Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #14181

    opslag, door ~ de gaan

    zie door de opslag gaan

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 23:06)

    πŸ‘
    189

    #14182

    door de opslag gaan
    (uitdr.)

    sport (i.h.b. tennis): Scoren op opslagspel van de tegenstrever

    niet in Van Dale 2015
    google ‘ging door de opslag van’ : .BE (>3.900) .NL (3)

    sporza.be: De ServiΓ«r versierde een matchpunt, maar Federer gaf zich niet gewonnen en ging door de opslag van Djokovic.

    nieuwsblad.be: Ze ging door de opslag van Sharapova naar 2-0, maar kon niet verder gaan op dat elan.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 00:51)

    πŸ‘
    266

    #14183

    olifant
    (zn. m. -en)

    containerlift, straddle carrier;
    is een machine op vier hoge steunsels die een container als het ware insluit, optilt en naar een ander plaats rijdt;
    wordt ook spinnekop genoemd

    Containermover

    Het drama gebeurde aan kaai 730 MSC Home Terminal. De man bestuurde een kraan om containers te verplaatsen, een straddle carrier of olifant zoals de havenarbeiders zeggen. Door de val liep hij een nek- en rugbreuk op. (hbvl.be)

    Dylan was een aantal jaar bestuurder van kranen in de haven van Antwerpen, meer bepaald van straddle carriers. Die kranen, ook wel “olifanten” genoemd, moeten containers op de kaai sorteren nadat ze door een nog grotere kraan van een schip zijn gehaald. (vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Nov 2023 12:23)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Dec 2023

    πŸ‘
    229

    #14184

    niet te verschieten

    zie verschieten, niet te ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 17:57)

    πŸ‘
    182

    #14185

    schroeien
    (ww., schroeide, geschroeid)

    uitlepelen, uitscheppen

    NL: schrooien, uitheulen, uitboren

    WNT: Schroden: schrooien, schroeien
    Ronde stukken hout met een beitel zuiver afwerken.

    Met een boor, ook lepel genoemd, schroeit men de holte voor de blok.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (19 Jul 2021 00:15)

    πŸ‘
    202

    #14186

    putgoeze
    (de ~ (m.), ~n)

    holle beitel, slagguts of dopbeitel

    NL steekguts

    zie ook goezie, goes
    vgl putten

    WNT: Putgoeze, timmermanswerktuig en werktuig der klompenmakers.
    Putgoeze …, Een beitel met hollen bek om in hout een putje te steken, de bo (1873).

    Met de putgoeze steekt met een gat in de blok hout om de holte in de kloon in wording te maken.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (23 Jul 2021 19:19)

    πŸ‘
    165

    #14187

    goes
    (de ~ (m.), ~goezen)

    zie goezie

    Het putten is voor de klonenmaker het moeilijkste gedeelte.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: putten: In de klompenmakerij.
    Een stuk hout uithollen met een hollen beitel, zoodat een klomp ontstaat. In Zuid-Nederland.
    Putten (in de blokmakerij). De bewerking wordt verricht met de goezie, Volk en Taal (1894).
    Putten, Met de goes bewerken (bij blokmakers), Cornelissen-Vervliet.

    De verkramde (verkrammen) blokken hout worden bewerkt met een goes om de holtes te maken.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 10:03)

    πŸ‘
    272

    #14188

    goezie
    (de ~ (m.), ~s)

    holle beitel, slagguts of dopbeitel

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: putten: gereedschap in de klompenmakerij.
    Een stuk hout uithollen met een hollen beitel, zoodat een klomp ontstaat. In Z.-Nederl.
    Putten (in de blokmakerij). De bewerking wordt verricht met de goezie, Volk en Taal 7, 20 (1894).
    Putten, Met de goes bewerken (bij blokmakers), Cornelissen-Vervliet.

    Om de eerste aanzet voor een passende holte te maken gebruikt de blokmaker een goezie.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 02:24)

    πŸ‘
    227

    #14189

    putten
    (ww., putte, geput)

    met een slagguts of dopbeitel een holte maken in het blok hout om klonen (kloon) te kunnen maken

    WNT: putten: In de klompenmakerij.
    Een stuk hout uithollen met een hollen beitel, zoodat een klomp ontstaat. In Z.-Nederl.
    Putten (in de blokmakerij). De bewerking wordt verricht met de goezie, Volk en Taal 7, 20 (1894).
    Putten, Met de goes bewerken (bij blokmakers), corn.-vervl.

    De klonenmaker put 2 blokken hout tegelijk zodat de holtes identiek worden.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 05:26)

    πŸ‘
    186

    #14190

    verschieten, niet te ~
    (uitdrukking)

    het zal niemand verbazen

    zie ook verschieten, niet van te ~
    verschiet niet dat

    “De lonen van de top van de NMBS: niet te verschieten dat de machinist staakt.” (forum.politics.be)

    “… als een pijl, bleek dat hij speciale handschoenen aan had in de vorm van een zwemvin, niet te verschieten dat die snel vooruitging, ne waterfoefelaar dus.” (decel.be)

    " Niet te verschieten dat sommigen er onderdoor gaan. Kom maar eens een week les geven en je ogen zullen wel opengaan." (klasse.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Feb 2024 12:02)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Mar 2024

    πŸ‘
    256

    #14191

    op de schoolbanken

    zie schoolbanken, op de ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 10:13)

    πŸ‘
    166

    #14192

    schoolbanken, op de ~
    (vaste woordverbinding)

    op school, in de school, in de schooltijd

    DS2015 standaardtaal

    vlaamsejeugdraad.be: Een stap in de goede richting om de onderwijswereld op weg te helpen hoe ze kunnen omgaan met diversiteit op de schoolbanken.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Jul 2021 03:58)

    πŸ‘
    254

    #14193

    ontvoogding
    (zn. v.; ~en)

    emancipatie

    DS2015 standaardtaal

    vgl. ontvoogdingsstrijd

    archive.ptb.be: De ontwikkeling van de jazz in de VS vorige eeuw gaat hand in hand met de ontvoogding van de zwarte bevolking

    deredactie.be: Ook in de politieke wereld wordt het belang van Jef Geeraerts voor de ontvoogding van Vlaanderen benadrukt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jan 2022 19:34)

    πŸ‘
    237

    #14194

    handschoe
    (de ~ (m.), ~n/s)

    handschoen

    zie schoe

    Nu dat het niet meer vriest, zal ik mijn handschoes maar wegbergen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 12:11)

    πŸ‘
    264

    #14195

    schoe
    (de ~ (m.), ~n/s)

    schoen

    meestal in het mv. in gebruik

    Middelnederlandsch Woordenboek: Schoe: oorsprong skuo > scoe > schoe: schoen is het meervoud van schoe. De oorspronkelijke vorm schoe is tot in de 17de en 18de eeuw naast schoen blijven bestaan. Zoo nog heden in Zuidnederlands; (De Bo) ook tal van samenstellingen aldaar.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Schoen: De voor het enkelvoud in gebruik gekomen meervoud vorm van schoe (gewestelijk nog in gebruik).

    niet te verwarren met shoe

    zie ook schoelint

    “Weten waar de schoe duwt, de oorzaak kennen van ’t geen ons smert” De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 17:08)

    πŸ‘
    315

    #14196

    trottinetten
    (ww., trottinette, getrottinet)

    met een trottinette rijden

    Als kind hebben we veel getrottinet.

    Komt gij met ons mee trottinetten?

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (18 Jul 2021 03:35)

    πŸ‘
    229

    #14197

    krampaard
    (de ~ (m.), ~en)

    Een werkbank waarop men kloefen verkramt.

    AN: snijpaard of snijblok

    zie ook verkrammen

    De blokmaker zet de ruwe blok op de krampaard. De achterkant tegen zijn heup en de neus zo dicht mogelijk tegen de haak waar het krammes aan vastzit.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door dsa (12 Jul 2021 00:49)

    πŸ‘
    232

    #14198

    verkrammes
    (het ~, ~sen)

    mes dat bij het verkrammen wordt gebruikt
    zie krammes

    Het verkrammes moet altijd heel scherp zijn om de kloon fijn in model te kunnen snijden.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (26 Jul 2021 16:29)

    πŸ‘
    213

    #14199

    krammes
    (het ~, ~sen)

    Een licht gebogen mes dat dient om te verkrammen van een ruw blok hout.
    < blokmakersgereedschap

    SN: paalmes

    WNT: krammes: zoo genoemd omwille van de kram waarmee het aan het blok waarop de klompen verkramd worden, vastgemaakt is

    De klonenmaker gebruikt het krammes om de blok een in de model te snijden.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (01 Aug 2021 17:28)

    πŸ‘
    219

    #14200

    verkrammen
    (ww., verkramde, verkramd)

    De buitenste vorm aan de kloon geven met het krammes of verkrammes.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: verkrammen: Van krammen met ver-: met het krammes bewerken (zie van Bakel, Klompenm. (1958)). In het Waasland, Ze.-Vl. en Brab. Volk en T. 7, 19 (1894)

    Nadat de klamp in het ruwe blok hout werd aangebracht, gaat men hem verkrammen.

    Na het verkrammen volgt het in model snijden van de blok.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 21:21)

    πŸ‘
    199

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.