Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
meestappen, meewandelen
zie ook tenen
“Woefus teent mee naar school, geeft een hondenfuif voor zijn verjaardag en hij wordt vriendjes met een katje. Geniet van dit warme, humoristische boek voor…” (standaarduitgeverij.be Najaar 2021)
“Ik ben nog een klein stukske meegeteend tot aan de Scheldebrug in Temse waar ik hem tot slot nog de finale ‘Buen Camino’ toewenste.” (janswandelblog.blogspot.com vrijdag 8 mei 2015)
scheldwoord: dom, waardeloos, onhandig persoon
In Vlaanderen gebruikelijk; in Nederland is het bekend, maar doet het ouderwets aan.
Er bestaan verschillende theorieën over de herkomst van het woord. Die kun je hier lezen: https://historiek.net/oelewapper-herkomst-scheldwoord/93905/
Op 10 september 2020 heeft hij aan de schoolpoort in de Schoolstraat in Mol een inspecteur van de politie bedreigd omdat zijn vrouw de dag voordien werd gecontroleerd in haar auto. “Hij maakte de agent uit voor onnozelaar en oelewapper”, zei openbare aanklager Veerle Van Gorp op de rechtbank in Turnhout. (Uit: de Gazet van Antwerpen, 11-05-2021)
activiteit bij een schachtendoop waarbij een schacht aan de hoogste bieder ‘verkocht’ wordt. De koper krijgt het peterschap over de schacht, maar kan hem/haar ook allerlei opdrachten laten uitvoeren.
Rector van Universiteit Antwerpen wil ‘schachtenverkoop’ verbieden: ‘Geen discussie’ (vrt.be)
En ook de schachtenverkoop is natuurlijk een hoogtepunt voor zowel de schachtjes als iedereen die ooit gedoopt is! (vtk.be)
De schachtenverkoop verloopt als volgt: alle schachten krijgen een kleine opdracht die ze dienen uit te voeren (propere en leuke opdrachten, weliswaar!), en vervolgens krijgt het aanwezige publiek de mogelijkheid om op elke schacht te bieden: een beetje zoals op een veiling dus. (diana.be)
Tijdens de schachtenverkoop word je als schacht gekocht door een lid van Lombrosiana. Die persoon wordt dan je meter of peter waarop je altijd kan rekenen …(lombrosiana.be)
Tijdens de schachtenverkoop werd tevens de schachtentemmer verkocht aan het C.O.B. met een leuke stripact tot gevolg. 20 okt : Doop & Cantus. (Academiejaar 1994-1995 | Kring Der Alchemisten | Fandom)
iets gedaan krijgen, iets voor elkaar krijgen, ervoor zorgen dat
vnw: van iemand iets bekomen: van iemand iets gedaan krijgen
‘Ik heb tijdens de onderhandelingen kunnen bekomen dat de kleuterscholen open kunnen blijven, maar ze moeten dat niet.’ (standaard.be)
Gelukkig hebben we nu eindelijk kunnen bekomen dat ze de achterstallige vergoedingen stilletjes aan beginnen uitbetalen. (vlaamsparlement.be)
Op die manier hopen wij ook dat Gingelom kan bekomen dat er controle komt op het respecteren van de geluidsnormen (gingelom.be)
Of je kan bekomen dat de achtergrond nog mooi in de onscherpte valt terwijl het onderwerp van voor tot achter super scherp is. (bvnf.be)
Als tegenprestatie zouden wij van hen kunnen bekomen dat zij zouden stoppen met de slachtoffers—de dwangarbeiders en de… (dekamer.be)
vnw: iemand/iets beknibbelen, iemand/iets bekritiseren, op iemand/iets vitten
verouderd?
Geen enkel genomen maatregel mag iemand beknibbelen (Geen enkel genomen maatregel mag iemand beknibbelen -Iezegem)
bestrijding
zie bekampen
Maar de regering heeft een prioriteit gemaakt van de bekamping van de besmettelijke ziekte. (mo.be)
Het antwoord is eenvoudig: de bekamping van de discriminatie van mensen met lage inkomens stelt het kapitalisme in vraag (meerdemocratie.be)
Kunnen jongeren en parlementairen elkaar niet vinden in de bekamping van de particratie? (joncdenv.be)
straat naar en uit een uitgaansbuurt
Nachtlawaai is vooral een probleem in de zogenaamde doortrekkersstraten, de straten die mensen voor en na het uitgaan gebruiken. (vrtnws)
Het Vlaams Agentschap voor Innoveren en Ondernemen (Vlaio) kent Leuven 180.000 euro toe om nachtlawaai tegen te gaan in de Naamsestraat, een van de vijf zogenaamde ‘doortrekkersstraten’ waarlangs mensen uit het uitgaanscentrum van Leuven terugkeren naar huis. (standaard.be)
De Leuvense Naamsestraat is een zogenaamde doortrekkersstraat waarlangs mensen na het uitgaan in het centrum naar huis terugkeren. (innovatieveoverheidsopdrachten.be)
1) bek van een gasvuur, soms ook de kookplaat van een gasvuur in zijn geheel
2) uiteinde van een gasbrander, SN-NL: branderkop
nl.wiktionary.org/wiki/gasbek:
In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd “gasbek” herkend door:
27 % van de Nederlanders;
60 % van de Vlamingen.
1) Te weinig zuurstof voorhanden in het gasmengsel dat bij de gasbek komt. (…) Ik zou het sowieso in orde (laten) brengen, want niet alleen worden je kookpotten zwart,… (bouwinfo.be)
1) Deze zeer krachtige gasbek van camp chef produceert maar liefst 7000 W De poten zijn demonteerbaar , dat maakt deze gasbek compact en makkelijk vervoerbaar. (rewilding.be)
2) Lasapparaat PicoMIG 180 Puls FÖRCH 5*: 1x MIG/MAG-brander; 1x aardingskabel; 1x gasslang, 3 m; 1x drukregelaar … 1x D200 (2 kg) staaldraad 0,8 mm (SG 2); 1x gasbek metaalgevulde draad … (foerch.be)
vnw: in België ook: gaspit, pit van een gasfornuis
SN-NL: pit
vgl. gasbek
zie ook andere betekenissen van bek
Fornuis op gas met 4 bekken, met oven 2/1GN elektrisch, met hoge rendementsbranders en Inox opvangschaal – Inox uitvoering. (shop-servito.be)
Bijgevolg kan de bek niet meer worden ontstoken. De bougie moet in dit geval vervangen worden. (ecolektro.be)
In de keuken is een gasfornuis met 6 bekken. Het aansteken van een bek moet gebeuren door de vlam in het gaatje te houden en tegelijkertijd de respectieve knop ingedrukt te houden op * . (dekruik.be)
taaltest voor kleuters
“In Vlaanderen leggen kinderen vanaf dit schooljaar in de derde kleuterklas een koalatest af. De koalatest is ontwikkeld door onderzoekers van de KU Leuven en heeft als doel een eventuele taalachterstand bij kleuters vast te stellen voor ze naar het eerste leerjaar gaan. " (taallink 789)
De koalatest wordt elk jaar afgenomen tussen 10 oktober en 30 november. (hln.be)
Elke 5-jarige kleuter moet een taalscreening afleggen, de KOALA-test. (klasse.be)
iemand die behoudsgezind, conservatief is
google 2021: Ook in .NL, maar meer in .BE, zeker in de media
Mogelijk is hij het slachtoffer geworden van een afrekening tussen hervormers en behoudsgezinden, een tegenstelling die in Iran ook binnen het leger speelt. (standaard.be)
Er was, kort na mei ’68, een zwaar conflict tussen de progressieven en de behoudsgezinden. (nieuwsblad.be)
… dat die nieuwe paus – of zijn bisschoppen – ook een brug zal moeten bouwen tussen de progressieven en behoudsgezinden in Vlaanderen. (vrt.be)
vnw (2003): in België vaker dan in Nederland voor: behoudend, conservatief
zie ook: behoudsgezinde, behoudingsgezind
Controversieel, modern of behoudsgezind: kennen we deze week de opvolger van Angela Merkel? (knack.be)
Behoudsgezind Wit-Rusland kiest eerste president | De Tijd
Omdat het iets koeler was, zijn er veel loopsters minder behoudsgezind aan de race begonnen. (teambelgium.be)
Terwijl begraving voor een klassieke begrafenis vooral W-Vlaams is, alhoewel het ook in andere regio’s meer en meer ingang vindt, is een begraving van een urne wel over heel Vlaanderen in gebruik.
google2021: ‘begraving van de urne’: .NL (8)
Bij begraving van de urne hebben de nabestaanden dezelfde mogelijkheden dan bij begraving. (begrafenissenvandamme.be)
Bij een concessie kan je ervoor kiezen om twee urnen onder één grafzerk te begraven. Als je dat wenst, moet je deze keuze maken bij de begraving van de urne van de eerste overledene. (berlaar.be)
…de as terug in ontvangst te nemen (voor verstrooiing, voor begraving van de urne of voor bijzetting ervan in een columbarium). (vlaamsparlement.be)
De crematie en de begraving van de urne zal plaatshebben in familieliale kring op het kerkhof van Wachtebeke. (nieuwsblad.be)
vnw: behang
Typisch Vlaams: behang, behangselpapier: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 4
In het huis dat we pas huren en nu opknappen ontdekten we onder het behangpapier in de slaapkamer geschroefde asbestplaten. (livios.be)
Een tentoonstelling organiseren over het behangpapier in de interieurs van Victor Horta is een hele uitdaging. (autrique.be)
Behangpapier kiezen: zo begin je eraan! Behangpapier is weer terug van eigenlijk nooit weggeweest. (deckersinterieur.be)
1) rouwplechtigheid bij een begrafenis, begraving
2) dienst die instaat voor de begrafenissen
vgl. ruimdienst
1) De begravingsdienst werd met groote plechtigheid gezongen in de kerk van de Bruggemanswijk. (De Belgische standaard | Nieuws van de Groote Oorlog)
1) “Maar,” herneemt degene, die het onderwerp op touw heeft gezet, “weet ge wat er gebeurde op den begravingsdienst van Darei?” (In oorlogsnood. Virginie Lovelings dagboek 1914-1918 – © CTB 2005)
2) Wel, van aan de Koppeure tot aan de Gentpoorte zagen wij niets anders als stallingen en bergplaatsen: g’hadt daar de lichte koetsepeerden van de korbiiaars voor de begravingsdienst, en verder de grote zware peerden voor de ruimdienstketels, de beerkarren dat we zeggen. (dekroniekenvandewesthoek.be)
2) vacatures voor een eigen gemeentelijke begravingsdienst? Wanneer zullen nieuwe personeelsleden van start gaan? (buggenhout.be)
korte afstand
≈ ‘steenworp’
→ een kluit van hier = een steenworp hiervandaan
(Op) een kluit van hier kunde schoon wandelen deur de bossen.
- Awel, waar is dienen boom van 300 jaren oud nou da ge zee?
- Jong, ge zijt der kluit gepasseerd! (= ge zijt der juist langst gepasseerd)
SN/NL: hiervandaan, van deze plek
schrijfvariant: vanhier
Taaltelefoon:
“Vanhier in de betekenis ‘van deze plek, hiervandaan’ is standaardtaal in het hele taalgebied, maar het is gebruikelijker in België dan in Nederland. Vanhier wordt ook geschreven als van hier.
In België wordt vanhier of van hier vaak op zichzelf gebruikt. In Nederland komt van hier voornamelijk voor in combinaties met naar, bijvoorbeeld van hier naar daar.
Vanhier / van deze plek is het maar vijf minuten wandelen tot aan de school.
Zij woont op twee kilometer van hier / hiervandaan."
’t Grootwarenhuis is gemakkelijk te bereiken, ’t is maar op vijf minuten van hier.
We hebben zonnepanelen op ons dak laten leggen, maar van hier zijn ze niet te zien.
- Kuiste gij anders de living ne keer?
- Ja, da ziede van hier! (hier, dat ziet ge van ~)
doen alsof men aanwezig is, maar het laten afweten
Uw gat door de haag steken: sommigen maken daar kunst van. Ook in de politiek zijn er die overal aanwezig lijken zonder ooit ergens te zijn. (Mark Coenen – De Morgen)
Wie zou dat voor de camera komen vertellen? Gouverneur Herman Reynders en zijn deputés staken daarop collectief hun gat door de haag, tot er één dappere Galliër overbleef: Jean-Paul Peuskens. (hbvl.be)
Ik moet de platen van mijn zolder (schuine wand) nog zetten maar mijne compagnon heeft zijn gat door de haag gestoken. (bouwinfo.be)
Iedereen om beurt op kop gereden, behalve Nono, die stak zijn gat door de haag. (klikpedallen)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.