Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #14341

    stadsplan
    (zn. o.; ~nen)

    stratenplan van een stad
    NL: stadsplattegrond

    bron: http://neon.niederlandistik.fu-berlin.de/nl/nedling/langvar/belgischnederlands/#aanspreek

    ’t Is een schoon zicht al die Japanners met een stadsplan in hun handen die staan te keren en te draaien onder ’t Belfort in Brugge.

    hotelnavarra.nl: Via onze website kunt u het stadsplan van Brugge downloaden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (23 Jul 2021 23:35)

    👍
    202

    #14342

    stappen, van de bus of trein ~
    (vaste woordverbinding)

    uitstappen, afstappen

    skynetblogs.be: De trein stopt in Beernem. Ik stapte van de trein. Het deed me wat onwennig aan. Nog nooit was ik hier van de trein gestapt.

    sporza.be: De Algerijnse spelers stappen van het vliegtuig in Sorocaba.

    hln.be: Een klein uur later mochten de pendelaars, onder begeleiding van brandweer en politie, van de trein stappen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 22:53)

    👍
    201

    #14343

    rosse
    (de ~ (m.), ~en)

    koperkleurige muntstukken: 1, 2 en 5 cent

    dikwijls dim. gebruikt: rosseke(s), roske(s), rostje

    30 cent wc-geld, ik geef 50ct en ik kreeg allemaal roskes terug.

    Die ros van een wc-madam heeft 20ct aan rossen teruggegeven.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 21:36)

    👍
    243

    #14344

    zal het gaan, ja?
    (uitdrukking)

    wordt gebruikt wanneer iemand overdrijft, iets onzinnigs zegt, het al te bont maakt

    “Ik ben al die clichés over vrouwen trouwens een beetje zat. Als Annemie minister wordt, kan dat zogezegd alleen omdat ze geweend heeft. Als Maggie een zware post krijgt, is dat zogezegd alleen omdat ze de populairste is. Zal het gaan, ja? Dat is toch compleet van de pot gerukt.” (G. Rutten)

    wikipedia: Zal ’t gaan, ja? is het eerste album van stripreeks F.C. De Kampioenen, getekend door Hec Leemans. De titel van het album is afkomstig van de uitspraak van Dimitri De Tremmerie in de televisieserie, vertolkt door Jacques Vermeire. De strip is door Standaard Uitgeverij uitgegeven in 1997.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Jul 2021 03:28)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Aug 2022

    👍
    221

    #14345

    KI, het ~
    (begrip)

    het K.I. is het kadastraal inkomen

    belfius.be: Het bedrag van het niet-geïndexeerde K.I. staat op uw aanslagbiljet van de onroerende voorheffing

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 11:18)

    👍
    219

    #14346

    vragen, niet anders ~
    (uitdr.)

    Precies dat wensen, vragen, … Vragende partij zijn voor iets

    Meestal in de 1ste persoon: ik vraag niet anders, we vragen niet anders

    zie ook vragen, niet beter ~

    Dat ze daar eens iets aan gaan doen, ik vraag niet anders. Maar toch niet op die manier, hé.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jul 2021 06:04)

    👍
    235

    #14347

    Rand, de ~
    (begrip)

    de aaneengesloten rand van Vlaamse gemeenten rond Brussel
    zie: Rand

    vgl. ook Gordel, de ~

    ook: de Vlaamse rand, de Brusselse rand

    wikipedia: Met de Vlaamse of Brusselse Rand (ook kortweg de Rand) bedoelt men een kring van 19 gemeenten rond het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die tot het Vlaams Gewest behoren en deels ook behoren tot het stedelijk gebied van Brussel. Nederlandstaligen noemen het gebied gewoonlijk de Vlaamse Rand, in Franstalig België is de benaming périphérie bruxelloise (Brusselse Rand) gebruikelijk. Over dit verschil in perspectief bestaan taalpolitieke discussies.

    nieuwsblad.be: Vlaamse rand moet betalen voor Brusselse hulpdiensten

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 18:42)

    👍
    235

    #14348

    Gordel, de ~
    (begrip)

    1) aaneengesloten gebied van Vlaamse gemeenten die Brussel omringen

    2) De Gordel: destijds Bloso fiets- en wandelhappening in de Brusselse Rand. Tegenwoordig vervangen door Gordelfestival

    ook in samenstellingen: gordellied, gordelroute, gordelfestival, …

    zie ook: Rand, de ~; de Groene Gordel

    vlaanderen-fietsland.be: Permanent bewegwijzerde fietsroute in de Groene Gordel rond Brussel die gebaseerd is op het parcours van het succesevenement “De Gordel”.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Marcus (05 Aug 2021 12:33)

    👍
    220

    #14349

    Expo, de(n) ~
    (begrip)

    de wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel

    zie ook expo, expo 58, wereldexpo; expojaar, expobrood

    Klik op de afbeelding
    Ev. Pavillon auf der EXPO in Brüssel (27751784452)

    Het Atomium staat er nog van de Expo.

    Brusselnieuws.be: Ooit traden rasartiesten als Benny Goodman en Duke Ellington op in het Amerikaans Theater. We schrijven de zomer van 1958, toen het theater een van de trekpleisters was van het Amerikaanse paviljoen op de Expo.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 21:09)

    👍
    318

    #14350

    zich in de handen wrijven
    (uitdr.)

    tevreden zijn

    DS2015 standaardtaal (zich in de handen mogen wrijven)

    ook: zich in de handen mogen of kunnen wrijven

    standaard.be: Aandeelhouders van AB InBev kunnen zich in de handen wrijven

    nieuwsblad.be: Fans van ‘In de Gloria’, kunnen zich in de handen wrijven.

    demeetjeslander.be: Wie een fijne neus heeft voor lekkere dingen mag zich in de handen wrijven want een jaar lang zullen er overheerlijke creaties te proeven zijn

    sporza.be: Aleksandr Vinokoerov, de grote baas bij Astana, wrijft zich in de handen na de eerste Tourweek.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 21:11)

    👍
    281

    #14351

    niet beter vragen dan

    zie vragen, niet beter ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 03:05)

    👍
    212

    #14352

    op en in

    zie in en op

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 17:37)

    👍
    245

    #14353

    in en op
    (voorz.)

    verschil in gebruik van de voorzetsels in en op in VL en NL
    Zie voorbeelden (aan te vullen):

    VL: Hij zit op de trein. NL: Hij zit in de trein.
    VL: Er staat in het station geen kaartjesautomaat. NL: Er staat op het station geen kaartautomaat
    VL: Trouwen in het gemeentehuis. NL: Trouwen op het gemeentehuis.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 16:07)

    👍
    245

    #14354

    burgerlijke begrafenis

    niet kerkelijke (of religieuse) begrafenis

    VD2015 online: in België

    ook burgerlijke uitvaart

    nieuwsblad.be: meer Belgen kiezen voor een burgerlijke begrafenis, maar ze hebben geen garantie dat de nabestaanden hun laatste wil zullen eerbiedigen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 17:17)

    👍
    230

    #14355

    burgerlijke partijstelling

    het zich burgerlijke partij stellen

    cass.be: Wanneer het parket reeds een gerechtelijk onderzoek gevorderd heeft bij de onderzoeksrechter is je klacht met burgerlijke partijstelling kosteloos.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 17:17)

    👍
    287

    #14356

    burgerlijke partij

    (jur.) partij die schadevergoeding vordert in een rechtzaak

    VD2015 online: in België

    justitie.belgium.be: Als u zich niet door een advocaat laat vertegenwoordigen en u wenst zich op de zitting burgerlijke partij te stellen, gaat u als volgt te werk:
    - wees op tijd aanwezig;
    - meld u aan bij de zittingsdeurwaarder en informeer of u zich in de juiste zaal bevindt;
    - begeef u naar voor als de voorzitter van de rechtbank de naam afroept van de beklaagde(n) van wie u een schadevergoeding wil;
    - overhandig uw dossier met de nodige stukken die uw schade aantonen;
    - overhandig een afschrift aan de advocaat van de beklaagde(n);
    - bewaar zelf de originele stukken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 08:25)

    👍
    251

    #14357

    bodemattest
    (zn. o.; ~en)

    document dat de staat van de (bouw)grond beschrijft mbt verontreiniging

    Van Dale 2015 online: in België

    ovam.be: Het bodemattest is in Europa een uniek instrument. Volgens het bodemdecreet moet men een bodemattest aanvragen voor het sluiten van de overdrachtsovereenkomst (compromis) en de inhoud ervan meedelen aan de verwerver.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 05:09)

    👍
    303

    #14358

    op een blauw steentje pissen
    (zegswijze)

    1) bedaren omdat men boos is of slecht gezind.
    2) beraden alvorens men tot een unaniem besluit komt.

    De uitdrukking zou van oorsprong uit Vlaanderen komen.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Op een blauw steentje pissen.
    - Tot iemand die gram is en tot bedaren moet komen, zegt men: pis op eenen blauwen steen, Schuermans (1865-1870).
    - Ze mogen eerst wel eens op een blauw steentje pissen, ze moeten zich eerst nog maar eens beraden (gehoord te Leiden). poëem

    home.planet.nl: pissen, in de uitdrukking op een blauw steentje pissen, tot iemand die gram is en tot bedaren moet komen, zegt men: pis op eenen blauwen steen, in Vlaanderen (1865-1870). || Ze mogen eerst wel eens op een blauw steentje pissen, ze moeten zich eerst nog maar eens beraden (Beets, 1914).

    1) Zijt ge nu nog altijd kwaad en slecht gezind? Seg, pist eens op een blauw steentje.

    2) Voor de planning van hun rondrit door het noorden van Kroatië, moeten ze maar eens eerst op een blauw steentje pissen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 14:22)

    👍
    246

    #14359

    lachen met een stront die langs de muur omhoog kruipt
    (zegswijze)

    lachen om het minste, lachen met het onnozelste eerst

    Allee, ze zijn weer aan ’t giechelen met de meest onnozele dingen. Meskes, gelle zou nog lachen met een stront die langs de muur omhoog kruipt.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (15 Jul 2021 08:04)

    👍
    193

    #14360

    een goed karakter hebben maar het hangt wat laag
    (zegswijze)

    een onbetrouwbaar persoon
    iemand die zich anders voordoet dan hetgeen hij of zij is

    Die kerel zegt zus, maar doe zo, dat is niet normaal. Goh meske, die heeft misschien wel een goed karakter za maar het hangt alleen wat laag.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (27 Jul 2021 20:30)

    👍
    248

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.