Recente reacties

ensie.nl:
aaszakBETEKENIS & DEFINITIE
(17e eeuw) (verkorting van aaszakspeler) (vero.) valsspeler, bedrieger. Aaszak betekende aanvankelijk spijszak, maar ook bedelzak en goocheltas. Een goochelaar is altijd erg handig en snel in zijn bewegingen, dat het wel lijkt op bedriegerij of vals spel. Maar misschien heeft ook het aas uit het dobbelspel enige invloed gehad. In Vlaanderen komt gewestelijk nog ‘haarzak’ voor, in dezelfde betekenis. Er bestaat ook een werkwoord ‘haarzakken’ voor vals spelen. Zie ook: aaszak doen (spelen).

• (Lodewijk Willem Schuermans: Algemeen Vlaamsch Idioticon. 1865)
• Jou dronke swijnaris – Aaszak. (De Tijdspiegel. 1867)
• aaszak: oneerlijk speler, aaszak doen, knoeien. (Henry Roskam: Boeven-jargon. 1948)
• (Walter de Clerck: Nijhoffs Zuidnederlands Woordenboek. 1981)
• (Frank Jansen: Van apekop tot zielepoot. Hoe mensen elkaar typeren. 1985)
• (Hans Rombouts: Vloeiend Vlaams. 1990)
• (Aldert Walrecht: Woordenboekspel. 1991)
• (Herman J. Claeys: Vlaams Dialecten woordenboek. 2001)
• (Rien van den Broek & Ad Kerstens: Van aaszak tot zwabber. Woordenboek van de kaartspeler. 2018)

Taaladvies.net:
Rechtsomkeer maken en rechtsomkeert maken (‘teruggaan, omkeren’) zijn beide standaardtaal in het hele taalgebied. Rechtsomkeert maken wordt vooral in Nederland gebruikt; rechtsomkeer maken in België.

Toch schrijft Joël De Ceulaer in een Vlaamse kwaliteitskrant:
“…maar helaas – telkens opnieuw moest ik na de Kennedytunnel in tranen rechtsomkeert maken.”

Ik heb het per kerende in Hollandismen in Vlaanderen gezet.

Welkom, Beatrijs. Ik heb uw lemma naar de reacties van Braa hier overgebracht. Volgens uw tekst was dat ook uw bedoeling denk ik.

Om al een eerste opmerking op uw vraag te geven, ook Dendermonde heft blijkbaar een Berouwstraat. Maar ze hebben ze van Gent overgenomen, dus dat beantwoordt uw vraag niet echt natuurlijk.

Maar misschien zijn volgende links interessant voor u:
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/themas/2713

Nog een argument voor brauw→‘rand’ (zie ook eerdere reacties): https://etymologiebank.nl/trefwoord/breeuwen1

lemma naar reactie overgebracht

braa

Ik woon in Gent in een straat die “Berouw” heet en het intrigeert mij waar die naam vandaan komt. In een oud tijdschrift lees ik: “het Brouw of Brauw, misschien (oever)rand; nu Berouwstraat”. Klopt met andere reacties op “braa”, hoewel blijkbaar uit een andere streek.

Het Berouw, een straat in Gent.

Regio Gent

0 reactie(s) | bewerk | verwijder
Toegevoegd door Beatrijs (17 jun 2021 23:04)

Merci, Bon. Ik heb er gelijk enkele van in de voorbeelden gezet.

Ik heb enkel oude voorbeelden gevonden van Cornelissen-Vervliet (1899-1903) (Kempen en Antwerpen):

“aantrekken – Vriendelijk ontvangen, aanhalen, minzaam bejegenen. Sedert dattem da’ gedaan héet, wördt em van niemand ne meer aangetrokken. Ge moest oewe’ neef wa’ meer aantrekken, dan zou em wa’ meer komen. - 

aantrekken, w., b. – Z. Idiot. —- Ook gebruikt in de bijzondere beteekenis van Iemand die verlaten of ongelukkig is, in zijn huis opnemen. Toen vader dood was, wier ik van ’en zuster van moeder zaliger aangetrokken."

En van De Bo (West-Vlaams) (1873): zich iemand aantrekken:

“Zich iemand aantrekken, iemands vriendschap zoeken. hem veel genegenheid toonen. Hij trekt zich niemand aan. Trekt gij u minderen aan als gij zijt, ge wordt er van gepluimd: en trekt gij meerderen aan, ge moet schoerken staan om ze op hun peerd te helpen. (Vlaamsche spreuk.)”

Haha! Die kunnen we inderdaad gebruiken!

Ik zet het tot nader order op SN. Indien nodig kan het altijd teruggezet worden.

Het VW wenst aan te werven:
3 programmeurs
10 woordinvoerders
een vertaler-tolk Nederlands-Vlaams
een vertaler-tolk Vlaams-Nederlands

Welkom, Bremel. Ik vrees dat deze uitdrukking uit de voetbal niet typisch Vlaams is. Een bloemlezing uit NL:

Rood! Sakho mag gaan douchen na knotsgekke tackle …(sportnieuws.nl)

Scheidsrechter Chris Kavanagh is onverbiddelijk: Holebas mag gaan douchen. (ad.nl)

Oh oh oh… Büttner krijgt 2e geel na ‘zwaai met de arm’ en kan gaan douchen, terechte kaart?

https://voetbalflitsen.nl/nieuws/eacnmn/oh-oh-oh-buttner-krijgt-2e-geel-na-zwaai-met-de-arm-en-kan-gaan-douchen-terechte-kaart-video

De spits van PAOK deelde in de slotfase van het duel met AEK Athene (0-1 verlies) een onvervalste elleboogstoot uit en mocht gaan douchen. (elfvoetbal.nl)

En zelfs de wederkerige vorm:

De onzekere centrale verdediger Thomas van Hees mocht zich gaan douchen en moest zijn plaats afstaan aan aanvaller Remy Constancia.(leidschdagblad.nl)

Na een pass van Wesley Sneijder werkte Gomes Eto’o tegen de grond; de Braziliaan mocht zich gaan douchen en de Kameroener ramde de strafschop binnen (voetbalzone.nl)

enzovoort

Bwa ja, het lijkt mij toch algemeen, een greep uit de zoekresultaten voor “mocht zich gaan douchen”:

Merveille, 20 minuten op het veld, keek tegen zijn 2e gele kaart aan en mocht zich gaan douchen. (nieuwsblad.be, West-Vlaanderen)
Frederik Frans haalde Destorme onderuit en mocht zich gaan douchen. (gva.be, Antwerpen)
Diezelfde Suyckens kreeg in de 22 min al een tweede gele kaart en dat was dus rood: hij mocht zich gaan douchen. (waaskrant.be, Oost-Vlaanderen)
Voor Vlaams-Brabant zie ik niet direct een voorbeeld staan, maar anderzijds wel voor Limburg:
Club-verdediger Laurens De Bock pakte een tweede gele kaart na een fout op Buffel en mocht zich gaan douchen. (hbvl.be, Limburg)

Voor ‘(zich) kunnen gaan douchen’ komen er eigenlijk ook veel voorbeelden uit Nederland, zoals hier:
De klok had amper zestig seconden weggetikt of Kalou kon zich gaan douchen. (volkskrant.nl, Friesland, n.b. uit 2001)

Je hebt een punt wat het ‘gaan’ betreft, ik heb de haakjes dan ook weggehaald.

De wederkerigheid van ‘douchen’ is een andere zaak: die lijkt me meer passen bij dialecten dan bij een regiolect als het Vlaams. In ieder geval komt de wederkerigheid hoegenaamd niet voor in deze uitdrukking, die nochtans frequent genoeg gebruikt wordt in de Vlaamse media.

Welkom bij de VW, Bremel, en bedankt voor uw bijdrage.

Ik denk dat de ‘gaan’ niet tussen haakskes moet staan, volgens de Nederlandse grammatica is dat een overbodig werkwoord, maar Vlaams is natuurlijk geen Nederlands. Zonder ‘gaan’ zouden de zinnen voor mij grammaticaal foutief zijn.

Trouwens, nu dat we toch over douchen bezig zijn, is dat in het Vlaams eigenlijk geen wederkerig werkwoord? M.a.w.:
“Ik ga mij gaan douchen”
en niet
“Ik ga gaan douchen”
De voorbeeldzinnen klonken mij niet 100% correct, en ik denk dat het aan het gebrek aan wederkerigheid ligt.
“Gueye pleegt aanslag op enkel van Gündogan en mag hem gaan douchen”
“Munoz moest hem tegen Peru na drie minuten gaan douchen met een rode kaart”

Graag nog wat (betere) voorbeelden. Is nogal moeilijk goegelen.

Ik heb de verouderd? weggedaan dan. Misschien is het wat afhankelijk van de regio.

Het klinkt mij niet echt verouderd, maar ik denk dat ge, als er maar enen aanhang is, eerder zou spreken over het specifiek soort aanhang (bv. de veranda), en als het meerdere aanhangen betreft, dan is het gewoon koterij natuurlijk.

In 1903 waren er ook al taalverbeteraars aan de slag:

Aanhang. ‘Huis met aanhang of met aanhangsels’ in plaats van ‘huis met aanhoorigheden of met toebehooren.’ Aanhang duidt op de volgelingen of aanhangers van eenen persoon of van zijne leer. ‘Brederode en zijnen aanhang.’

in: “Taalonkruid in het notariaat” (https://www.dbnl.org/tekst/die004190301_01/_die004190301_010057.php)

:)

Den NMBS biedt gratis treinticketten aan voor als ge naar een vaccinatiecentrum moet sporen. Diederik had dat dus 9 jaren geleden al voorspeld!

Ik ben onlangs een schoenenwinkel gepasseerd waarvan de naam een mengeling is van ‘schoen’ in het Frans en ‘zee’ in het Engels. Er werd een bandje op het omroepssysteem afgespeeld i.v.m. de corona, en wete wat dat dat bandje zei? Dat er “een-en-halve meter” afstand moest gehouden worden. Het is niet de typisch Vlaamse “ne meter en half”, maar het klinkt wel stukken beter in mijn oren dan de “anderhalve meter” waarmee we al een jaar en half rond onze oren worden geslegen.