Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
Franse spotnaam voor de Belgen, verwijst naar de kleine oppervlakte en het geringe belang van het land vergeleken met Frankrijk
wordt door de Belgen ironisch en als geuzennaam gebruikt in de zin van “klein maar dapper”
wordt met en zonder aanhalingstekens gebruikt, nooit in vertaling
“De man snel uitleveren aan Frankrijk zou een budgettaire winst zijn, doch de Franse onderzoekers zullen zeker niet alles doorgeven aan ‘les petits Belges’. " (Knack 20/03/2016)
Hebben Les Petits Belges het verkorven in hun geliefde Parijs? (Titel) De Zondag 16/11/2015)
“Les petits Belges” hebben goede naam (TITEL)
De Belgen in de Europese Commissie slaagden er vaak in om belangrijke dingen te verwezenlijken op het beleidsdomein dat ze toegewezen kregen." deredactie.be 30/06/2010)
“Les Petits Belges gelanceerd (TITEL)
Het eerste online magazine dat volledig de focus legt op de Belgische modesector is gelanceerd.” Knack Weekend 22/10/2012)
spotnaam voor Borgerhout (Antwerpen)
In het verleden werd Borgerhout af en toe smalend ’Borgerokko’ genoemd vanwege de grote groep allochtonen van Marokkaanse afkomst in de buurt. (clint.be)
Theatermaker/acteur Stefan Perceval gidst Gazet van Antwerpen door Borgerhout, waar hij woont. Het Borgerokko-idee leeft nog heel hard. (GVA)
,
Vlaamse actiegroep die acties onderneemt voor het behoud van het Vlaamse karakter van rand- en taalgrensgemeenten van Brussel en de naleving van de taalwetten in Vlaanderen; tegen de verfransing van de faciliteitengemeentes, en voor meer Vlaams zelfbestuur in het algemeen
meestal afgekort tot TAK
TAK overplakt anderstalige aankondigingen in Zaventem, Vilvoorde en Machelen Titel (DS 210313)
niet afhankelijk van een politieke partij
Nomokratos vzw is een partijonafhankelijke Vlaamse denktank die zich inzet voor de vrijwaring van de rechtsstaat en voor de bescherming van het geheel van klassieke grondrechten en individuele basisvrijheden als cruciaal onderdeel van de rechtsstaat. (http://nomokratos.be/)
Vlaamse partijonafhankelijke drukkingsgroep die de onfhankelijkheid van Vlaanderen nastreeft
De Vlaamse Volksbeweging (VVB) en het Taal Aktie Komitee hebben zondag betoogd tegen de bouw van het Eurostadion op Parking C in Grimbergen. Een tweehonderdtal mensen stapten mee in de manifestatie tegen ‘het uitdeinen van Brussel’.
de baas spelen, zeggen hoe het moet
Woordenboek van Populair Taalgebruik (Marc De Coster): (2005) (Vlaanderen, inf.) de baas spelen; domineren.
zie ook chefferig
“Feit is wel dat sommigen beter in een hol zouden kruipen van schaamte ipv nog wat te staan cheffen ad zijlijn.” (Knack reactie 200316)
Wat heeft die champetter te cheffen?
Bouchez zou dat weleens kunnen blijven doen, ook wanneer hij minister wordt in de Arizona-coalitie. Hij zou dan blijven ‘cheffen’ over zijn partij, over de Waalse regering, over zijn collega-ministers van MR. (demorgen.be)
puntig uiteinde (AN)
waar twee straten bij elkaar komen in een scherp toelopende punt
in de Antwerpse en Limburgse Kempen
Dat café heet “Den Tip”omdat het op een scherpe hoek tussen twee straten ligt; vijftig meter verder was er vroeger een winkel die “het Spieke” werd genoemd omwille van dezelfde reden.
> andere betekenis van tip
We brachten voor vava altijd een tiphoos smoutebollen mee van de kermis.
jargon dat gebruikt wordt in een fritkot
Het boek van Roddy Doyle, die ook al The Snapper schreef, is veel leuker. Soms is The Van wel plezant, maar om het in frituur-jargon te zeggen: ‘Geift mei môr ne kleine mee mayoneis!’ (http://www.moviegids.be/)
decreet uitgevaardigd ter bescherming van roerend cultureel erfgoed dat voor de Vlaamse Gemeenschap in Vlaanderen bewaard moet blijven, omwille van zijn bijzondere archeologische, historische, cultuurhistorische, artistieke of wetenschappelijke betekenis.
zie ook topstukkenlijst
De kunstwerken ‘Oude man in een kroeg’ van Adriaen Brouwer en ‘Malpertuus’ van Frits Van den Berghe zijn definitief op de Topstukkenlijst geplaatst. (Focus Knack 140710)
“Zeldzaam & onmisbaar”: unieke verzameling beschermde werken in het MAS naar aanleiding van 20 jaar Vlaams topstukkendecreet (vrt.be)
Het werk van de Luikse kunstenaar werd via het Vlaamse topstukkendecreet in eigen land gehouden. (demorgen.be)
Navraag leert dat de ‘oude versie’ van het Topstukkendecreet alleen betrekking had op werken die op een lijst van waardevolle stukken stonden. (standaard.be)
(Vlaamse Overheid) raad voor het behoud van het roerend cultureel erfgoed van uitzonderlijk belang die de minister van cultuur adviseert over de bescherming van cultuurgoederen en restauratiesubsidies voor topstukken
Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege heeft beslist om acht glasramen van de Leuvense Parkabdij – de thuisbasis van het CRKC – aan te kopen die tot nog toe in bezit waren van de Yale University. De glasramen die door de Amerikaanse universiteit waren aangeboden, beantwoorden aan de criteria van het Topstukkendecreet en werden aangekocht voor 50.000 dollar (38.000 euro).
(http://crkc.be/)
zie doddeke blauwsel
,
arm Brussel
Hij geeft les aan het Institut de la Providence, een katholieke school in de ‘arme banaan’ zoals de Brusselaars de gordel van armoede om hun stad noemen. (NRC-Handelsblad)
We spreken van de arme sikkel en soms van de arme banaan, de gordel van armoede aan de oostflank van de oude stad. Je weet waar je arm Brussel moet zoeken. (Geert van Istendael)
zelfmoord plegen
zie verdoen, zich ~
Na alle tegenslag heeft em zijn eigen verdaan.
vogelsoort, jan-van-gent (Morus bassanus of Sula bassana)
symbolische betekenis:
- in Vlaanderen is de blauwvoet een symbool van de Vlaams-nationale beweging
- in Nederland is de blauwvoet als symbool in gebruik geweest bij de nationaalsocialistische jeugd" (Van Dale 2016)
zie ook blauwvoeterie
Klik op de afbeelding
Het lied der Vlaamsche zonen. Gedenkteken Klein Seminarie Roeselare
“Ei! het lied der Vlaamse zonen,
Met zijn wilde noordertonen,
Met het oude Vlaams Hoezee.
Vliegt de blauwvoet? Storm op zee! "
tekst: Albrecht Rodenbach 1875
(http://kda.wikia.com/wiki/De_blauwvoet)
katholieke Vlaams-nationalistische studentenbeweging in de tweede helft van de negentiende eeuw, opgericht door Albrecht Rodenbach
VD vermeldt blauwvoeterie en blauwvoeterij, het laatste is wel het hoofdlemma
de uitgang -erie zou niet ontstaan zijn naar analogie met het Franse suffix, maar wel van West-Vlaamse oorsprong zijn, zie De Nieuwe Taalgids. Jaargang 52, F. de Tollenaere over “Blauwvoeterie en blauwvoeterij”
zie ook blauwvoet
In plaats daarvan zetten ze het het door Rodenbach geschreven “Nu het lied der Vlaamsche zonen” in. Deze actie zou de start betekenen van de zogenaamde Blauwvoeterie. (http://jurgensmit.blogspot.be/2008/07/albrecht-rodenbach-1856-1880.html)
culturele organisatie verbonden met een politieke en levensbeschouwelijke ideologie, onderdeel van het cultuurflamingantisme
men onderscheidt het
- Davidsfonds (katholiek)
- Willemsfonds (liberaal – vrijzinnig)
- Vermeylenfonds (socialistisch)
- Masereelfonds ( onafhankelijk, progressief)
- Rodenbachfonds (Vlaams – sociaal)
Op zaterdag 20 oktober 2012 organiseren de vijf Vlaamse cultuurfondsen een symposium over de culturele opdracht van de publieke omroep. Samen met vertegenwoordigers van de VRT, mensen uit de academische wereld en de verschillende culturele sectoren denken we na over de rol van de openbare omroep inzake cultuurspreiding. (http://www.willemsfonds.be/)
Samen met het Davidsfonds, Masereelfonds, Vermeylenfonds en Willemsfonds, is het Rodenbachfonds één van de cultuurfondsen die een prominente rol speelt in het uitdragen van cultuur in Vlaanderen. (http://www.rodenbachfonds.org/)
rouwmaaltijd, meestal bestaande uit pistolets met hesp of kaas, waarbij koffie gedronken wordt
ook in Zuid-Nederland
Van Dale 2016 • een Brabantse koffietafel
kleine maaltijd, met broodjes, genuttigd na een begrafenis
“Gelieve de familie te volgen. Koffietafels in Vlaanderen” is de titel van een boek over rouwmaaltijden in België. (uitgave Davidsfonds)
Koffietafel voor gekapte eeuweling “Jef den Eik” in Eisden (vrt.be)
“Communiefeesten, huwelijken, maar ook koffietafels werden er georganiseerd. Mochten de muren kunnen spreken….”, mijmert Lowie. (vrt.be)
standaardtaal: heeft weten te ontsnappen
zie ook: vanonder(uit), er niet ~ kunnen
De minister ontkent te hebben verklaard dat de verdachte aan de politie is kunnen ontsnappen omdat die ’s nachts geen huiszoekingen mag uitvoeren. (De Morgen)
Hoe dan ook is hij tot twee keer toe aan de politiediensten kunnen ontsnappen: een eerste keer na Parijs en een tweede keer vorige dinsdag in Vorst. (deredactie.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.