Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #861

    peer, het hoog in zijn ~ hebben
    (uitdr.)

    vnw: het hoog in zijn bol hebben

    Vergeet niet dat KDB hopelijk nog terugkomt, tenzij die het ook te hoog in zijn peer krijgt. (voetbalprimeur.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Oct 2024 11:18)

    👍
    3

    #862

    peepee
    (zn. m.; ~s)

    vnw:
    •opa, grootvader
    •peter

    zie pepe

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Oct 2024 10:12)

    👍
    3

    #863

    pechverhelpingsdienst
    (zn. m.; ~en)

    pechdienst, pechverhelping, wegenwacht

    2.495 leden van Touring kregen dit jaar een brief waarin ze te horen kregen dat ze wel erg vaak gebruikmaken van de pechverhelpingsdienst. (demorgen.be)

    De pechverhelpingsdienst van automobielclub VAB heeft er een drukke dinsdagochtend op zitten. (vrt.be)

    De elektrificatie van het wagenpark leidt bij de pechverhelpingsdienst van VAB tot meer en langere interventies. (standaard.be)

    De bijstand bij pech en ongeval worden geleverd door het uitgebreide netwerk hulpverleners en pechverhelpingsdiensten van Allianz Assistance. (spaargids.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Oct 2024 13:35)

    👍
    3

    #864

    peda
    (zn. m.)

    verkorting van de studierichting pedagogie(k)

    zie ook andere betekenis van peda

    Heeft gewerkt als Project Manager Opleidingen bij Wolters Kluwer · Studeerde aan Vrije Universiteit van Brussel · Heeft peda gestudeerd . (facebook)

    Ik heb peda gevolgd, de gedragingen van de mens en ik ben in staat mensen hun gedachten te lezen. (facebook)

    het volgen van een interne pedagogische opleiding (Peda CLAC) of gelijkwaardige pedagogische opleiding genoten (clacpercussie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (09 Oct 2024 13:50)

    👍
    3

    #865

    dovemanspraat
    (zn. m.; geen mv.)

    dovemansgesprek; zinloze praat die niet begrepen wordt

    Dovemanspraat. Ze ontkent alles en zegt dat we niet weten waarover het gaat. ’t Zou wat. (knack.be)

    Pas op ik wil niet te veel vervallen in dovemanspraat langs beide kanten en respecteer jouw visie op autoplezier… (autoforum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Oct 2024 16:39)

    👍
    3

    #866

    patroon
    (zn. m.; ~s)

    werkgever; patron; chef

    vnw:
    •werkgever
    •baas, chef

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    opm: De SN betekenis van patroon in gratis Van Dale online 2024: iem. die aan het hoofd van een zaak staat

    Het uurloon van de chauffeur bedraagt bij ons 322 frank, maar de patroon betaalt 582 frank. (knack.be)

    Al onze gerechten zijn bereid door de patroon aan het fornuis en worden à la minute bereid. (denentreeprincipale.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Oct 2024 07:08)

    👍
    3

    #867

    patiëntie
    (zn. o.; ~s)

    geduld

    vnw:
    •geduld
    -patiëntie hebben, geduld oefenen

    znwb: Geduld; vooral in de verb. patiëntie hebben:, geduld oefenen, geduldig zijn

    vgl. patience

    Wij hebben nu al vier jaar “patientie” gehad, we kunnen er nog een paar maanden bijdoen. (Tijl’s oog op den puinhoop(1939)–Juul Filliaert)

    “Laat ons dus patientie hebben en wachten” (zwinstreek.eu)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Oct 2024 12:28)

    👍
    4

    #868

    ploeterouder
    (zn; m.; ~s)

    neologisme: ouder(s) die met moeite hun taken en verantwoordelijkheden van het ouderschap kunnen bolwerken

    google2024: slecht 2 hits van ‘ploeterouders’ en geen van ‘ploeterouder’ in .NL

    Op 16 november organiseert Zij-Kant een studiedag voor ploeterouders. (standaard.be – 2008)

    Natuurlijk zijn wij ploeterouders, onze kinderen trekken zich niet veel aan van onze agenda’s. (vvsg.be)

    Hoe transformeert u van ploeterouder in een voltijds knuffelexemplaar? (demorgen.be)

    Nu denk ik nog méér: waarom klagen die ploeterouders als ze met hun tweeën voor de kinderen kunnen zorgen? (humo.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Oct 2024 14:21)

    👍
    6

    #869

    paternoster, een ~ lezen

    zie lezen, een paternoster ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Oct 2024 12:11)

    👍
    3

    #870

    lezen, een paternoster ~
    (uitdr.)

    een rozenkrans of paternoster bidden

    vnw: een rozenkrans bidden

    vgl. lezen; paternosteren

    Het kloosterregime was heel rigide. Iedere morgen, zon- en weekdag, was het opstaan om 5 uur, de paternoster lezen, om halfzeven was de mis en daarna het … (mensenvanbijons.be)

    Rond 17u30 werd de paternoster gelezen en werd er een liedje gezongen (seniorennet.be)

    Binnen de broze muren werden veel paternosters gelezen en merkwaardig genoeg werd er ook gezongen. (sincfala.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Oct 2024 12:17)

    👍
    5

    #871

    dat is nogal iets
    (uitdr.)

    dat is een bijzonder/speciaal iets

    eigenlijk: dat is nogal iet

    W-VL: ‘entwat’ i.p.v. ‘iets’

    de klemtoon ligt op het werkwoord, ‘is’

    SN/NL: dat is me nogal wat

    vgl. dat is er nogal een of ene

    zie ook entwadde, ’t is toch ~

    Als ik zie hoe de leden van de Shanghai Cooperation Organisation (SCO) hun eenheid proberen te demonstreren, dat is nogal iets, hoor. (mo.be)

    We zijn verenigd rond het altaar. Missionarissen die we zenden. Missionarissen die naar ons gezonden zijn. Ik hoorde ooit eens zeggen: “Dat is nogal iets: vroeger stuurden we ze uit. Nu moeten we ze krijgen.” (kerknet.be)

    Verdorie, dat is nogal iets. Nu moet ik toch even gaan zitten (gaat moedeloos zitten). (yoga-vedanta-aalst.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (04 Oct 2024 08:29)

    👍
    5

    #872

    een of ene, dat is er nogal eens ~

    zie dat is er nogal een of ene

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Oct 2024 06:35)

    👍
    5

    #873

    dat is er nogal een of ene
    (uitdr.)

    dat is een bijzonder iemand, een speciaal iemand

    een: voor vrouwen
    ene(n): voor mannen of onbekend geslacht

    de klemtoon ligt op het werkwoord, ‘is’

    SN-NL: dat is er me eentje

    vgl. de onzijdige/objectsvorm: dat is nogal iets

    Ik hoor mensen zeggen: ‘Dat is er nogal een hé?’ (voetweg66.be)

    Onze Jeroen, dat is er nogal ene zenne. Als ge die niet in d’ oog houdt…

    “Ja, die loes, da is er nogal een, die kan nu eens echt het bloed onder mijn nagels halen.” (scoutsengidsenvlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (04 Oct 2024 08:29)

    👍
    5

    #874

    paternoster
    (zn. o.; ~s)

    vnw: (veroud.) het onzevader als gebed

    Genoemd naar de eerste twee Latijnse woorden, ‘pater noster’ (onze vader)

    vgl. paternosteren

    Het Onze Vader is het bekendste gebed uit de christelijke traditie. Het is afkomstig uit het Nieuwe Testament en wordt ook wel het pater noster of Gebed des Heren genoemd, omdat het Jezus zelf was die zijn volgelingen de woorden leerde. (historiek.net)

    “Ik kan nog altijd het paternoster opzeggen in het latijn”, zegt Margit (hln.be)

    Dossier ZelfKennis: over het Onzevader, oftewel het Paternoster (spiritualia.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Oct 2024 12:19)

    👍
    3

    #875

    paternoster
    (zn. m.; ~s)

    Typisch Vlaams: rozenkrans: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 4 – Genoemd naar de eerste twee Latijnse woorden, ‘pater noster’ (onze vader), uit het gelijknamige gebed.

    vnw: rozenkrans (als reeks gebeden en als bidsnoer)

    zie ook andere betekenissen van paternoster

    vgl. paternosteren

    Het bevingeren van de smartphone of de iPad leek dan ook sterk op het bidden van een paternoster. (vrt.be)

    Maar er zijn nog andere voetballers die er wat van kunnen. Collega-duivel Alderweireld zette op zijn rechteronderarm de kathedraal van Antwerpen, de enige stad waar hij zich écht thuisvoelt en Axel Witsel heeft een levensechte paternoster op zijn borstkas laten zetten. (demorgen.be)

    Wat mogen we ons bij zo’n bedevaart dan allemaal voorstellen? Elke dag naar de mis, elke dag een paternoster bidden, elke dag aanbidding, elke … (kerknet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Oct 2024 12:18)

    👍
    3

    #876

    nast
    (bijwoord)

    langs

    Geeft een hele route aan of een te passeren punt op een te nemen route.

    Ik ben nast de wegel gekomen.

    De voordeur is vast, ge moet nast de zijdeur buitengaan.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door moomer (03 Oct 2024 02:18)

    👍
    4

    #877

    patatten, uit de ~
    (uitdr.)

    uit de moeilijkheden

    met ww zoals geraken, komen, helpen, halen…

    vnw: uit de patatten raken: uit de moeilijkheden raken

    vgl. patatten, in de ~ vallen; patatten, in de ~ zitten

    “Ik heb het voorzitterschap van Dexia aanvaard om de regering uit de patatten te halen.” (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Oct 2024 08:43)

    👍
    4

    #878

    centenboekje
    (politieke term)

    term in Vlaanderen voor de rijksbegroting

    Daarnaast is er in het centenboekje sprake van een nieuwe algemene besparing van 40,9 miljoen euro. ((Ludwig Vandenhove)

    Later op de dag wordt traditioneel ook het ‘Centenboekje’ voorgesteld, waarin de begrotingsplannen van de regering uit de doeken worden gedaan. (DM)

    Er komt een wegenvignet, afzonderlijke godsdienstvakken verdwijnen in het gemeenschapsonderwijs en de prijs van de dienstencheques gaat omhoog. Dat heeft kersvers Vlaams minister van Begroting en Financiën Ben Weyts (N-VA) gezegd in een persconferentie over het zogeheten centenboekje, de Vlaamse term voor de begrotingstabellen. “Maar in de eerste plaats besparen we bij onszelf, bij de overheid”, klinkt het. (VRT)

    Jaarlijks publiceert elke overheid een centenboekje waarin transparant en duidelijk wordt gecommuniceerd waaraan de middelen worden besteed. (nv-a.be)

    In Vlaanderen bijvoorbeeld gaat de septemberverklaring gepaard met een centenboekje: 24 pagina’s vol cijfers over het begrotingsakkoord. (weblex.irisnet.be)

    Als de centenboekjes en de tabellen dan volgende week op tafel komen – sneller dan ooit, minder dan een week na de regeerverklaring – dan kunnen wij opnieuw een volwaardig debat voeren over hoe die ambitie en die visie zal worden gerealiseerd, en of die cijfers de intenties tegenspreken of bevestigen. (vlaamsparlement.be)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (21 Oct 2024 15:12)

    👍
    5

    #879

    verappartementiseren
    (ww. verappartementiseerde; verappartementiseerd)

    het meer en meer volbouwen van de open ruimte met appartementsblokken; appartementiseren

    vgl. verappartementisering; appartementisering

    Franky Demon pakt uit met beleidsplan Ruimte Brugge: “Onze stad mag niet ’verappartementiseren’” (kw.be)

    Uit de verdeling van de verhuringen naar woningtypologie blijkt dat Antwerpen de meest ‘verappartementiseerde’ huurmarkt heeft (knack.be)

    Vlaanderen verappartementiseert. Dat werkwoord staat nog niet in Van Dale, maar iedereen begrijpt het meteen. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (30 Sep 2024 12:30)

    👍
    4

    #880

    appartementiseren
    (ww. appartemeniseerde; geappartementiseerd)

    het meer en meer volbouwen van de open ruimte met appartementsblokken; verappartementiseren

    vgl. appartementisering; verappartementisering

    Maar er is ook een politieke beslissing die ervoor zorgt dat onze regio ‘appartementiseert’. (hln.be)

    Jalo Beheer werkt in een groeimarkt, want Vlaanderen appartementiseert in een hoog tempo. (kanck.be)

    Elke dag een honderdtal flats erbij: Vlaanderen is in ijltempo aan het “appartementiseren”. (nieuwsblad.be)

    Woonhuizen doen het beter dan appartementen. Vlaanderen wordt in sneltempo ‘geappartementiseerd’. (tijd.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Sep 2024 12:26)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.