Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #261

    sanitaire hulp
    (uitdr.)

    gezinshulp, bejaardenhulp

    vnw: gezinshulp, gezinsverzorging

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3

    vgl. sanitaire help(st)er

    Je bent tewerkgesteld als verzorgingspersoneel in een verzorgingsinstelling en beschikt over één van volgende diploma’s: het brevet of diploma secundair onderwijs of het getuigschrift secundair onderwijs van: gezins- en sanitaire hulp, kinderverzorging, verpleegaspiranten, leefgroepwerking, gezins- en bejaardenhelpster. (senate.be)

    Je hebt een ERKEND ZORGDIPLOMA (polyvalent verzorgende, thuis- en bejaardenzorg, kinderverzorging, gezins- en sanitaire hulp, bijzondere jeugdzorg, …). (samenferm.be)

    Als één van de enige scholen in West-Vlaanderen gaven we les in gezins- en sanitaire hulp. (kw.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Feb 2025 14:13)

    👍
    5

    #262

    salonprijzen
    (zn. mv.)

    gunstige prijzen zoals ze op een handelsbeurs/salon gehanteerd worden, salonvoorwaarden

    Zo schenken we je bovenop onze straffe salonprijzen, 5 jaar of 50.000KM garantie. (geudens.be)

    En daardoor zijn het nu al salonprijzen en soldenprijzen, ook al is het nog maar begin december. (autosportkrant.be)

    Ook aanduidingen als ‘salonprijzen’ geven aanleiding tot verwarring. Het is nog niet bekend of er boetes worden uitgedeeld. (nieuwsblad.be)

    De catalogusprijs van de Matiz bedraagt 7.999 euro, maar de invoerder doet er tot eind oktober 2.000 euro af. “Salonprijzen buiten de salonperiode”, heet het bij Chevrolet. (tijd.be)

    Lavera-events organiseert voor het tweede jaar op rij een autosalon. Drieëntwintig verdelers verkopen gedurende vijf dagen hun gamma tegen salonprijzen. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Feb 2025 10:56)

    👍
    6

    #263

    sacochendief
    (zn. m; ~dieven)

    dief die sacochen/handtassen steelt
    alg: een straatboef, een ‘kleine’ crimineel

    “Een straf van twaalf jaar voor zo’n mens is niets. Het is een terrorist, geen ‘sacochendief’”, stelde ze. (demorgen.be)

    En wat is er banaal aan een ‘sacochendief’? Een dame die er het slachtoffer van werd, hield er een ontwrichte schouder aan over en angst om nog naar buiten te gaan. (standaard.be)

    Op het plein achter de Sint-Niklaaskerk sloeg een agent de sacochendief in de boeien die hij op heterdaad betrapte (kw.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Feb 2025 10:30)

    👍
    5

    #264

    ruzie, in ~ met
    (uitdr.)

    ruzie hebben met

    in ruzie komen/liggen/vallen/zijn met …

    vnw: in ruzie vallen/zijn/liggen met: ruzie hebben met

    zie ook ruzie, in ~ liggen

    Nazarbayev viel in ruzie met zijn schoonzoon, en tevens dus de vader van Nurali Aliyev. (nieuwsblad.be)

    Open Stad, dat tijdens de vorige legislatuur in ruzie kwam met Gilbert Bossuyt, leek even op weg naar een stunt, maar strandde op 7,4 procent (knack.be)

    Het was de vader die zijn dochter de keel had doorgesneden, omdat hij in ruzie lag met de moeder van het kind. (gva.be)

    Ken je het, wanneer je in een ruzie belandt met een vriend(in) of je partner hij/zij/die zich in een slachtofferrol probeert te wurmen? (flair.be)

    We hebben hier ook zo 1 die in ruzie is met heel de buurt, want o wee als er eens iemand een bbq geeft in de zomer (beyondgaming.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Feb 2025 10:22)

    👍
    5

    #265

    rust, op ~ stellen
    (uitdr.)

    op pensioen stellen

    vnw: op rust stellen: op pensioen stellen, pensioneren

    zie ook rust, op ~; stellen

    Troch wordt eind deze maand op eigen verzoek op rust gesteld, zo blijkt uit het Staatsblad. (vrt.be)

    Of, zoals de overheid dat noemt, ambtshalve op rust gesteld. (demorgen.be)

    Het op rust stellen van vijftig-plussers met ervaring kan dixit Radix op termijn zelfs nefaste gevolgen hebben voor de Belgische economie. (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 22:09)

    👍
    4

    #266

    rust, op ~ gaan
    (uitdr.)

    op pensioen gaan

    zie ook rust, op ~

    De combinaties op rust gesteld worden en op rust gaan worden soms in juridische en ambtelijke taal in België gebruikt. (team taaladvies)

    Het nieuwsanker werd 65 op 18 juli en gaat “op rust van ambtswege”. (vrt.be)

    Hij kreeg eervol ontslag en ging op rust op 31 mei 1998. De uitvaartplechtigheid heeft plaats op zaterdag 12 mei om 11 uur in de parochiekerk (standaard.be)

    Hoofdcommissaris Paul Mispelters gaat op rust (hln.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 22:03)

    👍
    4

    #267

    ruitenkuiser
    (zn. m.; ~s)

    1. glazenwasser; ruitenwasser
    2. algenetende vis die de ruiten van een aquarium proper houdt

    1.
    de eigenaar voorziet elke 3 maanden een ruitenkuiser die de ruiten aan de buitenkant komt kuisen (immoweb.be)

    Ik ben wel aan het overwegen om een professionele ruitenkuiser aan te trekken. Misschien laat ik er wel eens eentje proefdraaien. (bouwinfo.be)

    2.

    Ruitenkuiser is de Vlaamse/Belgische benaming voor algenetende L-nummer (aquagids.nl)

    *Wist je dat “pleco” de échte ruitenkuiser is? Die platte vis in een aquarium die constant aan de ruit hangt geplakt … ja, die! (pleco.be)

    In 2010 heb ik twee ruitenkuisers gaan kopen voor de algen uit mijn aquarium weg te doen. (bloggen.be)

    De andijvie bovenin de emmer is voor de goerami’s. Met de komkommer gaat Thomas naar de buren, de pleco’s, ook wel bekend als de ruitenkuisers. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 14:26)

    👍
    5

    #268

    ruimdienst
    (zn. m.; ~en)

    bedrijf dat of dienst die zich bezighoudt met het ruimen van putten, afval, sneeuw of het ontstoppen van leidingen…

    vnw: dienst voor het ruimen van beerputten, ophaaldienst voor groot huisvuil

    Ruimdienst Aquamella te Melle, Gent is snel bij u voor alle ruimingswerken zoals het ruimen van septische putten, straatkolken en beerputten. (aquamella.be)

    “Vrijdagochtend gaat de ruimdienst de leidingen onder de private gedeeltes ontstoppen en controleren.” Waarschijnlijk ligt daar het probleem (vrt.be)

    Een uitgebouwd systeem van professionele hondentoiletten is een eerste stap. Dat moet opvolging krijgen door een goede ruimdienst én een gedegen onderhoud. (demorgen.be)

    Achteraf verzakt het voetpad dan. Zo stond er hier onlangs een vrachtwagen van de ruimdienst deels op het voetpad om zijn werk te kunnen doen. (standaard.be)

    De werkgeversorganisatie Voka zegt dat de slechte werking van de strooi- en ruimdiensten tot grote verliezen heeft geleid bij de bedrijven (vrt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 14:10)

    👍
    6

    #269

    ruigaard
    (zn. m.; ~s)

    ruig persoon

    vnw: gemene kerel

    znwb: Gemene, ruwe kerel

    gwnt: Zuidn.

    Wim De Vilder is “sexy ruigaard”. Het was voor heel wat kijkers eventjes met de ogen knipperen toen ze vorige week de anders immer cleane Wim De Vilder plots … (gva.be)

    De moeder en echtgenote Eve heeft het gezin verlaten om samen te wonen Beaux, een ruigaard met losse handjes. (demorgen.be)

    Een nieuw logo met daarop een ruigaard met een kettingzaag bezegelde de switch. (standaard.be)

    De grootste ruigaards van de wijk sleuren met vaten en tafels, zich zeer bewust van hun gewichtigheid. (weekend.knack.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 13:59)

    👍
    6

    #270

    rouleur
    (zn. m.; ~s)

    sport: wielrenner die goed op het vlakke rijdt, ook wel een tijdrijder

    vnw: wielrenner die goed is op een vlak parcours, tijdrijder

    znwb: In toep. op een (wiel)renner die met name op een vlak parcours goed rijdt (in tegenst. met een sprinter of een klimmer); soms bep.: tijdrijder.

    Aero-fietsen zijn ideaal voor krachtige renners met een rouleur- of sprinterprofiel. (probikeshop.be)

    “We zien ook geen breuklijn meer tussen een rouleur die bergop de schade wil beperken en een rasklimmer die erg zwak is in het werk tegen de klok.” (sporza.be)

    Hij is een rouleur die strijdt als een Flandrien. (wielerflits.be)

    Dan heb ik mijn kwaliteiten als rouleur kunnen gebruiken. Het was al een droom om mee te doen aan de Tour de France (nieuwsblad.be)

    Met zijn kwaliteiten als ‘rouleur’ wordt hij een belangrijke schakel bij Movistar. (hln.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 13:52)

    👍
    5

    #271

    rondrotsen
    (ww. rotste rond; rondgerotst)

    rondlopen, rondrijden, rondhossen

    vgl. rotsen; afrotsen

    Ik kon bovendien onbezorgd op mijn fiets rondrotsen, ik was nog maar acht of ik reed al alleen naar school, zes kilometer. (bruzz.be)

    Straalt weinig klasse uit voor mij. Een auto’ke voor int weekend is wat mee rond te rotsen en gedaan. (autoformum.be)

    Wegens de gietende regen moestende we ook kiezen om rond te rotsen in oude, krakende tramstellen en pastelkleuren van de stad proberen te ontwaren door de bedoomde ruiten van de tram. (blog.seniorennet.be)

    Heb zowat een bike of 12 onder mijn zitvlak gehad en heb ook even op 4 wielen rondgerotst. (2fast4u.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Feb 2025 13:45)

    👍
    6

    #272

    vetmester
    (z.n. de ~ (m.) ~ s)

    iemand die beroepsmatig aan vetmesterij doet, d.w.z. middels extra voeding of middelen het gewicht van dieren die bestemd zijn voor consumptie verhoogt.

    Sommige vetmesters hebben 300 kippen in hun rennen zitten. Deze kippen worden afgemest tot poulardes met graan en ondermelk, het restant van de boterproductie. (cagnet.be)

    De UGent bio-ingenieurs en het FAVV ontwikkelden een nieuwe detectiemethode om natuurlijke steroïden van illegale vetmesters op te sporen. (U-Gent)

    Wijdverbreide illegale vetmesterij brengt de Mexicaanse vleesindustrie in opspraak. Veel runderen krijgen het verboden clenbuterol toegediend. (IPS Vlaanderen)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (21 Feb 2025 12:29)

    👍
    3

    #273

    rosace

    zie rosas

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Feb 2025 07:47)

    👍
    3

    #274

    rosas
    (zn. v.; ~sen)

    1) afdekplaatje (vroeger meestal in roosvorm); rozet
    2) afdekplaatje voor deurslot, deurkruk
    3) opstelling in bloemvorm

    ook rosace (zie voorbeelden)

    vnw: rozet, op een roos lijkende versiering

    znwb: Plaatje van hout, plastic e.d. ter afsluiting van gaten voor elektriciteit, waterleiding enz. in muren of zolderingen; vroeger ook als versiering in de vorm van een roos; rozet.

    1.
    Wenst u uw interieur te verfraaien met sierlijsten dan bieden wij een ruime keuze aan van klassieke moluren en rosassen tot moderne sierlijsten. (dbg-interieur.be)

    Metalen Sieraad voor aan de Muur – Kleine Rosace – Ø 3,5 cm ; Beschikbaarheid: Op voorraad (14) ; Levertijd: 1-5 werkdagen (musineenplas.be)

    Een ornament uit lindenhout, gevat in een kader, met in het midden een rosas met Maria en kind met een deel van een muur. (erfgoedplus.be)

    Het plafond is voorzien van eenvoudig lijstwerk met centraal een rosas en beschildering met onder meer bladmotieven. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    Veel herenhuizen hebben zelfs nog een rosas – tegenwoordig meestal in witte pleister – aan het plafond van de mooiste kamer. (standaard.be)

    2.

    Werk je deur af in stijl, ga voor die extra finishing touch en haal een rosas set (grijs) in huis. Geschikt voor een cilinderslot en voor alle houten deuren (gamma.be)

    Rosassen voor binnen- en buitendeuren (interieurbeslag.be)

    3.
    Als voorgerecht kunnen we kiezen uit een rosace van sint-jakobsoesters (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Feb 2025 07:47)

    👍
    5

    #275

    paddenmeester
    (zn. m.; ~s)

    neologisme: iemand die in het voorjaar de oversteekplaatsen voor de paddentrek organiseert

    Schijnvallei ging eens polshoogte nemen en trok naar de paddenmeester voor een vooruitblik naar een nieuw paddenseizoen. (natuurpuntschijnbeemden.be – 2016)

    Paddenmeesters Titte Van den Broeck en Cis Bosmans aan de Spekstraat in Hallaar. (…) “Met Tinneke Heylen, paddenmeester in wording, is onze opvolging verzekerd”, zegt Titte. (nieuwsblad.be – 2023)

    ‘Paddenmeester’ in Schilde zoekt helpers voor overzetactie: “Zachte temperaturen brengen amfibieën in beweging”. (vrt.be)

    Paddenmeester Jan Craen heeft jullie hulp nodig om alle padden veilig naar de vijver te krijgen, zodat ze zich kunnen voortplanten! (hln.be)

    Wie zich geroepen voelt om een avondje padden te rapen, kan zich aanmelden bij een van de drie paddenmeesters. (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Feb 2025 06:47)

    👍
    5

    #276

    roostering
    (zn. v.; ~en)

    rooster, roosterwerk

    vnw: roosterwerk

    znwb: roosterwerk

    gwnt Zuidn.

    opm. SN-betekenis van roostering: het roosteren

    Volgens onze architect zijn er veel piramidewoningen, waar de ramen tot tegen de oversteek komen, met een houten roostering. (livios.be)

    Voor de isolatie van een zoldervloer met een houten roostering en beplanking is het belangrijk of je wil dat jouw zolder na isolatie nog toegankelijk blijft. (bea.groepsaanbodrenovatie.be)

    Bij een varkenskweker in Klerken bij Houthulst heeft een roostering in een stal het begeven. 8 varkens kwamen om door verdrinking. (vrt.be)

    Die had achter de voorste banken zo’n metalen roostering van lichte vracht, maar ik had daar een stuk uitgehaald, zodat ik mijn benen tenminste kon strekken (demorgen.be)

    Isolatie binnenwanden en roosteringen: houtwolmatten. Binnenwanden: leem. Badkamer en toilet: kalkglanspleister. Vloer: bamboe (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Feb 2025 06:31)

    👍
    4

    #277

    ginderboven
    (bijwoord, geen meervoud)

    daarboven, ginds boven, ook wel los als ‘ginder boven’ geschreven
    veelvuldig gebruikt als synoniem voor de hemel in condoleances

    Allemaal goed en wel, maar veel zal je toch ook ter plaatse moeten doen, ginderboven. Dus slijpschijf en maskertje mee. (bouwinfo.be)

    Mijne lieve schat, het ga je goed ginderboven en doe de groetjes aan je vrienden en vergeet mijnen Eddy niet. Ik zag je graag! (Condoleances)

    Ze begrijpen ginderboven vele dingen, maar zulke onzinnige kletspraat en zottekul, daar kan zelfs O.L. Heer kop noch steert aan krijgen! (sintpieterlangdorp.be)

    Aanhoor van onder ’t loof de vogelreien, bezie ze stijgend door de blauwe lucht. Bezie die hemel, die onmeetbaarheid, en raad de werelden daar ginderboven. (Lezenswaard)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (20 Feb 2025 21:04)

    👍
    3

    #278

    op rozen slapen
    (uitdr.)

    goed slapen, gerust slapen

    vnw: op rozen slapen: erg gerust slapen, slapen als een roos

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2

    anw: (vooral) in België

    De Gentse patriotten sliepen op rozen. De bevolking was op hun kant en de orangistische oppositie uitgeschakeld. (ugent.be)

    De groei is verrassend, maar de Chinezen kunnen niet op rozen slapen, want mogelijk wordt de groei volgende maand al gefnuikt door nieuwe … (vrt.be)

    Het is inderdaad zeer lang geleden dat er nog een prijsinstorting geweest is maar dat wil niet zeggen dat men met een hypotheek op rozen slaapt (forumpolitics.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (20 Feb 2025 20:52)

    👍
    5

    #279

    dakroofing
    (zn. m.; ~s)

    dakbedekking van bitumen; roofing voor op het dak

    In Frankrijk spelen Christopher, Junior en Francesco met vuur wanneer ze de dakroofing branden. (hetarchief.be)

    Huidige situatie: Het dakroofing is juist geplaatst, plafond langs binnen is nog open voor een nieuwe plafond. (livios.be)

    In PC De Burg wordt de centrale verwarmingvernieuwd, komt er een toiletvoor personen met een handicapen moeten de dakrand en een deelvan de dakroofing hersteld worden. (hbvl.be)

    Ook sommige soorten dakroofing kunnen asbestvezels bevatten. (vlaanderen.be)

    Verder komt het tuinhuis inclusief ventilatiekit en dakroofing. (tuinadvies.be)

    Dakroofing (plat dak) blijkt op vele plekken gaten en scheuren te vertonen. Hierdoor is de onderliggende isolatie ook nat geworden (juridischforum.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (20 Feb 2025 20:44)

    👍
    5

    #280

    rondplein
    (zn. o.; ~en)

    rotonde, rondpunt, verkeersplein

    vnw: rotonde, verkeersplein

    De middenlaan geeft uit op een rondplein, in welks midden zich de obelisk verheft ter nagedachtenis der gesneuvelden uit de oorlog 1914-1918. (wilcrica.be)

    Het wielermonument dat sinds 2005 op het Rondplein in Brakel staat, verhuist naar de Parikeberg omdat er rioleringswerken gepland zijn (vrt.be)

    Vanaf het plein vertrekken gebogen straten, ondermeer naar een tweede centrum, het rondplein. (mijncite.stebo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Feb 2025 15:20)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.