Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
“Een bijzondere veldwachter:
is aangesteld door een overheid of een particulier om op te treden op een welbepaald gebied en erkend door de provinciegouverneur
heeft een beperkte politionele bevoegdheid en kan een proces-verbaal opstellen
moet tijdens het uitoefenen van de functie in uniform zijn en zijn geldige legitimatiekaart zichtbaar dragen
Zijn statuut is geregeld door het koninklijk besluit van 10 september 2017 (Belgisch Staatsblad 10.09.2017), gewijzigd bij koninklijk besluit van 8 juli 2019 (BS 23.07.2019)." (.vlaamsbrabant.be)
“De bijzondere veldwachters mogen gewapend zijn met geweren met meer dan één schot.” (hunting.be)
De bijzondere veldwachter: de oren en ogen van het veld (hvv.be)
De bijzondere veldwachter, die instaat voor het naleven van de jachtwetgeving op jachtgebieden, werd samen met zijn compagnon na zonsondergang betrapt in het Kravaalbos met geladen geweren. (vrt.be)
Een gelijkaardige versoepeling zit trouwens ook in de pijplijn voor politiemensen die – al dan niet na hun pensioen – bijzondere veldwachter willen worden. Bijzondere veldwachters staan in voor het toezicht op de jacht, de vis- en de vogelvangst. (demorgen.be)
Bijzondere veldwachters leren stropers pakken – De Standaard
passionerend, opwindend
vnw: opwindend, hartstochtelijk
vgl. passioneren
‘Voetbal is zo ongelooflijk passionant en mooi’. (demorgen.be)
“Ik weet dat het moeilijk te verkopen nieuws is, maar zelf vind ik dossiers zoals de uitbreiding of de Europese grondwet heel passionant.”. (demorgen.be)
Ook ongevraagd zegt hij aan wie het ook wil horen dat hij een ‘passionante’ job heeft. (tijd.be)
zeer passionant en innemend betoog over Frans-Vlaanderen (vlaamsparlement.be)
paperclip
vnw: in België ook: paperclip
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1
purisme
We mogen ook geen bladen meer met een papierklemmetje bij elkaar houden. Dat moet een paperclip zijn. (standaard.be)
…met een papierklemmetje aan het slot te staan morrelen. (pallieterke.advn.be)
Er staat een “ Reset “ knopje onderaan en achteraan in een klein gleufje , waar je enkel bij kan met een papierklemmetje dat uitgeplooid is. (users.telenet.be)
tweede in rang op een bureau
ook onderbureelchef
vooral nog in de ambtenarij, verouderend
zie ook bureelchef
Tot slot is er ook onderbureauchef Bonaventuur Verastenhoven, een onverbeterlijke taalpurist die eist dat iedereen het Algemeen Beschaafd Nederlands hanteert. (wikedia: De Collega’s)
Zal hij of Bonavontuur Verastenhoven de bevordering tot onderbureelchef krijgen? (nieuwsblad.be)
Een onderbureauchef die op 1 januari 1994 of daarna de hogere functie van bestuurschef bekleedde, wordt op die datum in zijn werkelijke graad geherwaardeerd (onderbureauchef met weddeschaal 22/4 – bestuursassistent met weddeschaal 20 E). (ejustice.just.fgov.be)
Pelicaen was eerst klerk, daarna opsteller en onderbureauchef bij het ministerie van Financiën. (standaard.be)
Vermits hij als activist werkte op het ministerie van Justitie als onderbureelchef was het niet moeilijk om deze verklikking op het gepaste Duitse bureau te laten leggen. (heemkringopwijk.net3)
- uitzendkracht
- iemand die een interim doet
Vr. interimster
syn. interimaris
Van Daele: België
Interimmers gezocht voor de productielijn Bastogne (naam van de koekjes).
Die interimsters doen fantastisch werk.
Werken als interimmer heeft wel voordelen;
zijt ge niet content, kunt ge nog
binnen een week veranderen van job.
ophokken
corona in België (weinig googles)
opm: wordt niet vervoegd, volt. deelw.: zie opgekot
zkv in tijden van opkotten (blogspot.be)
opgehokt
het ww. opkotten wordt weinig gebruikt, maar het voltooid deelwoord meer
opkotten staat in corona in België
vgl opkotplicht
Overvolle steden, miljoenen mensen “opgekot” in slums, overlevend op straten en pleinen, langs spoorwegen, riolen en vuilnisbelten (ku.leuven.be)
Ik ben 55- van de buitencategorie en wil niet over 5 mnd opgekot worden. (twitter)
“opkotplicht (de) (in België, informeel) ophokplicht” (https://www.taalbank.nl/2020/03/14/coronawoordenboek/)
zie ook kot; verzamellemma koterij
Een deurgatportret van fotograaf Gianni Camilleri lijkt nu hetzelfde doel te dienen als aandenken aan de ‘opkotplicht’ tijdens de coronacrisis. (nieuwsblad.be)
Tijdens deze opkotplicht doe ik aan coronadaten en e-piritiven met mijn coronabuddy’s in onze WFH outfit. (/fiftylicious.be)
Gezien we met de opkotplicht niet veel kunnen doen, zet in commentaar foto’s van wat je momenteel in modelbouw aan het knutselen bent. (facebook.be)
Jean: Als Marcske van de Kampioenen opkotplicht heeft, is het dan om de corona of om de vogelgriep?
Gerda: Jean! Gij se kieken :)
stamp met de voet
SN/NL: trap, schop
De Brusselse agenten die de betogers aan wilden houden kregen slagen en voetstampen te verduren. (Nieuws)
De voetstamp moet worden opvangen met gekruiste voorarmen (rechterarm boven). Bron: Jiu-jitsuclub Tora Glabbeek
Den 16 dito komende van Gend ben ik ‘s avonds omtrent 8 ueren gearriveert tot Koekelberg by Brussel ende gaf haar een onmenschelyken voetstamp. (uit een tekst van 1791)
lang staafje waarmee slijm uit de keelholte verzameld wordt om te onderzoeken (vooral bekend geworden tijdens de coronacrisis)
NL: (keel)swabstaafje
vgl. neuswisser
zie ook verzamellemma’s corona, geneeskunde
Een keelwisser is eigenlijk een speciaal oorstokje. Deze keer gaan we niet je oren kuisen, maar gaan we met het oorstokje even in je mond vegen. (jessazh.be)
Het klopt dat er een groot verschil is tussen de neus- en keelwissers om COVID-19 aan te tonen. (huis.vub.ac.be)
lang staafje waarmee slijm uit de neusholte verzameld wordt om te onderzoeken (vooral bekend geworden tijdens de coronacrisis)
NL: (neus)swabstaafje
zie ook verzamellemma’s corona, geneeskunde
vgl. keelwisser
Sneller, gemakkelijker én minder pijnlijk: “Gebruik speekseltest in plaats van neuswisser”. (nieuwsblad.be)
Eén test, de neuswisser, wordt uitgevoerd bij mensen met klachten. (huisartsschoonbroek.be)
Om praktische redenen geeft men vaak echter de voorkeur aan orofaryngeale wissers of neuswissers. (domusmedica.be)
woorden of uitdrukkingen die in het coronawoordenboek de label ‘in België’ krijgen:
https://www.taalbank.nl/2020/03/14/coronawoordenboek/
zie ook verzamellemma corona
-
contactopspoorder, iemand die vanuit een callcenter contacten van coronapatiënten opspoort
Babette (22) raakte besmet, maar kreeg geen telefoon van een contacttracer: "Ik heb zelf mensen moeten opbellen”. (hln.be)
CLB Fluxus is op zoek naar een contacttracer ter ondersteuning van het contactonderzoek in onderwijs bij melding van besmettingen Corona. (vdab.be)
De contacttracers krijgen een eigen laptop zodat ze al het materiaal hebben om vlot aan de slag te gaan. (vrt.be)
ervaring
ondervinding hebben, ondervinding opdoen
vnw: ervaring: personeel met ondervinding
Typisch Vlaams: ondervinding hebben met iets: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
vgl. ook van ondervinding spreken
Scherpenheuvel heeft ondervinding met wateroverlast, maar dit jaar duiken ook problemen op in straten waar nooit eerder problemen waren (hln.be)
Wie heeft er ondervinding mee? (cadsite.be)
Ik heb er ondervinding mee sinds 1978 toen we beslisten dat de septische put in de tuin maar eens moest verdwijnen (seniorennet.be)
Met glas bezig zijn is ook veel ondervinding opdoen en leren hoe ver men kan gaan met de eigen kreaties. (hermotech.be)
Vooraleer ik deze stap kon zetten, heb ik gedurende meer dan 50 jaar judo-ondervinding opgedaan door in de leer te gaan bij Japanse meesters (judoschoolmarceldegroote.be)
Zijne Excellentie de Gezant heeft ondervinding van het leven. (De Gazet van Poperinghe (1921-1940))
De ondervinding van twee keer de Ronde van Frankrijk kwam hem overigens best van pas in de finale van de derde etappe. (standaard.be)
verkorte vorm van openbare onderstand, hulp en bijstand door de overheid
vnw: bijstand, hulp
-van de openbare onderstand trekken, een bijstandsuitkering krijgen
Opmerking: “De aanduiding onderstand wordt in Curaçao, Sint Maarten en Caribisch Nederland – en voorheen in Nederland – gebruikt voor een inkomensondersteuning voor wie niet zelf in zijn bestaan kan voorzien.” (Wikipedia)
En als zij het niet zijn, dan gaat het over wie van de onderstand leeft, waarmee dan toch weer dezelfde groep wordt bedoeld. (bruzz.be)“Het was van de onderstand leven, weinig provisie hebben. Ben je arm als er op woensdagnamiddag bij jou thuis voedselpakketten worden …” (demorgen.be)
huisarts, arts zonder specialisatie
vnw: arts die algemene geneeskunde beoefent, huisarts
vrttaal.net: Ambtelijk Belgisch-Nederlands.
“Het vaak gebruikte woord omnipracticus werd vroeger in algemene zin begrepen als een synoniem voor huisarts. Nochtans betekent het een “beoefenaar van de algemene geneeskunde”, hetgeen een ruimer veld bestrijkt. Een omnipracticus is niet noodzakelijk een huisarts. Hij kan ook, naast de specialisten en chirurgen, werkzaam zijn in ziekenhuizen en andere medische instellingen. Het woord wordt in die zin in België algemeen gebruikt door de Orde van geneesheren, de universitaire medische faculteiten, de overheid (ministerie van Volksgezondheid), de ziekenkassen en ziekenhuizen. " (Wikipedia)
zie ook verzamellemma geneeskunde
Tevens vraagt verzoeker de titel van ‘huisarts’ af te schaffen en te vervangen door een correcte titel als ‘omnipracticus’ of ‘algemeen geneesheer’. (vlex.be)
De huisarts, van oorsprong opgeleid als omnipracticus, gedraagt zich meer en meer als toegang- en selectiepoort en de apotheker vreest dat zijn beroep morgen niet meer bestaat.(antwerpmanagementschool.be)
…zowel specialisten als omnipractici. (domusmedica.be)
Oudenaardse Vereniging van Omnipractici | De sociale kaart
beelden – meestal video of foto waarbij gruwelijke feiten getoond worden
NL: schokkende beelden
Er zijn harde beelden opgedoken van een politieoptreden in de luchthaven van Charleroi meer dan twee jaar geleden, waarbij een man om het leven kwam. VRTNWS
Harde beelden: pantserwagens hebben vrijdag in Santiago een demonstrant verpletterd. Volgens de zus van het slachtoffer heeft de aanrijding het bekken van het slachtoffer gebroken. HLN
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.