Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #281

    vaantje, naar de ~s helpen
    (uitdr.)

    om zeep helpen, kapot maken

    vnw: naar de vaantjes helpen: kapot maken, verknoeien

    vgl. vaantje, naar de ~s zijn

    Zo’n simulatie zou bij wijze van oefening gemaakt kunnen worden, om te observeren hoe wij mensen de planeet naar de vaantjes helpen (demorgen.be)

    Een verkeerde keuze (onstabiele grond, huis met verborgen gebreken), kan je budget al meteen definitief naar de vaantjes helpen. (standaard.be)

    We hebben een vijand gecreëerd die ons dreigt te vernietigen en onze enige bescherming hebben we zelf naar de vaantjes geholpen. (vrt.be)

    Je ziet een man die zijn gezinsleven naar de vaantjes hielp om zijn droom als kunstminnend, gulzig mens waar te maken. (focus.knack.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jul 2025 07:26)

    👍
    4

    #282

    vaan, vliegende ~

    zie vliegende vaan

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jul 2025 07:17)

    👍
    4

    #283

    vliegende vaan
    (uitdr.)

    hemd dat uitde broek hangt

    vnw: in zijn (vliegende) vaan: in zijn hemd

    vgl. vaan

    Berten liet zijn broek vallen en kwam in zijn vliegende vaan het bezoek verwelkomen. (heykenniscentrum.be – Lisseweegse dorpsfiguren : Berten Mylle)

    Om de tien meter sloeg de vliegende vaan van dit lang wit kleed tussen de «rayons» en tengevolge hiervan de fietser tegen de hete grond. (pallieterke.advn.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jul 2025 07:17)

    👍
    4

    #284

    uurtabel
    (zn. m.; ~len)

    dienstrooster; uurrooster

    vnw: dienstregeling, lesrooster

    Indien u geen gesprek wenst, kan u onder de uurtabel aanvinken dat u niet aanwezig zal zijn (sjbmalle.be)

    Voor het overzicht van de nachtbussen: klik hier. De volledige uurtabel van de lijnen vind je op de website van De Lijn: https://www.delijn (kaagent.be)

    “Volgens de uurtabel ben ik precies om 15.37 uur aan Floreal vertrokken. Bijna onmiddellijk rook ik een sterke brandgeur. Ter hoogte van de …" (nieuwsblad.be)

    In de bundel staan uurtabellen van De Lijn en van de NMBS. Aan de hand van verschillende vragen leren de leerlingen de info op de tabel af te lezen. (klascement.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door K-pop (29 Aug 2025 12:05)

    👍
    4

    #285

    urgentiedienst
    (zn. m;; ~en)

    zie urgentie~

    Dat blijkt uit een studie van dokter Wim Raeymaekers, hoofd van de Halse urgentiedienst. (standaard.be)

    De brandweer meldt dat er twee personen met een wagen van de mobiele urgentiedienst naar het ziekenhuis werden gebracht (vrt.be)

    Wij liepen een avond mee op de urgentiedienst van AZ Zeno in Knokke. Spoedartsen, verpleegkundigen en patiënten geven een exclusieve blik … (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Jul 2025 08:03)

    👍
    5

    #286

    urgentieafdeling
    (zn. v.; ~en)

    spoedafdeling

    zie urgentie~

    “Tot ik tijdens onze vakantie op Ibiza ook op de urgentie-afdeling terechtkwam. Daar zei een dokter me voor het eerst waar het op stond.” (nieuwsblad.be)

    “Er is inderdaad een shift naar binge drinking op jongere leeftijd”, verzekert Walter Buylaert, die al 28 jaar meedraait op de urgentieafdeling van het UZ Gent. (demorgen.be)

    Het voertuig van de urgentieafdeling raakte woensdagochtend betrokken in een verkeersongeval en is vernield. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jul 2025 07:59)

    👍
    4

    #287

    urgentie~
    (voorvoegsel)

    betrekking hebben op de spoeddienst

    zie: urgentieafdeling; urgentiearts; urgentiedienst, urgentieteam; urgentieverpleegkundige; urgentiezorg

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Jul 2025 07:56)

    👍
    4

    #288

    urbanisatie
    (zn. v.; ~s)

    stedenbouw, stadsontwikkeling

    opm: in SN-NL betekenis o.a. gratis Van Dale 2025) is urbanisatie verstedelijking, de verschuiving van platteland naar stad

    vnw: in België soms ook: ruimtelijke ordening, stedenbouw

    Typisch Vlaams: stadsplanning, stedenbouw: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 2; Voor Nederlanders is ‘urbanisatie’: verstedelijking. Voor Vlamingen: ruimtelijke ordening

    Bedoeling van het project is via kunst en architectuur oplossingen aan te rijken voor de urbanisatie in een historische stad als Brugge. (vrt.be)

    Welgemikte ingrepen, precisie-urbanisatie, opdat de stad zou beginnen te lijken op de kleurrijke blokjes in het logo van Fortis. (demorgen.be)

    Tanghe was de man die zowel op Vlaams als Europees vlak zijn stempel drukte op de urbanisatie in ons land. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Jul 2025 07:44)

    👍
    4

    #289

    kortsel
    (het ~ (o.), g.mv.)

    in stukjes gekapt (rund)vlees, soepvlees (gewoonlijk met been), (kalfs)poelet

    Bestel kortsel online in de webshop van Versgalerij X in Kalmthout
    Kortsel ribstuk, soepvlees afkomstig van de buik van het rund

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (02 Jul 2025 02:09)

    👍
    3

    #290

    UZ
    (afkorting)

    zie Universitair Ziekenhuis

    vnw: (bnl.) universitair ziekenhuis

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jul 2025 07:04)

    👍
    4

    #291

    woede, zijn ~ uitwerken

    zie uitwerken, zijn woede ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 Jul 2025 08:50)

    👍
    4

    #292

    uitwerken, zijn woede ~
    (uitdr.)

    zijn woede botvieren

    vnw: zijn woede op iemand uitwerken: zijn woede op iemand koelen, zich afreageren

    Het kan zijn dat je je gaat verzetten, je woede uitwerken op de ander. (libelle.be)

    Na de rouwperiode, kunnen ze hun woede uitwerken op alle spullen waar ze niets meer mee kunnen doen. (hln.be)

    Een 42-jarige man uit Bornem stond woensdag voor de zestiende keer voor de rechter, dit keer omdat hij zijn woede uitwerkte op de woning en inboedel … (gva.be)

    Ze wil haar woede uitwerken. Hiervoor verleidt ze een man, trouwt ze er mee en overtuigt hem om zijn favoriete bezigheid en zelfstandige … (libstore.ugent.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Jul 2025 08:52)

    👍
    4

    #293

    uitvagen
    (ww. vaagde uit; uitgevaagd)

    uitvegen

    vnw: uitvegen, wegvegen, schoonmaken, uitwissen

    Typisch Vlaams: uitvegen, wissen: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1

    gwnt: Zuidn.

    zie ook vagen

    Alleen met radicaal beleid kan Biden het trumpisme uitvagen. (standaard.be)

    Wat China echter wel lijkt te doen, is het uitvagen van de identiteit en de cultuur van de Oeigoeren en andere minderheden. (vrt.be)

    De btw-verlaging die de regering heeft doorgevoerd om de stijging van de energiekosten te temperen, is al volledig uitgevaagd. (demorgen.be)

    De Aziatische beurzen zijn vanmorgen lager gesloten, waarbij de winsten van gisteren opnieuw werden uitgevaagd.( knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Jul 2025 08:17)

    👍
    4

    #294

    klasuitstap
    (zn. m.; ~pen)

    schoolreis of uitstap met de klas

    zie ook uitstap; schooluitstap

    Lift mee met de Lerarenkaart en ontdek het educatief aanbod van de musea. Laat je inspireren voor een klasuitstap of schoolreis. (klasse.be)

    Hij was met zijn school op klasuitstap in De Nekker in Mechelen en raakte in de problemen. Hij was een tijdlang vermist. (vrt.be)

    Britse studenten massaal op klasuitstap naar Westhoek. De Britse regering wil dat al haar leerlingen uit het middelbaar naar de Westhoek komen om er de … (standaard.be)

    Door de invoering van de maximumfactuur in 2008 moeten ouders maar een beperkte bijdrage leveren voor schoolmateriaal en klasuitstappen. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jun 2025 15:23)

    👍
    3

    #295

    schooluitstap
    (zn. m.; ~pen)

    schoolreis; daguitstap met de school

    zie uitstap; klasuitstap

    Maak van je schooluitstap een onvergetelijke ervaring door een bezoek te brengen aan Fort Napoleon. (.west-vlaanderen.be/)

    Er is een jongen van 7 jaar verdronken tijdens een schooluitstap in recreatiedomein De Mosten in Hoogstraten. (vrt.be)

    Scholen moeten ook schoolboeken kunnen garanderen bij de start van het schooljaar en creatief omspringen met schooluitstappen. (demorgen.be)

    Tijdens een schooluitstap naar het Bloso-Centrum in Herentals leefden de kinderen zich uit in onder meer een speleobox. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jun 2025 15:20)

    👍
    3

    #296

    uitstap
    (zn. m.; ~pen)

    korte reis, trip

    NL: altijd dim. uitstapje

    vnw: uitstapje, reisje, trip
    -op uitstap gaan: een uitstapje maken

    Typisch Vlaams: uitje, (NL) uitstapje: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 5

    znwb: Korte plezierreis; reis(je), tocht(je); uitstapje, trip.

    vgl. daguitstap; schooluitstap

    Vorig jaar konden bijna 20.000 Limburgse kansarme volwassenen en kinderen met vakantie of op uitstap dankzij vzw Horizont. (vrt.be)

    Op uitstap in eigen land en op zoek naar een plek waar je kan slapen én lekker eten? Deze 9 restaurants zijn verbonden aan een hotel. (demorgen.be)

    Je kunt je geliefde verwennen met cadeau’s, maar nog leuker is een uitstap met zijn tweetjes. Steden als Amsterdam en Brugge, maar ook Ronse … (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jun 2025 13:07)

    👍
    3

    #297

    uitschieten
    (ww. schoot uit; uitgeschoten)

    uitvliegen, uitvaren

    vnw: tegen iemand uitschieten: uitvallen, uitvaren tegen iemand, boos worden

    znwb: Van pers.: boos worden, woedend worden; uitvallen, uitvaren, opspelen; snauwen; vaak in de verb. tegen iem., iets uitschieten.

    “In die zin dat ik wel eens een keer kon uitschieten tegen mijn spelers, maar dat had niets met mijn mens-zijn te maken. " (hbvl.be)

    Hij schoot uit tegen een medewerker zonder te beseffen dat zijn microfoon nog aanstond. (vrt.be)

    Het zit nu bovenarms op tussen Peter en Femke, zij is ferm uitgeschoten tegen Peter. (thuisforum.be)

    Piet Piryns schoot woedend uit: ” De ton? Gij beweert dus dat er in De ton ’s avonds geen bediening is? Joël, tot hoe laat is De ton op de kaai in Bangkok …" (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Sedada (29 Jun 2025 15:34)

    👍
    3

    #298

    villageneeskunde
    (zn. v.; geen mv.)

    dure geneeskunde die eerder in de spreekwoordelijke villa van de specialist bedreven wordt dan in de ziekenhuizen

    Woordenboek van Neologismen – Marc de Coster (1999): Villageneeskunde – luxebehandeling, bijvoorbeeld in een particuliere kliniek; peperdure gezondheidszorg die niet voor iedereen is weggelegd. Pejoratief.

    Google 2025: .NL (9); .BE (114)

    “Villageneeskunde noem ik dat. Het is een kwalijke tendens dat je sneller privé bij een specialist terechtkan als je meer betaalt, terwijl de wachtlijsten in ziekenhuizen oplopen.” (vrt.be)

    Ons land telt meer en meer commerciële klinieken waar aan villageneeskunde wordt gedaan. (zorgneticuro.be)

    Professor Tom Balthazar: “Er ontstaat een ‘villageneeskunde’, waarbij artsen zich terugtrekken in privépraktijken.” (hln.be)

    Ze vrezen dat Vandenbroucke komaf wil maken met wat hij eerder al ‘villageneeskunde’ noemde. (standaard.be)

    Dreigt geen averechts effect, met een kloof tussen de officiële zorgstructuur met wachtlijsten en private villageneeskunde? (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jun 2025 21:44)

    👍
    3

    #299

    uitlengen
    (ww. lengde uit; uitgelengd)

    verlengen, langer maken, uitleggen

    vnw: in België ook: langer maken, verlengen, kleren uitleggen

    gwnt: (Zuidn.) langer maken, uitleggen

    znwb: (Iets) langer maken, uitleggen, verlengen; soms bep.: uitrekken; – ook wederk.: langer worden, uitlopen; van pers.: zich uitrekken.

    zie ook uitlangen

    Je staat in voor het uitlengen / inkorten van cardanassen en balanceren van de cardanassen (vindeenjob.be)

    De impact van het uitlengen van de tramlijn op Linkeroever wordt onderzocht voor de deelgemeenten Elversele, Tielrode en Steendorp (nieuwsblad.be)

    De kniezakken zijn verstelbaar op twee verschillende hoogtes. De broek kan nog 5 cm extra uitgelengd worden indien nodig. (adiswerkkledij.be)

    Telkens worden ze ingeleid door de magische formule ‘mamaaaa, papaaaa’, die Jo Jochems uitlengt met een Franse, nasale slag. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Agglomeratie (28 Jun 2025 16:33)

    👍
    3

    #300

    uitleggen
    (ww. legde uit; uitgelegd)

    verduidelijken, verhelderen, uiteenzetten, verklaren

    znwb: Verklaren. (In de standaardt. wel: toelichten, duidelijk maken enz.).

    Dit legt uit waarom de socialisten, ook na de invoering van het meervoudig algemeen stemrecht, zoveel last ondervonden om een Senaatszetel te veroveren. (doorbraak.be)

    Dit legt trouwens uit hoe het komt dat men zoveel moeilijkheden ontmoet op het terrein van de universele eenmaking. (bib.kuleuven)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door sunshine (01 Jul 2025 16:17)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.