Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
-
op tijd, vroegtijdig
uitspraak bijtets, betets
Ik gaan betets slapen, morgen vroeg er uit.
> andere betekenis van bijtijds
De marginale driehoek is een volkse benaming voor het geografisch gebied in Vlaams-Brabant tussen Diest, Aarschot en Tienen. Maar niet zelden worden gehuchten aan de rand ook gerekend tot de driehoek. Inwoners zijn vaak het onderwerp van spot in de stad Leuven en worden dikwijls (ten onrechte) gerekend tot de lagere sociale klasse. (http://www.figy.be/legenden/Diest-Aarschot-Tienen_MarginaleDriehoek.htm)
Wordt ook gebruikt voor Aalst, Ninove en Geraardsbergen.
vgl. witloofdriehoek, de ~; anale driehoek, de ~
demorgen.be: De Marginale Driehoek. De weinig flatterende spotnaam voor de streek tussen Tienen, Diest en Aarschot gaat weer vlot over de lippen nadat streekgenoten te kijk werden gezet in televisieprogramma’s als De Ideale Wereld.(…). Het lijkt wel of iedereen weer weet waar de ‘Marginale Driehoek van Vlaanderen’ ligt. De denkbeeldige driehoek tussen Diest, Tienen en Aarschot zeult deze bijnaam al sinds mensenheugenis mee. De legende wil dat de streek de naam te danken heeft aan Napoleon.
lichtjes schudden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: lutsen: Doen wiebelen, wiggelen, schudden.
Lutst er ne keer aan.
Lutsen voor gebruik.
> zie andere betekenis van lutsen
een pintje
In de jaren 70 en 80 werd een pint wel eens een goert genoemd.
Ik heb goesting in’een goert!
Gon we nog eu’goertje pakke?
> andere betekenissen van goert
deze middag
zie van de middag
Vandemiddag is het goei weer en dan gaan we eens wandelen, dat is al efkes geleden.
tijdens de middag van deze dag, deze middag
zie ook van de morgen, van den avond, van de namiddag, van de nacht
Van de middag ga ik een herfstwandeling maken want de zon schijnt volop.
kapje, doekje om mond en neus te beschermen tegen stof, bacteries,…
SN: stofmasker
NL: mondkapje
Van Dale 2014 online maakt voor het SN onderscheid tussen:
mondmasker: syn. operatiemasker: hygiënisch masker dat chirurgen en hun assistenten bij operaties dragen
en
mondkapje: kapje met filter, voor de mond gedragen, tegen besmetting, vervuilde lucht e.d.
In VL wordt dat onderscheid niet gemaakt, ook niet in de ‘professionele sector’. Moest ge het mij in een quiz vragen, ik zou de betekenissen dan eerder omdraaien. Trouwens denk ik dat ze in NL ook niet altijd dat onderscheid maken: ‘Shop online voor Medisch mondkapje uit een breed aanbod bekende merken en webwinkels in Nederland’
regio kust: mondmasscher
zie ook verzamellemma geneeskunde
Agenten met mondmasker in Seattle tijdens de Spaanse griep in 1918.
gamma.be: Veiligheid bij klussen dragen wij hoog in het vaandel. Zo draag je bij sommige klussen, zoals het verwijderen van gevaarlijke stoffen, best een mondmasker.
irceline.be: Helpt een mondmasker om de inhalering van fijnstof te verminderen?
standaard.be: Een marathon met een mondmasker.
mondharmonica
uitspraak soms: mondmuzi(e)kske, …
vnw: mondmuziek(je), mondmuziekske (het): mondharmonica
Van Dale online 2014: mondmuziekje: (verouderd, gewestelijk)
Van Dale online 2017: BE; verouderd, mondharmonica
zie ook mondmuziek, noeneke, smoelschuif, leithoorn
Toots Thielemans spelend op zijn mondmuziekske.
fmbrussel: Ketje en jazzlegende Toots Thielemans hangt z’n ‘mondmuziekje’ aan de wilgen.
destandaard.be: burgemeester Magda De Galan (PS) die op Toots mondmuziekje mocht blazen, nadat ze zich in het Engels had voorgesteld.
enola.be: Bij Waters klonk het nog vrij bluesy en rokerig, dankzij een mondmuziekje.
het afsteken van bommekes (bv. voetzoekers), maar eventueel ook het grotere werk (karbuurkanonnen, vuurwerkpijlen, …)
zie ook: schieten voor nen trouwer
’t Was bommekesschiet gisterenavond in de straat. Die dochter van de Jean trouwt vandaag.
Vreugdeschoten lossen ter ere van een trouwer op de vooravond van de huwelijksdag.
Heel lang geleden gebeurde dat met echte geweren, tegenwoordig worden daarbij karbuurkanonnetjes gebruikt. Traditioneel waren het alleen de mannelijke vrijgezellen uit het milieu van de bruidegom die mee gingen schieten, waarbij het bier dan zeer rijkelijk vloeide.
zie ook: bommekesschiet, karbuurkanon
In 2003 waren ze in Zoersel aan het schieten voor nen trouwer, het karbuurkanon ontplofte en de bruidegom is erin gebleven.
dokwerker zijn
eventueel ook: in een havenbedrijf werken (bv. als bediende, …)
Die neef van de Jean werkt ergens aan de dokken als expediteur geloof ik.
Hijzelf heeft heel zijn leven aan de dokken gewerkt.
schrijfzolder.be: Hij was een merkwaardig figuur. Zij die hem gekend hebben noemden hem de Fré. Hij zou nog aan de dokken gewerkt hebben tot het mis liep.
havenarbeider
Woordenboek der Nederlandsche Taal: dokwerker, in Zuid-Nederland: havenarbeider, bootwerker
staat weliswaar ongemarkeerd in Van Dale 2014 online, maar:
google2014:
‘dokwerker’: .BE (>9.000); .NL (>14.000)
‘dokwerkers’: .BE (>54.000); .NL (>7.000)
Blijkens de artikelen wordt het in .BE in alle media gebruikt als synoniem voor havenarbeider, terwijl het in .NL eerder nog als folklore gebezigd wordt.
Klik op de afbeelding om deze te vergroten
zie ook dokker, dokken, aan de ~ werken, buildrager
hln.be: De dokwerker had haar 2,5 jaar geleden met ruim 60 messteken om het leven gebracht.
deredactie.be: De logistieke bedrijven in de Antwerpse haven willen niet langer verplicht worden om met “dure” dokwerkers te werken.
standaard.be: Burgemeester Brussel richt pijlen op Antwerpse dokwerkers
nieuwsblad.be: Een grote delegatie dokwerkers uit Oostende en Zeebrugge is vrijdag naar de nationale betoging in Brussel getrokken.
zie het Kot
-
(spottend) iemand met een grote neerwaarts gebogen neus
vgl. kapneus
Ge zaagt aan zijn kapmes heel goed dat hij er ene van boerke Peters was, die hebben allemaal van die neuzen waar ge niet naast kunt zien.
gek zijn, voornamelijk in de zin dat de betrokkene geen goed beeld van zijn eigen mogelijkheden heeft
Meestal wordt de uitdrukking in vraagvorm gebruikt en drukt ze verbazing en afkeuring uit.
Wat zegt hij,dat hij de villa van den baron gaat overnemen? Die heeft het zeker boven zijn ogen?
weinig of schaars voorhanden of aanwezig zijn
zie ook dik lopen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
ook: niet al te dik lopen
Goei mannen of vrouwen om een deftige relatie mee te starten en om een nieuw gezin mee uit te bouwen, die lopen niet dik. De meeste zijn al verpatst of ze laten zich niet kennen.
in massa aanwezig of voorhanden zijn;
wordt meestal in ontkennende zin gebruikt: dik, niet ~ lopen
vnw: ergens dik lopen: veel voorkomen
Mensen die rode kledij, de modekleur van de winter, dragen, lopen al dik tegenwoordig.
Wandelaars lopen dik nu met dat schoon en zonnig herfstweer.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
