Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
inbreken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 standaardtaal
We zijn onze sleutels vergeten en zullen via ons slaapkamerraam moeten binnenbreken.
Er is vannacht binnengebroken in de kantine van de voetbal.
balans, samenvatting, overzicht, verslag
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
zie ook: bilan opmaken
De politie heeft een bilan opgesteld van de verkeersongelukken dit weekend.
weddeschaal;
loonschaal, salarisschaal
vnw:
•loonschaal, salaristabel, salarisregeling
•belastingtarief
•tarief
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 7
< Frans barème, genoemd naar Barrême, schrijver van Comptes faits du grand commerce (1670) (Van Dale)
zie ook weddebarema; baremaschaal, baremiek
De nieuwe barema’s van het verplegend personeel worden dit jaar nog niet toegepast.
In principe wordt de voorheffing berekend volgens een barema dat rekening houdt met het bedrag van je loon en met het aantal personen ten laste. (loonwijzer.be)
slagboom
vnw:
•slagboom, spoorboom
•overweg
•tolhek
•dranghek
vgl. bareelwachter
variant: barreel
Omdat de bareel dicht is, geraken we niet meer van de parking.
bankbiljet, briefje
vrt taalnet:
Algemeen Nederlands is: bankbiljet.
Briefje is wel gebruikelijk.
•een briefje van 20 euro
Van Dale 2018: bankbriefje
BE; niet algemeen bankbiljet
Ik heb op straat een bankbriefje van 10 euro gevonden!
deredactie.be:Die toonde Sewel halfnaakt in een oranje bh en terwijl hij cocaïne snoof door een bankbriefje.
tijd.be: NBB introduceert bankbriefje van 10.000 frank
standaard.be: Iran zal deze maand nog een nieuw bankbriefje uitbrengen waarop het symbool voor kernenergie zal prijken.
demorgen.be: Op het Russische bankbriefje wordt een monument afgebeeld dat aan de voorkant van het Bolsjoj-theater in Moskou staat
arbeidsongeschikt, werkonbekwaam
zie ook verzamellemma geneeskunde
Omdat ik mijn arm heb gebroken ben ik nu twee maand arbeidsonbekwaam.
hbvl.be: Zwartrijder slaat MIVB-controleur arbeidsonbekwaam
hln.be: Dronken twintigers slaan parkeerwachter arbeidsonbekwaam in Mol.
ergens anders, elders
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Op een ander, in het Zuiden voor: bij anderen, elders (De Bo 1873; Rutten 1890; Cornelissen-Vervliet; Teirlinck).
vnw: op een ander gaan wonen/feesten enz.: ergens anders gaan wonen/feesten enz.
zie ook ander, op een ~ gaan
Gaat maar boel zoeken op een ander!
< ook de geassimileerde vorm “aflassen” komt herhaaldelijk voor
zie ook aflasting
Ze zeggen dat ze volgend jaar de winterstop gaan aflasten in het voetbal!
Door het slechte weer zullen we de BBQ (barbecue) moeten aflasten.
harken, raspen
vnw:
•harken
•raspen
< Middelnederduits: riven
vgl. oprijven; bijeenrijven; binnenrijven; inrijven
Zullen we die bladeren even bij elkaar rijven?
Zij gingen in de herfst ook bladeren rijven om in hun stallen te strooien, of om hun patattenputten mee te bedekken. (henkdeconinck.be)
Die moet ze bijeen rijven om ze te deponeren in een vuilbak van de stad, die eigenlijk in de weg staat. (nieuwsblad.be)
planning, organisatie
vnw: in België vaak voor: programmering
VRT-Taalnet: standaardtaal in België
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
NL-SN: programmering
zie ook tv-programmatie, -atie versus -ering
De programmatie van het festival is gewijzigd omdat een artiest ziek is geworden.
> andere betekenis van programmatie
krachtig, sterk, snel, goed presterend
Van Dale 2018 online: BE
is standaardtaal in België
vgl. performantie
Onze PC is niet performant genoeg voor dat spelleke.
De hoogperformante Li-Ion-batterijen hebben een actieradius tot 100 km en kunnen aan elk normaal stopcontact worden opgeladen. (uit technische beschrijving elektrische auto)
hard en bros geworden
zie ook verduren
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Het lederen riemke van mijn sacoche is helemaal verduurd, straks krakt het af.
“De rubbertjes van mijn iPod-koptelefoon zijn ‘verduurd’. Zijn die ergens los te krijgen?” (startpagina.nl)
“Volledige doos elastieken, 500gr. NIEUW !!! Lengte : 60mm Dikte 1,50mm Vorig jaar aangekocht dus zeker nog niet verduurd !” (tweedehands.nl 10 jun. 2018)
“Gietijzer in goede staat (enkel de beschermkapjes in plastiek zijn verduurd).” (veiling.catawiki.be 27 feb. 2017)
iemand die terechtstaat voor de politierechtbank of de correctionele rechtbank
Van Dale 2014 online: in België:
vergelijk beschuldigde, betichte, verdachte
De beklaagde verstopte zijn hoofd onder zijn trui om niet gefotografeerd te worden door de vele aanwezige persfotografen.
vervolgen, voortzetten, verderdoen, doorgaan
zie ook verderzetting
vnw: voortzetten, doorgaan met
Verderzetten is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied is voortzetten, vervolgen, verdergaan met of doorgaan met. (taaladvies.net)
Verderzetten is standaardtaal in België.(vrttaal.net)
DS2015 geen standaardtaal
Van Dale 2020 online: BE
Na zijn val kon de wielrenner toch rechtstaan en de wedstrijd verderzetten.
bloemlezing:
De vrouw mocht na verhoor en na grondige controle van haar voertuig haar reis verderzetten. (standaard.be)
Bij gebrek aan bewijzen mocht het bootje zijn tocht verderzetten. (standaard.be)
De schoolkinderen hebben hun reis verdergezet met een vervangbus en zijn intussen goed aangekomen op hun bestemming in Italië. (standaard.be)
CD&V wil de onderhandelingen verderzetten op basis van de nota-Vande Lanotte. (standaard.be)
eetbare paddestoel
vnw: kampernoelie, kampernoelje: champignon, eetbare paddestoel
Van Dale 2017: BE
SN-NL: kampernoelie = champignon
We maken bij onze biefstuk-friet een saus met kampernoelies.
In 1668 verscheen in Antwerpen het Traktaat van de kampernoeljes of duivelsbrood, geschreven door paddenstoelenliefhebber en -kenner pater Franciscus van Sterbeeck. (standaardboekhandel.be)
Recept van de week : Wijting met kampernoeljes. (deplate.be)
Medische Urgentie Groep, noodhulpdienst, ambulancedienst
Een MUG is een ploeg van een spoedarts en een spoedverpleegkundige die dringende hulp bieden. Ze rijden met een speciaal ontworpen ambulancewagen, een soort spoedgevallen op wielen. Ook met helikopter.
vnw: (bnl.)
Van Dale 2018: mug
in BE
1. mobiele urgentiegroep (aan een ziekenhuis verbonden mobiel hulpteam dat beschikt over een speciaal uitgeruste ziekenauto)
= mugteam
2. speciaal uitgeruste ziekenauto van een mug
zie ook verzamellemma geneeskunde
Let op! Er komt een ambulance en een MUG aangereden!
> andere betekenis van mug
overschot, rest, meestal van vloeistof
een kleine hoeveelheid
vnw: kleine hoeveelheid van iets, restje, kliekje
zie ook klakske, klad, klas, lek, klad, klets, en een ~
Moet er iemand dat laatste kletske wijn nog hebben?
> andere betekenis van klets
waterpokken, wijnpokken
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Karelke staat vol met rode vlekskes, heeft hij misschien de windpokken?
iemand in de paracommando
De para’s hebben een gevaarlijke militaire opdracht uitgevoerd.
De para’s van Tielen houden weer maneuvers.
van pels gemaakt
bont
vnw:
•van bont gemaakt
-een pelsen kraag: bontkraag
-een pelsen mantel: bontmantel
-een pelsen frak: bontjas
uitspraak: pèlse
Woordenboek der Nederlandsche Taal: bnw. Middelnederlands pelsen. Van Pels met -en.
Van een pels of huid gemaakt, of met bont (eertijds ook: met eene vacht) gevoerd.
“Pelssen, dat van pelssen is.” Plantijn (1573).
“Pelssen hoedt.” Plantijn (1573).
Van Dale 2018: pelzen
bijvoeglijk naamwoord
niet algemeen van pels gemaakt
= bonten
madam heeft haar ’ne nieuwe pelse frak gekocht.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.