Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    kansel

    Dit is slechts 1 definitie voor "kansel." Bekijk alle definities.

    kansel

    - bruine rieten mand met gebogen hengsel in het midden
    - gebruikt bij het rooien van aardappelen

    L. De Bo, Westvlaamsch Idioticon(1873):
    kansel, kwansel m. Groote of kleene paander uit ruwe en ongepelde wissen gevlochten, en met een hengsel (niet met ooren) voorzien om te dragen. Er zijn twee soorten van kansels: de eene bolrond van onder, worden ook Kalooien en Mollemanden genaamd; de andere met eenen platten boelem, worden ook Beêlaars geheeten. De kansels dienen om eerdappels, rapen, enz. te dragen.

    Je moet de kansel niet zo vol doen, de aardappelen gaan eruit rollen.

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (02 Aug 2021 06:58)

    👍
    250

    Reacties

    In W-Vl uitgesproken als kansl
    Een kansl werd gebruikt bij kleinere klussen en door opgroeiende kinderen; Volwassenen gebruikten een “mande” die 2 oren had en als ze vol was meestal met 2 gebruikers werd verplaatst of geleegd; bestond ook in metalen draadwerk
    Bestaat er een Nederlands woord voor kansl?

    Toegevoegd door RVR op 24 Feb 2021 07:29

    Is het zelfs niet alleen maar W-Vl? Ik ken het woord hoegenaamd niet, ook niet in de blijkbaar SN betekenis van ‘preekstoel’.

    Toegevoegd door nthn op 24 Feb 2021 08:42

    J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Den Haag / Gent:

    “kansel m., uit Hgd. kanzel, hetwelk van Mlat. cancelli = traliewerk, afgezonderde plaats voor de geestelijken, preekstoel. Cancelli is meerv. van cancellus, dimin. van Lat. cancer = kreeft (z. kanker), waarvan het meerv. cancri ook traliewerk beduidde.”

    traliewerk→vlechtwerk→vlechtmand?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 24 Feb 2021 09:16

    Ja, ook volgens Debrabandere is het een verschuiving van de betekenis:

    “F. Debrabandere (2002), West-Vlaams etymologisch woordenboek: de herkomst van de West-Vlaamse woorden:
    kansel (D, O, P, FV, DB), zn. m.: gevlochten korf met één hengsel. Hetzelfde woord als Ndl. kansel ‘preekstoel’ < D. Kanzel < Ohd. kanzella < Mlat. cancella < Lat. cancelli ‘hek, tralie’. De Wvl. bet. is wellicht een betekenisverschuiving uit ‘gevlochten hek, ruimte door vlechtwerk omgeven’.”

    Toegevoegd door de Bon op 24 Feb 2021 12:25

    Zou het SN synoniem voor kansel niet korf kunnen zijn? Of misschien is korf breder van betekenis en is een kansel een bepaald soort korf?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 24 Feb 2021 12:46

    Voeg een reactie toe

    Ingelogde gebruikers kunnen reacties aan deze definitie toevoegen.

    Log in

    Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

    Uw gebruikersnaam
    Uw geheime paswoord

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.