Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2341

    dat is niets gekort

    zie gekort zijn

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jun 2023 09:29)

    👍
    3

    #2342

    vloerder
    (z.n. de ~ (m.) ~s)

    iemand die vloeren legt, AN: vloerenlegger
    zie ook: bevloerder

    vnw: vloerenlegger, tegellegger

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    De opleiding vloerder-tegelzetter duaal wordt georganiseerd als een specialisatiejaar in het derde leerjaar van de derde graad beroepssecundair onderwijs. (curriculum.be)

    Deze problematiek betreft inderdaad een uitvoeringsfout van de vloerder, legt advocaat Guy Baelde uit. Er is geen twijfel dat hij verantwoordelijk is voor deze fout. (Livios)

    Met zijn stijl deed Leon Van de Velde geen enkele toegeving aan de waan van de dag. Hij verdiende zijn dagelijks brood als vloerder en kon zo met zijn tekeningen altijd zijn zin blijven doen. (GVA)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Aug 2025 18:17)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Oct 2023

    👍
    5

    #2343

    kortelings
    (bw.)

    onlangs

    vnw:
    •binnenkort, weldra, spoedig
    •onlangs

    Van Dale 2023 online: (verouderd) onlangs

    zie ook andere betekenis van kortelings

    opm: Kortelings in deze betekenis is in principe SN maar wordt als verouderd beschouwd. In Vlaanderen nog volop in gebruik. Zie voorbeelden uit de prominente media.

    Kortelings nadat was aangekondigd dat de Amerikaanse van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zijn bezoek aan China uitstelt vanwege een spionageballon boven … (standaard.be)

    Kortelings geleden kreeg Schilla een brief in de bus. In de brief kon de man lezen waarom hij geen internetaansluiting meer kreeg: te oud. (vrt.be)

    Zat koning Albert kortelings bij de honden van zijn zoon, Laurent? (demorgen.be)

    Kortelings heeft hij besloten dat een stropdas niet meer in zijn garderobe past. (knack.be)

    VITO heeft in samenwerking met de VMM kortelings een uitgebreid onderzoek opgestart voor de monitoring van PFAS in de omgevingslucht. (vlaanderen.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (25 May 2025 15:51)

    👍
    3

    #2344

    celbeton
    (z.n. de ~ (niet telbaar)

    2 definities

    1) zeer licht beton gemaakt, d.m.v. toevoeging van luchtbelletjes in de specie,
    soms gespeld als cellenbeton, ook wel schuimbeton en gasbeton (NL) genaamd

    2) Celbeton was de naam van een kunstkring die tussen 1957 en 1975 actief was in Dendermonde. De naam werd gekozen omdat celbeton blijft drijven,

    Er werd ook niet alleen gestart met de recyclage van celbeton in Turnhout, maar ook met de inname van cellenbetonpuin uit sloopwerven en sorteerinstallaties. (chapyt.be)

    Muurhaak inox celbeton 28cm(500st) · Inox AISA 304 – muurhaak voor gelijmd metselwerk, celbetonblokken enz. (advertentie)

    In 1957 werd in volkscafé ’t Zaaltje Kunstkring Celbeton opgericht door Adolf Merckx, leerkracht in Dendermonde. Het betekende de start van een culturele werking met lezingen, muziekoptredens, theater-en filmvoorstellingen. Prominente kunstenaars en auteurs (Hugo Claus en Luc Peire, Louis Paul Boon en Roger Raveel, Simon Vinkenoog en Raoul De Keyser) dragen bij tot het programma en begeven zich onder de arbeiders en boeren die hun avondpint komen drinken. Daarnaast vormt Celbeton ook het podium voor culturele en maatschappelijke debatten op het scherp van de snee, onder meer over censuur, anarchisme en milieuverloedering.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Mar 2024 16:47)

    👍
    3

    #2345

    kort zijn
    (uitdr.)

    kort van stof zijn, zonder poespas
    ook: nukkig zijn, bars zijn, zonder tijd en energie te willen verspillen

    Hij was kort. Veelal chagrijnig ook. (voetbalprimeur.be)

    Ze is altijd vrij kort en onbeleefd. Wanneer ik nu het nieuws lees, ben ik blij dat zij nooit in onze crèche staat. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2023 11:48)

    👍
    3

    #2346

    kort zijn
    (uitdr.)

    vnw: ik zal kort zijn/om kort te zijn: om kort te gaan, kortom

    vgl. trekken, het lang, kort ~

    Om kort te zijn. Ik zag het voorbije weekend heel veel gefronste wenkbrauwen toen bleek dat Jo Cornu onverwacht Frank Van Massenhove aan de top van het spoor zal vervangen. (vrt.be)

    Om kort te zijn: het doel van het programma is onduidelijk en het resultaat is al even onduidelijk en grotendeels ongrappig. (demorgen.be)

    Luister, ik zal kort zijn, omdat we echt werk te doen hebben – en dit is geen tijd om te vieren. (demorgen.be)

    “Ik zal kort zijn, ik wil geen windturbines in onze gemeente’’, zegt De Crem. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2023 08:30)

    👍
    3

    #2347

    kort, het ~ trekken

    zie trekken, het lang, kort ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (31 May 2023 07:55)

    👍
    3

    #2348

    koppel
    (onbep. vnw.)

    vnw: in België met een ruimere betekenis dan ‘mannelijk en vrouwelijk exemplaar van dezelfde soort’ ook: een tweetal, een aantal, enkele

    zie ook andere betekenis van koppel

    Een man heeft zondagnacht een koppel toeristen bedreigd met een mes en hun bezittingen gestolen. (hln.be)

    Een koppel wandelaars zijn door verwilderde honden gedood en verscheurd in een landelijke gemeente in Georgia, een zuidelijke staat in de VS. (nieuwsblad.be)

    Onderweg moesten we nog een aantal keer gaan schuilen onder een koppel bomen aan de kant van de weg (bemione.be)

    Meubelmaker Wannes De Bruycker troont ons mee naar een koppel stoelen – de ene roze, de andere opgeschuurd tot blank hout. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (31 May 2023 16:52)

    👍
    5

    #2349

    reddingstrook

    zie reddingsstrook

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 May 2023 12:28)

    👍
    4

    #2350

    kopman
    (zn. m.; ~nen)

    vnw: belangrijkste renner in een wielerploeg

    Typisch Vlaams

    opm: tegenwoordig ook in NL in gebruik, maar zoals vele wielertermen uit VL overgewaaid

    zie ook andere betekenis van kopman

    Nairo Quintana is kopman voor Arkéa-Samsic in de Vuelta. (wielerkrant.be)

    Ewan is uitstekend omringd, lijfwacht Jasper De Buyst neemt zijn kopman op sleeptouw. (sporza.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 May 2023 06:17)

    👍
    4

    #2351

    reddingsstrook
    (begrip)

    rijstrook die automobilisten vrij moeten houden bij calamiteiten zodat de hulpdiensten erlangs kunnen

    ook reddingstrook (zie voorbeelden)

    vgl. pechstrook, moordstrook

    Op wegen met meer dan één rijstrook is het sinds 1 oktober 2020 in België verplicht een reddingsstrook te vormen in geval van file. (Auto Week)

    Voor een ambulance die op weg is naar een ongeval met gewonden of geknelde personen telt elke seconde en is de reddingsstrook van belang. (pitane.blue)

    Twee jaar na de invoering weet een derde van de Vlaamse autobestuurders nog steeds niet wat een reddingsstrook is. (Tubantia)

    Wat is een reddingstrook en hoe moet ik dit toepassen? (politie.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2023 11:49)

    👍
    4

    #2352

    preskop
    (zn; m.; geen mv.)

    geperste kop; vleesbereiding (‘geperst vlees’) van varkenskop, oren en staart

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1

    verzamellijst van varianten bij kop

    Ik wilde hier van achter mijn bord met preskop een poging doen het Goudblommeke te typeren zónder de evidente namen te noemen of de hogervermelde kadertjes te kaderen. (bruzz.be)

    Proef er zeker de fouées en galipettes, plaatselijke specialiteiten die niet moeten onderdoen voor onze boterhammen met preskop (standaard.be)

    De tweede stop is op de Rooberg (aan het ploegmonument) voor een boterham met preskop en een Delirium. (nieuwsblad.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (13 Aug 2025 12:51)

    👍
    6

    #2353

    kop, geperste ~

    zie geperste kop

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 May 2023 06:10)

    👍
    3

    #2354

    geperste kop
    (zn. m.; geen mv.)

    preskop, ‘geperst vlees’ van varkenskop, staart en oren

    NL: hoofdkaas

    vnw

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands

    verzamellijst van varianten bij kop

    Er bestaan tal van varianten, ook in de benaming: hoofdvlees of preskop (Vlaanderen), kopvlees (informeler), frut, zure zult, varkenskop, huidvleis (Zuid-Limburg), kipkap (Noord-Limburg), geperste kop, poskop (Zeeuws), huré of uufflakke (Gents). (wikipedia)

    De deelnemers aan de viering werden na volbrachte taak in zaal De Vak uitgenodigd om er getrakteerd te worden op boterhammen met geperste kop. (hln.be)

    Okra Leupegem huldigde tijdens een etentje met geperste kop en paté met pelaardappelen zijn kaartkampioenen. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (13 Aug 2025 12:53)

    👍
    4

    #2355

    carrément zijn goesting doen
    (uitdrukking)

    helemaal zijn zin doen, zich laten gaan

    Een van de eerste vrouwen die carrément haar goesting deed”: Grace Jones … Dat zei hij in zijn eerste toespraak aan de Liga sinds 2011. (krantenkoppen.be)

    Als vrijheidszoeker doe ik carrément mijn goesting: ‘moet just niks’… Tegelijkertijd wil ik als jongleur CONSTANT nieuwe projecten op mijn bordje: laat dus maar komen! (Nele van Eyken)

    Zolang het geen excuus is om carrément zijn eigen goesting proberen te doen. En misschien zijn wat burgerzin en vertrouwen nu ook wel belangrijk. (motorforum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 May 2025 19:11)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Oct 2024

    👍
    5

    #2356

    kop of letter
    (uitdr.)

    kop of let; kruis of munt

    vnw

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Kop of letter, in Zuid-Nederland bij het omhoog gooien van centen voor: kruis of munt. Ook letters en letteren, blijkbaar de meervoudsvormen, komen in dit verband voor; die woorden worden in sommig verband als bijw. gevoeld, en door analogie wordt in plaats van kop wel eens koppen of kopperen (koppelen) gezegd.
    - Ze zijn betraapt, bezig zijnde met kop of letter te spelen, Loquela (1893).
    - Het is letters, De Bo (1873).
    - De cent valt letter, Joos (1900-1904).
    - Koppen of letteren spelen, Cornelissen-Vervliet (1899)

    Van Dale 2016 online: kop of letter: BE

    Omdat beide broers hun persoonlijke voorkeur tegenover elkaar niet kenbaar wilden maken om elkaar niet te kwetsen, besloten ze om ‘kop of letter’ op te gooien. Met een 5-frank stuk werd de splitsing in 1957 beslecht, François kreeg de tabak, Gilbert de drank. (nieuwsblad.be)

    Riekes haalde een vijffrankstuk uit zijn broekzak en begon per vraag kop of letter te spelen. Gooide hij kop dan schreef hij ja en was het letter dan antwoordde hij neen op de vraag. (beversklok.be)

    Tot de vader het beu werd en besloot dat men kop of letter zou doen met een muntstuk. (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2023 07:52)

    👍
    6

    #2357

    vergrijzingsfactuur
    (z.n. de ~ (v.) ~en)

    begrip dat het bedrag aangeeft dat gemoeid is met de kosten van de vergrijzing

    AN: de vergrijzingskosten

    zie ook factuur

    Een vergrijzingsfactuur van jaarlijks 26 miljard euro. Het wordt afwachten of de federale regering haar grote pensioenhervorming kan uitwerken. (De Standaard)

    ‘De ene vergrijzingsfactuur is de andere niet’ zegt Olivier Pintelon, politicoloog, expert sociaal beleid bij de progressieve denktank Minerva. Bron: Knack

    De vergrijzingsfactuur zal een loodzware hypotheek leggen op ons beleid van morgen, maar de Vivaldi-regering blijkt onmachtig dat fundamentele probleem aan te pakken. (Twitter)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2023 11:53)

    👍
    4

    #2358

    kop, per ~
    (uitdr.)

    per man, per persoon

    vnw: 10 euro per kop: 10 euro per hoofd

    “Als land is China bijvoorbeeld vervuilender, maar per kop doen wij het slechter”, zegt weervrouw en klimaatexpert Jill Peeters. (knack.be)

    Een diner van 22.500 euro per kop (tijd.be)

    Genk is zowel koploper in het tonnage verzameld zwerfvuil -het gaat om bijna 1.053 ton – als in zwerfvuil per kop; 15,7 kilo per Genkenaar. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (26 May 2023 10:55)

    👍
    6

    #2359

    kanon, aan het ~ staan
    (voetbalterm)

    de goalen mogen/kunnen maken, het kunnen afwerken, de doelschoten lossen, de goalgetter zijn, doelpuntenkanon zijn

    Deze 22-jarige spits maakte samen met zijn team de thuisploeg volledig af, en hij zal dit seizoen nog wel vaker aan het kanon staan. (voetbalexpress.be)

    Maar dan kwamen W. Michielsen en M. Van Dun aan het kanon staan en uiteindelijk werd het toch nog 3-3 en bleef er een puntje thuis. (issuu.com)

    Ik heb liever dat ze zaterdag aan het kanon staan: crazy. Meh ik was heilig overtuigd dat die match zondag was. Maakt nie uit. Knallen! (blauw-wit)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (25 May 2023 09:55)

    👍
    3

    #2360

    confederale omslag

    zie omslag, confederale ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 May 2023 08:02)

    👍
    3

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.