Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
Er moeten dringend Vlamingen bij het VD-team toegevoegd worden. Wie gaat er mee zijn kandidatuur stellen?
Waarschijnlijk oorspronkelijk Diets voor hand. Het is zelfs gekend in Nederland, hoewel Nicolien Van Der Sijs er blijkbaar nog niet van gehoord heeft.
http://synoniemen.net/grafisch.php?zoekterm=hand
Ingevoerd door Leo Flandriae, 5 mei 2014
Als het over de verkiezingen gaat verduidelijkt VD2014 enkel de .NL oproepingskaart. De .BE oproepingsbrief kennen ze niet :(
VD2014 kent enkel de NL betekenis van wetsontwerp en stelt het synoniem met wetsvoorstel.
In’t winkelke aan’t naftstation dan. Maar ik zou het niet zo preciseren. :-)
Ook buiten West-Vlaanderen gebruikt (maar ik kan er geen regio op plakken)
Leenwoorden in de Vlaamse taal
Heel het Vlaams, al van voor Christus, is een aaneengebreid taallappendeken van het Frans, Engels, Latijn, Germaans, Keltisch, Scandinavisch,…
Elke bezetter heeft, door de eeuwen heen, zo zijn geliefde woordjes bij ons Vlamingen achtergelaten. Waarom we het overnamen en er een eigen ‘Vlaamse’ draai aan hebben gegeven?
Omdat het mooi klonk?
Omdat er geen ander woord voor bestond?
Of omdat het toen handig, universele vaktaal en/of mode was?
Dat is waarom onze taal zo boeiend is en blijft leven en evolueren. Dat maakt dat wij een krak zijn in het verstaan en spreken van zoveel andere vreemde talen.
Spijtig natuurlijk van de oudere Vlaamse woorden die verloren gaan in de strijd. Trouwens wij spreken nu ook geen ‘Middeleeuws’ meer want elk nieuw woord past in de tijdsgeest; zoals bvb. het Vlaamse ‘stoeproken’. Het is nu wel opgenomen door VD maar binnen een 30-tal jaren wordt dat woord waarschijnlijk ook als ‘verouderd’ beschouwd. Omdat men dan niet meer rookt, of dat men terug binnen mag roken, of… Wie weet wat.
Ik vind dat er niets mis mee is om leenwoorden of een ontleende woorden te gebruiken. Onze taal leeft!
Irritanter is, zoals de laatste nieuwe taalmode blijkt te betamen, dat men een Vlaamse zin begint en, te pas en te onpas, in het Engels verder gaat. Mooie voorbeelden kan men bemerken in de soapserie ‘Familie’. Ook een Vlaams minister waagt zich wel eens aan die uitlatingen.
Taalgaardenier,
spoel en klos zijn ook leenwoorden, net zoals bobijn.
Spoel en klos zijn SN, bobijn Vlaams.
SPOEL: is een leenwoord uit het latijn: spola.
Oudste attestatie: 891-900: spuola (OMW)
KLOS:
VMNW: Closse
Oudste attestatie: Oost-Vlaanderen, 1290
MNW:
Een woord, dat met cloot verwant is, hoewel het in het Ndl. eene geheel andere beteekenis heeft aangenomen.
– Bal, vooral een bal om mede te spelen, rolbal, schietbal, bol. Kil. klos, j. kloot, globus, sphaera.
- Ook in eene andere beteekenis van cloot kwam clos(se) voor; Kil. coleus, testis; klosken, klootken, globulus, sphaerula; et coleus, testiculus.
WNT:
waarschijnlijk ontleend uit het HD: Klotz
soms KLOTS —, znw. m., mv. -sen. Mnl. closse; in het Vl. nog klosse vr., in ‘t Brab. klos vr. Fri. klos(se). Men neemt wel aan dat klos reeds in de M.E. aan het Hd. is ontleend; voor de bet. 2) is zoo’n overneming zeker niet onwaarschijnlijk, voor sommige andere althans mogelijk.
2) In den houthandel en het timmervak. Thans: ronde balk van hardhout, speciaal eikenhout, bestemd om tot planken gezaagd te worden, of reeds tot planken gezaagd mits deze bij elkander zijn gehouden. Wellicht onder invloed van het Duitsch, waar men iederen ronden balk, van welk hout ook, klotz noemt, werd klos voorheen, en wordt ’t allicht nog wel eens, ook in anderen zin gebezigd, zoodat b.v. het gebruik van den term van de afmeting zou afhangen: zie onder de volgende aanhalingen.
VD:
(1926-1950) ontleend aan Frans cloche: zie clochen
BOBIJN:
WNT: BABIJN —, znw. vr., mv. -en.
Het Fr. bobine, eng. bobbin; volgens eene gissing van SALMASIUS, zou het verwant zijn met gr. ??, zijdeworm (wegens de gelijkenis eener bobijn met een cocon of pop). De thans inzonderheid Zuidnederlandsche vorm babijne is te vergelijken met bazuin, ajuin enz., waar a in eene toonlooze lettergreep in de plaats eener o is gekomen.
1. In ’t algemeen. Garenklosje, al of niet met garen omwonden. Thans alleen in Zuid-Nederland.
- Bobbyne. Une bobine à entrelacer, PLANT. (1573).
Bobijne en Babijn, Garen-klos. Un fuseau du fil, V. D. ENDE.
— Dat ik hare bobijntjes opraap, die alle oogenblikken vallen, haar werkdoosje mag openen … en hare streen mag ophouden, BERGMANN, Staas 29 (1874).
- Maer siet eens sijn geluck! Met een bobyntje gaeren, Dat Ariadne gaf, wist hy (Theseus) de saeck te klaeren, … Den uytganck vanden hof die vont hy op een draet, POIRTERS, Theod. 157.
- Als ze ellen garen door haar vingeren, Laat om ’t gezwind bobijntje slingeren, Als ’t vliegend naaldje steken doet, V. BEERS 2, 148 (1859).
Nederfranglais en beter te vervangen door spoel.
toegevoegd door Taalgaardenier, 5 meil 2014
Beste Taalgardenier, iw uw besluit hebt ge het over degelijk Nederlands. Het is hier wel een Vlaams woordenboek, we gaan hier dus op zoek naar het Vlaams taalgebruik. Of het nu in VD staat of niet, of de etymologie Diets, Frans, Engels, of, zoals onze patat van meer exotische oorsprong: ‘Ontleend aan Spaans patata, dat ontstaan is uit een vermenging van batata ‘zoete aardappel’ 1510; Friederici batata en papa ‘witte aardappel’ ca. 1540; Friederici papa, een leenwoord uit het Quechua, de Indiaanse taal van het rijk der Inca’s in de Andes.’
juiste? Even de etymologie opzoeken: Ontleend aan Frans juste ‘nauwkeurig’ 1350; Rey.
soort? Even etymologie opzoeken: Ontleend aan Frans sorte ‘soort, klasse’ 1327; <span class="caps">TLF</span>,
Ge moogt nog eens proberen voor uw vijf frank…
WNT:
oudste datum van gebruik: 1781
door de NL dichteressen Wolff en Deken
overheid kon het niet kroppen
De (s)linkse overheden konden het niet kroppen dat de Duitsers met zulke degelijke en nuttige regels kwamen.
Ze werden wel behouden, maar moesten meer in het (s)linkse Nederfranglese taalgebruik terecht komen:
-maatschappelijke zekerheid was niet duidelijk genoeg, het moest en het zou sociale …, worden.
-Identiteit is een onnodig Frans leenwoord dat eenzelvigheid moest en zou vervangen!
Zo zijn er nog honderden voorbeelden. De Vlamingskes slikten het allemaal!
Wie voerde het gebruik in?
VD dit en dat
VD gaat voort op de taalunie. Daar zitten wij als Vlamingen ondervertegenwoordigd en bovendien door gestampte belgicisten. Samen met de Waalse kerk in Nederland doen ze hun uiterste best om het Nederlands te doorspekken met Frans.
Nog sterker, in Nederlands vindt men dat gebruik van Frans niet als leenwoorden gerangschikt wordt.
Besluit: Het is niet omdat het goedgekeurd wordt door de Taalunie én VD, dat het degelijk Nederlands is en onvervangbaar door eigen taal.
Te mijden dus als bewijsvoering om gelijk te krijgen!
Nederfrengels
Is de juiste omschrijving van dit soort woorden.
gene vette in Antwerpen
VD geeft de uitleg als: (kleine, mollige) hand.
Pol is algemeen voor hand: groot, klein, dik, dun, mollig, zwart, vuil,…
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.