Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
Freek Braekman, ex-VRT-nieuwslezer: “Geef die mensen hier iets voor te drinken!”
naadijzer
of voor honderd knoopsgaten, of voor ’t vierkant rond… of voor het “naadijzer”, dat was een instrument om “naad” (heel fijne laagjes gesteente) uit diamanten te trekken. Meestal werd de leergast dan uitgestuurd naar een fabriek aan de andere kant aan het dorp, waar men hem opzadelde met een of ander zwaar werktuig of onderdeel van een of andere machine.
plekken
In de Antwerpse Kempen, het Hageland en Limburg spreekt met dit woord altijd “plekken” uit.
Bij zin 1: Wie het eerst riekt, heeft het geflikt! Dus Bart…?
Wikipedia:
Een aantal uitdrukkingen geeft de goede wil jegens anderen, of de hoop op eigen succes weer. Deze uitdrukkingen kunnen nog een verdergaande symboliek vormen: het blijft dan bij woorden, terwijl het eigenlijke handgebaar overbodig wordt geacht. De uitgesproken intentie is al voldoende.
We zullen maar duimen dat … wordt gebruikt om de hoop op een goede afloop te verwoorden.
Ik zal voor je duimen wordt tegen iemand gezegd die voor een examen, een wedstrijd of sollicitatiegesprek staat, of wie een dreiging boven het hoofd hangt, waarvan men hoopt dat zij kan worden afgewend.
rink
In de Antwerpse Kempen wordt ring wel eens /rink/ uitgesproken, meervoud /ringe/. Nen trouwrink.
algemeen gebruikt in de provincies Antwerpen en Brabant maar ook daarbuiten gekend. (Marcus, 14 okt 2014)
De Zwaantjes
Ik heb eens ergens gelezen dat de eerste zwaantjes in Antwerpen ondergebracht waren in een kazerne die lag in de buurt van een domein dat “De Zwaantjes” genoemd werd. Dat zou in Antwerpen geweest zijn.
Woorden met ge- zijn meestal onzijdig maar niet altijd (bv. de gedachte; hoewel “het gedachte” ook kan, met een licht andere betekenis).
> gedachte eindigt op -te en is dus vrouwelijk en primeert.
het gedacht is wel onzijdig.
www.taalbank.nl: ‘Een nieuwe regering, een nieuw woordenboek’, kopte de Belgische krant De Standaard gisteren in de avondeditie. En inderdaad heeft het Belgische regeerakkoord een paar gedrochten van woorden opgeleverd. Neem doorkijktaks. Dat is een belasting op vermogen dat verstopt zit achter ingewikkelde structuren, zoals trusts. De Tijd typeerde deze doorkijkbelasting gisteren al als een ‘fiscale draak’ en een ‘miskleun’. Geen woord om te onthouden, dus.
ook in de Antwerpse Kempen en ik denk overal in Vlaanderen. De slagmolen van Lille is gerestaureerd en is een zogenaamde “olierosmolen”, aangedreven met paardenkracht.
strooisel scharren
In de Antwerpse Kempen ging men vroeger op de hei strooisel scharren (“struissel scharen”) op de hei. Dat werd dan gebruikt in de stal om een bed te maken voor de beesten. In die tijd was er op de arme gronden nog niet veel graanteelt, zodat stro eerder schaars was.
smis
In de Antwerpse Kempen is een “smis” hetzelfde als een “smidse” in het Nederlands.
In Poederlee staat nog een “hoefsmis” aan de afslag naar Vorselaar.
Sage uit Herentals
Van de mare gereden; man tijdens slaap bijna verpletterd door enorme vent.
Dat is een stilstand in ‘t bloed. Sommige mensen geraken soms niet naar huis en kunnen dan niet thuis geraken. Dat is behekst, wordt gezegd. Ik zijn van zijn leven van de mare gereden.
Dat is dromen gelijk ze zeggen nu. Ik slaap voor de eerste nacht in een verse kamer alleen. En ik droom. ’k Zijn wakker en ik slaap toch. En dan komt een vent binnen, 7 venten dik. En die smijt ineens zijn eigen op mijn lichaam he. En ik lig er verpletterd onder. En ik roep op onze vader. Maar roepen, maar roepen. Niemand hoort iets. Dat gaf geen klank. En die vent gaat er af en ineens zo’n klank dat heel het huis wakker was. Ik was toen 16-17 jaar, denk ik. Nee, begot, ’k was er 19. “Wat was dat”, zeiden ze. En ikke moe en bezweet. En een vent met een mustache lijk horens van een stier. ’k Zie hem nog altijd op mijn lijf vliegen. (A. Michielsen, Vlaamse Volksverhalen)
In Limburg heb ik wel eens “kipkap” gehoord voor frut of kop, maar in de Antwerpse en ook de Limburgse Kempen is kipkap gewoon gehakt, zoals de Bon zegt.Ik denk dat dit gebruik typisch is voor Zuid Limburg .
Het woord komt voor in een kinderliedje dat ik in de vroege jaren vijftig heb geleerd:
Er was ne Gentenaar, ne Gentenaar van As
die had een broek van kipkap aan en een hemd van chocolade
schoenen van peperkoek
kousen van amandelbrood
en daarbij nen dikke stok kalissehout
WNT:
Uit de volgende plaats is af te leiden, dat mof ook de naam van een foltertuig is geweest, waarin de handen werden vastgehouden; ook fr. mofle komt in dien zin voor.
Don Johan … loogh … zich zelve toe, dat de Staaten niet dan zyn’ verkleyning zochten, om zich van geduurighe monbardy oover hem te verzeekeren; en met houte moffen te vermassen, handen, die hy waande tot voeren van schepters geschaapen te weezen, hooft, N.H. 517 (1642)
MNW:
D. Muffe; Ndl. mof; eng. muff: lafbek.
Het reeds in de middeleeuwen bekende scheldwoord, waarmede men te Aken een Keulenaar (Kölsche muff, De Jager, Freq. 1, 401) en in Nederland een Duitscher pleegt aan te duiden.
Belgae solent Germanos ita vulgo vocare, qui contrario eos nominant malle hollanders”. Het woord zal wel eigenlijk beteekenen zuurmuil, of iemand met een grooten of opgeblazen mond, blaaskaak, en samenhangen met moffelen.
ja, dat is een catchphrase geworden natuurlijk, dankzij die film met Morgan Freeman en Jack Nicholson.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.