Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
aanhangen, zich betuigen tot, … (een religie, een overtuiging, een strekking, …)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
vnw
dbnl.org: Ze betekent in elk geval, dat er zich in de gekozen Vergadering een ‘intergroupe’ moet vormen, samengesteld uit mensen die niet allemaal dezelfde ideologie aankleven, niet allemaal dezelfde sociale opvatting hebben, maar toch samen kunnen optreden voor een werkelijkverenigd, dus een federaal Europa.
opnemen van een film, televisieprogramma voor uitzending
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
vergelijk captatie, captatiewagen
> zie andere definitie van capteren
Er gaat veel volk zijn en de VRT gaat het hele gebeuren capteren voor een live uitzending.
NL: minimaal
vnw: in België ook als bijvoeglijk naamwoord of bijwoord: minimaal, minstens
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
‘Minimum’ als adjectief/bijwoord komt vaker voor in België, maar is in Nederland zeker niet onbekend.
zie ook maximum; minimum minimorum
zie ook minimum, met een ~ van
De Minister van Verkeerswezen bepaalt de minimum voorwaarden waaraan inzake de levensmiddelen en drinkwater moet voldaan worden. (www.ejustice.just.fgov.be – K.B. levensmiddelen aan boord van Belgische koopvaardijschepen en vissersvaartuigen, art. 3, paragraaf 3)
Ge moet een gebraad minimum 10 minuten laten rusten nadat ge het uit de oven gehaald hebt.
In Nederland:
De duur van de gebruikte onderliggende historische waarnemingsperiode is voor ten minste één bron gelijk aan minimum vijf jaar, ongeacht of … (wetten.overheid.nl – artikel 3:80 paragraaf 6)
babbelkouse, e resolute vrouwe, een hekse van e wuuf
ook akketesse
> zie andere definitie van aketisse
De Jean zin wuuf is een aketisse.
hagedis
vergelijk lokketisse, lokkedijze
> zie andere definitie van aketisse
Aketissen leven op het land, graven zich onder in de grond, leven tussen rotsblokken of klimmen in bomen en struiken.
Aketissn eetn leevnde prooibêestn. (https://vls.wikipedia.org/wiki/Aketisse)
een onbepaalde hoeveelheid
zie ook huts, met de ~ verkopen
Bechamelsaus maak ik met een roux en met een huts en een klets melk erbij.
De ingrediënten voor patisserie moeten afgewogen worden en niet met een huts en een klets worden toegevoegd.
rijhuis: huis met een vrije voor- en achtergevel, de zijgevels zijn tegen een ander huis gebouwd
zie ook driegevelwoning
Klik op de afbeelding
Stadswoning, vastgesteld als bouwkundig erfgoed -einde 18de eeuw.
Rustig gelegen tweegevel woning, type bel-etage met 3 slaapkamers en tuintje. (zimmo.be)
huis in de rij: huis dat links en rechts tegen een ander huis is gebouwd.
Een rijhuis is niet hetzelfde als een ‘rijtjeshuis’ in Nederland waar de huizen meestal identiek zijn. In Vlaanderen kan een rijhuis totaal verschillend zijn van de aanpalende huizen wat betreft architectuur en grondplan.
vnw: rijtjeshuis
NL: rijtjeshuis
Van Dale 2005: rijhuis: (algemeen Belgisch-Nederlands) zie rijtjeshuis
zie ook verzamellemma: vastgoed
Klik op de afbeelding
Rijhuis in Antwerpen (vastgesteld als bouwkundig erfgoed, art deco, modernisme, interbellum)
“Rijhuis onbewoonbaar door keukenbrand.” (hbvl.be)
voorzichtigheid voorkomt onheil en fouten
Van Dale: algemeen Belgisch-Nederlands
NL: voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast
variant: ‘voorzichtigheid is de moeder van de porseleinenwinkel’
vgl.: olifant, als een ~ in een porseleinenwinkel
“Voorzichtigheid is de moeder van de porseleinwinkel. Hier volgen een paar nuttige tips om te vermijden dat uw huis leeggeplunderd wordt tijdens uw verlof.” (suntripsharelbeke.be)
zonder de juiste hoeveelheid te kennen, gewicht of lengte te koop aanbieden
zie ook huts, met een ~ en een klets
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Waarschijnlijk de stam van Hutsen als znw. gebruikt. Vooral in Zuid-Nederland, in de uitdrukking Met den huts, in overvloed, bij de vleet, voor ’t opscheppen, en ook: geheel, niet bij deelen (Cornelissen-Vervliet).
Zet al die spullen maar bij de hoop … ik verkoop het met de huts!
zie olifant, als een ~ in een poceleinenwinkel
-
iets doen of zich gedragen zonder veel ommezien, met veel schade tot gevolg,…
ook: als een olifant in een porceleinwinkel
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
NL: als een olifant door een porseleinkast
vgl. voorzichtigheid is de moeder van de porseleinwinkel
test-aankoop.be: Als je verzekeraar op de hoogte is, en contact opneemt met je huidige adv. zal die ook niet als een olifant in een porceleinwinkel te keer gaan.
Een machtsgeile onderzoeksrechter waande zich even God en is tekeer gegaan als een olifant in een porseleinwinkel. (gva.be)
Wanneer ik hier alleen zit voel ik me als een stier in een beelden zaak. … Als een olifant in een porseleinenwinkel. (context.reverso.net)
gerecht met gevulde bladerdeeg;
ook wel gebruikt voor koude aperitiefhapjes
< Belgisch-Frans zakouski
Van Dale 2015 online spelt zakoeski en geeft 2 betekenissen:
1) Russische borrelhapjes
2) Belgisch-Nederlands warme, gevulde bladerdeeghapjes voor bij de aperitief
dagelijkse-kost/recepten/retrohapjes: Bij het chique aperitief van de jaren stillekes horen witloofblaadjes gevuld met garnaalsla, toastjes met zalmmousse en warme zakouski met een smeuïge visvulling.
“KOUDE ZAKOUSKIS AAN € 1.00 PER STUK
Schotse gerookte zalm met z’n garnituur
Slaatje van Zeebrugse grijze garnalen
Tonijnsalade met komkommer (st.-jan.be)
ontgroenen
vnw: ontgroenen van studenten
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook doop, studentendoop
hbvl.be: De ‘carnavalisten’ van de Boemelaire van Sint-Martens-Voeren organiseerden een stevige teambuildingsdag om de nieuwe leden te dopen
gouwgent.be: Je hoort in onze beweging vaak spreken over ‘opdrachten doen’, ‘proeven afleggen’ of ‘gedoopt worden’.
fundalize.com: Binnenkort worden de nieuwe leden van onze leidingsploeg bij de Chiro gedoopt.
hagedis
zie ook lokketisse, lokkedize, aketisse
De ‘Lokkedijze’ is een wijk in Hooglede St Jozef; men zegt er ’ De Lokkedize’ maar dat is waarschijnlijk een ander woord voor ‘Lokketisse’
Als de kinderen een hagedis zagen in het gras, riepen ze altijd: Let op van die lokketisse.
Lokketisse betekent volgens mij een bloedzuiger die in het water leeft, bij voorkeur in poelen.
Wij noemden dit ook een "laken’.
De lokketisse ziet er uit als een platte zwarte slak en beweegt zich voort in golfbewegingen.
Ze kan zich vasthechten op de huid en zuigt dan bloed.
MNW: locken: In het Vlaams heeft lokken de beteekenis lurken, zuigen (vgl. locke bij Kiliaan = laeke, lieke, bloedzuiger)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: lokkedijze > lokken: zuigen
In Vlaand. en hier en daar in ’t Z.-W. van N.-Nederl.
- oudtijds: bloedzuiger (”Locke. j. laecke. Sanguisuga”, kiliaan);
- Lokkedijze: zuigdot (de bo (1873))
Westvlaams Dialect: Ook al Lokkedijze gehoord (Waregem). Vroeger blijkbaar was een lokkedizze, een “tuutje” een fopspeen…
Wij gingen zwemmen in de beek en bij het aankleden ontdekte ik dat er zich een lokketisse had vastgezogen op de kuit van mijn vriend.
> andere betekenis van lokketisse
in samenstellingen zoals: telefoonkotje, buskotje, paskotje, kleedkotje,…
zie kot
Het laatste telefoonkotje is overlaatst uit het straatbeeld verdwenen.
Hoeveel stuks moogt ge meenemen in het paskotje van de C&A?
Ik kreeg in ’t zwembad de deur van ’t kleedkotje toch wel niet meer open zekers! Daar stond ik dan.
Naast ’t buskotje is er daar toch een fietsrek?
> andere betekenis van kotje
huizen, woningen, bebouwing: halfvrijstaand, driegevelwoning
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook: halfopen bebouwing
hebbes.be: Prachtig halfopen woning 195.000 euro – te koop in Harelbeke
2dehands.be: Halfopen woning te Lede (zeer rustig gelegen)
immoweb.be: Prachtig nieuwbouw halfopen huis. Deze prachtige nieuwe halfopen, kan vanaf € 279.900,00
half vrijstaande woning
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook halfopen bebouwing
5plus.be: Deze driegevelwoning omvat 3 woonkamers op de verdieping, waarvan één met dressing.
anitavandevoort.be: Te koop: Degelijke driegevelwoning 3 slpks, gar en tuintje – 2a20ca (3800 Aalst)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
