Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
zie lap
Schoenlappen uit leer zijn minder sletig dan die uit kunststof.
het breedste en voorste gedeelte van een schoenzool
vnw: (schoen)zool
Van Dale online: BE: breed gedeelte van een schoenzool
zie ook verzamellemma kledij
In de zool van mijne schoen is een gat, ik zal er een andere lap moeten laten onderzetten.
> andere betekenissen van lap
waaien
de algemene betekenis van “varen” is "zich verplaatsen:
“Onl. faran ‘gaan, zich begeven’ in An allero erthon fuor luit iro ‘hun geluid ging over de hele aarde’ 10e eeuw; W.Ps., laaz ouch thinen niith faran ‘laat ook je vijandschap varen’, Wara is thin wino gefaran ‘waar is je vriend heengegaan?’ beide ca. 1100; Will.; mnl. varen ‘gaan, zich begeven’ (1240; Bern.), ‘gaan, reizen, gebeuren, enz.’ in Hoe hebbedi geuaren sent ‘hoe is het sindsdien met je gegaan’ 1265-70; VMNW, varen vp die see ‘op zee varen’ 1270-90; VMNW, varen met enen waghene ‘rijden met een wagen’ 1286; VMNW, alsi ouer die ze uaren ‘als ze (t.w. kraanvogels) over de zee vliegen’ 1287; VMNW.” (M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands)
het gaat hier dus waarschijnlijk om een literair woord dat zoveel betekent als “zich bewegen”
“Doch hoger dan de dakvorsten scheen een lichte wind spelenderwijze toch te varen. Want zachtjes wuifde ’t week-groene loof van de weidse kastanjelaar der werf, …”
F.V. TOUSSAINT VAN BOELAERE: LANDELIJK MINNESPEL * PETRUSKEN’S EINDE. Bladzijde 16. NIJGH & VAN DITMAR, ROTTERDAM & ’s GRAVENHAGE, 1951.
> andere betekenis van varen
oud Germaans woord dat vochtig betekent
Duits: nass
zie ook nes (sappig)
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
< Nesch: Zacht, week of vochtig. Thans in Zuid-Nederland nog zeer gewoon, en dan meestal van eieren.
ook: Vochtig, onfrisch, bang, stinkend; in het Westvlaams.
- De nussche wasems van een secreet, De Bo (1873).
< Nesschen: bevochtigen of vochtig worden (verg. eng. to nesh, ags. hnescian); thans in West-Vlaanderen nog gewoon.
- Eenen droogen grond nesschen, De Bo (1873).
- Den droogen mond van eenen zieke nesschen met water, De Bo (1873).
- De snuiftabak nescht met in eene vochtige plaats te staan, De Bo (1873)
< Neschheid: bij kiliaan(1599): vochtigheid.
“Van de nachtelijke dauw nog nes, glimde de gekasseide grond.”
(F.V. Toussaint van Boelaere, Landelijk minnespel en Petrusken’s einde (1917))
Vonêche
De naam alleen al levert ons waardevolle inlichtingen over dit kleine Famennedorpje aan de rand van de Ardennen. De Germaanse stam “Won” betekent woning terwijl “Nes” nat, vochtig betekent.(http://www.valdelesse.be/nl)
plaats waar zeer veel verkeersongevallen gebeuren
ook “zwart verkeerspunt”
zie ook zwart kruispunt
Zwart punt eist nieuw slachtoffer: Op de Fonsnylaan in de buurt van treinstation Brussel Zuid, een van de gevaarlijkste punten in Brussel, is donderdagochtend een fietser zwaargewond geraakt bij een aanrijding met een taxi.(HLN 13/11/2015)
Het Vlaams Huis voor de Verkeersveiligheid heeft vandaag de “Dynamische Lijst” van verkeersonveilige “zwarte punten” goedgekeurd. (vrt.be)
“’Zwarte verkeerspunten’ zijn geen prioriteit voor Brusselse regering
(Nieuw-Vlaamse magazine september 2018)
zie dikke nek
-
heel rap lopen, rennen
uitspraak in Antwerpen-stad: djeurren (d??r?)
WNT: sjorren: Hard loopen, hollen. Te Antw.
Hij sjörde nèven ons huis gelijk ’ne wind, corn.vervl. 2033.
Hij kwam voorbij gesjord, ik zag hem niet eens, ik voelde alleen maar een zucht.
de toonloze e
etymologie: Vermoedelijk via Duits Schwa ontleend aan Hebreeuws sh?w? ‘leegte’; dat woord werd gebruikt door Joodse geleerden die zich tussen de 8e en 10e eeuw bezighielden met het vaststellen van de exacte teksten van Hebreeuwse bijbelboeken, als benaming voor het teken dat in het Hebreeuwse schrift aangeeft dat er tussen twee medeklinkers een neutrale, toonloze klinker voorkomt. De term is in de loop van de 19e eeuw in vele Europese talen overgenomen als naam voor de toonloze e en ten slotte ook de wetenschappelijke benaming daarvoor geworden. (M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands)
In de taalkunde wordt de stomme e soms svarabhaktivocaal genoemd en meestal sjwa. Svarabhakti is de naam van het proces waarmee een stomme e wordt ingevoegd tussen twee medeklinkers die niet naast elkaar mogen staan. (http://www.vanoostendorp.nl/fonologie/tongval/t23.html)
fonetisch teken dat een sjwa aanduidt
Het tweede en het zesde symbool in het fonetisch geschreven woord “beneden” noemt men een sjwa: b??ned?(n).
man/jongen van de Kempen, in de Kempen grootgebracht
vgl. Kempendochter
canvas.be: Saxofonist Robin Verheyen schopte het van talentvolle Kempenzoon tot gevierd muzikant in New York.
standaard.be: Kempenzoon en wereldburger Luc Van Looy (62) wordt de 30ste bisschop van Gent.
gva.be: Hij moet de kaap van de dertig nog ronden, maar Kempenzoon Matthias Lens slaagde er de voorbije jaren nagenoeg in zijn eentje in om het Vlaamse publiek de trekharmonica weer in zijn hart te doen sluiten.
fig. vet worden, bijkomen
WNT: toekomen: welig groeien, vet worden, aankomen. In het Westvlaams.
De klaver begint toe te komen, De Bo (1873).
Licht-gevoelig.
literair woord uit de 19de eeuw
Uit F.V. Toussaint van Boelaere: Landelijk Minnespel: Petrusken’s Einde (1917):
“De Langen zag nu den hengst niet meer: zijn licht-gelovige ogen hingen onscheidbaar aan ’t zonnevlekje met zijn vallen en zijn verschijnen, en richtten naar dit geregeld en luchtige spel zijn heen en weer geloop.” (Bladzijde 11 van de uitgave van Nijgh & van Ditmar (1951)).
te laat komen
vgl achternakomertje
Woordenboek der Nederlandsche Taal: in Zuid-Nederland
Wij waren al vertrokken en hij is pas uren achternagekomen.
er vandoor gaan, het afbollen, aftrappen, afstappen
zie ook smeiren, afsmeiren, eruittenen, eruitsmeiren
zie ook tenen
Ik teen het af! Salut, de kost en de wind van voor!
Teen het af, ik wil u vandaag niet meer zien!
Zonder iet te zeggen is ze het afgeteend.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
