Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
om zeep helpen, kapot maken
vnw: naar de vaantjes helpen: kapot maken, verknoeien
Zo’n simulatie zou bij wijze van oefening gemaakt kunnen worden, om te observeren hoe wij mensen de planeet naar de vaantjes helpen (demorgen.be)
Een verkeerde keuze (onstabiele grond, huis met verborgen gebreken), kan je budget al meteen definitief naar de vaantjes helpen. (standaard.be)
We hebben een vijand gecreëerd die ons dreigt te vernietigen en onze enige bescherming hebben we zelf naar de vaantjes geholpen. (vrt.be)
Je ziet een man die zijn gezinsleven naar de vaantjes hielp om zijn droom als kunstminnend, gulzig mens waar te maken. (focus.knack.be)
hemd dat uitde broek hangt
vnw: in zijn (vliegende) vaan: in zijn hemd
vgl. vaan
Berten liet zijn broek vallen en kwam in zijn vliegende vaan het bezoek verwelkomen. (heykenniscentrum.be – Lisseweegse dorpsfiguren : Berten Mylle)
Om de tien meter sloeg de vliegende vaan van dit lang wit kleed tussen de «rayons» en tengevolge hiervan de fietser tegen de hete grond. (pallieterke.advn.be)
dienstrooster; uurrooster
vnw: dienstregeling, lesrooster
Indien u geen gesprek wenst, kan u onder de uurtabel aanvinken dat u niet aanwezig zal zijn (sjbmalle.be)
Voor het overzicht van de nachtbussen: klik hier. De volledige uurtabel van de lijnen vind je op de website van De Lijn: https://www.delijn (kaagent.be)
“Volgens de uurtabel ben ik precies om 15.37 uur aan Floreal vertrokken. Bijna onmiddellijk rook ik een sterke brandgeur. Ter hoogte van de …" (nieuwsblad.be)
In de bundel staan uurtabellen van De Lijn en van de NMBS. Aan de hand van verschillende vragen leren de leerlingen de info op de tabel af te lezen. (klascement.be)
zie urgentie~
Dat blijkt uit een studie van dokter Wim Raeymaekers, hoofd van de Halse urgentiedienst. (standaard.be)
De brandweer meldt dat er twee personen met een wagen van de mobiele urgentiedienst naar het ziekenhuis werden gebracht (vrt.be)
Wij liepen een avond mee op de urgentiedienst van AZ Zeno in Knokke. Spoedartsen, verpleegkundigen en patiënten geven een exclusieve blik … (demorgen.be)
zie urgentie~
“Tot ik tijdens onze vakantie op Ibiza ook op de urgentie-afdeling terechtkwam. Daar zei een dokter me voor het eerst waar het op stond.” (nieuwsblad.be)
“Er is inderdaad een shift naar binge drinking op jongere leeftijd”, verzekert Walter Buylaert, die al 28 jaar meedraait op de urgentieafdeling van het UZ Gent. (demorgen.be)
Het voertuig van de urgentieafdeling raakte woensdagochtend betrokken in een verkeersongeval en is vernield. (standaard.be)
betrekking hebben op de spoeddienst
zie: urgentieafdeling; urgentiearts; urgentiedienst, urgentieteam; urgentieverpleegkundige; urgentiezorg
-
stedenbouw, stadsontwikkeling
opm: in SN-NL betekenis o.a. gratis Van Dale 2025) is urbanisatie verstedelijking, de verschuiving van platteland naar stad
vnw: in België soms ook: ruimtelijke ordening, stedenbouw
Typisch Vlaams: stadsplanning, stedenbouw: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 2; Voor Nederlanders is ‘urbanisatie’: verstedelijking. Voor Vlamingen: ruimtelijke ordening
Bedoeling van het project is via kunst en architectuur oplossingen aan te rijken voor de urbanisatie in een historische stad als Brugge. (vrt.be)
Welgemikte ingrepen, precisie-urbanisatie, opdat de stad zou beginnen te lijken op de kleurrijke blokjes in het logo van Fortis. (demorgen.be)
Tanghe was de man die zowel op Vlaams als Europees vlak zijn stempel drukte op de urbanisatie in ons land. (standaard.be)
in stukjes gekapt (rund)vlees, soepvlees (gewoonlijk met been), (kalfs)poelet
Bestel kortsel online in de webshop van Versgalerij X in Kalmthout
Kortsel ribstuk, soepvlees afkomstig van de buik van het rund
vnw: (bnl.) universitair ziekenhuis
-
zijn woede botvieren
vnw: zijn woede op iemand uitwerken: zijn woede op iemand koelen, zich afreageren
Het kan zijn dat je je gaat verzetten, je woede uitwerken op de ander. (libelle.be)
Na de rouwperiode, kunnen ze hun woede uitwerken op alle spullen waar ze niets meer mee kunnen doen. (hln.be)
Een 42-jarige man uit Bornem stond woensdag voor de zestiende keer voor de rechter, dit keer omdat hij zijn woede uitwerkte op de woning en inboedel … (gva.be)
Ze wil haar woede uitwerken. Hiervoor verleidt ze een man, trouwt ze er mee en overtuigt hem om zijn favoriete bezigheid en zelfstandige … (libstore.ugent.be)
vnw: uitvegen, wegvegen, schoonmaken, uitwissen
Typisch Vlaams: uitvegen, wissen: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1
gwnt: Zuidn.
zie ook vagen
Alleen met radicaal beleid kan Biden het trumpisme uitvagen. (standaard.be)
Wat China echter wel lijkt te doen, is het uitvagen van de identiteit en de cultuur van de Oeigoeren en andere minderheden. (vrt.be)
De btw-verlaging die de regering heeft doorgevoerd om de stijging van de energiekosten te temperen, is al volledig uitgevaagd. (demorgen.be)
De Aziatische beurzen zijn vanmorgen lager gesloten, waarbij de winsten van gisteren opnieuw werden uitgevaagd.( knack.be)
schoolreis of uitstap met de klas
zie ook uitstap; schooluitstap
Lift mee met de Lerarenkaart en ontdek het educatief aanbod van de musea. Laat je inspireren voor een klasuitstap of schoolreis. (klasse.be)
Hij was met zijn school op klasuitstap in De Nekker in Mechelen en raakte in de problemen. Hij was een tijdlang vermist. (vrt.be)
Britse studenten massaal op klasuitstap naar Westhoek. De Britse regering wil dat al haar leerlingen uit het middelbaar naar de Westhoek komen om er de … (standaard.be)
Door de invoering van de maximumfactuur in 2008 moeten ouders maar een beperkte bijdrage leveren voor schoolmateriaal en klasuitstappen. (demorgen.be)
schoolreis; daguitstap met de school
zie uitstap; klasuitstap
Maak van je schooluitstap een onvergetelijke ervaring door een bezoek te brengen aan Fort Napoleon. (.west-vlaanderen.be/)
Er is een jongen van 7 jaar verdronken tijdens een schooluitstap in recreatiedomein De Mosten in Hoogstraten. (vrt.be)
Scholen moeten ook schoolboeken kunnen garanderen bij de start van het schooljaar en creatief omspringen met schooluitstappen. (demorgen.be)
Tijdens een schooluitstap naar het Bloso-Centrum in Herentals leefden de kinderen zich uit in onder meer een speleobox. (standaard.be)
korte reis, trip
NL: altijd dim. uitstapje
vnw: uitstapje, reisje, trip
-op uitstap gaan: een uitstapje maken
Typisch Vlaams: uitje, (NL) uitstapje: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 5
znwb: Korte plezierreis; reis(je), tocht(je); uitstapje, trip.
vgl. daguitstap; schooluitstap
Vorig jaar konden bijna 20.000 Limburgse kansarme volwassenen en kinderen met vakantie of op uitstap dankzij vzw Horizont. (vrt.be)
Op uitstap in eigen land en op zoek naar een plek waar je kan slapen én lekker eten? Deze 9 restaurants zijn verbonden aan een hotel. (demorgen.be)
Je kunt je geliefde verwennen met cadeau’s, maar nog leuker is een uitstap met zijn tweetjes. Steden als Amsterdam en Brugge, maar ook Ronse … (standaard.be)
uitvliegen, uitvaren
vnw: tegen iemand uitschieten: uitvallen, uitvaren tegen iemand, boos worden
znwb: Van pers.: boos worden, woedend worden; uitvallen, uitvaren, opspelen; snauwen; vaak in de verb. tegen iem., iets uitschieten.
“In die zin dat ik wel eens een keer kon uitschieten tegen mijn spelers, maar dat had niets met mijn mens-zijn te maken. " (hbvl.be)
Hij schoot uit tegen een medewerker zonder te beseffen dat zijn microfoon nog aanstond. (vrt.be)
Het zit nu bovenarms op tussen Peter en Femke, zij is ferm uitgeschoten tegen Peter. (thuisforum.be)
Piet Piryns schoot woedend uit: ” De ton? Gij beweert dus dat er in De ton ’s avonds geen bediening is? Joël, tot hoe laat is De ton op de kaai in Bangkok …" (knack.be)
dure geneeskunde die eerder in de spreekwoordelijke villa van de specialist bedreven wordt dan in de ziekenhuizen
Woordenboek van Neologismen – Marc de Coster (1999): Villageneeskunde – luxebehandeling, bijvoorbeeld in een particuliere kliniek; peperdure gezondheidszorg die niet voor iedereen is weggelegd. Pejoratief.
Google 2025: .NL (9); .BE (114)
“Villageneeskunde noem ik dat. Het is een kwalijke tendens dat je sneller privé bij een specialist terechtkan als je meer betaalt, terwijl de wachtlijsten in ziekenhuizen oplopen.” (vrt.be)
Ons land telt meer en meer commerciële klinieken waar aan villageneeskunde wordt gedaan. (zorgneticuro.be)
Professor Tom Balthazar: “Er ontstaat een ‘villageneeskunde’, waarbij artsen zich terugtrekken in privépraktijken.” (hln.be)
Ze vrezen dat Vandenbroucke komaf wil maken met wat hij eerder al ‘villageneeskunde’ noemde. (standaard.be)
Dreigt geen averechts effect, met een kloof tussen de officiële zorgstructuur met wachtlijsten en private villageneeskunde? (demorgen.be)
verlengen, langer maken, uitleggen
vnw: in België ook: langer maken, verlengen, kleren uitleggen
gwnt: (Zuidn.) langer maken, uitleggen
znwb: (Iets) langer maken, uitleggen, verlengen; soms bep.: uitrekken; – ook wederk.: langer worden, uitlopen; van pers.: zich uitrekken.
zie ook uitlangen
Je staat in voor het uitlengen / inkorten van cardanassen en balanceren van de cardanassen (vindeenjob.be)
De impact van het uitlengen van de tramlijn op Linkeroever wordt onderzocht voor de deelgemeenten Elversele, Tielrode en Steendorp (nieuwsblad.be)
De kniezakken zijn verstelbaar op twee verschillende hoogtes. De broek kan nog 5 cm extra uitgelengd worden indien nodig. (adiswerkkledij.be)
Telkens worden ze ingeleid door de magische formule ‘mamaaaa, papaaaa’, die Jo Jochems uitlengt met een Franse, nasale slag. (standaard.be)
verduidelijken, verhelderen, uiteenzetten, verklaren
znwb: Verklaren. (In de standaardt. wel: toelichten, duidelijk maken enz.).
Dit legt uit waarom de socialisten, ook na de invoering van het meervoudig algemeen stemrecht, zoveel last ondervonden om een Senaatszetel te veroveren. (doorbraak.be)
Dit legt trouwens uit hoe het komt dat men zoveel moeilijkheden ontmoet op het terrein van de universele eenmaking. (bib.kuleuven)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.