hand

hand

(het ~, de ~en)

(SN ‘de hand’)

Aanleiding tot deze toevoeging was onderstaand citaat uit deredactie.be (2 juli 2013):

244

dat hand

Het afwijkende geslacht van ‘hand’ was mij jaren geleden al opgevallen bij mijn kinderen (we wonen in het Leuvense), die brachten het gewoon mee van de school (de speelplaats, om precies te zijn – enfin, dat hoop ik toch! ;-)). Zelf ben ik uit Limburg, daar zegt men ‘de’, dus die afwijkende vorm viel meteen op. Naar ik verneem, zegt men ook “’t hand” in het Ninoofse, maar hoe wijd verspreid dit gebruik is, weet ik niet. Ik hou het maar op Vlaams Brabant, al vermoed ik dat men ook in het Antwerpse ‘het’ bezigt bij ‘hand’.
In Limburg zijn ‘de boek’ en ‘de venster’ vrij algemeen (ne schone boek; gooi dat aan de venster uit).

Al zeker in het zuidwestelijke hoekje van Oost-Vlaanderen komt het eveneens als ‘het hand’ voor. Ik heb op de lagere school geleerd om ‘de hand’ te zeggen, hetgeen mij onnatuurlijk overkwam, vermits allen in mijn omgeving steevast ‘het hand’ zegden. Het zou ook wel in het Gentse kunnen voorkomen.
Hetzelfde geldt voor ‘deken’. Ik zei als kind altijd ‘dat deken’, en toen ik leerde dat er ook zo’n kerkman bestond die men ‘deken’ noemde, ging ik ervan uit dat ‘de deken’ de priester was en ‘het deken’ de saars voor op mijn bed. Het heeft dan nog een paar jaar geduurd vooraleer ik ervoer dat ‘het deken’ omzeggens ‘niet bestond’ in het Nederlands.

In ‘t Antwerpse kunt ge die het wel min of meer horen in:
Wat is er aan ’t hand of aan d’hand? (dat kan hier variëren)
Of iets in ‘t hand of in d’hand krijgen.

hand

- je moet kordater zijn want op de duur heb je dat allemmaal niet meer in ’d hand ( WVL)

tja, in de Kempen kan het wel eens uit ‘t hand / d’ hand lopen.