Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5101

    kleinkunstenares

    zie kleinkunstenaar

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Jul 2021 21:35)

    👍
    21

    #5102

    kleinkunstenaar
    (zn. m.; ~s)

    iemand die kleinkunst beoefent

    v.: kleinkunstenares

    zie betekenisverschil tussen VL en NL bij kleinkunst

    “Iedereen die ons wil steunen, kan dat doen door zijn of haar broek te scheuren”, zegt de kleinkunstenaar. (vrt.be)

    Kleinkunstenaar Zjef Vanuytsel overleden | RTV

    Tourist LeMC kleinkunstenaar, grote meneer – Fokus Online

    Kleinkunstenaar Miel Cools overleden – TV Limburg

    Della Bosiers is een kleinkunstenares die al vijftig jaar in het vak zit. (radio1.be)

    Leen Persijn is haar carrière gestart bij het Koninklijk Jeugdtheater van Antwerpen. Ze is een verdienstelijke kleinkunstenares en bekend van de televisie. (uitinvlaanderen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Jul 2021 23:51)

    👍
    23

    #5103

    arme, oester van de ~

    zie oester van de arme

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 00:18)

    👍
    22

    #5104

    oester van de arme
    (uitdr.)

    (rauwe) mossel

    Algemeen Vlaams Woordenboek bij mossel: is vooral in België geliefd als voedsel en wordt wel eens de oester van de arme genoemd

    google2020 ‘oester van de arme’ of ‘oesters van de arme’: .NL (0)

    De mossel is de oester van de arme, verklaren zlj die niet de heerlilke smaak kennen van een rauwe mossel met wat vers gemalen peper en citroensap. (blogspot.be)

    Traditioneel waren de zogenaamde “oesters van de arme mensen” een van de populairste gerechten in de Marollen (vice.com)

    De oesters van de arme man smaken voortreffelijk; de afwezigen hebben … u kent het vervolg wel.(bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jun 2021 21:20)

    👍
    17

    #5105

    buitenlander
    (zn. m.; ~s)

    betekenisverschil in BE en NL van buitenlander met adj. ervoor in de sport:
    Algemeen Nederlands Woordenboek:
    (vooral) in België: sporter die in het buitenland aan de slag is (bv. een Italiaanse voetballer die in BE speelt)
    (vooral) in Nederland: genationaliseerde sporter (bv. een oorspronkelijke Italiaan die in NL genaturaliseerd is)

    BE: Behalve deze ‘Belgische buitenlanders’ zijn er bij PSV ook twee Denen, een Ghanees en een Bosniër. (standaard.be)

    NL: Opvallend is dat zowel in 1996 als in 1992 geen enkele ‘Nederlandse’ buitenlander op het EK was te bewonderen. (nu.nl)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 10:29)

    👍
    28

    #5106

    nougat
    (schrijfvariant)

    SN-NL: noga

    vnw

    ook noega

    Algemeen Nederlands Woordenboek bij noga: Officiële variant: nogat no.gat
    In de vorm nougat (vooral) in België.

    Opmerking: het is tevens een uitspraakvariant:
    VL: noega(t)
    NL: noga
    zie ook Vlaamse Uitspraak

    vgl. nougatbollen

    Nougat

    Niks, nada, nougatbollen”. (demorgen.be)

    Nougat (<Lat. nux gatum, notentaart) is een traditionele snoep uit de landen rond de Middellandse Zee en het Middenoosten. (vital.be)

    Verse nougat, de lekkerste nougat maak je zelf – Kris Kookt

    Nougat glacé | Dagelijkse kost

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Apr 2024 08:17)

    👍
    16

    #5107

    Leuven Hulp
    (begrip)

    zie hulpgevangenis

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 16:12)

    👍
    15

    #5108

    hulpgevangenis
    (zn. v.; ~sen)

    De Hulpgevangenis van Leuven is een Belgische gevangenis in neotudorstijl in het stadscentrum van Leuven, gelegen aan de Maria-Theresiastraat. (…) De gevangenis te Leuven werd in 1869 geopend, van bij aanvang als een arresthuis voor verdachten in voorlopige hechtenis in afwachting van rechtspraak in het Gerechtelijk arrondissement Leuven, in tegenstelling tot de Centrale gevangenis van Leuven die een landelijke functie had en heeft als strafhuis. Vandaar vermoedelijk de benaming hulpgevangenis, hoewel dit ook een poging tot vertaling van de Franse term ‘prison secondaire’ kan geweest zijn. In Leuven wordt ook soms gesproken van ‘het klein huis’ en later ‘Leuven-hulp’. (Wikipedia)

    opm: Vermits de hulpgevangenis van Leuven de enige hulpgevangenis is, is het eigenlijk ook een begrip.

    ook Leuven Hulp

    In de hulpgevangenis van Leuven, in de Maria Theresiastraat, is vanmorgen een gedetineerde overleden, nadat hij was aangevallen door een mede-gedetineerde (vrt.be)

    Fotografe Lieve Blancquaert trok naar de hulpgevangenis van Leuven om er polshoogte te nemen. (klasbak.net)

    Een blik achter de schermen van Leuven Hulp in ‘Ooit Vrij’: “We hebben niets te verbergen”, klinkt het (hln.be)

    Leuven Hulp schetst in acht afleveringen een indringend beeld van het leven in de Hulpgevangenis van Leuven. (.frontview-magazine.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Jun 2021 10:50)

    👍
    17

    #5109

    witheer
    (zn. m.; ~heren)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, informeel, katholicisme: lid, reguliere kanunnik van de kloosterorde van de H. Norbertus, behorend tot de orde van St. Augustinus; norbertijn
    Zo genoemd naar zijn witte habijt. Vervolgens ook de naam van in België en Nederland gebrouwen bieren.

    Rüti - Ortsmuseum - Kloster - Prämostratenser-Habit IMG 5172

    Pastoor Leo Praats, parochieherder in Mal en Sluizen, vierde dat hij vijftig jaar geleden zijn geloften aflegde als witheer in de abdij van Averbode. (standaard.be)

    Met een ludiek filmpje van een witheer, een verwijzing naar de vroegere Norbertijnen die Jezus-Eik bekend maakten, vragen ze om de Ring en het oprittencomplex dringend aan te passen. (radio2.be)

    Op een dag was er een Witheer in het dorp en die pater nodigde de moeder en het zieke kind uit om na de eucharistieviering naar de kerk te komen. (volksverhalenbank.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 16:00)

    👍
    15

    #5110

    wisselagent
    (zn. m.; ~en)

    makelaar in beleggingen en geldzaken

    vnw: in België ook: effectenmakelaar

    anw:
    (vooral) in België: iemand in dienst van een instelling die voor zijn beroep geld wisselt voor anderen; agent van een wisselbank, wisselkantoor; ook: kantoor, instelling die buitenlandse wissels disconteert; kantoor, instelling waar men geld kan wisselen; wisselagentschap; wisselbank
    (vooral) in België: iemand in België die voor zijn beroep gerechtigd is voor anderen te handelen in aandelen en effecten op de effectenbeurs; tussenpersoon op de effectenbeurs; effectenmakelaar

    Vader Leys was wisselagent en Monique leerde het vak aan de gezinstafel. (knack.be)

    Om voor te komen op de lijst der wisselagenten van een beurs of, achteraan op deze lijst onder de wisselagent/correspondenten, moet men : 1° (Onderdaan zijn … (ejustice.just.fgov.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Oct 2025 10:24)

    👍
    14

    #5111

    wijl
    (voegw.)

    terwijl

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, poëtisch/literair, archaïsch: omdat; doordat; aangezien; vermits
    Ter uitdrukking van een oorzakelijk of redengevend verband, waarbij de zin ingeleid door wijl verklaart of bevestigt wat in de hoofdzin staat. (zie ook reacties)

    vgl. Engels ‘while/whilst’

    Men ziet er onder meer een maquette met het vroegere sas nog aan de westelijke zijde van het Spaans Huis, wijl het huidige oude sas aan de andere kant ligt. (Klein-Willebroek – Wikipedia)

    Dit goed werd gepubliceerd met bestemming woongebied, wijl het in wezen landbouwgebied betrof. (ipi.be)

    Pas wijl ik al halverwege de straat voor de Amitié had overgestoken, werd rechts naast de toren een schijnsel zichtbaar. (mechelenblogt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (17 Jul 2021 07:34)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Aug 2024

    👍
    18

    #5112

    wijl
    (zn. m/v; ~en)

    een korte tijd, poos

    Algemeen Nederlands Woordenboek: poëtisch/literair, archaïsch. In de verbinding bij tijd en wijle nog gangbaar zowel in Nederland als Vlaanderen; buiten dit verband als zelfstandig woord nog slechts incidenteel aangetroffen in Vlaanderen

    vgl. Engels ‘while’

    zie ook wijle

    Een wijl later later verliet Sjareltje de slager, met in zijn ene hand de leiband van het hondje van de buren en in zijn andere hand een plastieken zak met daarin een halve kilo américain préparé. (nuus.be)

    Drie vergeten Gentenaars voor een wijl uit het vergeetboek gehaald. (ugent.be)

    In gedachten sabbelde hij een wijl op ons vraagje en kwam dan naar buiten met het wat ondergesneeuwde adjectief ‘aanminnig’. (standaard.be)

    Een dergelijk hondje zou men liever ergens een wijl op de heide uitlaten, waar het met konijnen en vogeltjes zijn gang kan gaan (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (22 Jul 2021 19:59)

    👍
    21

    #5113

    gebraad
    (zn. o.)

    Algemeen Nederlands Woordenboek:
    1. (vooral) in België: gebraden vleesgerechten (geen meervoud)
    2. (vooral) in België: gebraden vlees als stof (bv. gebraad van duif) (geen meervoud)
    3. (vooral) in België: stuk gebraden vlees, bijvoorbeeld een rollade (meervoud: gebraden)

    zie ook hespengebraad

    Onze specialiteit is Ardeens gebraad. Dit licht gerookte en gepekelde varkensvlees is al meer dan 30 jaar onze topper. (vleeshandelvens.be)

    Een klassiek stuk varkensgebraad wordt altijd gesmaakt, zeker als er een smakelijke saus met sjalot, rozemarijn en blond bier bij geserveerd wordt. (dagelijksekost.een.be)

    Gebraad van eendenfilet met droge abrikozen recept (solo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 15:44)

    👍
    22

    #5114

    lastbrief
    (zn. m.; ~brieven)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, weinig gebruikt, verouderend: brief die, document dat als bewijs dient dat een bepaalde opdracht (“last”) is gegeven, bijvoorbeeld door een bedrijf aan een uitvoerder van een project; in historiserend gebruik ook: brief, geschrift waarin aangegeven wordt dat men gemachtigd is om een bevel uit te voeren; bevelschrift

    Opm: Lastbrief is blijkbaar nog vooral een begrip bij overheidsopdrachten. Zie voorbeelden.

    In Nederland wordt lastbrief in deze betekenis enkel nog historisch gebruikt. Wel heeft lastbrief in NL nog een religieuse/protestantse betekenis: van God gegeven opdracht van een predikant, opdracht van een afgevaardigde in de kerkenraad

    Overwegende dat het ten uitvoer brengen van bepaalde opdrachten pas zal gebeuren indien de stad zulks bij een aangetekende lastbrief … (ninove.be)

    Hiervoor dient een lastbrief grondplan en een volledig en correct lengteprofiel van de persleiding overgemaakt te worden aan Aquafin (zwevegem.be)

    …aan TRACTEBEL ENGINEERING NV Ilgatlaan 23 3500 Hasselt samen met een lastbrief om de opmaak van een projectnota te starten. (lummen.be)

    historisch: Daarbij verscheen men persoonlijk of men liet zich door een gevolmachtigde, drager van een wettelijke lastbrief, vertegenwoordigen. (hasel.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2021 04:43)

    👍
    18

    #5115

    spijtig (genoeg)
    (bnw.)

    SN/NL: jammer, helaas

    - Excuseert madam, zoude mij ne keer kunnen zeggen waar dat de Kerkstraat hier ievers is?
    - Sorry meneer, daar gaan ’kik u spijtig genoeg nie mee kunnen helpen, ’k zijn nie van alhier!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (20 Jun 2021 17:42)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Sep 2023

    👍
    18

    #5116

    onderhemd
    (znw. het ~, ~en)

    NL: hemd

    meestal in verkleinvorm: onderhemdje(n), onderhemmeke(n)

    zie ook verzamellemma kledij

    Onder uw hemd draagt ge best nog een onderhemdje.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Jul 2021 04:44)

    👍
    24

    #5117

    hemd
    (znw. het ~, ~en)

    NL: overhemd

    in NL verwijst ‘hemd’ in de eerste plaats naar een onderlijfke

    dikwijls in verkleinvorm: hemdje(n), hemmeke(n)

    Overhemd blauw met witte strepen

    zie ook verzamellemma kledij

    Onder uw hemd draagt ge best nog een onderhemdje.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door de Bon (22 Oct 2022 11:54)

    👍
    24

    #5118

    dat is goed
    (uitdr.)

    SN/NL: prima

    eigenlijk: da’s goe

    zeer dikwijls verkort tot ‘sgoe’

    - Veur den barbecue naaste week, regelen me wulder ‘t vlees, en doe gulder tan de groentjes?
    - Jaat, da’s goe.

    sgoe, we zullen er zijn (ketnet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 07:37)

    👍
    26

    #5119

    dans, hedendaagse ~
    (begrip)

    zie hedendaagse dans

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (08 Jul 2021 22:21)

    👍
    26

    #5120

    hedendaagse dans
    (begrip)

    SN/NL: moderne dans

    In de kunstvakken dans komen hedendaagse danstechniek; hedendaagse danscreatie, improvisatie en project; klassieke dans; moderne jazzdans; pilates en dans anatomische begeleiding aan bod.
    Kom daarom auditie doen en wij stomen je klaar voor een professionele hedendaagse dansopleiding in het hoger onderwijs. (kh-hedendaagsedans.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (09 Jul 2021 23:46)

    👍
    21

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.