Recente reacties

Voilà, zoals nthn al zegt: de taal volgt het regeltje wel maar de sprekers niet altijd.

In de jaren 70 kende ik ‘hesje’ al uit de haak- en breimodeboeken, maar als zijnde een hollands woord voor vestje zonder mouwen.
ik begrijp niet dat gele ‘hesjes’ nu ineens VL wordt bestempeld.

google:
hesje
.be: 68.800
.nl 178.000
gele hesjes:
.be: 148000
.nl: 200.000

Volgens mij standaard nederlands, als dan niet volledig nederlands.

Het is een truc die ze uithalen: Ze maken een semi-fonetische transcriptie van gesproken tussentaal uit verschillende bronnen. Als ge dat met SN doet, oogt dat even ridicuul en dan moogt ge de S van Standaard wel laten vallen want het uitspraakverschil tussen een Huchow Camps en een Geert Boerzjwa is ook heel groot.

“Nou… as ik me niet fergis, was Huchow Camps de eerste die ’t deejd.”
“Als ik me niet verges, was Geert Boerzjwa de eerste die het deet.”

In die stijl…

Het gebrek aan consistentie stoort mij het meest van al. Den ene keer schrijft hij Hollands ‘met’, vijf woorden verder Vlaams ‘me’, infinitieven totaal willekeurig met en zonder eind-n (hij vergeet dan nog precies dat een totaal gebrek aan eind-n’en een typisch Hollands, evenals verder noordelijk, verschijnsel is dat om god weet welke reden tot op den dag van vandaag uit de geschreven standaardtaal geweerd wordt), enz. Bovendien mist hij tal van kansen om vuile Vlamismen te gebruiken (subjectsverdrievoudiging, ‘geiren’ ipv ‘graag’, ‘der’ ipv ‘er’, ‘e’ als onzijdig lidwoord, …), hetgeen erop wijst dat ondanks zijn stoerdoenerij de materie zijn petje ver te boven gaat.

Nog altijd blijft de vraag: wat er is toch in godsnaam mis met ‘ge’ en ‘gij’? Zelfs als ge geen een ander aspect van het Vlaams aanvaardt, wat is er nu toch zo verderfelijk aan het persoonlijk voornaamwoord 2e enkelvoud van acht miljoen mensen? (Nota bene de oorspronkelijke vorm, tegenover de Hollandse verbastering ‘jij’.)

Joël De Ceulaer gebruikt in de Morgen een beproefd recept (o.a. Van Istendael heeft het hem al voorgedaan) om de tussentaal te ridiculiseren in een pseudo-Vlaamse schrijftaal:

“Als ik mijn eigen ni vergis, was Jonas Van Geel den eerste diejen het deed. Da was toen hij een jaar of vier geleden Jonas & Van Geel presenteerde, nen talkshow met allemaal bekende mensen, die hij den helft van den tijd aansprak met ‘ge’ en ‘gij’. Ik verschoot daar toen geweldig van, want de meeste van die mannen op den tellevies proberen nog altijd zo van da bekakt Nederlands te klappe, met ‘jij’ en ‘jouw’, zo helemaal op de letter – juist gelijk de Hollanders, eigenlijk. (…) Ge hebt Meus op de VRT, Meskens op de VTM, Verhulst op Vier, en Karen Damen is nen helen tijd bijna elken avond op alle zenders tegelijk te zien geweest. We gaan erop vooruit. Den tijd van Luc Appermont, met zijn streken en zijn kostuums en zijn ABN, is stillekesaan voorbij. Als iedereen gewoon zijn eigen is en klapt gelijk ne normale mens, dan is da veel plezanter voor de kijkers.
(…)
Ne goeie maat van mij heeft ooit voorspeld da den tijd zou komen da Martine Tanghe het nieuws zou voorlezen in het Schoon Vlaams in plaats van in da proper Hollands. Maar ik zien da ni meer gebeuren, want Martine gaat toekomend jaar op pensioen. Heel spijtig. Ik zou da graag ne keer horen. (…) Die denken misschien allemaal da ze ons een plezier doen met dat deftig taaltje, dat er nen engel een potteke honing in ons oren giet als zij zo klappen. Maar dan zitten ze er fameus neffe. Niemand klapt zo! Ni fokke me ons, hè!
Ik heb al zitten denken: moeten we eens gene mars op Brussel organiseren? “Vlaanderen Vlaams!” “Het publiek eist authentiek!” “Discussie over tale? Wij gaan da bepale!”
Wa denkte, matekes? Zijn we dermee weg?”

Daar heeft hij ons mooi een neus gezet, die Joël.

’t Schijnpoort zeg ik. En ja, ik zou ’t oud Schijnpoort zeggen.

Zegt ge effectief “(h)et Schijnpoort”, en dan ook pakweg “(h)et schoon Schijnpoort” of “(h)et oud Schijnpoort”?

Het komt alleszins wel meer voor dat geslachten (en uitspraken) voor bepaalde lokale dingen afwijken van de regels, dikwijls dienend als sjibbolet.

Ik heb dat ook zo geleerd, fansy, daar niet van. Maar het is niet omdat er een regeltje is, dat de taal dat regeltje ook altijd volgt.

De Wikipedia pagina ‘Schijnpoort’ spreekt inderdaad over de Schijnpoort, maar op deze pagina spreken ze ook over de Schijn in tegenstelling tot de pagina Schijn zelf (zie boven).

Hier staat bv. een foto ‘Het Schijnpoort in 1860’:
https://sites.google.com/site/antwerpenstadantwerpcity/04-sloop-spaanse-wal

ik zal maar een golfke meenemen op reis….

In mijn streek (OLV Waver bij Mechelen) sprak men meestal van “golfke” – zelfde betekenis als hierboven.

toegevoegd door josjdw 03/11/2019

Bon, er verschijnt geen luidsprekertje in het Antwerps woordenboek.

woordgeslacht samengestelde zelfstandige naamwoorden

Eenvoudige regel:
In school hebben ze ons 50 jaar geleden geleerd dat in samengestelde woorden het laatste zelfstandig naamwoord doorslaggevend is om het woordgeslacht en het lidwoord te bepalen.

vb. het schijn (o) + de poort (m) (m/v vlgs VD) = de schijnpoort (m), (m/v VD)
de room (m) + het gebak (o) = het roomgebak (o)

Georges, heb van uw reactie een lemma gemaakt.

Het Schijn of de Schijn

“De grote schijn”: mysterieuze wandeling door klanken, geuren en kleuren (vrt.be)

Het is een oude discussie over de naam van de Antwerspe rivier: de Schijn of het Schijn.

Wikipedia geeft het antwoord:
“Het Schijn (geregeld de Schijn genoemd) is een zijrivier in het stroomgebied van de Schelde in de provincie Antwerpen. Ze omvat twee rivieren, die samenkomen ter hoogte van het Lobroekdok aan de Schijnpoort om als Schijn samen in de Schelde te vloeien: het Klein Schijn en het Groot Schijn.”

In de overlegpagina van Wikipedia staat de toelichting:

“Deze zaak is nog niet opgeklaard: gezien sommigen systematisch de vorm de Schijn wensen op te leggen. Welnu, bekijk eens een keer de kaartjes die in de referentie staan (officiële documenten provincie).
Kaart van de Boven Schijn
Men vindt hier uitsluitend de benamingen Groot Schijn en Klein Schijn terug, hetgeen wel degelijk op een onzijdige vorm wijst! Het verdient dan ook aanbeveling om deze vormen ook in het artikel gebruiken.”

Nu dat deze discussie beslecht is, kan de volgende beginnen: het Schijnpoort of de Schijnpoort. Bij goegels vindt ge beide naast elkaar, dikwijls in eenzelfde tekst. Normaliter zoudt ge de Schijnpoort verwachten, want poort is vrouwelijk. Maar misschien dat het Schijn het geslacht van het Schijnpoort bepaald heeft. Ikzelf zeg in ieder geval het Schijnpoort.

een kiever: voor zowel m./v. regio Herenthout/Herentals

joepla, aangepast

https://vrttaal.net/nieuws/20-jaar-taaltelefoon

“Zeker, en ik heb een geweldige tijd gehad bij De Radio’s (Peeters spreekt de groepsnaam consequent in het Nederlands uit, met korte a, red.)." (demorgen.be)

Consequent in het Vlaams dan, want ik hoor radio met een korte a nog niet door Nederlanders uitspreken.

Nog beleefdere variant voor sommige situaties: als ge zoudt willen

- Zal ik een kusseke voor achter uwe rug halen?
- Als ge zoudt willen…

Jepla verwijst naar zichzelf in het artikeltje?

Interessante podcast over tussentaal:

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/10/28/plan-b/