Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
benutting
vgl. benuttigen
Cultuur der tomaat : benuttiging in de keuken : het bereiden van pickels, azijnvruchten, vruchtsausen, fruitazijn, en fruitmostaard, het bewaren van geheele … (lib.ugent.be)
onder meer met betrekking tot een betere benuttiging van de Liefkenshoektunnel, de mobiliteitsafwikkeling in het Waasland, … (hildecrevits.be)
Het clusteren van elementen tot optimalisatie van de benuttiging van lokalen en de inzet van personeel. (vlaamsbouwmeester.be)
Gedeeltelijke benuttigingen heeft aanvaarding in zijn geheel tot gevolg. (articlean.be)
vnw: gebruiken, gebruik maken van, benutten, te baat nemen
Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950 : in Z-.Ned. niet ongewoon voor benutten.
vgl. benuttiging
Nu blijkt dat je na het opstaan toch beter even afwacht met het benuttigen van cafeïne. (guido.be)
Doel van het onderzoek naar de vaarwegcapaciteit is na te gaan of de prognose van de scheepsvloot voor 2030 de vaarweg kan benuttigen van op zee tot… (vlaanderen.be)
BENUTTIGEN, benuttigde, benuttigd (overg.): benutten, gebruiken: ‘Bijzonderlijk onder ’t werk wordt zelden een woord gewisseld – ze hebben hun adem anders te benuttigen’ (Werkmensen 339) (De taal van Stijn Streuvels. Deel 2. Verklarend woordenboek op de taal van Stijn Streuvels(1970)– Hubert Lemeire)
Vandaag toen ik onderweg van Hasselt naar huis ging voelde het aan alsof mijn 320d niet zijn volledige PK’s benuttigde. (bimmerboard.be)
zie iets krijgen
;
vnw: naar believen
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2
Er is ook een interrupteur, om den ventilator te kunnen regelen naar beliefte? (VLAAMSE OVERHEID inventarisatie van het onroerend erfgoed : ORGELS).
Een andere dubbele deur, die naar beliefte uit een vol plankje of uit een traliewerk mag bestaan, scheidt de twee vakjes van links en rechts van het … (pipa.be)
Zonder hulp kan mijn man nu gerust alleen rechtstaan en dan rondstappen naar beliefte. (relaxzetel.be)
Roer hieronder een goed stuk versche boter en het geel van 3 of 4 eiers alsook rozijnen en corinthen naar beliefte. (hoeseltvrugger.be)
Zwemvogels zijn bevoorrechte vogels: naar beliefte doorzwieren ze de lucht, loopen op ’den grond of roei- en in het: water (natuurpuntlommel.be)
Iets dat men gekregen heeft.
Meestal niet al te positief.
“Wuk nen raren boi”
“t’es nen getnen”
Welke vreemde trui
Ik heb hem gekregen
kermisplein, plein waarop een foor plaatsvindt
De foorkramer kan geen schadevergoeding vragen als de schikking van de attracties op het foorplein hiervan afwijkt. (brussel.be)
Nieuwe uitvindingen en kennis van het menselijk lichaam en de levende natuur werden zichtbaar op het foorplein (de eerste films werden op foren afgespeeld). (vrijwilligersrab.be)
Er beweegt genoeg, op en rond het foorplein | De Morgen
Het foorplein als een spiegel van de maatschappij met een link naar acrobaten en wondermensen. (ugent.be)
vnw: verhinderd zijn
Ik heb kaartjes voor een evenement dat op meerdere dagen geprogrammeerd staat. Ik ben belet op de dag waarvoor ik tickets kocht. (ticketmaster.be)
Ondervoorzitter José Nerinckx ondertekende deze namens de Confrérie (voorzitter Johan Vencken was belet vanwege familieverplichtingen). (persinfo.org)
vnw: aanslagbiljet, belastingformulier
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6
zie belastingsbrief (en reacties aldaar)
-
meestappen, meewandelen
zie ook tenen
“Woefus teent mee naar school, geeft een hondenfuif voor zijn verjaardag en hij wordt vriendjes met een katje. Geniet van dit warme, humoristische boek voor…” (standaarduitgeverij.be Najaar 2021)
“Ik ben nog een klein stukske meegeteend tot aan de Scheldebrug in Temse waar ik hem tot slot nog de finale ‘Buen Camino’ toewenste.” (janswandelblog.blogspot.com vrijdag 8 mei 2015)
scheldwoord: dom, waardeloos, onhandig persoon
In Vlaanderen gebruikelijk; in Nederland is het bekend, maar doet het ouderwets aan.
Er bestaan verschillende theorieën over de herkomst van het woord. Die kun je hier lezen: https://historiek.net/oelewapper-herkomst-scheldwoord/93905/
Op 10 september 2020 heeft hij aan de schoolpoort in de Schoolstraat in Mol een inspecteur van de politie bedreigd omdat zijn vrouw de dag voordien werd gecontroleerd in haar auto. “Hij maakte de agent uit voor onnozelaar en oelewapper”, zei openbare aanklager Veerle Van Gorp op de rechtbank in Turnhout. (Uit: de Gazet van Antwerpen, 11-05-2021)
activiteit bij een schachtendoop waarbij een schacht aan de hoogste bieder ‘verkocht’ wordt. De koper krijgt het peterschap over de schacht, maar kan hem/haar ook allerlei opdrachten laten uitvoeren.
Rector van Universiteit Antwerpen wil ‘schachtenverkoop’ verbieden: ‘Geen discussie’ (vrt.be)
En ook de schachtenverkoop is natuurlijk een hoogtepunt voor zowel de schachtjes als iedereen die ooit gedoopt is! (vtk.be)
De schachtenverkoop verloopt als volgt: alle schachten krijgen een kleine opdracht die ze dienen uit te voeren (propere en leuke opdrachten, weliswaar!), en vervolgens krijgt het aanwezige publiek de mogelijkheid om op elke schacht te bieden: een beetje zoals op een veiling dus. (diana.be)
Tijdens de schachtenverkoop word je als schacht gekocht door een lid van Lombrosiana. Die persoon wordt dan je meter of peter waarop je altijd kan rekenen …(lombrosiana.be)
Tijdens de schachtenverkoop werd tevens de schachtentemmer verkocht aan het C.O.B. met een leuke stripact tot gevolg. 20 okt : Doop & Cantus. (Academiejaar 1994-1995 | Kring Der Alchemisten | Fandom)
iets gedaan krijgen, iets voor elkaar krijgen, ervoor zorgen dat
vnw: van iemand iets bekomen: van iemand iets gedaan krijgen
‘Ik heb tijdens de onderhandelingen kunnen bekomen dat de kleuterscholen open kunnen blijven, maar ze moeten dat niet.’ (standaard.be)
Gelukkig hebben we nu eindelijk kunnen bekomen dat ze de achterstallige vergoedingen stilletjes aan beginnen uitbetalen. (vlaamsparlement.be)
Op die manier hopen wij ook dat Gingelom kan bekomen dat er controle komt op het respecteren van de geluidsnormen (gingelom.be)
Of je kan bekomen dat de achtergrond nog mooi in de onscherpte valt terwijl het onderwerp van voor tot achter super scherp is. (bvnf.be)
Als tegenprestatie zouden wij van hen kunnen bekomen dat zij zouden stoppen met de slachtoffers—de dwangarbeiders en de… (dekamer.be)
vnw: iemand/iets beknibbelen, iemand/iets bekritiseren, op iemand/iets vitten
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 1
verouderd?
Geen enkel genomen maatregel mag iemand beknibbelen (Geen enkel genomen maatregel mag iemand beknibbelen -Iezegem)
Op dit punt zal niemand hem beknibbelen. (openjournals.ugent.be)
bestrijding
zie bekampen
Maar de regering heeft een prioriteit gemaakt van de bekamping van de besmettelijke ziekte. (mo.be)
Het antwoord is eenvoudig: de bekamping van de discriminatie van mensen met lage inkomens stelt het kapitalisme in vraag (meerdemocratie.be)
Kunnen jongeren en parlementairen elkaar niet vinden in de bekamping van de particratie? (joncdenv.be)
straat naar en uit een uitgaansbuurt
Nachtlawaai is vooral een probleem in de zogenaamde doortrekkersstraten, de straten die mensen voor en na het uitgaan gebruiken. (vrtnws)
Het Vlaams Agentschap voor Innoveren en Ondernemen (Vlaio) kent Leuven 180.000 euro toe om nachtlawaai tegen te gaan in de Naamsestraat, een van de vijf zogenaamde ‘doortrekkersstraten’ waarlangs mensen uit het uitgaanscentrum van Leuven terugkeren naar huis. (standaard.be)
De Leuvense Naamsestraat is een zogenaamde doortrekkersstraat waarlangs mensen na het uitgaan in het centrum naar huis terugkeren. (innovatieveoverheidsopdrachten.be)
1) bek van een gasvuur, soms ook de kookplaat van een gasvuur in zijn geheel
2) uiteinde van een gasbrander, SN-NL: branderkop
nl.wiktionary.org/wiki/gasbek:
In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd “gasbek” herkend door:
27 % van de Nederlanders;
60 % van de Vlamingen.
1) Te weinig zuurstof voorhanden in het gasmengsel dat bij de gasbek komt. (…) Ik zou het sowieso in orde (laten) brengen, want niet alleen worden je kookpotten zwart,… (bouwinfo.be)
1) Deze zeer krachtige gasbek van camp chef produceert maar liefst 7000 W De poten zijn demonteerbaar , dat maakt deze gasbek compact en makkelijk vervoerbaar. (rewilding.be)
2) Lasapparaat PicoMIG 180 Puls FÖRCH 5*: 1x MIG/MAG-brander; 1x aardingskabel; 1x gasslang, 3 m; 1x drukregelaar … 1x D200 (2 kg) staaldraad 0,8 mm (SG 2); 1x gasbek metaalgevulde draad … (foerch.be)
vnw: in België ook: gaspit, pit van een gasfornuis
SN-NL: pit
vgl. gasbek
zie ook andere betekenissen van bek
Fornuis op gas met 4 bekken, met oven 2/1GN elektrisch, met hoge rendementsbranders en Inox opvangschaal – Inox uitvoering. (shop-servito.be)
Bijgevolg kan de bek niet meer worden ontstoken. De bougie moet in dit geval vervangen worden. (ecolektro.be)
In de keuken is een gasfornuis met 6 bekken. Het aansteken van een bek moet gebeuren door de vlam in het gaatje te houden en tegelijkertijd de respectieve knop ingedrukt te houden op * . (dekruik.be)
taaltest voor kleuters
“In Vlaanderen leggen kinderen vanaf dit schooljaar in de derde kleuterklas een koalatest af. De koalatest is ontwikkeld door onderzoekers van de KU Leuven en heeft als doel een eventuele taalachterstand bij kleuters vast te stellen voor ze naar het eerste leerjaar gaan. " (taallink 789)
De koalatest wordt elk jaar afgenomen tussen 10 oktober en 30 november. (hln.be)
Elke 5-jarige kleuter moet een taalscreening afleggen, de KOALA-test. (klasse.be)
iemand die behoudsgezind, conservatief is
google 2021: Ook in .NL, maar meer in .BE, zeker in de media
Mogelijk is hij het slachtoffer geworden van een afrekening tussen hervormers en behoudsgezinden, een tegenstelling die in Iran ook binnen het leger speelt. (standaard.be)
Er was, kort na mei ’68, een zwaar conflict tussen de progressieven en de behoudsgezinden. (nieuwsblad.be)
… dat die nieuwe paus – of zijn bisschoppen – ook een brug zal moeten bouwen tussen de progressieven en behoudsgezinden in Vlaanderen. (vrt.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
