoud water

    zie ook ijsbeer

    IJsberen, gezonder dan je denkt (libelle.be)

    Het ijsberen is de winterse variant van open waterzwemmen. (neptunusaalst.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Jun 2025 21:49
    1 reactie(s)

    #1177

    ijspraline
    (zn. v.; ~s of ~n)

    koude praline, kruising tussen ijsje en praline

    Praline glacée: glace enrobée de chocolat.

    Chocolade- en pralineproducent Leonidas en ijsfabrikant Ijsboerke uit Tielen (Kasterlee) hebben de handen in elkaar geslagen. Samen brengen ze Manon Cold Seduction, een kruising tussen roomijs en chocolade, op de markt. (gva.be)

    Luxe ijspraline vanille met fondant chocolade speculaas met witte chocolade aardbei met witte chocolade en gevriesdroogde framboos. (mestdagh-artisan.be)

    Op zoek naar het lekkerste ijspraline van artisjok met sinaasappelchocolade recept? (sole.be)

    Bij het woord “ijspraline” waren wij al overtuigd, het beste van twee werelden bij elkaar. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jun 2025 16:23
    0 reactie(s)

    #1178

    lukske
    (het ~, ~s)

    het alom bekende nieuwjaarswafeltje van Destroopere

    Gaufrettes avec des fenêtres en diagonale

    synoniemen: West-Vlaamse lukken, lukken van Lo

    Nieuwjaarsmaand, wie heeft er geen lekkere lukskes in huis?

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jun 2025 15:33
    10 reactie(s)

    #1179

    lukken van Lo
    (begrip)

    de geruite wafels van Jules De Strooper die sinds 1886 in Lo-Reninge gebakken werden (en in de toekomst in Ieper gemaakt zullen worden)

    Gaufrettes avec des fenêtres en diagonale

    synoniemen: West-Vlaamse lukken, lukske

    “Lukken van Lo” verhuizen naar Ieper (vrt.be)

    Migranten zijn bij ons welkom op voorwaarde dat ze een inburgeringscursus West-Vlaams volgen en de kennis hebben van de Westvlaamse producten ( bvb Beauvoordse paté, lukken van Lo, Wervikse toebak), en bereid zijn om te werken. (blog)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jun 2025 15:03
    0 reactie(s)

    #1180

    West-Vlaamse lukken
    (begrip)

    “Vroeger bakten huismoeders in West-Vlaanderen rond nieuwjaar boterwafels als geschenk voor familie en als geluksbrenger voor het nieuwe jaar. Daarom kregen ze de naam ‘lukken’, geluk wensen. " (streekproduct.be)

    Gaufrettes avec des fenêtres en diagonale

    synoniemen: lukken van lo, lukske

    West-Vlaamse lukken zijn heel lekkere koekjes voor bij de koffie. (uilenvlucht.jotemo.be)

    Geen gebak dat meer nieuwjaar uitstraalt dan West-Vlaamse lukken. (standaard.be)

    Maar toch mist hij enkele typische traditionele streekproducten: West-Vlaamse lukken, de geruite boterwafeltjes die gecommercialiseerd werden door De Strooper, bruine suiker, frikadellen, chocolade en biertjes. (lekkervanbijons.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jun 2025 15:02
    0 reactie(s)

    #1181

    lukske
    (het ~, ~s)

    het alom bekende nieuwjaarswafeltje van Destroopere

    Gaufrettes avec des fenêtres en diagonale

    Nieuwjaarsmaand, wie heeft er geen lekkere lukskes in huis?

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jun 2025 13:29
    10 reactie(s)

    #1182

    treinwachter
    (zn. m.; ~s)

    treinconducteur

    vnw: treinconducteur

    anw: (vooral) in België

    De machinist deed al het mogelijke, zei de jonge treinwachter meermaals via de intercom. (vrt.be)

    Nu blijft één deur, met daarin de treinwachter, geopend als de trein vertrekt. In de toekomst willen de bonden eerst de treindeuren laten sluiten en dan pas … (demorgen.be)

    De man viel een in mei vorig jaar een treinwachter aan. Hij werd betrapt op het vervalsen van zijn treinabonnement. (standaard.be)

    Want zeg nu zelf, wie is er gewonnen voor geweldplegingen op treinwachters? (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Jun 2025 11:44
    0 reactie(s)

    #1183

    treffen, een beslissing ~

    zie beslissing treffen, een ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Jun 2025 11:38
    0 reactie(s)

    #1184

    beslissing treffen, een ~
    (uitdr.)

    belissen, een beslissing nemen

    vnw: een beslissing treffen: een beslissing nemen

    woorden-boek.nl/: Zuid-Nederlands : een beslissing treffen nemen
    DS2010 afgewezen

    knack.be: Ierland moet snel een beslissing treffen

    ‘Moet het stadsbestuur binnenkort een beslissing treffen, waarbij de stem van de burgemeester doorslaggevend is?’ (De Midasdmoorden -P.Aspe)

    dekamer.be: Daarop zal de ministerraad een beslissing treffen betreffende de oppervlakteberging

    De Interregionale Bodemsaneringscommissie treft een beslissing binnen 4 maanden na ontvangst van de aanvraag. (vito.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Jun 2025 11:38
    0 reactie(s)

    #1185

    treffelijk
    (bn., bw.)

    behoorlijk, redelijk, aanvaardbaar

    vnw:
    •uitmuntend, voortreffelijk
    •degelijk, behoorlijk, fatsoenlijk

    VRT-taalnet zegt dat “treffelijk” in de volgende betekenissen geen standaardtaal is:
    aanzienlijk, belangrijk, eerbaar, fatsoenlijk, gedegen, hoog, keurig, kostbaar, overvloedig, prima, respectabel, voornaam, voortreffelijk, welopgevoed.
    Van Dale voegt daar nog aan toe: weelderig, royaal.

    Komt er zowat op neer dat “treffelijk” in geen enkele betekenis standaard-Nederlands is …

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: fatsoenlijk, behoorlijk, redelijk

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    Op een treffelijk uur thuiskomen.

    Inhoudelijk kan ik me best terugvinden in de commentaar zoals die zo treffelijk verwoord werd door ons aller Dré (…)

    Een treffelijk minimumloon kan helpen tegen kinderarmoede (uit verslagen Europees Parlement).

    Eindelijk een treffelijk dak voor dagverblijf Warande.

    Ik heb toch een paar vliegerkes treffelijk kunnen vastleggen.

    Ben dringend op zoek naar een bruikbare laptop van treffelijke kwaliteit.

    Een treffelijk voorbeeld …

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Jun 2025 11:36
    0 reactie(s)

    #1186

    trapzaal
    (de ~ (v.), -zalen)

    plaats op het gelijkvloers, meestal een grote hal, waar de trap(pen) naar boven aanvangen

    NL: trappenhuis

    vnw: trappenhuis

    ook trappenzaal, traphal, trappenhal

    Van Dale 2018 online: BE

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    In de trapzaal van het appartementsgebouw werkt de verlichting met een minuterie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Jun 2025 11:36
    4 reactie(s)

    #1187

    plaatse, ter ~ trappelen
    (uitdr.)

    geen vooruitgang boeken, niet vorderen

    Fr. piétiner sur place

    vnw: ter plaatse trappelen, niet opschieten, pas op de plaats maken

    Van Dale 2018 online: BE

    standaardtaal in België

    DS2015 standaardtaal

    Zo geraken we er niet, hee mannekes, we blijven ter plaatse trappelen, zo! Komaan, een efforke (effort)!

    De bezoekers bleven ter plaatse trappelen en konden ondanks enkele mooie maar steriele acties in de tweede helft geen vuist meer maken

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Jun 2025 11:33
    0 reactie(s)

    #1188

    transmissietroepen
    (zn. mv.)

    verbindingstroepen

    vnw: (bnl.) verbindingstroepen

    Bij een aanval werden de bestormers vaak gevolgd door speciale transmissietroepen, die de veroverde positie meteen met telefoonlijnen moesten verbinden. (vrt.be)

    Met de hulp van de militaire veiligheidsdienst, de school van de transmissietroepen in Peutie en vooral van cryptografiespecialist en KUL … (demorgen.be)

    Toen ik van 1/12/67 tot eind februari 68 in Mechelen
    was was dat inderdaad niet bij de 6e TTR maar voor zover
    ik mij kan herinneren was het gewoon het opleidingscentrum
    voor transmissietroepen. (seniorennet.be)

    In 1975 verhuisden de transmissietroepen naar Peutie omdat de kazerne Baron Michel buiten gebruik werd gesteld. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Jun 2025 09:37
    0 reactie(s)

    #1189

    Paasfoor
    (de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

    foor ter gelegenheid van Pasen

    “Op de Paasfoor in Kortrijk zijn gisterenavond twee kermisbezoekers gewond geraakt toen een wagentje van een attractie losbrak.” (HLN 28/03/2016)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 15 Jun 2025 22:42
    0 reactie(s)

    #1190

    korte keten
    (begrip)

    Korte keten betekent de kortst mogelijke weg dat voeding aflegt van de producent/boer tot bij de verbruiker. Het voedsel passeert dus weinig of geen tussenhandelaars. Fijn voor de consument, want die weet perfect waar zijn eten vandaan komt. En goed voor de boer want die ontvangt een eerlijke prijs.

    De ‘korte keten’ promoot een zo kort mogelijk traject tussen boer of producent en consument. Dat is goed voor de boeren, dat is goed voor dierenwelzijn, goed voor de natuur. (humo.be)

    Producten die lokaal geteeld zijn, worden via de korte keten lokaal verkocht en geconsumeerd. (korteketenmeetjesland.be)

    Nog voor de korte keten in het leven geroepen werd, kochten wij al lang ons melk, eieren, honing, aardappelen, groenten en vlees rechtstreeks bij de lokale boeren in de Kempen, kaas bij de abdijen in de buurt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 15 Jun 2025 22:34
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.