Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
“Het verlenen van zekere diensten en hulp aan de kiezer, met het oog stemmen te winnen of in ruil voor hun stem.
Ook wel genoemd ‘politiek dienstbetoon’.” (Politieke terminologie in België – wikipedia)
Haar socio-economische palmares is zeker niet vlekkeloos, maar met haar nabijheidspolitiek (wat wij in Vlaanderen cliëntelisme noemen) heeft ze, tot de doorbraak van de radicaal-linkse PTB, wel de populistische golf lang kunnen indijken. (demorgen.be)
Het pleidooi van vicepremier Kris Peeters (CD&V) om Belfius nog snel naar de beurs te brengen, getuigt van een verwerpelijk cliëntelisme. (tijd.be)
Na partijgenoot en huidig minister van Asiel en Migratie Maggie De Block spreekt nu ook Rutten van cliëntelisme. (vrt.be)
cheque die door de werkgever belastingvrij aan de werknemer bezorgd kan worden en die de werknemer in de horeca kan besteden
zie ook andere vormen van cheques bij cheque
‘Superkern’ bespreekt morgen nieuwe koopkracht- en steunmaatregelen: horecacheque, btw-verlaging en premie van 250 euro voor leefloners op Tafel (hln.be)
Lauwe reacties op horecacheque voor zorgpersoneel: ‘Meer nodig dan eenmalige premie om op café te gaan’(demorgen.be)
Werkgevers kunnen een horecacheque aan hun personeel geven. Het is maar de vraag of veel bedrijven dat zullen doen. (standaard.be)
handtekening
SN-NL: krabbel
kribbel zetten: komt opvallend veel voor in de voetbaljournalistiek in .BE
google2020: ‘kribbel zetten’: .NL (3, alle mbt .BE)
uitspraak overal met korte, scherpe i
vgl. kribbelen
zie ook paraf
Hij blijft dan toch: Mbokani zet kribbel onder nieuw contract bij Antwerp (vrt.be)
‘Lukaku gaat kribbel zetten onder topdeal’ (Voetbal24.be)
Hazard zal weldra z’n kribbel zetten onder contract (voetbalnieuws.be)
Bongonda heeft de Belgische topclubs voor het uitkiezen, waar moet hij zijn kribbel zetten? (clubbruggers.be)
Laat nu de architecte nog haar fiat geven en haar kribbel zetten voor het dossier, dan ben je 100% gecovered door de 10-jarige aansprakelijkheid van architect (bati-info.be)
Eens je je kribbel gezet hebt, zit je er aan vast. (zimmo.be)
Onder massale belangstelling zette hij zijn kribbel onder het kunstwerk.(hln.be)
goed kneedbaar, smeerbaar
spellingvariant: gesmeiig (zie reacties)
uitspraak in Antwerpen: gesmaaig
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Gesmijdig:
Nauw verwant met gesmijde, en afgeleid van een grondwoord dat op zich zelf niet meer voorkomt. Eigenlijk, van metaal: smeedbaar, en vandaar, ook in ruimer toepassing: rekbaar, buigzaam, lenig, week. De vorm gesmijdig is thans in onbruik; smijdig, ook wel smijig, komt nog dagelijks voor.
Voor Cornelissen (1906):
GESMIJIG, bvw. – Rekbaar, buigzaam, week, Kiliaan mollis. Gesmij(d)ig koper.:En gesmij(d)ige stof. —- Ook van boter, gekookte erwten, enz. Week, malsch. Gesmij(d)ige boter. De ertsoep is gesmij(d)ig.
ook in Lier
Als je een dook wil vastmetsen in een muur moet je een goed gesmeiige mortel maken. Dus niet allen cement en rijnzand maar daar ook een portie zavel bij.
Op moeilijk bereikbare plaatsen om iets vast te metselen gebruik je ook een gesmeiige mortel.
Uit een gesmeiige deeg kan je gemakkelijk een vormbrood kneden. Bv, een sinterklaas, een minister met duidelijk uiterlijk, enz.
(neologisme, Wetstratees) regeringscoalitie bestaande uit liberalen (blauw), socialisten (rood), NVA (geel) en christendemocraten (kruis) → samen vormen ze de vlag van de Finse autonome, Zweedstalige eilandengroep Åland
gevormd naar analogie met de Zweedse coalitie
uitspraak: oolandcoalitie
Lachaert, Coens en Bouchez werken aan nota voor Ålandcoalitie (tijd.be)
spotnaam voor de kustgemeente Blankenberge, gezien het disproportioneel hoog aantal toeristen/aangespoelden uit Antwerpen (of, meer algemeen, uit een regio waar alle korte i’s en u’s scherp worden uitgesproken, hetgeen voor West-Vlamingen een sjibbolet is)
zie lijst: Belgische bijnamen van plaatsen
Dat belooft om een reportage te maken in Blankenberge (eigenlijk Antwerpen-aan-Zee) en als tussenstop eventjes Zeebrugge aan te doen. (antwerpsegilde.blogspot.com)
Blankenberge blijft Antwerpen aan zee (standaard.be)
SN/NL: voorzorg(s)maatregelen nemen
een aanzienlijk deel van de zoekresultaten van Nederlandse websites is m.b.t. België dan wel geschreven door Belgen
FAVV: “Alle voorzorgen genomen bij facturatie” (vilt.be)
NMBS raadt reizigers aan voorzorgen te nemen (standaard.be)
Neem voldoende voorzorgen om brand te voorkomen, brand te detecteren en om het begin van brand te bestrijden. (kwbeensgezind.be)
meestal vrij grote verbindingsweg met dikwijls lintbebouwing, bomenrijen, …
zie ook algemenere betekenis van baan
In de samenstellingen wordt verwezen naar een bedrijvigheid gelegen langs dergelijke baan: baanbordeel, baancafé, baandancing, baanhotel, baanrestaurant, baanwinkel
De baan tussen Keerbergen en Mechelen is weer open voor alle verkeer. (nieuwsblad.be)
De baan tussen Bree en Peer was een tijdlang voor alle verkeer afgesloten. (hbvl.be)
bordeel langs een baan
vergelijk baancafé, baandancing, baanwinkel
‘Extreme’ is de titel van de tweede aflevering en verwijst naar de naam van het baanbordeel. ‘American Bar Extreme’ dat gerund wordt door de Griekse Elena. (pure.ilvo.be)
De hond en de tafel met spiegelend blad lijken weggeplukt uit één of andere discotheek of baanbordeel. (blogspot.com)
Le Ciel Flamand vertelt het verhaal van Monique en Sylvie, moeder en dochter die samen een baanbordeel uitbaten op de Franse grens. (nieuwsblad.be)
filmdistributeur
zie ook verdeler (van films)
In 1989 gaf de Filmkeuringscommissie de film Batman het etiket Kinderen Niet Toegelaten, tot ergernis van filmverdeler Warner Bros. (tijd.be)
Filmverdeler Bedazzle wil naar eigen zeggen ‘een lacune in het Vlaamse filmlandschap invullen’. (standaard.be)
De Duitse filmverdeler Atlas Film heeft de distributierechten voor de Duitse markt verworven van ‘Dossier K.’, de jongste film van Jan Verheyen. (hln.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: iemand die voor zijn beroep films op de markt brengt; persoon die ervoor zorgt dat een film gaat draaien in de bioscoop; distributeur van films; filmdistributeur; vaak ook: onderneming met dergelijke handelsactiviteit
ook filmverdeler
Bevrijdingsfilms vzw (BF) is een niet-commerciële verdeler van film- en videoprogramma’s. (bevrijdingsfilms.be)
Nieuwe Vlaamse verdeler arthousefilms heet Bedazzle (standaard.be)
Tot dusver werd het prijzengeld gedeeld door de verdeler van de film, de regisseur, de componist of de scenarist (filmfestival.be)
> verwante betekenis van verdeler
spoorwegen: de vergoeding die een exploitant moet betalen (aan Infrabel) om de spoorinfrastructuur te gebruiken
google2020: .NL (3 alle mbt .BE)
zie ook rijpad
Een belangrijke verklaring voor de hoge exploitatiesubsidies ligt deels in de rijpadvergoeding die de NMBS aan Infrabel moet betalen. (voka.be)
De Belgische regering heeft wel beslist om de ‘rijpadvergoeding’, die spoorbedrijven moeten betalen om over de sporen te mogen rijden, te verlagen. (demorgen.be)
Er is ook nood aan een hervorming van de rijpadvergoeding die vandaag veel te hoog is. Als we meer goederen op het spoor willen krijgen, moet die vergoeding naar beneden. (vlaamsparlement.be)
distributeur, verkoper van een bepaald merk of merken van auto’s; autodealer
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
zie ook: verdeler
Europese Commissie zet autoverdelers onder druk | De Morgen
Hij reed met zijn auto de toonzaal van een autoverdeler binnen.(vrt.be)
De goedkope autoverdeler Cardoen zoekt een vestiging in Kortrijk. (standaard.be)
Belgische autodealers hoopvol voor 2013 – FLEET.be
de belangrijkste, grootste verdeler of distributeur van een land, regio, …
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Sinds de zomer van 2014 is machinebouwer SMO uit Eeklo de Belgische hoofdverdeler van MK Products. (smo.be)
Ondanks wij al jaren lang hoofdverdeler van Renault en Dacia zijn in de Gentse regio, vroeg onze invoerder Renault België Luxemburg ons om een nieuwe …(renaultmahy.eu)
Het huis Fiers was hoofdverdeler van de accordeons ‘Scandalli’ voor Oost- en West-Vlaanderen. (erfgoedbrugge.be)
SN/NL: durven
de vervoeging (en uitspraak) is/was volledig analoog met bv. sterven (stierf, gestorven) of werven (wierf, geworven)
uitspraak met zware e (zie aldaar voor reguliere uitspraakvarianten van de klinker), vandaar dikwijls gespeld met ‘ei’ of ‘aa’
in de uitspraak valt soms de r, soms de v weg: deiren, deiven
uitspraak in Antwerpen: daereven
uitspraak in de Antwerpse Kempen: dörven
niet in West-Vlaanderen (?)
“- BTW toch opletten met namen en adressen zomaar te grabbel te gooien op het internet… anders zal je fiets van topic ‘showroom’ misschien wel eens kunnen verhuizen naar ‘gestolen fietsen’.
- nja dat ze maar eens deiren :P” (forum.mountainbike.be)
“Nadad ek tusse fiêstkrakiêl
in Brabants dörp Londerziêl
een bitshen ad gezoenge
kwam er nen Brabander nor mij
diê zee “Meniêr óe daerfde gij
en wel uit volle loenge
ier zinge veur een volle zaal
en dan nog in oew eige taal?
da’ vind ek straffe stoête
want Vloms trekt oep gin kloête”" (Wannes van de Velde – ’t Is Vloms, ’t trekt oep gin kloête; antwerps.be)
Prakkezeren: nadenken, of ook: reflecteren over het verleden.
Toch eerder: nadenken
Bij mijn weten gebruikt in Antwerpen.
Werd vaak gebruikt door oudere mensen 60 plus tot in de jaren 70.
Ik zat te prakkezeren over hoe ik het beter had kunnen doen.
Amai joênge, ge zit persies te prakkezeren.
wordt ironisch gezegd wanneer iemand iets niet schoons (fraais) gedaan heeft
gij zijt ne schone, gij zijt een schoon/schone, dat is ne schone, …
zie ook schoon
Toen ik aankwam bij de gate, zei hij: “Awel, ge zijt nen schonen. Dan mag je een keer op stap met Merckx en ben je te laat." (sporza.be)
Het is ne schone die dit zegt,schaam je rooie,je bent bijna de laatste sos,vergeet het licht niet te doven. (twitter]
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
