Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4101

    benuttiging
    (zn. v.; ~en)

    benutting

    vgl. benuttigen

    Cultuur der tomaat : benuttiging in de keuken : het bereiden van pickels, azijnvruchten, vruchtsausen, fruitazijn, en fruitmostaard, het bewaren van geheele … (lib.ugent.be)

    onder meer met betrekking tot een betere benuttiging van de Liefkenshoektunnel, de mobiliteitsafwikkeling in het Waasland, … (hildecrevits.be)

    Het clusteren van elementen tot optimalisatie van de benuttiging van lokalen en de inzet van personeel. (vlaamsbouwmeester.be)

    Gedeeltelijke benuttigingen heeft aanvaarding in zijn geheel tot gevolg. (articlean.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (19 Sep 2021 06:35)

    👍
    3

    #4102

    benuttigen
    (ww. benuttigde, benuttigd)

    vnw: gebruiken, gebruik maken van, benutten, te baat nemen

    Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950 : in Z-.Ned. niet ongewoon voor benutten.

    vgl. benuttiging

    Nu blijkt dat je na het opstaan toch beter even afwacht met het benuttigen van cafeïne. (guido.be)

    Doel van het onderzoek naar de vaarwegcapaciteit is na te gaan of de prognose van de scheepsvloot voor 2030 de vaarweg kan benuttigen van op zee tot… (vlaanderen.be)

    BENUTTIGEN, benuttigde, benuttigd (overg.): benutten, gebruiken: ‘Bijzonderlijk onder ’t werk wordt zelden een woord gewisseld – ze hebben hun adem anders te benuttigen’ (Werkmensen 339) (De taal van Stijn Streuvels. Deel 2. Verklarend woordenboek op de taal van Stijn Streuvels(1970)– Hubert Lemeire)

    Vandaag toen ik onderweg van Hasselt naar huis ging voelde het aan alsof mijn 320d niet zijn volledige PK’s benuttigde. (bimmerboard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Sep 2021 06:30)

    👍
    3

    #4103

    krijgen, iet ~

    zie iets krijgen

    ;

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (19 Sep 2021 00:19)

    👍
    4

    #4104

    beliefte, naar ~

    zie naar beliefte

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Sep 2021 07:11)

    👍
    4

    #4105

    naar beliefte
    (uitdr.)

    vnw: naar believen

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    Er is ook een interrupteur, om den ventilator te kunnen regelen naar beliefte? (VLAAMSE OVERHEID inventarisatie van het onroerend erfgoed : ORGELS).

    Een andere dubbele deur, die naar beliefte uit een vol plankje of uit een traliewerk mag bestaan, scheidt de twee vakjes van links en rechts van het … (pipa.be)

    Zonder hulp kan mijn man nu gerust alleen rechtstaan en dan rondstappen naar beliefte. (relaxzetel.be)

    Roer hieronder een goed stuk versche boter en het geel van 3 of 4 eiers alsook rozijnen en corinthen naar beliefte. (hoeseltvrugger.be)

    Zwemvogels zijn bevoorrechte vogels: naar beliefte doorzwieren ze de lucht, loopen op ’den grond of roei- en in het: water (natuurpuntlommel.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (18 Sep 2021 18:41)

    👍
    4

    #4106

    getnen, hetnen
    (nen)

    Iets dat men gekregen heeft.
    Meestal niet al te positief.

    Wuk nen raren boi
    “t’es nen getnen”
    Welke vreemde trui
    Ik heb hem gekregen

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door karelpottie en laatst gewijzigd door de Bon (17 Sep 2021 15:38)

    👍
    3

    #4107

    foorplein
    (zn. o.; ~en)

    kermisplein, plein waarop een foor plaatsvindt

    De foorkramer kan geen schadevergoeding vragen als de schikking van de attracties op het foorplein hiervan afwijkt. (brussel.be)

    Nieuwe uitvindingen en kennis van het menselijk lichaam en de levende natuur werden zichtbaar op het foorplein (de eerste films werden op foren afgespeeld). (vrijwilligersrab.be)

    Er beweegt genoeg, op en rond het foorplein | De Morgen

    Het foorplein als een spiegel van de maatschappij met een link naar acrobaten en wondermensen. (ugent.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Sep 2021 12:44)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Oct 2025

    👍
    4

    #4108

    belet zijn
    (uitdr.)

    vnw: verhinderd zijn

    Ik heb kaartjes voor een evenement dat op meerdere dagen geprogrammeerd staat. Ik ben belet op de dag waarvoor ik tickets kocht. (ticketmaster.be)

    Ondervoorzitter José Nerinckx ondertekende deze namens de Confrérie (voorzitter Johan Vencken was belet vanwege familieverplichtingen). (persinfo.org)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Sep 2021 07:54)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Feb 2023

    👍
    9

    #4109

    belastingbrief

    vnw: aanslagbiljet, belastingformulier

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6

    zie belastingsbrief (en reacties aldaar)

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Nov 2025 08:53)

    👍
    4

    #4110

    meetenen
    (ww. teende mee, is meegeteend)

    meestappen, meewandelen

    zie ook tenen

    “Woefus teent mee naar school, geeft een hondenfuif voor zijn verjaardag en hij wordt vriendjes met een katje. Geniet van dit warme, humoristische boek voor…” (standaarduitgeverij.be Najaar 2021)

    “Ik ben nog een klein stukske meegeteend tot aan de Scheldebrug in Temse waar ik hem tot slot nog de finale ‘Buen Camino’ toewenste.” (janswandelblog.blogspot.com vrijdag 8 mei 2015)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (16 Sep 2021 13:51)

    👍
    7

    #4111

    oelewapper
    (de ~ (m), ~s)

    scheldwoord: dom, waardeloos, onhandig persoon

    In Vlaanderen gebruikelijk; in Nederland is het bekend, maar doet het ouderwets aan.

    Er bestaan verschillende theorieën over de herkomst van het woord. Die kun je hier lezen: https://historiek.net/oelewapper-herkomst-scheldwoord/93905/

    Op 10 september 2020 heeft hij aan de schoolpoort in de Schoolstraat in Mol een inspecteur van de politie bedreigd omdat zijn vrouw de dag voordien werd gecontroleerd in haar auto. “Hij maakte de agent uit voor onnozelaar en oelewapper”, zei openbare aanklager Veerle Van Gorp op de rechtbank in Turnhout. (Uit: de Gazet van Antwerpen, 11-05-2021)

    7 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Taalmiet en laatst gewijzigd door Taalmiet (16 Sep 2021 15:00)

    👍
    4

    #4112

    schachtenverkoop
    (zn. m.; ~verkopen)

    activiteit bij een schachtendoop waarbij een schacht aan de hoogste bieder ‘verkocht’ wordt. De koper krijgt het peterschap over de schacht, maar kan hem/haar ook allerlei opdrachten laten uitvoeren.

    Rector van Universiteit Antwerpen wil ‘schachtenverkoop’ verbieden: ‘Geen discussie’ (vrt.be)

    En ook de schachtenverkoop is natuurlijk een hoogtepunt voor zowel de schachtjes als iedereen die ooit gedoopt is! (vtk.be)

    De schachtenverkoop verloopt als volgt: alle schachten krijgen een kleine opdracht die ze dienen uit te voeren (propere en leuke opdrachten, weliswaar!), en vervolgens krijgt het aanwezige publiek de mogelijkheid om op elke schacht te bieden: een beetje zoals op een veiling dus. (diana.be)

    Tijdens de schachtenverkoop word je als schacht gekocht door een lid van Lombrosiana. Die persoon wordt dan je meter of peter waarop je altijd kan rekenen …(lombrosiana.be)

    Tijdens de schachtenverkoop werd tevens de schachtentemmer verkocht aan het C.O.B. met een leuke stripact tot gevolg. 20 okt : Doop & Cantus. (Academiejaar 1994-1995 | Kring Der Alchemisten | Fandom)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Sep 2021 09:24)

    👍
    4

    #4113

    bekomen, iets ~
    (uitdr.)

    iets gedaan krijgen, iets voor elkaar krijgen, ervoor zorgen dat

    vnw: van iemand iets bekomen: van iemand iets gedaan krijgen

    ‘Ik heb tijdens de onderhandelingen kunnen bekomen dat de kleuterscholen open kunnen blijven, maar ze moeten dat niet.’ (standaard.be)

    Gelukkig hebben we nu eindelijk kunnen bekomen dat ze de achterstallige vergoedingen stilletjes aan beginnen uitbetalen. (vlaamsparlement.be)

    Op die manier hopen wij ook dat Gingelom kan bekomen dat er controle komt op het respecteren van de geluidsnormen (gingelom.be)

    Of je kan bekomen dat de achtergrond nog mooi in de onscherpte valt terwijl het onderwerp van voor tot achter super scherp is. (bvnf.be)

    Als tegenprestatie zouden wij van hen kunnen bekomen dat zij zouden stoppen met de slachtoffers—de dwangarbeiders en de… (dekamer.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Sep 2021 06:11)

    👍
    4

    #4114

    beknibbelen, iemand of iets ~
    (uitdr.)

    vnw: iemand/iets beknibbelen, iemand/iets bekritiseren, op iemand/iets vitten

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 1

    verouderd?

    Geen enkel genomen maatregel mag iemand beknibbelen (Geen enkel genomen maatregel mag iemand beknibbelen -Iezegem)

    Op dit punt zal niemand hem beknibbelen. (openjournals.ugent.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Nov 2025 17:28)

    👍
    3

    #4115

    bekamping
    (zn. v.; ~en)

    bestrijding

    zie bekampen

    Maar de regering heeft een prioriteit gemaakt van de bekamping van de besmettelijke ziekte. (mo.be)

    Het antwoord is eenvoudig: de bekamping van de discriminatie van mensen met lage inkomens stelt het kapitalisme in vraag (meerdemocratie.be)

    Kunnen jongeren en parlementairen elkaar niet vinden in de bekamping van de particratie? (joncdenv.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Reddy (25 May 2025 11:35)

    👍
    4

    #4116

    doortrekkersstraat
    (de ~ (v.), -en)

    straat naar en uit een uitgaansbuurt

    Nachtlawaai is vooral een probleem in de zogenaamde doortrekkersstraten, de straten die mensen voor en na het uitgaan gebruiken. (vrtnws)

    Het Vlaams Agentschap voor Innoveren en Ondernemen (Vlaio) kent Leuven 180.000 euro toe om nacht­lawaai tegen te gaan in de Naamsestraat, een van de vijf zogenaamde ‘doortrekkers­straten’ waarlangs mensen uit het uitgaanscentrum van Leuven terugkeren naar huis. (standaard.be)

    De Leuvense Naamsestraat is een zogenaamde doortrekkersstraat waarlangs mensen na het uitgaan in het centrum naar huis terugkeren. (innovatieveoverheidsopdrachten.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door helle en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Sep 2021 09:39)

    👍
    4

    #4117

    gasbek
    (zn. m.; ~ken)

    1) bek van een gasvuur, soms ook de kookplaat van een gasvuur in zijn geheel
    2) uiteinde van een gasbrander, SN-NL: branderkop

    nl.wiktionary.org/wiki/gasbek:
    In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd “gasbek” herkend door:
    27 % van de Nederlanders;
    60 % van de Vlamingen.

    1) Te weinig zuurstof voorhanden in het gasmengsel dat bij de gasbek komt. (…) Ik zou het sowieso in orde (laten) brengen, want niet alleen worden je kookpotten zwart,… (bouwinfo.be)

    1) Deze zeer krachtige gasbek van camp chef produceert maar liefst 7000 W De poten zijn demonteerbaar , dat maakt deze gasbek compact en makkelijk vervoerbaar. (rewilding.be)

    2) Lasapparaat PicoMIG 180 Puls FÖRCH 5*: 1x MIG/MAG-brander; 1x aardingskabel; 1x gasslang, 3 m; 1x drukregelaar … 1x D200 (2 kg) staaldraad 0,8 mm (SG 2); 1x gasbek metaalgevulde draad … (foerch.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Sep 2021 07:46)

    👍
    4

    #4118

    bek
    (zn. m.; ~ken)

    vnw: in België ook: gaspit, pit van een gasfornuis

    SN-NL: pit

    vgl. gasbek

    zie ook andere betekenissen van bek

    Fornuis op gas met 4 bekken, met oven 2/1GN elektrisch, met hoge rendementsbranders en Inox opvangschaal – Inox uitvoering. (shop-servito.be)

    Bijgevolg kan de bek niet meer worden ontstoken. De bougie moet in dit geval vervangen worden. (ecolektro.be)

    In de keuken is een gasfornuis met 6 bekken. Het aansteken van een bek moet gebeuren door de vlam in het gaatje te houden en tegelijkertijd de respectieve knop ingedrukt te houden op * . (dekruik.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Sep 2021 07:32)

    👍
    4

    #4119

    koalatest
    (zn. m.; ~en of ~s)

    taaltest voor kleuters

    “In Vlaanderen leggen kinderen vanaf dit schooljaar in de derde kleuterklas een koalatest af. De koalatest is ontwikkeld door onderzoekers van de KU Leuven en heeft als doel een eventuele taalachterstand bij kleuters vast te stellen voor ze naar het eerste leerjaar gaan. " (taallink 789)

    De koalatest wordt elk jaar afgenomen tussen 10 oktober en 30 november. (hln.be)

    Elke 5-jarige kleuter moet een taalscreening afleggen, de KOALA-test. (klasse.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Sep 2021 12:00)

    👍
    5

    #4120

    behoudsgezinde
    (zn. m.; ~n)

    iemand die behoudsgezind, conservatief is

    google 2021: Ook in .NL, maar meer in .BE, zeker in de media

    Mogelijk is hij het slachtoffer geworden van een afrekening tussen hervormers en behoudsgezinden, een tegenstelling die in Iran ook binnen het leger speelt. (standaard.be)

    Er was, kort na mei ’68, een zwaar conflict tussen de progressieven en de behoudsgezinden. (nieuwsblad.be)

    … dat die nieuwe paus – of zijn bisschoppen – ook een brug zal moeten bouwen tussen de progressieven en behoudsgezinden in Vlaanderen. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Sep 2021 19:44)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.