Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11521

    kusthotel
    (het ~, ~s onz. zelfst. nw.)

    hotel aan de kust

    niet in VD, wel “strandhotel”

    vgl. ook kusttoerisme

    Ook vakantiewoningen en de kusthotels deden het afgelopen jaar goed.(HBVL 110316)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:49)

    πŸ‘
    222

    #11522

    Vinum et Spiritus
    (vaste woordverbinding)

    Belgische belangenvereniging van de sector wijn en sterke drank

    < Latijn: vinum: wijn; spiritus: eigenlijk geest, hier: sterke drank

    “De federale ministers zaten gisteravond voor het eerst samen over de moeilijke begrotingsoefening. Net nu meldt sectorfederatie Vinum Et Spiritus dat de verhoogde accijnzen op alcoholische dranken slechts 600.000 euro meer opbrachten in januari, waar de regering op 15 miljoen euro had gehoopt.” (DS 0110316)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (05 Aug 2021 09:14)

    πŸ‘
    166

    #11523

    vlagger
    (de ~, (m.), ~s)

    iemand die een vlag uitsteekt of meedraagt bij een of andere gelegenheid

    niet in VD, wel “vlaggen”: “de vlagΒ­(gen) uitΒ­steΒ­ken (tot vieΒ­ring van een feest enz.)”

    zie Vlaamse vlagger

    Op de Vlaamse feestdag telden we in Aartselaar liefst 81 Vlaamse Leeuwen die buiten hingen. We bedanken alle vlaggers om op deze manier de Vlaamse feestdag kleurrijk in de verf te zetten! Elke vlagger ontving van ons een kaartje om een degustatiebiertje te komen drinken op de jaarmarkt in augustus. (aartselaar.n-va.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (23 Jul 2021 09:19)

    πŸ‘
    231

    #11524

    Vlaamse vlagger
    (de ~, (m.), ~s)

    - lid van de Vlaamse Beweging, het Vlaams Belang of de Nieuwe Vlaamse Alliantie die uitkomt voor zijn politieke voorkeur door het publiek vertonen van de vlag met de Vlaamse leeuw
    - persoon die de Vlaamseleeuwenvlag uithangt of meedraagt bij een of andere gelegenheid
    - ook kortweg vlagger

    zie ook geelzwart

    Met een uitdrukkelijk lang applaus toonde het publiek zijn waardering, zoals het ook zijn warme waardering had laten blijken voor “Vlaamse vlagger” Ivan Mertens, die tien jaar geleden is gestart met zijn meer dan 1.400 acties en zijn ongeveer 800 vlaggenwandelingen, om nog te zwijgen van de 107.000 verkochte leeuwenvlaggen. (ovv.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (23 Jul 2021 09:19)

    πŸ‘
    183

    #11525

    sloorzaad
    (het ~, ~zaden)

    koolzaad

    Sloorzaad trekt veel op raapzaad maar bloeit iets later. Het verschil is dat bij sloorzaad de ongeopende bloemknoppen hoger zitten dan de bloemen en bij het raapzaad bedekken de bloemen de knoppen. Sloorzaad kan zichzelf bestuiven of bestoven worden door bijen of hommels. (Wikipedia)

    WNT: ”Jan had mij bevolen ze (varkens) ’s avonds nog sloerzaad te geven,” boonen, Amus. Typen ; zie ook De Bo (1873); Cornelissen-Vervliet; Teirlinck, Zuid-Oost Vlaanderen)

    Van Dale 1914: sloor, (-en), SLOORZAAD, o. (gew.) verplant koolzaad, raapzaad. (www.delpher.nl)

    ook in Vlaams-Brabant

    zie ook sloor, sloorsmout

    Brassica napus 2
    Bloem van de Brassica Napus

    In de nalente kleurde het landschap zonnig geel van het sloorzaad.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 13:34)

    πŸ‘
    239

    #11526

    sloorsmout
    (de ~, (v., m.), geen mv.)

    plantaardig smout gemaakt uit de olie van sloor ofte koolzaad

    uitspraak: sloe-er-smiaat of sloe-er-smaat
    in Herenthout: sloe-er-smuit

    WNT: Sloorsmout: koolzaadolie (Tuerlinckx; Rutten (1890); Cornelissen-Vervliet)

    ook in Vlaams-Brabant

    zie ook sloorzaad, sloorbiet

    Scampi die gemarineerd zijn in sloorsmout met knoflook en daarna gewokt, smaken heerlijk.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 19:14)

    πŸ‘
    177

    #11527

    DOVO
    (de ~, (m.), geen mv)

    Afkorting van Dienst voor de Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen

    < militair

    Klik op de afbeelding
    DOVO Nationaal DefilΓ© 2018
    Voertuigen van Dovo tijdens het Nationaal DefilΓ© 2018

    Bij DOVO in Poelkapelle is gisteren een ontmijner van het leger verbrand geraakt na een ontploffing van een springtuig. (focus WTV 240615)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (20 Jul 2021 19:36)

    πŸ‘
    269

    #11528

    sloorbiet
    (de ~, (v.), ~en)

    koolraap,
    sloorbiet werd geteeld als voedsel voor de dieren

    zie ook de andere definitie van sloorbiet

    regio’s: Midden-Limburg en Noord-Limburg

    koolraap

    Kato, een vrouw uit onze geburen bracht eens bij moeder drie geschilde sloorbieten voor de koe. (www.volksverhalenbank.be)

    De Duitse aardappel werd, toen de voedselschaarste nog nijpender werd, door koolraap vervangen, die afhankelijk van de streek ook wel sloorbiet of stekereep werd genoemd. (googlebooks.be; het huis in de Rothschildstraat)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 05:25)

    πŸ‘
    235

    #11529

    langtijdig
    (bijv.nw., bijw.)

    langdurig

    “Op deze manier worden zit- en rugklachten vermeden of verminderd en wordt langtijdig zitten toch mogelijk.” (www.schaeps.be)

    Onze welgemeende excuses voor onze langtijdige afwezigheid! We zijn weer helemaal terug nu! (facebook)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (29 Jul 2021 17:11)

    πŸ‘
    205

    #11530

    toogzitten
    (ww., tooggezeten)

    aan de toog zitten

    google2016: .BE (>100); .NL (8)

    politics.be: Wie gaat er nu nog sporten? Ah, je bedoelt mss “pintjes heffen”, of “toogzitten”?

    9lives.be: En kheb een excuus om te toogzitten ipv staan op Ieperfest, mijn enen teen is gebarsten.

    nieuwsblad.be: Zeven leiders van de Chiro Sint-Joris-’t Leitje zijn vrijdag gestart met een recordpoging 50 uur toogzitten.

    e-bonnen.be: Het terras is vergroot en verfraaid en er kwam een mooie houten strandbar zodat men buiten kan toogzitten met een uniek zicht op de Leie.

    ingenia.kahosl.be: …er werd gezellig tooggezeten en natuurlijk veel gelachen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (20 Jul 2021 21:30)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Mar 2016

    πŸ‘
    224

    #11531

    heb ik soms iets aan van u

    zie aanhebben, iets ~ van iemand

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 01:07)

    πŸ‘
    229

    #11532

    teer aan zijn gat hebben
    (uitdr.)

    zie pek aan zijn gat hebben

    uitspraak “teer” in de Antwerpse Kempen /taar/ zoals in het Nederlands /altaar/

    ,

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (18 Jul 2021 03:54)

    πŸ‘
    214

    #11533

    lamp, hier brandt de ~
    (uitdr.)

    zie hier brandt de lamp

    Jongens! Ik weet dat het bijna tijd is om naar huis te gaan maar hier brandt nog altijd de lamp; nog 15 minuten!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (11 Aug 2021 01:07)

    πŸ‘
    170

    #11534

    hier brandt de lamp
    (uitdr.)

    hier is het te doen, focus u hier op
    bij de les blijven

    vgl daar brandt de lamp

    Ge moet niet door het venster kijken naar de vogeltjes, hier in uwe cursus brandt de lamp kerel! Ik leg dat niet uit voor de tafel of de stoelen he!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 01:27)

    πŸ‘
    226

    #11535

    pek aan zijn gat hebben
    (uitdr.)

    ergens blijven plekken

    ook teer aan zijn gat hebben

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederland hetzelfde als: pik aan zijn broek (of gat) hebben. Ergens blijven plakken, niet van zijn stoel kunnen opstaan, niet van heengaan weten.

    Die Jef heeft precies pek aan zijn gat. Die wilt maar niet naar huis gaan. Nog 1 kort natje en gedaan ermee he sjoe.

    Dat niet kunnen wegzetten in de ijskast en ik moet dat doen? Hebt gij pek aan uw gat of wat? Staat eens recht met uw lui kont en doet dat zelf eens, het zijn maar 4 stappen tot daar!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (02 Sep 2021 17:16)

    πŸ‘
    247

    #11536

    pekken
    (ww., pekte, gepekt)

    hard werken, zwoegen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Oneigenlijk, met verzwegen object. Hard werken. Gewestelijk, b.v. in Antwerpen.
    - Ik heb mogen pekken om in tijds gedaan te krijgen, Schuermans (1865-1870) (ook Cornelissen-Vervliet).

    ook in West-Vlaanderen

    Gepekt dat ik gedaan heb, in 2 uur tijd heel het huis gekuist (kuisen).

    > andere betekenis van pekken

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 01:47)

    πŸ‘
    255

    #11537

    pajotter
    (de ~, (m.), ~s)

    inwoner van het Pajottenland

    Pajot, Pajotter, Pajottenlander? De betekenis van de naam Pajottenland is zoiets als het terugvinden van het paneel “De Rechtvaardige Rechters” uit het schilderij “Het Lam Gods” van de gebroeders Van Eyck. Er wordt veel over gesproken en geschreven, iedereen heeft zijn uitleg, maar tot op heden is er nog niemand in geslaagd om het mysterie op te lossen. (pajottenland.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Apr 2023 19:37)

    πŸ‘
    213

    #11538

    pajot
    (de ~, (m.), ~en)

    - Inwoner van het pajottenland. Ook pajotter

    Wikipedia:
    De naam payot bestond al in 1789 en betekende huurling bij het Oostenrijkse leger. (Een affiche met de naam payotten werd in het woelige jaar 1789 opgehangen aan de deur van de paterskerk in Turnhout, zoals men kan lezen bij Jan Lindemans in Eigen Schoon en de Brabander van 1926.)
    Payot was oorspronkelijk de Waalse benaming voor een soldaat uit de eigen streek, in tegenstelling tot de vreemde Oostenrijkse soldaten. Het woord is een afleiding van pays streek met het Franse suffix -ot en betekent dus streekgenoot en bij uitbreiding streekgenoot in het leger. De betekenis viel ongeveer samen met piot, (al in 1709 uit Frans piote, Van Dale), een algemeen bekend gewestelijk woord voor een infanterist of gewone soldaat.

    De bekende komiek Urbain Servranckx alias Urbanus is een geboren Pajot.

    De man van een vriendin is geboren in Aalst (ook zijn familie woont daar nog) en is dus een pajot van geboorte.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Apr 2023 19:40)

    πŸ‘
    197

    #11539

    Pajottenland
    (het ~, geen mv.)

    streek in Vlaams-Brabant, onderdeel van de Groene Gordel, begrensd door Brussel, Halle, Edingen, Geraardsbergen, Ninove en Aalst; heuvellandschap tussen de rivieren de Dender en de Zenne.

    Onze vakantieplannen voor deze zomer zijn om te gaan wandelen in het Pajottenland en er de streekgerechten en ~dranken te nuttigen.

    De inwoners van het Pajottenland heten pajotten of pajotters.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Apr 2023 19:43)

    πŸ‘
    243

    #11540

    toog, voor den ~ staan
    (vaste woordgroep)

    zie voor den toog staan

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (08 Aug 2021 00:48)

    πŸ‘
    179

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.